Έχει η Ελλάδα πετρέλαιο;

Τι λες βρε παιδί μου; Το 2014 (συγγνώμη από το 2010), η κυβέρνηση του τόπου ασχολείται, δημόσια, με τις έρευνες για πετρέλαιο και φυσικό αέριο στην ελληνική επικράτεια. Χρόνια πριν, κάποιοι (ορισμένοι πάνω από δύο δεκαετίες…), ανάμεσα σ’ αυτούς και ο «υπογράφων», μιλάγαμε για την αξία των υδρογονανθράκων και του ορυκτού πλούτου της χώρας. Από παραμυθάδες και μυθοπλάστες μέχρι ονειροπαρμένους και φαντασιόπληκτους μας χαρακτήριζαν. Γνωστοί, και μη εξαιρεταίοι, «ειδήμονες», παρουσιαστές, δημόσια πρόσωπα αλλά και απλοί

Κανένας δεν ήταν μάντης ή προφήτης; Συγκεκριμένες τηλεοπτικές εκπομπές, με ρεπορτάζ, άρθρα σε ηλεκτρονικά και έντυπα μέσα, στοιχειοθετημένα, και πλήθος αναφορές και μαρτυρίες από επιστήμονες αποτελούσαν την πηγή πληροφόρισης οποιουδήποτε ήθελε να ασχοληθεί με το θέμα. Από το πρώτο γεωτρύπανο στον Πρίνο, από τις ενδείξεις σε διάφορες περιοχές της χώρας (Κατάκολο, Ιωάννινα, Κρήτη κλπ), από αρθρογραφίες, αλλά και έρευνες, με λεπτομερείς αναφορές στο εξωτερικό, από αξιόπιστους οργανισμούς και εταιρείες.

Είδαμε, χθες, τους κυβερνητικούς πανηγυρισμούς για την επίσημη έναρξη των ερευνών στην ευρύτερη περιοχή της δυτικής Ελλάδας. Ακούσαμε για επενδύσεις που θα υπερβούν τα 700εκ. Ευρώ, και συμβάσεις παραχώρησης για την έρευνα και και παραγωγή κοιτασμάτων υδρογονανθράκων, τα οποία εκτιμώνται (μόνο για τις συγκεκριμένες περιοχές) σε 300 εκατ. βαρέλια. «Δημιουργούμε μια νέα αγορά. Στην πραγματικότητα δημιουργούμε ένα νέο τομέα της εθνικής οικονομίας», ακούστηκε από υπουργικά χείλια.

Όλα καλά, και φυσικά, «κάλλιο αργά παρά ποτέ». Τα μεγάλα όμως, εύλογα, ερωτήματα, που κυριαρχούν και προκύπτουν. Γιατί αργήσαμε τόσο; Γιατί αμφισβητούσαμε, δημόσια, την ύπαρξη των υδρογονανθράκων τόσο επίμονα, στο παρελθόν; Γιατί περιπαίζαμε όποιον έκανε λόγο ή έθετε το ζήτημα; Γιατί έπρεπε να «παραχωρούμε» τώρα συμβάσεις, υπό την κατοχή των μνημονίων, και υπό όρους ιδιαίτερα δεσμευτικούς και επώδινους για τη χώρα και όχι πριν που είχαμε μεγαλύτερη διαπραγματευτική δύναμη; Στην τελική το ζητούμενο είναι να υπάρξει αντίκρυσμα στο εισόδημα της μέσης οικογένειας. Θα παραχωρήσουμε στους εργολάβους (Άγγλους, Καναδούς ή ότι άλλο) τα κοιτάσματα. Θα υπάρχει εξοικονόμηση από το πετρέλαιο ή το φυσικό αέριο που θα παραλαμβάνουμε, επεξεργασμένο, έτοιμο προς χρήση; Θα υπάρξει μείωση της τιμής; Ή οι εταιρείες θα αποκομίζουν τεράστια κέρδη από την εξόρυξη και την διοχέτευσή του, έτοιμο, στην αγορά; Με λίγα λόγια, θα υπάρξουν ανταποδοτικά τέλη-οφέλη για τη χώρα; Ή θα καταντήσουμε Νιγηρία, ή δεν ξέρω ποιά άλλη χώρα, με πλούσια κοιτάσματα, έναντι των οποίων κερδίζουν μόνο οι πολυεθνικές-πετρελαϊκές εταιρείες;

Καλές οι θριαμβολογίες (για κάτι που έπρεπε βέβαια ήδη να «τρέχει») αλλά καλύτερο θα ήταν να δουν όλα το φως της δημοσιότητας. Οι όροι παραχώρησης και τα ανταποδοτικά οφέλη της χώρας. Αφήστε που τόσα χρόνια υπομονής-προσμονής, θα μπορούσαμε να τα εκμεταλλευτούμε για να αποκτήσουμε την τεχνογνωσία ώστε να μπορούμε μόνοι μας να εκμεταλλευόμαστε τον εθνικό μας πλούτο. Υπάρχει, άραγε, αυτή η παράμετρος, το ενδεχόμενο, για το μέλλον; Υπάρχει ο στρατηγικός σχεδιασμός;

Υ.Γ.: Ελπίζω, τουλάχιστον, να έχουν προβλεφθεί όλα τα απαραίτητα μέτρα προστασίας του φυσικού περιβάλλοντος και να έχουν διασφαλιστεί όλες εκείνες οι μέθοδοι που δεν θα επιτρέψουν, κατά τη διαδικασία διερεύνησης και εξόρυξης, την πρόκληση ανεπιθύμητων παρενεργειών (πχ σεισμικών δονήσεων).