Κυριάκος Μητσοτάκης για ομόφυλα ζευγάρια: Δεν θα ζητήσω κομματική πειθαρχία – «Οχι» στην παρένθετη μητρότητα – Τι είπε για ακρίβεια και F35

Tη συζήτηση για τον πολιτικό γάμο των ομόφυλων ζευγαριών άνοιξε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης σε συνέντευξή του στην ΕΡΤ, λέγοντας ότι θέλει το θέμα «να ωριμάσει στην κοινωνία πριν φέρω την εισήγηση».

Αφού τόνισε ότι το ζήτημα ο ίδιος το έχει μελετήσει εκτενώς, είπε ότι «αυτό το οποίο θα νομοθετήσουμε είναι την ισότητα στον γάμο. Δηλαδή, την απαλοιφή οποιασδήποτε διάκρισης ανάλογα με τον σεξουαλικό προσανατολισμό στο ζήτημα της σύναψης μιας σχέσης γάμου. Που ουσιαστικά τι είναι ο γάμος; Είναι, θα έλεγα, το επιστέγασμα της αγάπης

«Ο διάλογος εκτιμώ ότι δεν θα κρατήσει πολύ, δεν βάζω εκλογικό ορόσημο – κάνουμε το σωστό στο χρονοδιάγραμμα που πρέπει, όχι για να το παραπέμψω στις καλένδες», σχολίασε και πρόσθεσε ότι δεν θα τεθεί ζήτημα κομματικής πειθαρχίας.

Υπογράμμισε ότι ήδη «20 χώρες στην Ευρώπη έχουν νομοθετήσει την ισότητα στον γάμο», άρα «εμείς δεν ανακαλύπτουμε την πυρίτιδα» και ξεκαθάρισε ότι «μιλάμε για πολιτικό γάμο, όχι θρησκευτικό».

Οσον αφορά την τεκνοθεσία, είπε ότι «τα ομόφυλα ζευγάρια έχουν ήδη παιδιά, αλλά δεν έχουν ίσα δικαιώματα – αν πεθάνει η μητέρα για παράδειγμα, η σύντροφός της δεν έχει κανένα νομικό δικαίωμα στο παιδί». Τόνισε ότι «δεν θα πειράξουμε το καθεστώς της υποβοηθούμενης αναπαραγωγής, δεν αλλάζουμε τίποτα». Και τόνισε ότι το νομοσχέδιο της κυβέρνησης «είναι διαφορετικό από την πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ», ενώ υποσχέθηκε ότι «δεν θα γίνει εργαστήρι πειραμάτων στην Ελλάδα».

Διαβεβαίωσε δε ότι «ένας άνδρας δεν θα μπορεί να πάρει παρένθετη μητέρα για να κάνει παιδί» και πως «δεν θα υπάρχει στο νομοσχέδιο γονέας 1 και γονέας 2».

Σχολιάζοντας τις αντιδράσεις, είπε «σέβομαι την άποψη της εκκλησίας», υπενθυμίζοντας ότι «ήταν απέναντι στον πολιτικό γάμο, στην καύση των νεκρών». Και πρόσθεσε: «Θα ακούσουμε τις απόψεις της, θα σεβαστούμε την διαφορετική άποψη, αλλά η πολιτεία νομοθετεί». Οσον αφορά στον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ, κατήγγειλα ότι «ο κ. Ανδρουλάκης εργαλειοποιεί ένα ζήτημα ανθρωπίνων δικαιωμάτων».

Επισήμανε δε με έμφαση ότι «κανείς δεν ζημιώνεται από το θέμα», κι ότι πρόκειται για «κίνηση που διασφαλίζει τα ανθρώπινα δικαιώματα μίας μερίδας συμπολιτών μας»

Ο κ. Μητσοτάκης δήλωσε πως «η ακρίβεια είναι το πρώτο πρόβλημα το οποίο αντιμετωπίζει σήμερα το ελληνικό νοικοκυριό και από τότε που αρχίσαμε να έχουμε πρόβλημα πληθωρισμού, η κυβέρνηση έχει προτάξει την αντιμετώπισή της ως απόλυτη κυβερνητική προτεραιότητα κι έχει πάρει πολλά μέτρα σε αυτή την κατεύθυνση».

Υπενθύμισε ότι μόνο τον περασμένο Δεκέμβριο εκταμιεύθηκαν περισσότερα από 700 εκατ. ευρώ για την ενίσχυση πρωτίστως των πιο αδύναμων νοικοκυριών και σημείωσε πως έχουν εντατικοποιηθεί οι έλεγχοι, έχουν επιβληθεί πολλά πρόστιμα και τώρα υπάρχουν τα εργαλεία για τον τρόπο τιμολόγησης των προϊόντων στο ράφι.

Ερωτηθείς γιατί η Ελλάδα έχει το ακριβότερο βρεφικό γάλα στην Ευρώπη και το ελαιόλαδο 23,7% πάνω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, είπε: «Ακριβώς γι’ αυτόν τον λόγο, για κάποιες συγκεκριμένες κατηγορίες προϊόντων κάνουμε πια πιο δραστικές παρεμβάσεις, οι οποίες έχουν σκοπό να μειώσουν τελικά τις τιμές στο ράφι. Διότι έχουμε ένα μοντέλο στην Ελλάδα όπου έχουμε υψηλές ονομαστικές τιμές και μετά υψηλές εκπτώσεις και πίσω από αυτό το συγκεχυμένο καθεστώς τιμολόγησης τελικά κρύβονται οι υψηλότερες τιμές».

Σημείωσε πως είναι αδικαιολόγητο πολυεθνικές εταιρείες να πωλούν το ίδιο προϊόν σημαντικά ακριβότερα στην Ελλάδα απ’ ό,τι σε άλλες αγορές.  «Δεν δικαιολογείται. Μερικές φορές ακούμε δικαιολογίες: ‘είμαστε νησιωτική χώρα, είμαστε απομονωμένοι’. Δεν τα πιστεύω αυτά και δεν υποστηρίζονται και από τα πραγματικά δεδομένα. Όταν είπα λοιπόν ότι η Ελλάδα δεν είναι μπανανία και δεν θα κερδοσκοπούν στις πλάτες των Ελλήνων καταναλωτών μεγάλες εταιρείες του εξωτερικού, το εννοώ».

«Και αν αυτό το οποίο λέω ενοχλεί αυτές τις εταιρείες, τι να κάνω, εγώ έχω μια υποχρέωση: να προστατεύσω αυτή τη στιγμή τον Έλληνα καταναλωτή και να εξασφαλίσω ότι λίγο-πολύ τα ίδια προϊόντα σε μια ενιαία αγορά -είμαστε σε μια ενιαία αγορά, έχουμε την ίδια αγορά, αυτό υποτίθεται ότι πρεσβεύει η Ευρωπαϊκή Ένωση πρώτα και πάνω από όλα την ενιαία αγορά- ότι τα προϊόντα αυτά δεν θα πωλούνται πολύ πιο ακριβά στην Ελλάδα απ’ ό,τι σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες», τόνισε ενώ ειδικά για το βρεφικό γάλα είπε ότι η κυβέρνηση προχώρησε ένα βήμα παραπέρα καθορίζοντας πλαφόν στο κέρδος».

