Συντάξεις: Ποιοί χάνουν από τα πλαφόν του νέου νόμου

Σύμφωνα με εγκύκλιο που εξέδωσε το υπουργείο Εργασίας, κατ΄ εφαρμογή του ασφαλιστικού νόμου Κατρούγκαλου, από 1η Ιουνίου 2016 και μέχρι το τέλος του 2018, εφαρμόζονται αναδρομικά τα πλαφόν στην καταβολή συντάξεων. Το πλαφόν είναι 2000 ευρώ μικτά για όσους λαμβάνουν μία κύρια σύνταξη και 3000 ευρώ μικτά για όσους λαμβάνουν περισσότερες. Κύρια σύνταη πάνω από 2.000 ευρώ μικτά λαμβάνουν 3.846 συνταξιούχοι και πάνω από 3000 ευρώ μικτά 2.550.

Με την απόφαση αυτή, οι αποδοχές που υπερέβαιναν αυτά τα όρια θα πρέπει

να επιστραφούν μέσω παρακρατήσεων υπέρ των ασφαλιστικών ταμείων.

Πέραν όμως των επιστροφών, τα πλαφόν οδηγούν σε μειώσεις στις αποδοχές των συνταξιούχων, καθώς στις επόμενες καταβολές κάθε ποσό που ξεπερνά τις 2.000 ευρώ ή τις 3000 ευρώ θα περικόπτεται.

Η εισφορά αλληλεγγύης και οι ασφαλιστικές κρατήσεις θα υπολογίζονται επί των νέων, «κομμένων» ποσών.

Μερικά χαρακτηριστικά παραδείγματα περικοπών: 1) Έστω συνταξιούχος δικηγόρος, έχει βγει στη σύνταξη το 2012, έχοντας συμπληρώσει 38 χρόνια εργασίας. Πριν από την εφαρμογή του πλαφόν λάμβανε μικτά 2.230 ευρώ, ενώ «στο χέρι» έπαιρνε 1.940 ευρώ. Στο εξής θα λαμβάνει καθαρά 1.767 ευρώ, άρα θα υποχρεωθεί να αποδεχτεί μείωση της σύνταξής του κατά 173 ευρώ το μήνα.2) Συνταξιούχος τραπεζοϋπάλληλος, αποχώρησε από την εργασία του το 2011, με συμπληρωμένη 35αετία. Λαμβάνει κύρια σύνταξη, μετά τις μνημονιακές περικοπές που ανέρχεται στα 1.350 ευρώ, ενώ πρόσθετα εισπράττει και εξωϊδρυματικό επίδομα της τάξης των 750 ευρώ. Αυτό σημαίνει ότι οι συνολικές αποδοχές του, ανέρχονται στα 2.100 ευρώ μεικτά και καθαρά στα 1.887 ευρώ. Άρα, με την εφαρμογή του πλαφόν στα 1.767 ευρώ καθαρά, ο συνταξιούχος του συγκεκριμένου παραδείγματος θα υποστεί απώλεια 120 ευρώ το μήνα.

Πιο αναλυτικά η εγκύκλιος προβλέπει τα ακόλουθα:

Ανώτατο όριο ατομικής μηνιαίας σύνταξης τα 2.000 ευρώ

Μέχρι την 31.12.2018, το καταβαλλόμενο ποσό κάθε ατομικής μηνιαίας σύνταξης δεν μπορεί να υπερβαίνει το ποσό των 2.000€. Η καταβολή του ποσού που υπερβαίνει τα 2.000€, αναστέλλεται μέχρι και την 31-12-2018.

Για την εφαρμογή της παραπάνω διάταξης ως καταβαλλόμενο ποσό ατομικής μηνιαίας κύριας σύνταξης λαμβάνεται υπόψη το ακαθάριστο ποσό της ατομικής μηνιαίας κύριας σύνταξης συμπεριλαμβανομένων των πάσης φύσεως προσαυξήσεων (επίδομα τέκνων, συζύγου), επιδόματος απόλυτης αναπηρίας, εξωιδρυματικού επιδόματος, ειδικής προσαύξησης ΤΣΜΕΔΕ, προσαύξησης μονοσυνταξιούχων ΤΣΑΥ, αφαιρουμένων των μειώσεων-κρατήσεων που προκύπτουν με βάση τη νομοθεσία της περιόδου 2011 -2012 (σ.σ. κυρίως εισφορές αλληλεγγύης υπέρ ΑΚΑΓΕ).

