Οικονομικό Forum Δελφών: Τι είπαν οι “Πυθίες” για την επόμενη ημέρα στην Ελλάδα – Πολιτικοί, δανειστές, επιχειρηματίες, τραπεζίτες μάσησαν …δάφνη και έδωσαν χρησμούς

Το οικονομικό Forum των Δελφών συγκέντρωσε το ενδιαφέρον των ΜΜΕ, καθώς κορυφαία ονόματα της ευρωπαικής γραφειοκρατίας, το σύνολο των επωνύμων του ελληνικού πολιτικού συστήματος και κορυφαίοι επιχειρηματίες πήραν μέρος στις εργασίες του και έδωσαν το στίγμα της “επόμενης μέρας” για την Ελλάδα αλλά και τον κόσμο.

Οι πολιτικοί επανέλαβαν με κόσμιο τρόπο τις ατάκες στις οποίες επιμένουν

τα κόμματά τους, τόσο για το “μετά” την έξοδο από το μνημόνιο, όσο και για το “πριν” των διακυβερνήσεων και των ευθυνών που έχουν ή δεν έχουν, για την κατάσταση της χώρας.

Οι επιχειρηματίες επανέλαβαν συνοπτικά για πολλοστή φορά τις προτάσεις τους για την έξοδο από την κρίση και την πραγματική ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας.

Οι τραπεζίτες, παρόντων και των εκπροσώπων των δανειστών, νυν και πρώην, παρουσίασαν όσο πιο…εκλεπτισμένα μπορούσαν (σ.σ. έρχονται και τα stress tests) ένα σχετικά αισιόδοξο δρόμο, όσον αφορά στην προσπάθεια για ανάταξη του τραπεζικού συστήματος. Όσον αφορά στον διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος, επανέλαβε τις γνωστές του θέσεις για το “γιατί” η προληπτική πιστοληπτική γραμμή πρέπει να είναι στην ατζέντα της Ελλάδας, μετά την έξοδο από το μνημόνιο τον Αύγουστο στις “ταραγμένες και αυστηρές” αγορές.

Όσον αφορά στους εκπροσώπους των δανειστών, πέρα από τα καλά λόγια για την δημοσιονομική προσαρμογή και τα επίσης καλά λόγια για τις προοπτικές εξόδου από το μνημόνιο, αυτό που διαπιστώνουμε είναι, πως ΟΥΤΕ ΟΙ ΙΔΙΟΙ γνωρίζουν ακριβώς, καθώς δεν έχουν καν αποφασίσει, τι θα γίνει με το μείζον θέμα του ελληνικού χρέους. Βλέποντας και κάνοντας...Αυτα στα οποία όλοι τους είναι σύμφωνοι, είναι η ανάγκη ΣΥΝΕΧΙΣΗΣ ΤΩΝ ΜΕΤΕΡΡΥΘΜΙΣΕΩΝ, η ΕΠΟΠΤΕΙΑ-ΕΠΙΤΗΡΗΣΗ της Ελλάδας για πολλά ακόμα χρόνια και (δυστυχώς) η παραμονή του 3,5% στα πρωογενή πλεονάσματα.

Ενδιαφέρουσα οπωσδήποτε και η παρουσία του αμερικάνου πρέσβη κ.Τζέφρι Πάιατ, καθώς με τις παρεμβάσεις του (στο…forum εννοούμε), έδωσε το στίγμα στα ενεργειακά θέματα, στην κρίση των σχέσεων Ελλάδας – Τουρκίας αλλά και σε εσωτερικά θέματα, όπως αυτό της Novartis. Αναφορικά με τα οικονομικά, έδωσε τόνο αισιοδοξίας για επικείμενες επενδύσεις, αλλά για το χρέος, είπε πως είναι υπέρ της ελάφρυνσης, αλλά… είναι θέμα της Ελλάδας με τους ευρωπαίους εταίρους της

Βρήκα εξαιρετικά ενδιαφέρουσες τις επισημάνσεις του επιχειρηματία Ευ.Μυτιληναίου, καθώς έπιασαν ολόκληρο το φάσμα των πολιτικών – οικονομικών εξελίξεων και έχουν “ειδικό βάρος”, δεδομένου ότι ο επιχειρηματίας πρόκειται να αναλάβει τον Μάιο την ηγεσία του Συνδέσμου Ελληνικών Βιομηχανιών:

—Η ρευστότητα για τις μεγάλες επιχειρήσεις, υπάρχει άφθονη από τις τράπεζες. Θέλω να ελπίζω ότι μεγάλο μέρος της νέας ρευστότητας που θα προκύψει, θα κατευθυνθεί στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις που τώρα δεν έχουν πρόσβαση.