Σε ερώτηση γιατί η κυβέρνηση δεν επιλέγει τη διατίμηση που ζητά ο ΣΥΡΙΖΑ, είπε ότι οι διατιμήσεις πολύ συχνά οδηγούν σε ελλείψεις στο ράφι και σημείωσε ότι το βρεφικό γάλα είναι αναντικατάστατο προϊόν για τις γυναίκες που δεν θηλάζουν το μωρό τους.

Ερωτηθείς αν μπορεί να δούμε και άλλα αντίστοιχα μέτρα, απάντησε «αν χρειαστεί, ναι» και υπενθύμισε ότι το ίδιο έκανε η κυβέρνηση και για να αντιμετωπίσει και τις πρωτοφανείς αυξήσεις των τιμών της ενέργειας.

Υπενθύμισε ότι η κυβέρνηση φορολόγησε τα διυλιστήρια και εισέπραξε περισσότερα από 600 εκατ. ευρώ πέρσι τα οποία επέστρεψε τελικά στην κοινωνία μέσα από έκτακτες ενισχύσεις.

Μετά από σχετική ερώτηση είπε ότι η κυβέρνηση εξετάζει το πλαίσιο των τιμών προϊόντων και υπηρεσιών και στον τομέα των τηλεπικοινωνιών, πάντα σε συνδυασμό με την Επιτροπή Ανταγωνισμού η οποία, είπε, είναι ταγμένη στο να υπηρετεί την αντιμετώπιση ολιγοπωλιακών πρακτικών που οδηγούν τελικά σε υψηλότερες τιμές.

Ο κ. Μητσοτάκης ανέφερε ότι όλες οι πρωτοβουλίες της κυβέρνησης στοχεύουν στη μεγαλύτερη διαφάνεια που είναι αυτή η οποία επιτρέπει στον καταναλωτή να συγκρίνει τιμές. Επ’ αυτού αναφέρθηκε στο «e-Καταναλωτής», σημειώνοντας πως είναι ένα εξαιρετικά χρήσιμο εργαλείο και ενθάρρυνε τους τηλεθεατές να το αξιοποιούν περισσότερο γιατί, όπως είπε, δίνει πολύ χρήσιμα συγκριτικά στοιχεία τιμών.

Σχετικά με τα εθνικά θέματα, τι θα γίνει με τα F-35 της Ελλάδας και τα F-16 της Τουρκίας μετά και την συνάντησή του με τον Αντονι Μπλίνκεν αρχικά στάθηκε στην παρατήρηση του υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ ότι 30 χρόνια διπλωμάτης δεν θυμάται ποτέ τις ελληνοαμερικανικές σχέσεις να είναι σε τόσο καλό επίπεδο.

Σημείωσε πως αυτό είναι το αποτέλεσμα πολύ συστηματικής δουλειάς της κυβέρνησης η οποία, είπε, έχει ενισχύσει το γεωπολιτικό αποτύπωμα της χώρας και την έχει κατατάξει σαν μία χώρα που είναι παράγοντας σταθερότητας σε μία περιοχή η οποία δοκιμάζεται από πολλές αναταράξεις.

«Η Ελληνική Κυβέρνηση έχει καταθέσει ένα τεκμηριωμένο αίτημα για την απόκτηση αεροσκαφών F-35. Εκτιμώ ότι αυτό το αίτημα είναι ώριμο και θα εγκριθεί κατά την άποψή μου σχετικά σύντομα από τις αμερικανικές αρχές, δηλαδή από το Στέιτ Ντιπάρτμεντ, ήδη έχει εξασφαλιστεί η σύμφωνη γνώμη του Κογκρέσου, έτσι ώστε να μπορέσουμε να προχωρήσουμε με μια σημαντική αγορά η οποία θα ενισχύσει ακόμα περισσότερο τις Ένοπλες Δυνάμεις και ειδικά την Αεροπορία της χώρας», τόνισε, ενώ για τα F-16 της Τουρκίας επανέλαβε ότι οι ελληνοαμερικανικές σχέσεις δεν ετεροπροσδιορίζονται, «ούτε είμαστε εμείς αυτοί που θα βάλουμε κάποιο φρένο ή έχουμε τη δυνατότητα να επηρεάσουμε την πώληση αμυντικού υλικού σε μια άλλη χώρα».

Πρόσθεσε πως είναι αυτονόητο ότι σε μια συμμαχία δεν γίνεται αμυντικό υλικό να χρησιμοποιείται πχ για υπερπτήσεις πάνω από ελληνικά νησιά. «Αλλά εγώ κρατώ το καλό κλίμα των ελληνοτουρκικών σχέσεων των τελευταίων μηνών και θέλω να πιστεύω ότι αυτές οι εποχές της μεγαλύτερης έντασης έχουν πια μείνει πίσω μας και ανήκουν στο παρελθόν».

Μετά από σχετική ερώτηση, ανέφερε ότι σε δύο εβδομάδες θα πάει στις Ηνωμένες Πολιτείες για ένα μεγάλο επενδυτικό forum στη Νέα Υόρκη, «προκειμένου να μπορέσουμε να παρουσιάσουμε και στους Αμερικανούς επενδυτές τη μεγάλη επιτυχία της ελληνικής οικονομίας και να μπορέσουμε να κεφαλαιοποιήσουμε τις σημαντικές θετικές εξελίξεις των τελευταίων ετών».

Για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις μετά την πρόσφατη επίσκεψη του Ταγίπ Ερντογάν στην Αθήνα και το ενδεχόμενο προσφυγής στη Χάγη, είπε ότι «δεν είμαστε κοντά στο να πάμε στη Χάγη, αλλά σίγουρα δεν είμαστε τόσο μακριά όσο ήμασταν πριν από έναν χρόνο». Σημείωσε πως έχουμε πετύχει σημαντική εξομάλυνση στις σχέσεις μας με την Τουρκία η οποία αποτυπώνεται και στο πεδίο, με σημαντικότατη μείωση, αν όχι μηδενισμό, της τουρκικής προκλητικής συμπεριφοράς.

«Έχουμε καταφέρει να υπογράψουμε μια συμφωνία για ταξίδια Τούρκων πολιτών στα ελληνική νησιά χωρίς βίζα. Κάτι το οποίο επιθυμούσαν διακαώς οι νησιώτες μας. Μια συμφωνία που θα τεθεί σε εφαρμογή από τον ερχόμενο Μάρτιο. Θα την εκμεταλλευτούν, δηλαδή, αυτή την συμφωνία 10 ελληνικά νησιά ολόκληρη την άνοιξη, το καλοκαίρι και πιστεύω ότι είναι μια συμφωνία η οποία θα ισχύσει στο διηνεκές», συνέχισε, ενώ αναφέρθηκε στην ενίσχυση των εμπορικών και οικονομικών σχέσεων των δύο χωρών και στην καλύτερη συνεργασία τους στο προσφυγικό – μεταναστευτικό και έχουμε δει σημαντική μείωση των ροών τους τελευταίους μήνες.

«Το κλίμα, η σημειολογία, οι εικόνες, αυτά τα οποία λέγονται, αυτά τα οποία δεν λέγονται από τουρκικής πλευράς, βοηθούν στο να μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε το μέλλον των ελληνοτουρκικών σχέσεων με περισσότερη αισιοδοξία», συμπλήρωσε.