Για την εφαρμογή της παραπάνω διάταξης ως καταβαλλόμενο ποσό ατομικής μηνιαίας επικουρικής σύνταξης λαμβάνεται υπόψη το ακαθάριστο ποσό της ατομικής μηνιαίας επικουρικής σύνταξης συμπεριλαμβανομένων των πάσης φύσεως προσαυξήσεων (επίδομα τέκνων, συζύγου), επιδόματος απόλυτης αναπηρίας, αφαιρουμένων των μειώσεων-κρατήσεων κλπ.

Επί του ποσού των 2.000,00€, που προκύπτει σύμφωνα με τα παραπάνω, υπολογίζεται η κράτηση της Εισφοράς Αλληλεγγύης Συνταξιούχων (ΕΑΣ) υπέρ ΑΚΑΓΕ που αντιστοιχεί στο ποσό αυτό.

Το ποσό της κράτησης για υγειονομική περίθαλψη, ανεξαρτήτως φορέα υγειονομικής περίθαλψης, υπολογίζεται επί του εναπομείναντος ποσού, που προκύπτει μετά την αφαίρεση από το ποσό των 2.000€ των κρατήσεων της παραπάνω διάταξης.

Το καθαρό προ φόρου ποσό σύνταξης που προκύπτει σύμφωνα με τα προαναφερόμενα, δεν μπορεί να υπερβαίνει το αντίστοιχο ποσό που καταβαλλόταν πριν από την έναρξη ισχύος του ν. 4387/2016.

Παράδειγμα
* Έστω συνταξιούχος, άνω των 60 ετών, του οποίου η κύρια σύνταξη ανέρχεται σε 2.465,67 € (της οποίας το καθαρό προ φόρου ποσόν ισούται με 1.913,24 € ).
Το ποσό αυτής της ατομικής μηνιαίας κύριας σύνταξής του περιορίζεται σε 2.000 €.
Στο ποσό των 2.000 € εφαρμόζονται οι κρατήσεις για Εισφορά Αλληλεγγύης Συνταξιούχων (6%*2000=120 €), η εισφορά υπέρ υγειονομικής περίθαλψης [(2000- 120)*6%=112,80 €].
Το καθαρό προ φόρου ποσό ανέρχεται, τελικά, σε 2000-120- 112,80 = 1767,20 € (μικρότερο των 1.913,24€) .

Σε συνταξιούχο που πριν την εφαρμογή του μέτρου, η κύρια σύνταξη ανέρχεται σε 2.015,80 € ( της οποίας το καθαρό προ φόρου ποσόν ισούται με 1.644,06 €), το καθαρό προ φόρου ποσόν μετά την εφαρμογή του μέτρου (1.767,20 €) υπερβαίνει το καθαρό προ φόρου ποσόν πριν την εφαρμογή του μέτρου (1.644,06 €) και συνεπώς, ο συνταξιούχος θα συνεχίσει να λαμβάνει ως σύνταξη το ποσό πριν την εφαρμογή του μέτρου, δηλ. 1.644,06 €.

Ανώτατο όριο (πολλαπλών) συντάξεων τα 3000 ευρώ
Στις περιπτώσεις που συνταξιούχος δικαιούται δύο ή περισσότερες συντάξεις από οποιαδήποτε αιτία από το Δημόσιο, Ν.Π.Δ.Δ. ή οποιονδήποτε ασφαλιστικό φορέα κύριας ή επικουρικής ασφάλισης, συμπεριλαμβανομένης της ειδικής προσαύξησης που χορηγεί το ΤΣΜΕΔΕ, προσαύξησης μονοσυνταξιούχων ΤΣΑΥ, της προσυνταξιοδοτικής παροχής που καταβάλλεται από το ΕΤΑΤ και το ΕΤΕΑ (τ. ΕΤΕΑΜ), καθώς και των λοιπών παροχών του ΕΤΑΤ, το άθροισμα του καθαρού ποσού δεν μπορεί να υπερβαίνει τις τρεις χιλιάδες (3.000) ευρώ.

Ως καθαρό ποσό εννοείται:
α) Στις περιπτώσεις που η σύνταξη έχει περιοριστεί ως καθαρό ποσό εννοείται αυτό που προκύπτει κατόπιν της εφαρμογής της ενότητας

β) Στις περιπτώσεις που η σύνταξη δεν έχει περιοριστεί ως καθαρό ποσό ορίζεται το ακαθάριστο ποσό της/των ατομικής/ών μηνιαίας κύριας και επικουρικής σύνταξης/ων συμπεριλαμβανομένων των προσαυξήσεων λόγω τέκνων και συζύγου, της ειδικής προσαύξησης ΤΣΜΕΔΕ, της προσαύξησης μονοσυνταξιούχων ΤΣΑΥ και της προσυνταξιοδοτικής παροχής που καταβάλλεται από το ΕΤΑΤ και το ΕΤΕΑ (τ.ΕΤΕΑΜ), αφαιρουμένων των μειώσεων-κρατήσεων της περιόδου 2011-12 των κρατήσεων για υγειονομική περίθαλψη