—Τα μνημόνια βοήθησαν στην ανταγωνιστικότητα της οικονομίας. Το κοινωνικό κόστος πολύ μεγάλο. Η βελτίωση της οικονομίας πρέπει να αποκαταστήσει αδικίες. Η κρίση βοήθησε στην αλλαγή της κουλτούρας που δαιμονοποιούσε την επιχειρηματικότητα.

—Μπορεί να χρειαστούν και 10 χρόνια για να ανακτήσουμε το ΑΕΠ που χάσαμε με την κρίση

—Δεν είναι το μείζον θέμα η απάντηση στο ερώτημα προληπτική γραμμή ή όχι. «Εμείς οι Έλληνες θα πρέπει να αναλάβουμε το δικό μας μεταρρυθμιστικό πρόγραμμα και να το προχωρήσουμε χωρίς …ραβασάκια. Είναι θέμα της κυβέρνησης να αποφασίσει, αφού εκτιμήσει τις συνθήκες που θα υπάρξουν, αν θα προχωρήσει με πιστωτική γραμμή ή χωρίς»

—Χρειάζεται από εδώ και στο εξής προσοχή καθώς μπορούμε άνετα σε ένα χρόνο να καταστρέψουμε ό,τι πετύχαμε τα προηγούμενα εννιά.

—Τρία πράγματα πρέπει να κάνει ένας πολιτικός: Να επιδεικνύει την μίνιμουμ συναίνεση με πολιτική συταθερότητα , να δεσμεύεται και να τηρεί τις δεσμεύσεις του και να θεωρεί την επιχειρηματικότητα βασικό μοχλό ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας.

—Δεν γίνεται μία οικονομία να είναι σε ύφεση και να εξασφαλίζει πλεονάσματα και είναι άθλος που καταφέραμε να το εξισορροπήσουμε. Θα πρέπει να σκεφτούμε τι θα κάνουμε με το θέμα του χρέους και των πλεονασμάτων. Δεν είναι διατηρήσιμα τα πρωτογενή πλεονάσματα.

—Δεν μπορώ να φανταστώ τι θα γίνει από Δευτέρα αν υλοποιηθεί η απόφαση Τραμπ για τους δασμούς. Είναι το χειρότερο σενάριο.

—Έχω δουλέψει στα Σκόπια, πολλά χρόνια. Επείγονται οι Σκοπιανοί να τους υιοθετήσουμε. Είναι το πιο φιλικό κράτος γύρω μας. Εμείς κάνουμε ότι μπορούμε, τους μόνους φιλικούς γείτονες, να τους κρατάμε στην απέξω. Κάνω έκκληση να αφήσουμε τις πολιτικές αντιπαραθέσιες για το θέμα αυτό έξω από το κομματικό παιχνίδι.

—Αν η ΔΕΗ πέσει, πέσαμε όλοι μας. Εμείς και οι τράπεζες. Είναι ένα σενάριο εφιάλτης για την Ελλάδα και όχι μόνο για την ενεργειακή αγορά. Βεβαίως θα πρέπει να λειτουργήσει, όχι όμως με όρους του 1960.

—Στο ερώτημα αν οι πολιτικοί ακούνε, απάντησε: Ακούνε, αλλά το θέμα είναι τι κάνουνε. Την περίοδο Βαρουφάκη, δεν άκουγε κανένας τίποτα. Τώρα ακούνε.