«Και ναι, να μπορέσουμε σταδιακά να μπούμε και στον πυρήνα της διαφοράς μας, που δεν είναι άλλος από την οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών, ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδας δηλαδή, στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο. Θυμίζω ότι αυτό είναι ένα θέμα το οποίο δεν έχει επιλυθεί εδώ και δεκαετίες. Είναι ένα πολύ δύσκολο θέμα. Η γεωγραφία στο Αιγαίο δε, το κάνει ακόμα πιο περίπλοκο. Δεν έχω, λοιπόν, αυταπάτες ότι το θέμα αυτό θα λυθεί από τη μία στιγμή στην άλλη. Όμως, θα το προσεγγίσουμε με καλή διάθεση, έχοντας ξεκάθαρες τις κόκκινες γραμμές τις οποίες πιστεύω ότι κάθε ελληνική κυβέρνηση θέτει όταν συζητά τα θέματα αυτά. Εκμεταλλευόμενοι, όμως, ένα γενικότερο καλό κλίμα, το οποίο από μόνο του, θα έλεγα, ήδη έχει δώσει ένα σημαντικό θετικό αποτύπωμα», επισήμανε.

Ερωτηθείς αν η επίλυση της ελληνοτουρκικής διαφοράς αποτελεί για τον ίδιο προσωπικό στοίχημα, απάντησε πως δεν νομίζει ότι θα υπήρχε Έλληνας Πρωθυπουργός ο οποίος θα έλεγε ότι δεν θα ήθελε με κάποιο τρόπο να το επιλύσει, αρκεί να το κάνει με όρους οι οποίοι θα είναι συμφέροντες για την πατρίδα. «Προφανώς ένα τόσο δύσκολο θέμα δεν θα μπορούσε να αντιμετωπιστεί υπό οποιαδήποτε άλλη οπτική γωνία», τόνισε, ενώ είπε πως και μην μπορέσουμε να λύσουμε το ζήτημα αυτό, πρέπει να μπορούμε να μάθουμε να ζούμε με την Τουρκία και με τις διαφορές μας και να έχουμε μία καλή σχέση, χωρίς να φτάνουμε στα όρια.

«Χωρίς να σημαίνει κάθε τρεις και λίγο κάποιος κόκκινος συναγερμός και χωρίς να υιοθετείται, από πλευράς Τουρκίας, μία ρητορική πολύ επιθετική η οποία αμφισβητεί ευθέως κυριαρχία και κυριαρχικά δικαιώματα. Είμαστε στο σημείο αυτό. Από την άλλη, δεν είμαι αφελής, έχω δει πολλές οβιδιακές μεταμορφώσεις της τουρκικής ηγεσίας, αλλά αυτή τη φορά, έχοντας κάνει πια τρεις συναντήσεις με τον Πρόεδρο Ερντογάν από τις εκλογές και μετά, είμαι πολύ πιο αισιόδοξος ότι «το νερό έχει μπει στο αυλάκι» και τουλάχιστον μπορούμε να κρατήσουμε ως κεκτημένο αυτή τη σημαντική εξομάλυνση των σχέσεών μας, ασχέτως του τι θα γίνει τελικά με τη μεγάλη μας διαφορά», πρόσθεσε.

Γιώργος Κουβαράς: Κύριε Πρόεδρε, καλησπέρα σας, καλή χρονιά, ευχαριστούμε που μας υποδέχεστε εδώ στο Μέγαρο Μαξίμου γι’ αυτή τη συνέντευξη στη δημόσια τηλεόραση.

Κυριάκος Μητσοτάκης: Καλή χρονιά και σε σας, κ. Κουβαρά.

Γιώργος Κουβαράς: Είναι πολλά τα θέματα που απασχολούν τους πολίτες. Θέλω να ξεκινήσουμε με τα εθνικά, τα οποία είναι πάντα στο επίκεντρο. Και επειδή δεχθήκατε τον κ. Blinken το περασμένο Σαββατοκύριακο στα Χανιά, στο σπίτι σας, θέλω να μου πείτε τι νέο μας φέρνει αυτή η επίσκεψη και τι πρόκειται τελικά να γίνει ακριβώς με τα F-16 της Τουρκίας και τα F-35 της Ελλάδας, γιατί ακούμε και διαβάζουμε πολλά.

Κυριάκος Μητσοτάκης: Καταρχάς, κ. Κουβαρά, θα ήθελα να σταθώ σε μία παρατήρηση την οποία έκανε ο Υπουργός Εξωτερικών των Ηνωμένων Πολιτειών κατά τη διάρκεια της εισαγωγικής του τοποθέτησης, στην οποία ανέφερε ότι 30 χρόνια διπλωμάτης δεν θυμάται ποτέ τις ελληνοαμερικανικές σχέσεις να είναι σε τόσο καλό επίπεδο.

Πιστεύω ότι αυτό είναι αποτέλεσμα μιας πολύ συστηματικής δουλειάς την οποία έχει κάνει η κυβέρνησή μας, η οποία έχει ενισχύσει το γεωπολιτικό αποτύπωμα της χώρας και την έχει κατατάξει σαν μία χώρα που είναι παράγοντας σταθερότητας σε μία περιοχή η οποία δοκιμάζεται από πολλές αναταράξεις.

Και προφανώς αυτή η σχέση έχει ένα θετικό αποτύπωμα σε πολλά διαφορετικά επίπεδα: στην οικονομία, καταρχάς, με πολλές αμερικανικές επενδύσεις οι οποίες κατευθύνονται προς την Ελλάδα, αλλά και στο αμιγώς γεωπολιτικό επίπεδο, όπου οι ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις έχουν ενισχυθεί σημαντικά, ως αποτέλεσμα και της ενίσχυσης της στρατιωτικής σχέσης που έχουμε με τις Ηνωμένες Πολιτείες.

Για να απαντήσω, λοιπόν, ευθέως στο ερώτημά σας: η Ελληνική Κυβέρνηση έχει καταθέσει ένα τεκμηριωμένο αίτημα για την απόκτηση αεροσκαφών F-35. Εκτιμώ ότι αυτό το αίτημα είναι ώριμο και θα εγκριθεί κατά την άποψή μου σχετικά σύντομα από τις αμερικανικές αρχές, δηλαδή από το Στέιτ Ντιπάρτμεντ, ήδη έχει εξασφαλιστεί η σύμφωνη γνώμη του Κογκρέσου, έτσι ώστε να μπορέσουμε να προχωρήσουμε με μια σημαντική αγορά η οποία θα ενισχύσει ακόμα περισσότερο τις Ένοπλες Δυνάμεις και ειδικά την Αεροπορία της χώρας.

Γιώργος Κουβαράς: Όταν λέτε «σχετικά σύντομα», στην διπλωματία τι σημαίνει αυτό το «σχετικά σύντομα»; Γιατί, ξέρετε, είναι άλλο στη ζωή, άλλο στη διπλωματία.