γ) Διευκρινίζεται , τέλος, ότι στον υπολογισμό του ανωτέρω ανώτατου καθαρού ποσού καταβολής αθροίσματος συντάξεων (ήτοι 3.000 ευρώ) που αφορά στα άτομα με αναπηρία ή χρόνια πάθηση και των οικογενειών που έχουν μέλη τους άτομα με αναπηρία δεν λαμβάνονται υπόψη τα πάσης φύσεως προνοιακά επιδόματα (επιδόματα που χορηγούνται από τη Γενική Διεύθυνση Πρόνοιας του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης) και επιδόματα αναπηρίας (επίδομα απόλυτης αναπηρίας και εξωιδρυματικό επίδομα).

Για τον υπολογισμό του ποσού των 3.000€ (ανώτατο όριο αθροίσματος συντάξεων) λαμβάνεται υπόψη το άθροισμα του καθαρού ποσού της κάθε μίας εκ 4 των συντάξεων που καταβάλλονται στο ίδιο πρόσωπο. Επομένως, ο έλεγχος για την υπέρβαση του ανωτάτου ορίου κύριας και επικουρικής μηνιαίας σύνταξης των 2.000€ προηγείται του ελέγχου για την υπέρβαση του ανωτάτου ορίου συντάξεων των 3.000€.

Η καταβολή του καθαρού ποσού που υπερβαίνει τα 3.000€, αναστέλλεται μέχρι και την 31-12-2018.

Το ποσό της μείωσης που προκύπτει λόγω της κατά τα ανωτέρω αναστολής επιμερίζεται ανάλογα σε κάθε σύνταξη.

Παράδειγμα
*Έστω συνταξιούχος που λαμβάνει δύο συντάξεις: η 1η ανέρχεται στο καθαρό ποσό προ φόρου των 1.767,20 ευρώ και η δεύτερη σύνταξη ανέρχεται στο καθαρό ποσό προ φόρου των 1.350 €.

Στην περίπτωση αυτή το άθροισμα του καθαρού ποσού (προ φόρου) των δύο καταβαλλομένων συντάξεων ανέρχεται σε 3.117,20 € (1.767,20€ + 1.350€).

Το ποσό αυτό υπερβαίνει το ανώτατο όριο των συντάξεων (3.000€) κατά 117,20€.

Επομένως, το σύνολο του καθαρού ποσού προ φόρου των δύο συντάξεων θα περιορισθεί στο ποσό των 3.000€, με αναλογικό επιμερισμό του ποσού των 117,2€ σε αυτές. Έτσι η πρώτη σύνταξη θα μειωθεί κατά 66,44€, και η δεύτερη κατά 50,76 €.

Διάρκεια ισχύος των πλαφόν
Οι ανωτέρω διατάξεις έχουν εφαρμογή από 01-06-2016. Τα υπερβάλλοντα ποσά που έχουν ήδη καταβληθεί παρακρατούνται βάσει των προβλέψεων της διάταξης του άρθρου 20 παρ. 8 του ν.2084/1992, όπως ισχύει. Η διαφορά μεταξύ των καταβαλλόμενων προ της εφαρμογής των διατάξεων συντάξεων και του ποσού των συντάξεων που προκύπτει από την εφαρμογή των ανωτέρω, αποτελεί έσοδο των οικείων ασφαλιστικών φορέων .

Από 1-1-2019 επαναχορηγείται το ποσό κάθε σύνταξης, η καταβολή του οποίου είχε ανασταλεί σύμφωνα με τα προαναφερόμενα και το νέο ύψος των συντάξεων, όπως θα προκύψει μετά την αναπροσαρμογή αυτών.

Ο Δ.ΣΤΡΑΤΟΥΛΗΣ

«Μειώνονται τα εισοδήματα συνταξιούχων που εργάστηκαν περισσότερα από 30 χρόνια και κυρίως όσων πλήρωσαν περισσότερες ασφαλιστικές εισφορές» τονίζει ο πρώην υπουργός Δ. Στρατούλης, επισημαίνοντας ότι «με την εγκύκλιο εφαρμόστηκε η 19η από τις 20 μειώσεις των συντάξεων, που είχαν ψηφιστεί με το νόμο 4387/2016». Και προσθέτει: «Κυρίως όμως αποκαλύπτεται άλλο ένα ψέμα της κυβέρνησης, ότι με αυτόν το νόμο δεν μείωσε καθόλου τις κύριες συντάξεις».