Βρήκα επίσης εξαιρετικά ενδιαφέρον, το σημείωμα συναδέλφου δημοσιογράφου, ενός από τους συντονιστές πάνελ, του Κ.Γιαννακίδη, ο οποίος συνοψίζει δέκα βασικές ειδήσεις – συμπεράσματα από τα όσα ελέχθησαν επωνύμως στους Δελφούς:

1. Ο πληθυσμός της χώρας μειώνεται και, σύμφωνα με προβλέψεις, μέχρι το έτος 2050 θα είναι στην καλύτερη περίπτωση 10 εκατομμύρια και στην χειρότερη 8,3 εκατομμύρια. Η πτώση του πληθυσμού που παρατηρείται από τα χρόνια της κρίσης είναι η πρώτη που σημειώνεται από την εποχή του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.

2. Η χώρα όχι μόνο δεν έχει εθνικό σχέδιο ανάπτυξης και εξόδου από την κρίση, αλλά αδυνατεί να συμφωνήσει για την κατάσταση στην οποία βρίσκεται. Από τον Πρωθυπουργό, ως μία σειρά υπουργών που πέρασαν από τους Δελφούς, ακούσαμε ότι τον Αύγουστο τελειώνουμε με τα μνημόνια και πάμε για «καθαρή έξοδο» προς τις αγορές. Η αντιπολίτευση, η Τράπεζα της Ελλάδος, αλλά και οι εκπρόσωποι των ευρωπαϊκών θεσμών δεν ασπάζονται την κυβερνητική αισιοδοξία.

3. Βασικά προβλήματα της ελληνικής οικονομίας παραμένουν η υψηλή φορολογία και οι δυσλειτουργίες στο θεσμικό πλαίσιο, όπως και η πολιτική αστάθεια. Αν λυθούν αυτά τα προβλήματα, η Ελλάδα μπορεί να αισιοδοξεί για την προσέλκυση επενδύσεων.

4. Εκτός από τον τουρισμό, η χώρα μπορεί να επενδύσει στην ανάπτυξη της ψηφιακής βιομηχανίας, αν και χρειάζεται δουλειά, κυρίως σε θεσμικό επίπεδο.

5. Η Ελλάδα παραμένει μία χώρα συντηρητική, συντηρώντας και ενισχύοντας τις σχετικές τάσεις. Τρεις στους δέκα πιστεύουν ότι μας ψεκάζουν, αγαπάμε τη Ρωσία και θέλουμε έναν ηγέτη σαν τον Πούτιν. Πόσο εύκολο είναι να προωθηθούν μεταρρυθμίσεις σε αυτή τη χώρα;

6. Η εκπαιδευτική διαδικασία στην Ελλάδα πρέπει να αναθεωρηθεί το συντομότερο δυνατό καθώς τα εφόδια που παρέχονται στους νέους είναι πλέον αναχρονιστικά και αγνοούν τις ανάγκες της ψηφιακής εξειδίκευσης.

7. Εντός του έτους αναμένεται να έχουμε μία κατατοπιστική εικόνα για τα ενεργειακά κοιτάσματα στο Ιόνιο και νοτίως της Κρήτης. Θεωρείται βέβαιο ότι και μετά από πενήντα χρόνια οι ενεργειακές ανάγκες του πλανήτη θα ικανοποιούνται με τα ορυκτά καύσιμα στο κέντρο του μίγματος.

8. Ο πλανήτης εισέρχεται σε μία νέα περίοδο με ψυχροπολεμικά χαρακτηριστικά. Στο επίκεντρο βρίσκεται ο εμπορικός πόλεμος ανάμεσα στις ΗΠΑ και στην Κίνα. Ωστόσο ο απρόβλεπτος χαρακτήρας της διαχείρισης Τραμπ και οι πρόσφατες ανακοινώσεις για επιβολή δασμών στα ευρωπαϊκά προϊόντα, ίσως δημιουργήσει ανασχέσεις στη διαδικασία της παγκοσμιοποίησης.

9. Οι σχέσεις της Δύσης με τη Ρωσία αναμένεται να παραμείνουν ψυχρές λόγω της αναμενόμενης επανεκλογής Πούτιν.