Κυριάκος Μητσοτάκης: Το αίτημα είναι απολύτως ώριμο να εγκριθεί από τις Ηνωμένες Πολιτείες. Και μιας και με ρωτήσατε για τα F-16 της Τουρκίας, θέλω να επαναλάβω ότι οι σχέσεις Ηνωμένων Πολιτειών και Ελλάδας δεν ετεροπροσδιορίζονται, ούτε είμαστε εμείς αυτοί που θα βάλουμε κάποιο φρένο ή έχουμε τη δυνατότητα να επηρεάσουμε την πώληση αμυντικού υλικού σε μια άλλη χώρα.

Αυτό το οποίο έχουμε αναφέρει πολλές φορές είναι το αυτονόητο: ότι σε μια συμμαχία δεν γίνεται αμυντικό υλικό, αεροσκάφη εν προκειμένω, να χρησιμοποιούνται, παραδείγματος χάρη, για υπερπτήσεις πάνω από ελληνικά νησιά.

Αλλά εγώ κρατώ το καλό κλίμα των ελληνοτουρκικών σχέσεων των τελευταίων μηνών και θέλω να πιστεύω ότι αυτές οι εποχές της μεγαλύτερης έντασης έχουν πια μείνει πίσω μας και ανήκουν στο παρελθόν.

Γιώργος Κουβαράς: Θα έρθω αμέσως στα ελληνοτουρκικά. Θα πάτε στην Αμερική εσείς ή όχι το επόμενο διάστημα;

Κυριάκος Μητσοτάκης: Θα βρεθώ στις Ηνωμένες Πολιτείες σε δύο εβδομάδες από τώρα, για πολύ λίγες μέρες, για ένα μεγάλο επενδυτικό forum το οποίο διοργανώνεται στη Νέα Υόρκη, προκειμένου να μπορέσουμε να παρουσιάσουμε και στους Αμερικανούς επενδυτές τη μεγάλη επιτυχία της ελληνικής οικονομίας και να μπορέσουμε να κεφαλαιοποιήσουμε τις σημαντικές θετικές εξελίξεις των τελευταίων ετών.

Θα βρεθώ και στο Σικάγο για μία παρουσία στην ομογένεια αυτής της πολύ σημαντικής αμερικανικής πόλης, καθώς θέλω να σας θυμίσω ότι πια θα έχει ψηφιστεί -ελπίζω σε δύο εβδομάδες- το νομοσχέδιο της επιστολικής ψήφου που θα ανοίξει ουσιαστικά τις πόρτες στους ομογενείς μας, σε αυτούς οι οποίοι είναι εγγεγραμμένοι στους εκλογικούς καταλόγους, να ψηφίσουν στις ευρωεκλογές του ερχόμενου Ιουνίου.

Μια πολύ μεγάλη τομή, μια μεγάλη δημοκρατική κατάκτηση για τη χώρα μας και ένα πάγιο αίτημα του παγκόσμιου ελληνισμού το οποίο επιτέλους ικανοποιείται.

Γιώργος Κουβαράς: Μάλιστα. Δεχθήκατε πρόσφατα τον Πρόεδρο Erdoğan στην Αθήνα. Το κλίμα ήταν τελείως διαφορετικό από αυτό που είχαμε συνηθίσει τα τελευταία χρόνια. Είστε αισιόδοξος για τη συνέχεια των ελληνοτουρκικών σχέσεων;

Θυμάμαι στο Βίλνιους, μετά τη συνάντησή σας στο Βίλνιους με τον Erdoğan, είχατε πει, το έχω εδώ γραμμένο μπροστά μου, «στόχος μου είναι να μπούμε στον πυρήνα της βασικής διαφοράς με την Τουρκία. Αν συμφωνήσουμε, πάμε στη Χάγη».

Παραμένετε προσηλωμένος σε αυτό το στόχο και θεωρείτε ότι έχουμε πιθανότητες να κάνουμε ουσιαστικά βήματα προς αυτή την κατεύθυνση;

Κυριάκος Μητσοτάκης: Δεν είμαστε κοντά στο να πάμε στη Χάγη, αλλά σίγουρα δεν είμαστε τόσο μακριά όσο ήμασταν πριν από έναν χρόνο. Γιατί το λέω αυτό; Έχουμε καταφέρει να πετύχουμε μια σημαντική εξομάλυνση στις σχέσεις μας. Μια εξομάλυνση η οποία αποτυπώνεται και στο πεδίο, με σημαντικότατη μείωση, αν όχι μηδενισμό, της τουρκικής προκλητικής συμπεριφοράς.

Έχουμε καταφέρει να υπογράψουμε μία συμφωνία για ταξίδια Τούρκων πολιτών στα ελληνική νησιά χωρίς βίζα, κάτι το οποίο επιθυμούσαν διακαώς οι νησιώτες μας. Μια συμφωνία που θα τεθεί σε εφαρμογή από τον ερχόμενο Μάρτιο. Θα την εκμεταλλευτούν, δηλαδή, αυτή τη συμφωνία 10 ελληνικά νησιά ολόκληρη την άνοιξη, το καλοκαίρι και πιστεύω ότι είναι μια συμφωνία η οποία θα ισχύσει στο διηνεκές.

Έχουμε προχωρήσει πολύ τις συνομιλίες μας για να ενισχύσουμε τις εμπορικές και τις οικονομικές μας σχέσεις.

Συνεργαζόμαστε καλύτερα στο προσφυγικό – μεταναστευτικό και έχουμε δει σημαντική μείωση των ροών τους τελευταίους μήνες.

Και βέβαια, θα έλεγα ότι και το κλίμα, η σημειολογία, οι εικόνες, αυτά τα οποία λέγονται, αυτά τα οποία δεν λέγονται από τουρκικής πλευράς, βοηθούν στο να μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε το μέλλον των ελληνοτουρκικών σχέσεων με περισσότερη αισιοδοξία.

Και, ναι, να μπορέσουμε σταδιακά να μπούμε και στον πυρήνα της διαφοράς μας, που δεν είναι άλλος από την οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών, ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδας δηλαδή, στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο. Θυμίζω ότι αυτό είναι ένα θέμα το οποίο δεν έχει επιλυθεί εδώ και δεκαετίες. Είναι ένα πολύ δύσκολο θέμα. Η γεωγραφία στο Αιγαίο, δε, το κάνει ακόμα πιο περίπλοκο.

Δεν έχω, λοιπόν, αυταπάτες ότι το θέμα αυτό θα λυθεί από τη μία στιγμή στην άλλη. Όμως θα το προσεγγίσουμε με καλή διάθεση, έχοντας ξεκάθαρες τις κόκκινες γραμμές τις οποίες πιστεύω ότι κάθε ελληνική κυβέρνηση θέτει όταν συζητά τα θέματα αυτά. Εκμεταλλευόμενοι, όμως, ένα γενικότερο καλό κλίμα, το οποίο από μόνο του, θα έλεγα, ήδη έχει δώσει ένα σημαντικό θετικό αποτύπωμα.

Γιώργος Κουβαράς: Κύριε Μητσοτάκη, καταλαβαίνω απόλυτα το θέμα του ρεαλισμού στην εξωτερική πολιτική. Από την άλλη μεριά, εσείς είστε ήδη τέσσερα χρόνια Πρωθυπουργός, έχετε κερδίσει μια νέα τετραετία. Φαντάζομαι, επίσης, ότι η επίλυση της ελληνοτουρκικής διαφοράς είναι ένα μεγάλο στοίχημα, μια μεγάλη πρόκληση για οποιονδήποτε Έλληνα Πρωθυπουργό. Και θέλω να μου πείτε αν το νιώθετε και λίγο σαν προσωπικό στοίχημα.

Το λέω γιατί έχουμε μπει σε μια νέα περίοδο και εσείς ο ίδιος έχετε αναφερθεί σε αυτό. Επομένως, αναρωτιέμαι αν αποτελεί για σας και μια προσωπική υπόθεση.

Κυριάκος Μητσοτάκης: Δεν νομίζω ότι θα υπήρχε Έλληνας Πρωθυπουργός ο οποίος θα σας έλεγε ότι δεν θα ήθελε με κάποιο τρόπο να επιλύσει το ζήτημα αυτό, αρκεί να το κάνει με όρους οι οποίοι θα είναι συμφέροντες για την πατρίδα. Προφανώς ένα τόσο δύσκολο θέμα δεν θα μπορούσε να αντιμετωπιστεί υπό οποιαδήποτε άλλη οπτική γωνία.

Αλλά, από εκεί και πέρα, αυτό το οποίο θέλω να σας πω, κ. Κουβαρά, είναι ότι και να μην μπορέσουμε να λύσουμε το ζήτημα αυτό, πρέπει να μπορούμε να μάθουμε να ζούμε με την Τουρκία και με τις διαφορές μας. Και να έχουμε μία καλή σχέση, παρά το γεγονός ότι μπορεί να εξακολουθούμε να διαφωνούμε στο ζήτημα αυτό, χωρίς να φτάνουμε στα όρια. Χωρίς να σημαίνει κάθε τρεις και λίγο κάποιος κόκκινος συναγερμός και χωρίς να υιοθετείται, από πλευράς Τουρκίας, μία ρητορική πολύ επιθετική η οποία αμφισβητεί ευθέως κυριαρχία και κυριαρχικά δικαιώματα.

Είμαστε στο σημείο αυτό. Από την άλλη, δεν είμαι αφελής, έχω δει πολλές οβιδιακές μεταμορφώσεις της τουρκικής ηγεσίας, αλλά αυτή τη φορά, έχοντας κάνει πια τρεις συναντήσεις με τον Πρόεδρο Erdoğan από τις εκλογές και μετά, είμαι πολύ πιο αισιόδοξος ότι «το νερό έχει μπει στο αυλάκι» και τουλάχιστον μπορούμε να κρατήσουμε ως κεκτημένο αυτή τη σημαντική εξομάλυνση των σχέσεών μας, ασχέτως του τι θα γίνει τελικά με τη μεγάλη μας διαφορά.

Γιώργος Κουβαράς: Τώρα, θέλω να περάσουμε στο επόμενο θέμα μας, που είναι η ακρίβεια. Έχετε πει εσείς ο ίδιος ότι η ακρίβεια «δαγκώνει». Θέλω να σας ρωτήσω πρώτα απ’ όλα, άκουσα τις σημερινές σας ανακοινώσεις, γιατί στην Ελλάδα έχουμε βασικά προϊόντα τόσο ακριβότερα από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο; Δηλαδή τι είναι αυτό το οποίο φταίει τελικά;

Κυριάκος Μητσοτάκης: Κοιτάξτε, η ακρίβεια είναι το πρώτο πρόβλημα το οποίο αντιμετωπίζει σήμερα το ελληνικό νοικοκυριό και γνωρίζω πολύ καλά πόσο δύσκολα τα βγάζουν πέρα ειδικά τα νοικοκυριά εκείνα τα οποία έχουν τα χαμηλότερα εισοδήματα.

Και θέλω να σας θυμίσω ότι αυτή δεν είναι μία επισήμανση την οποία την κάνω τώρα. Από τότε που αρχίσαμε να έχουμε πρόβλημα πληθωρισμού έχουμε προτάξει την αντιμετώπιση της ακρίβειας ως απόλυτη κυβερνητική προτεραιότητα κι έχουμε πάρει πολλά μέτρα σε αυτή την κατεύθυνση.

Θέλω να θυμίσω ότι μόνο τον περασμένο Δεκέμβριο εκταμιεύσαμε παραπάνω από 700 εκατομμύρια ευρώ για να ενισχύσουμε πρωτίστως τα πιο αδύναμα νοικοκυριά. ‘Εχουμε εντατικοποιήσει τους ελέγχους, έχουμε βάλει πολλά πρόστιμα και νομίζω ότι τώρα πια έχουμε τα εργαλεία και κατανοούμε καλύτερα κάτι το οποίο στο παρελθόν φαινόταν εξαιρετικά σύνθετο -αλλά τώρα έχουμε μπει στη λεπτομέρεια του θέματος-, που είναι ο τρόπος τιμολόγησης των προϊόντων στο ράφι.

Γιώργος Κουβαράς: Άρα, γιατί η Ελλάδα να έχει το ακριβότερο βρεφικό γάλα στην Ευρώπη. Γιατί να έχει το λάδι 23,7% πάνω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο;

Κυριάκος Μητσοτάκης: Ακριβώς γι’ αυτόν τον λόγο, για κάποιες συγκεκριμένες κατηγορίες προϊόντων κάνουμε πια πιο δραστικές παρεμβάσεις, οι οποίες έχουν σκοπό να μειώσουν τελικά τις τιμές στο ράφι. Διότι έχουμε ένα μοντέλο στην Ελλάδα όπου έχουμε υψηλές ονομαστικές τιμές και μετά υψηλές εκπτώσεις και πίσω από αυτό το συγκεχυμένο καθεστώς τιμολόγησης τελικά κρύβονται οι υψηλότερες τιμές.

Είναι αδικαιολόγητο παντελώς, κ. Κουβαρά, για πολυεθνικές εταιρείες να πωλούν το ίδιο προϊόν σημαντικά ακριβότερα στην Ελλάδα από ό,τι σε άλλες αγορές. Δεν δικαιολογείται. Μερικές φορές ακούμε δικαιολογίες: «είμαστε νησιωτική χώρα, είμαστε απομονωμένοι». Δεν τα πιστεύω αυτά και δεν υποστηρίζονται και από τα πραγματικά δεδομένα.

Όταν είπα λοιπόν ότι η Ελλάδα δεν είναι «μπανανία» και δεν θα κερδοσκοπούν στις πλάτες των Ελλήνων καταναλωτών μεγάλες εταιρείες του εξωτερικού, το εννοώ. Και αν αυτό το οποίο λέω ενοχλεί αυτές τις εταιρείες, τι να κάνω, εγώ έχω μια υποχρέωση: να προστατεύσω αυτή τη στιγμή τον Έλληνα καταναλωτή και να εξασφαλίσω ότι λίγο-πολύ τα ίδια προϊόντα σε μια ενιαία αγορά -είμαστε σε μια ενιαία αγορά, έχουμε την ίδια αγορά, αυτό υποτίθεται ότι πρεσβεύει η Ευρωπαϊκή Ένωση, πρώτα και πάνω από όλα την ενιαία αγορά- ότι τα προϊόντα αυτά δεν θα πωλούνται πολύ πιο ακριβά στην Ελλάδα από ό,τι σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες.