10. Αναμένονται αναδιαρθρώσεις στο παγκόσμιο τοπίο της ενημέρωσης με τα συμβατικά μέσα και τις κυβερνήσεις να θέτουν πλέον θέματα πνευματικών δικαιωμάτων και φορολόγησης προς τη Google και το Facebook, τις εταιρείες που πλέον συγκεντρώνουν το 80% της online διαφήμισης.

Βασίλης Βαλαμβάνος, [email protected]

ΤΟ ΜΑΝΤΕΙΟ ΤΝ ΔΕΛΦΩΝ

Σύμφωνα με τον Ομηρικό ύμνο στον Απόλλωνα, ο θεός κατέβηκε από τον Όλυμπο στη γη και αναζητούσε το κατάλληλο μέρος για να ιδρύσει το πρώτο μαντείο για τους ανθρώπους, ώσπου έφτασε στην περιοχή των Δελφών και εκεί έβαλε τα θεμέλια του ναού του. Σύμφωνα με την παράδοση εδώ υπήρχε παλιότερο μαντείο της Γης ή του Ποσειδώνα. Ύστερα ο Απόλλωνας σκότωσε με τις σαΐτες του ένα τεράστιο φίδι, τον Πύθωνα, που είχε αφανίσει τους κατοίκους της περιοχής και το άφησε να σαπίσει στον ήλιο. Έτσι έλαβε την προσωνυμία Πύθιος. Έπειτα ο θεός αναζήτησε τους ανθρώπους που θα λειτουργούσαν το ιερό του. Μεταμορφώθηκε σε δελφίνι (Απόλλων Δελφίνιος) και οδήγησε ένα πλοίο που ταξίδευε από την Κνωσό προς την Πύλο μέχρι το λιμάνι της Κίρρας, το επίνειο των Δελφών. Οι Κρήτες έμποροι έγιναν οι πρώτοι ιερείς του μαντείου, αλλά η ίδια η διαδικασία της μαντείας γινόταν πάντοτε από γυναίκες. Το μαντείο των Δελφών διαδραμάτισε καθοριστικό ιστορικό ρόλο σε πλείστα πολιτικά ζητήματα. Το συμβουλεύονταν οι πόλεις-κράτη για θεμελιώδη κρατικά ζητήματα, όπως ήταν η ίδρυση αποικιών, και έγινε διάσημο επειδή έδινε αποτελεσματικές συμβουλές, αν και οι χρησμοί του ήταν κατά κανόνα διπλής ανάγνωσης και ενίοτε όχι αντικειμενικοί. Όταν το 548 π.Χ. ο ναός του Απόλλωνα κάηκε, ανοικοδομήθηκε με την οικονομική ενίσχυση και των Αλκμεωνιδών, μιας σημαντικής Αθηναϊκής οικογένειας που βρισκόταν σε εξορία. Έκτοτε, κάθε φορά που οι Σπαρτιάτες ζητούσαν χρησμό, λάμβαναν την απάντηση ότι πρέπει να απελευθερώσουν την Αθήνα από τους Πεισιστρατίδες τύραννους. Η αντικειμενικότητα του μαντείου δέχτηκε περαιτέρω πλήγματα μετά την εισβολή των Περσών στην Ελλάδα, καθώς το μαντείο σε αρκετές περιπτώσεις παραινούσε τις ελληνικές πόλεις να μην αντισταθούν στον εισβολέα. Στο ναό δίνονταν χρησμοί εννιά φορές το χρόνο. Αρχικά δινόταν μία φορά, την ημέρα των γενεθλίων του Απόλλωνα, αργότερα όμως καθιερώθηκε να δίνονται κάθε μήνα, εκτός από τους μήνες του χειμώνα, οπότε ο Απόλλωνας υποτίθεται ότι έλειπε επισκεπτόμενος τη χώρα των Υπερβορείων. Η διαδικασία, όπως την γνωρίζουμε επί το πλείστον από τον Πλούταρχο που είχε διατελέσει ιερέας στους Δελφούς, είναι η ακόλουθη:Όλοι οι παράγοντες της ιεροτελεστίας καθαίρονταν στα νερά της Κασταλίας πηγής. Στη συνέχεια, αυτός που ήθελε χρησμό, ο θεοπρόπος, κατέθετε στο βωμό τον πέλανο, μια πίτα. Αν ζητούσε χρησμό μια πόλη οι πίτες ήταν περισσότερες, ίσως έξι με δέκα. Ακολούθως οι ιερείς έβρεχαν μια κατσίκα, ή έδιναν να φάει ρεβίθια ένας χοίρος ή κριθάρι ένας ταύρος. Αν η κατσίκα ριγούσε ή αν ο χοίρος κι ο ταύρος έτρωγαν τα ρεβίθια και το κριθάρι αντίστοιχα, τότε ο θεοπρόπος μπορούσε να πάρει χρησμό, αφού το ζώο θεωρούνταν και στο σώμα και στην ψυχή υγιές. Το ζώο θυσιαζόταν στο βωμό των Χίων, ενώ ο θεοπρόπος έπρεπε να θυσιάσει πρόβατα ή γίδια στην ιερή εστία μαζί με τον πρόξενο της πόλης του. Ένα μέρος από τις θυσίες το έπαιρναν οι κάτοικοι των Δελφών. Μετά τη θυσία η Πυθία έμπαινε στο ναό, καπνιζόταν με φύλλα δάφνης και κριθάλευρο στην ιερή εστία, μασούσε φύλλα δάφνης ή έπινε νερό για έμπνευση κι ανέβαινε στον τρίποδα. Ο τρίποδας βρισκόταν σε χαμηλότερο επίπεδο, σε ειδικό χώρο στο βάθος του αδύτου. Όσην ώρα η Πυθία έκανε τα παραπάνω ο θεοπρόπος έπρεπε να κάνει αγνές σκέψεις και να λέει ευοίωνες λέξεις. Καθώς η Πυθία βρισκόταν στο άντρο, οι ιερείς της έκαναν ερωτήσεις κι εκείνη έβγαζε ακατάληπτες κραυγές τις οποίες αποκρυπτογραφούσε ο ειδικός για το ζήτημα ιερέας, ο προφήτης. Οι χρησμοί γράφονταν σε εξάμετρο και παραδίδονταν στον θεοπρόπο. Ήταν διφορούμενοι και επιδέχονταν διάφορες ερμηνείες, γι’αυτό και ο Απόλλων ονομάστηκε Λοξίας. Όταν οι χρησμοί δεν ικανοποιούσαν, οι αιτώντες μπορούσαν να ζητήσουν καινούργιο.Αυτό έκαναν οι Αθηναίοι στους Περσικούς πολέμους, όταν έλαβαν στην αρχή έναν πολύ δυσοίωνο χρησμό που ουσιαστικά προέβλεπε την καταστροφή της Αττικής που όντως έκαναν τελικά οι Πέρσες. Οι Αθηναίοι ζήτησαν και πήραν νέο χρησμό που μιλούσε για τη σωτηρία της πόλεως με το ξύλινο τείχος, έναν χρησμό που ο Θεμιστοκλής έπεισε τους Αθηναίους να ερμηνεύσουν ως σωτηρία από το ναυτικό τους. Ο τελευταίος χρησμός που έδωσε το μαντείο των Δελφών θεωρείται ότι δόθηκε σε απεσταλμένο του αυτοκράτορα Ιουλιανού το 362 μ.Χ. Αυτός ουσιαστικά ομολογούσε το τέλος του ίδιου του μαντείου. «Είπατε τω βασιλεί, χαμαί πέσε δαίδαλος αυλά, ουκέτι Φοίβος έχει καλύβαν, ου μαντίδα δάφνην, ου παγάν λαλεούσαν, απέσβετο και λάλον ύδωρ». Δηλαδή «Πείτε στον βασιλιά, πως έπεσε κατάχαμα το περίτεχνο οίκημα, κι ούτε ο Φοίβος Απόλλων έχει πια κατοικία, ούτε δάφνη μαντική, ούτε πηγή ομιλούσα, και το ομιλών νερό στέρεψε». Πηγή: www.lifo.gr