Στο δε βρεφικό γάλα, όπου πράγματι είδαμε πολύ σημαντικές στρεβλώσεις, εκεί προχωρήσαμε και ένα βήμα παραπέρα: όπως εξήγγειλε και ο Υπουργός, καθορίσαμε συγκεκριμένα περιθώρια κέρδους, πλαφόν στο κέρδος.

Γιώργος Κουβαράς: Γιατί όχι διατίμηση που ζητά ο ΣΥΡΙΖΑ; Ο ΣΥΡΙΖΑ σάς πρότεινε να κάνετε διατίμηση στο βρεφικό γάλα. Γιατί όχι;

Κυριάκος Μητσοτάκης: Γιατί οι διατιμήσεις, ξέρετε, πολύ συχνά οδηγούν σε ελλείψεις στο ράφι. Και εμείς πρέπει να βρούμε μία λύση η οποία αφενός να εξηγεί στις εταιρείες αυτές ότι δεν θα κερδοσκοπούν εις βάρος του Έλληνα καταναλωτή και ειδικά των νέων οικογενειών που χρειάζονται το βρεφικό γάλα. Είναι αναντικατάστατο προϊόν για τις γυναίκες που δεν θηλάζουν το μωρό τους.

Από την άλλη, όμως, δεν θέλουμε να φτάσουμε στο σημείο να έχουμε ελλείψεις στην αγορά και να τραβήξουν οι εταιρείες αυτές τα προϊόντα τους.

Άρα, αυτή την ισορροπία πρέπει να βρούμε. Νομίζω ότι την έχουμε βρει. Θα δυσαρεστηθούν κάποιες εταιρείες από τις παρεμβάσεις μας αλλά είμαστε αποφασισμένοι να προχωρήσουμε σε αυτή την κατεύθυνση.

Γιώργος Κουβαράς: Το θέμα είναι το εξής: ότι ο πληθωρισμός της απληστίας, για τον οποίο και εσείς ο ίδιος μιλάτε, η απληστία σαν έννοια ξέρετε ότι είναι μια έννοια η οποία δεν τιθασεύεται εύκολα. Αν είναι κανείς άπληστος παραμένει άπληστος.

Κυριάκος Μητσοτάκης: Και δεν είναι και εύκολο να την προσδιορίσει κανείς. Γι’ αυτό και εμείς έχουμε κάνει μια σειρά από παρεμβάσεις που θα έλεγα ότι δεν είναι και απολύτως ευθυγραμμισμένες με το πώς αντιλαμβανόμαστε τη φιλελεύθερη λογική της οικονομίας, καθορίζοντας περιθώρια κέρδους. Αλλά θέλω να θυμίσω ότι…

Γιώργος Κουβαράς: Εκεί ήθελα να φτάσω, άρα θα το συνεχίσετε αυτό; Δηλαδή μπορεί να δούμε και άλλα;

Κυριάκος Μητσοτάκης: Εάν χρειαστεί, ναι. Αλλά θέλω να θυμίσω ότι τα ίδια κάναμε για να αντιμετωπίσουμε και την πρωτοφανή αύξηση των τιμών της ενέργειας. Θέλω να θυμίσω ότι εμείς ήμασταν αυτοί που φορολογήσαμε τα διυλιστήρια. Και εισπράξαμε παραπάνω από 600 εκατομμύρια ευρώ το περασμένο έτος τα οποία επιστρέψαμε τελικά στην κοινωνία μέσα από έκτακτες ενισχύσεις.

Άρα, από τη στιγμή που διαπιστώνουμε ότι υπάρχουν στρεβλώσεις στη λειτουργία της αγοράς, στην οποία εγώ πιστεύω, πιστεύω στην αγορά, αλλά γνωρίζω πολύ καλά ότι δεν είμαστε μια κοινωνία αγγέλων. Και γνωρίζω πολύ καλά ότι το κέρδος, η διεκδίκηση του υπερκέρδους ή του κέρδους απληστίας, μπορεί πάντα να είναι στο μυαλό κάποιων. Εκεί έχουμε την υποχρέωση να παρέμβουμε και το κάνουμε.

Γιώργος Κουβαράς: Και σε άλλους τομείς; Παραδείγματος χάρη, στις τηλεπικοινωνίες έχουμε 53% πάνω τις τηλεπικοινωνίες από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Μου λέτε ενέργεια, μου λέτε τρόφιμα. Οι τηλεπικοινωνίες είναι άλλος ένας τομέας, στις οποίες ακόμα δεν έχετε παρέμβει.

Κυριάκος Μητσοτάκης: Εξετάζουμε όλο το πλαίσιο των τιμών προϊόντων και υπηρεσιών. Και, βέβαια, όλα αυτά πάντα σε συνδυασμό με την Επιτροπή Ανταγωνισμού, διότι δεν είμαστε μόνοι μας. Η Επιτροπή Ανταγωνισμού είναι κι αυτή ταγμένη στο να υπηρετεί την αντιμετώπιση ολιγοπωλιακών πρακτικών, που οδηγούν τελικά σε υψηλότερες τιμές.

Και βέβαια, θέλω να τονίσω ότι όλες οι πρωτοβουλίες μας στοχεύουν τελικά στη μεγαλύτερη διαφάνεια. Η διαφάνεια είναι αυτή που επιτρέπει στον καταναλωτή να συγκρίνει τιμές. Το «e-Καταναλωτής» είναι ένα εξαιρετικά χρήσιμο εργαλείο και ενθαρρύνω τους τηλεθεατές μας να μπουν και να το αξιοποιούν περισσότερο, γιατί δίνει πολύ χρήσιμα συγκριτικά στοιχεία τιμών. Έτσι λειτουργεί εύρυθμα μία αγορά, όταν λειτουργεί ο ανταγωνισμός.

Έτσι λειτούργησε -θέλω να θυμίσω- και ο ανταγωνισμός, τελικά, στις τιμές των λογαριασμών ηλεκτρικής ενέργειας. Διότι, θυμάστε, πόση κριτική, καλοπροαίρετη, μέσα από διάφορα εύθυμα βιντεάκια και memes είδαμε για τα πολύχρωμα τιμολόγια.

Πλην όμως, τελικά αυτή η διαφάνεια στις τιμές οδήγησε τους προμηθευτές, τουλάχιστον για τον μήνα Ιανουάριο -και εκτιμώ ότι αυτό θα συνεχιστεί, τουλάχιστον και για τους επόμενους μήνες, γι’ αυτούς που έχουμε ορατότητα- να δώσουν τιμές χαμηλότερες από αυτό το οποίο και εσείς ως δημοσιογράφοι μπορεί να περιμένατε.

Αυτό σημαίνει, ουσιαστικά, ανταγωνισμός στην πράξη. Όμως με ένα κράτος το οποίο εποπτεύει την αγορά και το οποίο παρεμβαίνει όποτε αυτό είναι απαραίτητο.

Γιώργος Κουβαράς: Τώρα, θέλω να έρθουμε στο θέμα το οποίο ξέρω ότι περιμένουν πολύ οι τηλεθεατές μας σήμερα και το περιμένουν και πολλοί συνάδελφοι δημοσιογράφοι, με ρωτάνε, το έχετε ανοίξει εσείς ο ίδιος: το θέμα της ισότητας στον γάμο. Αυτό που λέμε στον δημόσιο διάλογο δικαίωμα των ομόφυλων ζευγαριών στον γάμο και στην τεκνοθεσία.

Έχετε δεσμευτεί ότι θα το νομοθετήσετε, πριν τις εκλογές, θυμάμαι τις συνεντεύξεις σας, και θέλω σήμερα να ξεκαθαρίσουμε τα πράγματα.

Πρώτον, τι ακριβώς σκοπεύετε να νομοθετήσετε. Δηλαδή, θα δώσετε στα ομόφυλα ζευγάρια ακριβώς ίσα δικαιώματα με τα ετερόφυλα στον γάμο και στην τεκνοθεσία;

Θα σας πω ότι στην εκπομπή μου προχθές το βράδυ, δεν ξέρω αν είχατε την ευκαιρία να την παρακολουθήσετε, είχαμε ομόφυλα ζευγάρια και νομικούς οι οποίοι μας έλεγαν ότι δεν μπορεί να αποσυνδεθεί η τεκνοθεσία από τον γάμο. Ισχύει αυτό ή όχι;

Κυριάκος Μητσοτάκης: Μου κάνατε πολλά ερωτήματα και θα επιχειρήσω να απαντήσω σε όλα τα θέματα, αναγνωρίζοντας απόλυτα ότι αυτό είναι ένα θέμα το οποίο ενδιαφέρει πολύ την ελληνική κοινωνία.

Αφορά, όμως, κάποιους συμπολίτες μας πάρα πολύ. Και βέβαια, πρέπει να σας πω ότι στην ιεράρχηση των θεμάτων που αντιμετωπίζει η ελληνική κοινωνία σίγουρα δεν είναι το πρώτο θέμα. Όμως, είναι ένα θέμα το οποίο εγώ ο ίδιος, με δική μου πρωτοβουλία, το έχω ανοίξει. Έχω ασχοληθεί πάρα πολύ με το θέμα αυτό. Έχω διαβάσει, έχω μελετήσει πολύ. Έχω συζητήσει με πολλούς συμπολίτες μας, τους οποίους τους αφορά αυτή η επικείμενη νομοθέτηση.

Θέλω να σας πω, καταρχάς, ότι αυτό το οποίο θα νομοθετήσουμε είναι την ισότητα στον γάμο. Δηλαδή, την απαλοιφή οποιασδήποτε διάκρισης ανάλογα με τον σεξουαλικό προσανατολισμό στο ζήτημα της σύναψης μιας σχέσης γάμου. Που ουσιαστικά τι είναι ο γάμος; Είναι, θα έλεγα, το «επιστέγασμα» της αγάπης μεταξύ δύο ανθρώπων. Είναι ταυτόχρονα, όμως, και ένα νομικό συμβόλαιο με δικαιώματα και υποχρεώσεις.

Και, ξέρετε, ο γάμος είναι και ένας, θα έλεγα, από την φύση του συντηρητικός θεσμός. Ενέχει μία έννοια σταθερότητας και μία έννοια μονιμότητας. Και θέλω να σας πω επίσης αυτό το οποίο προτίθεμαι να φέρω προς ψήφιση δεν είναι κάτι επαναστατικά διαφορετικό από αυτό το οποίο ήδη ισχύει σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες.

Έχουμε 20 χώρες στην Ευρώπη όπου ήδη έχει νομοθετηθεί η ισότητα στο γάμο, 15 είναι στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Δεν πάμε δηλαδή να ανακαλύψουμε την πυρίτιδα, ούτε να κάνουμε κάτι το οποίο ξεφεύγει από αυτό το οποίο συμβαίνει σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες.

Θέλω επίσης να τονίσω ότι μιλάμε για πολιτικό γάμο, έτσι; Δεν μιλάμε εδώ ούτε για εκκλησία, ούτε για στέφανα. Το λέω γιατί ξέρετε υπάρχει πάντα μία εικόνα… Ούτε για ρύζια, ούτε για τέτοια, αλλά…

Γιώργος Κουβαράς: Η Εκκλησία επομένως έχει ρόλο σε αυτή τη συζήτηση;

Κυριάκος Μητσοτάκης: Το λέω αυτό γιατί; Διότι εγώ καταρχάς σέβομαι απόλυτα όλες τις απόψεις και θέλω το θέμα αυτό όχι να διχάσει την ελληνική κοινωνία, αλλά να κοιτάξουμε να δούμε αν μπορούμε να καταλήξουμε σε έναν κοινό τόπο. Σέβομαι απόλυτα και τους συμπολίτες μας που έχουν διαφορετική άποψη, όπως σέβομαι και την άποψη της Εκκλησίας.

Εξάλλου, θέλω να σας θυμίσω ότι η Εκκλησία ήταν απέναντι στον πολιτικό γάμο, η Εκκλησία ήταν απέναντι στην καύση των νεκρών και η Πολιτεία προχώρησε και νομοθέτησε, σεβόμενη τον ρόλο της Εκκλησίας και μην υπαγορεύοντας στην Εκκλησία να κάνει κάτι το οποίο αντίκειται στον πυρήνα της θεολογικής προσέγγισης της Εκκλησίας στα ζητήματα αυτά.

Άρα, προφανώς και θα ακούσουμε τις απόψεις της Εκκλησίας, δεν ξέρω αν θα μπορέσουμε να συμφωνήσουμε, θα σεβαστούμε τη διαφορετική άποψη, αλλά νομοθετεί η Πολιτεία, δεν συνομοθετεί με την Εκκλησία, όπως έχει συμβεί και πολλές φορές στο παρελθόν.

Και αυτό το οποίο θα ήθελα, ξέρετε, ανοίγοντας αυτήν την συζήτηση, γιατί εδώ πάμε λίγο διαφορετικά: θέλω να ωριμάσει αυτή η συζήτηση στην κοινωνία, πριν φέρω κάτι προς εισήγηση στο Υπουργικό Συμβούλιο.

Γιώργος Κουβαράς: Πόσο καιρό θα δίνατε σε μία συζήτηση τέτοια για να ωριμάσει; Διότι εδώ αυτή η συζήτηση γίνεται από την προηγούμενη τετραετία.

Κυριάκος Μητσοτάκης: Γίνεται, όμως, χωρίς να μιλήσουμε συγκεκριμένα. Και χαίρομαι που μου δίνεται σήμερα η ευκαιρία για πρώτη φορά να μπούμε λίγο στη λεπτομέρεια των θεμάτων και να εξηγήσουμε τι θα κάνουμε και τι δεν θα κάνουμε.

Να σας πω και κάτι ακόμα το οποίο το θεωρώ σημαντικό, κ. Κουβαρά: ξέρετε, πάντα οι μεγάλες μεταρρυθμίσεις στο οικογενειακό δίκαιο γίνονταν από την κεντροαριστερά και κατά κανόνα η κεντροδεξιά ήταν πίσω από τις εξελίξεις.

Θυμάμαι ακόμα, το 1982, όταν ήρθε η μεγάλη επανάσταση στο οικογενειακό δίκαιο, και η Νέα Δημοκρατία καταψήφισε διατάξεις οι οποίες τώρα μας φαίνονται απολύτως προφανείς: η αποποινικοποίηση της μοιχείας, η ποινικοποίηση της οικογενειακής βίας, η δυνατότητα στη γυναίκα να κρατήσει το επώνυμό της. Βλέπετε, λοιπόν, ότι οι κοινωνίες προχωρούν και πρέπει…

Γιώργος Κουβαράς: Ναι, αλλά οι κοινωνίες προχωρούν, οι βουλευτές σας προχωρούν μαζί με την κοινωνία; Γιατί εδώ, επειδή αναφερθήκατε στην Εκκλησία πριν…

Κυριάκος Μητσοτάκης: Θα έρθω και σε αυτό αλλά πριν να εξηγήσουμε όμως τι θα κάνουμε και για το θέμα των παιδιών…

Γιώργος Κουβαράς: Να εξηγήσουμε. Καταρχάς θέλω να μου πείτε τι διαφορετικό θα κάνετε εσείς από αυτό που προτείνει ο Στέφανος Κασσελάκης και ο ΣΥΡΙΖΑ.

Κυριάκος Μητσοτάκης: Θα έρθω σε αυτό. Να πάμε να δούμε λοιπόν το θέμα των παιδιών γιατί νομίζω ότι αυτό, ξέρετε, είναι το πιο ευαίσθητο θέμα. Πέραν του δικαιώματος, ξέρετε, οι πιο πολλοί συμπολίτες μας νομίζω ότι δεν έχουν επί της ουσίας αντίρρηση στον γάμο.

Εκεί που υπάρχει πάντα μια επιφύλαξη και την ακούω με πολύ προβληματισμό, λένε: «τα παιδιά», «τι θα γίνει με τα παιδιά». Πάμε να δούμε λοιπόν τι θα γίνει και τι πρέπει να γίνει με τα παιδιά.

Παιδιά υπάρχουν σήμερα. Και δεν νομίζω ότι κανείς αμφισβητεί μια πραγματικότητα: ότι τα ομόφυλα ζευγάρια έχουν παιδιά και δεν θα σταματήσουν αυτά τα παιδιά να υπάρχουν, δεν θα εξαφανιστούν. Πλην όμως, τα παιδιά αυτά, ξέρετε, δεν έχουν ίσα δικαιώματα.

Και γιατί δεν έχουν ίσα δικαιώματα; Να πάρω μια ιστορία από αυτές που ακούστηκαν και στη δική σας εκπομπή. Μία μητέρα η οποία συζεί με τη σύντροφό της, έχει καρκίνο και μπορεί να πεθάνει. Εάν συμβεί αυτό, η σύντροφός της δεν έχει κανένα δικαίωμα στο παιδί. Κανένα δικαίωμα. Το παιδί αυτό θα πάει σε ίδρυμα.

Και ρωτώ ειλικρινά και κοιτάω στα μάτια όλους αυτούς οι οποίοι μπορεί να έχουν κάποια επιφύλαξη για το θέμα αυτό: εξυπηρετούμε τα δικαιώματα των παιδιών τα οποία ήδη υπάρχουν με το να μην ρυθμίσουμε τα λίγα παιδιά, τα λίγα ζευγάρια που τελικά τους αφορά το ζήτημα; Και τους αφορά πολύ, ξέρετε.

Ένα παιδί γεννημένο στο εξωτερικό δεν μπορεί να γίνει Έλληνας πολίτης γιατί πολύ απλά δεν αναγνωρίζουμε εμείς στην Ελλάδα τον γάμο.

Και αναρωτιέμαι, επειδή ακούω πολύ και το θέμα του bullying και με προβληματίζει και εμένα: πότε υπάρχει περισσότερο ή λιγότερο bullying; Όταν αυτά γίνονται στα κρυφά ή όταν συζητάμε ανοιχτά για τα ζητήματα αυτά; Νομίζω ότι μάλλον είναι πιο πιθανόν να γίνει στην πρώτη κατηγορία γιατί τα παιδιά αυτά υπάρχουν.

Πάμε να δούμε τώρα όμως -και έχει σημασία αυτό- τι δεν θα κάνουμε, γιατί με ρωτήσατε πώς διαφοροποιείται η δική μας πρόταση…

Γιώργος Κουβαράς: Η πρότασή σας από την πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ.

Κυριάκος Μητσοτάκης: Ναι, διαφοροποιείται πολύ ουσιαστικά σε ένα ζήτημα: εμείς δεν θα πειράξουμε καθόλου το καθεστώς της υποβοηθούμενης αναπαραγωγής. Αυτή η έννοια, δηλαδή, γυναικών οι οποίες μετατρέπονται σε μηχανές παραγωγής παιδιών κατά παραγγελία, όπως είπε ο αρχηγός της Αντιπολίτευσης, «θέλω ένα αγόρι και δεν με ενδιαφέρει ποια θα το γεννήσει», αυτό δεν πρόκειται να γίνει.

Γιώργος Κουβαράς: Αν θέλω ένα αγόρι, μπορώ να το πάρω και με υιοθεσία.

Κυριάκος Μητσοτάκης: Μισό λεπτό, θα έρθω και στο θέμα της υιοθεσίας. Θέλω να είμαι απολύτως σαφής, άρα δεν κάνουμε τίποτα στο καθεστώς της υποβοηθούμενης αναπαραγωγής. Δεν αλλάζουμε τίποτα. Αυτή είναι μια σημαντική διαφοροποίηση από την πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ.

Αλλά θέλω να σας πω και κάτι ακόμα: οι πιο πολλές ευρωπαϊκές χώρες έχουν κάνει αυτό το οποίο θέλουμε να κάνουμε εμείς. Δεν έχουν πάει δύο βήματα παραπέρα. Και όταν λέω ότι θα προχωρήσουμε ως κοινωνία, να προχωρήσουμε, ναι, δεν θα γίνουμε εργαστήρι πειραμάτων στην Ελλάδα. Δεν θα πειραματιστούμε με τις πιο προχωρημένες ιδέες στα θέματα των δικαιωμάτων.

Γιώργος Κουβαράς: Δηλαδή τι εννοείτε, παραδείγματος χάρη;

Κυριάκος Μητσοτάκης: Εννοώ, παραδείγματος χάρη, ένας άντρας μόνος του να μπορεί να χρησιμοποιήσει παρένθετη μητέρα για να κάνει παιδί. Αυτό δεν θα επιτραπεί στην Ελλάδα. Είμαι πολύ σαφής δηλαδή στο τι θα κάνουμε και πολύ σαφής στο τι δεν θα κάνουμε. Δεν θα υπάρχει στο νομοσχέδιο «Γονέας 1», «Γονέας 2».

Γιώργος Κουβαράς: Μια γυναίκα, όμως, μόνη της θα μπορεί να χρησιμοποιήσει υποβοηθούμενη αναπαραγωγή;

Κυριάκος Μητσοτάκης: Μα, μπορεί ήδη.

Γιώργος Κουβαράς: Μπορεί ήδη.

Κυριάκος Μητσοτάκης: Δεν ξέρω αν το γνωρίζετε, κ. Κουβαρά, ή πόσοι τηλεθεατές μας το γνωρίζουν. Μια γυναίκα μόνη μπορεί να υιοθετήσει. Ένας άντρας μόνος μπορεί να υιοθετήσει. Ξέρετε από πότε επιτρέπεται αυτό στην Ελλάδα;

Γιώργος Κουβαράς: Από το 1945.

Κυριάκος Μητσοτάκης: 1946.