Και δαρμένοι και μπερδεμένοι – Γιατί οι Έλληνες τα βάλανε με τους θεούς της Ευρώπης

ΑΡΘΡΟ: Η Ευρώπη, δάνεισε το όνομά της στη γηραιότερη ήπειρο. Ήταν η επιτομή της γυναικείας ομορφιάς στην ελληνική μυθολογία. Την ερωτεύτηκε ο Δίας τόσο που για να την κατακτήσει μεταμορφώθηκε σε έναν εκθαμβωτικό άσπρο ταύρο, την ξελόγιασε και την έκλεψε υποσχόμενος αιώνια αγάπη.

Τα πράγματα άλλαξαν αρκετά στη σύγχρονη ελληνική πραγματικότητα, η Ευρώπη έχει γίνει πολύ περισσότερο σαν τον καταδικασμένο από τον Δία Σίσυφο – που πέρασε όλη του τη ζωή σπρώχνοντας ένα βράχο στην κορυφή

Στις Εκλογές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, οι Έλληνες είχαν το χαμηλότερο ποσοστό αποχής. Ανεδείξαν αντι – ευρωπαϊκά, λαϊκιστικά κόμματα, αριστερά και ακροδεξιά αντίστοιχα. Οι σύγχρονοι Έλληνες, χαρακτηριζόμενοι ως τεμπέληδες, κακοί διαχειριστές και γεννημένοι φοροφυγάδες, έχουν καταδικαστεί (όπως ο Σίσυφος) από τους Θεούς της Ευρώπης σε μια συνεχείς και σχεδόν ατέρμονη λιτότητα.

Ακόμα και το ΣΥΡΙΖΑ, το ριζοσπαστικό (πλέον όχι τόσο) κόμμα της Αριστεράς έλαβε ποσοστό ψήφων 26,6%, μη ανταποκρινόμενο στις αρχικές προσδοκίες του. Αυτό το κόμμα το οποίο στην αρχή είχε ταχθεί εναντίον των μέτρων λιτότητας και των Βρυξελλών, αποδυνάμωσε αυτή του τη θέση. Το κόμμα που είχε χαρακτηριστεί ως Ριζοσπαστικά Αριστερό, σήμερα είναι περισσότερο Eυρώ – διαλλακτικό παρά ριζοσπαστικό. Η ανάδειξη της Χρυσής Αυγής σε τρίτο κόμμα αποτελεί σοβαρό δείγμα της δυσαρέσκειας των πολιτών. Λανθασμένη μέθοδος πλέον αποτελεί η ανάλυση των εκλογικών αποτελεσμάτων με βάση ιδεολογικών κριτηρίων. Αυτό που είναι σημαντικό να κατανοηθεί είναι το ”τί έφερε την αναδιοργάνωση του πολιτικού συστήματος ;”. Η απάντηση είναι απλή: ”η έλλειψη εμπιστοσύνης”.

Οι Έλληνες ψήφισαν – περισσότερο από ποτέ - κατά των μέχρι τώρα κυβερνώντων ευρωπαϊκών κομμάτων.

Είναι απλά μια αντίδραση ή πολλές βαθύτερες αιτίες;.

- Ο τρόπος διαχείρισης της ελληνικής οικονομικής κρίσης από την Ευρωπαϊκή ηγεσία.

- Τα επτά χρόνια μεγάλης ύφεσης (theGreekgreatdepression)

- Ένας υπερήφανος λαός μετατράπηκε σε κακόφημο, παράδειγμα προς αποφυγή.

- Η ατελείωτη λιτότητα μείωσε κατά 30% το ΑΕΠ και σχεδόν εξαφανίζει τη μεσαία τάξη. Μέχρι και 50% μείωση έχει επέλθει σε μισθούς και συντάξεις.

- Το εξωφρενικό ποσοστό ανεργίας των νέων πάνω από 60% και 28% συνολικής ανεργίας.

- Έλλειψη οράματος ως προς το που πάει η Ελλάδα; Όλη αυτή η λιτότητα ήρθε χωρίς εγγυημένο ή προβλεπόμενο τέλος και χωρίς καμία πραγματική στροφή αλλαγής στην ανάπτυξη της οικονομίας ή των παθογενειών της.

Και το σημαντικότερο από όλα είναι ότι:

- Οι Έλληνες αισθάνονται ότι αντιμετωπίζονται ως ανεπιθύμητοι επισκέπτες της Ε.Ε.

Από την αρχή της ελληνικής οικονομικής κρίσης, επικράτησε το αίσθημα θυμού- ανοιχτά συναισθηματικοί- από τα πλουσιότερα μέλη της ΕΕ προς τους Έλληνες, κατηγορώντας τους ανελέητα για όλα τα δεινά τους. Στην πραγματικότητα όμως, δεν επρόκειτο για ένα πρόβλημα ιδιωτικού ελλείμματος αλλά πρόβλημα κακοδιαχείρισης και κακής διακυβέρνησης του δημόσιου τομέα.

Οι Έλληνες είναι γνωστοί για την επιχειρηματικότητά τους, τείνουν να διαπρέπουν, κυρίως όταν βρίσκονται εκτός της χώρας τους. Αντίθετα, εντός συνόρων η πραγματικότητα είναι αρκετά ασφυκτική για την επιχειρηματικότητα και την πρωτοβουλία. Η κρίση ήταν το αποτέλεσμα ενός υπερβολικά γραφειοκρατού και δύσκαμπτου συστήματος. Αυτό, έγινε ακόμα πιο γραφειοκρατικό εξαιτίας των πρόσθετων Ευρωπαϊκών Οδηγιών, προωθώντας έλλειψη διαφάνειας που διευκόλυναν τους ατυχείς χειρισμούς της κυβέρνησης σε σχέση με τον δημόσιο προϋπολογισμό, διογκώνοντας το χρέος και το έλλειμμα. Ήταν επιτακτική η ανάγκη δομικων μεταρρυθμίσεων και η απλοποίηση του συστήματος προάγοντας την διαφάνεια και την εμπιστοσύνη. Ένα συστατικό που απουσιάζει από την εθνική και ευρωπαϊκή διακυβέρνηση.

Από Ευρώ-Θετικοί σε Ευρώ-Σκεπτικιστές

Οι Έλληνες, σε σύγκριση με άλλους Ευρωπαίους, είχαν προ – ενοποιηθεί με την Ε.Ε. από τη Συνθήκη της Ρώμης, τη δεκαετία του ’60. Υιοθέτησαν το Ευρώ – βάζοντας στην άκρη τη Δραχμή με αισιοδοξία, το αρχαιότερο νόμισμα στον Δυτικό κόσμο. Χωρίς να υιοθετήσουν την κοινή τακτική, που ακολουθείται για παράδειγμα στη Γαλλία, όπου οι τιμές ακόμα και σήμερα αναγράφονται σε Ευρώ αλλά και σε Γαλλικά φράγκα.

Όταν το 2010 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η ΕΚΤ και το ΔΝΤ (Τρόικα) ήρθαν για να βοηθήσουν τη χώρα να ανακάμψει από την κρίση, ήταν ευρέως ευπρόσδεκτοι. Οι περισσότεροι Έλληνες πίστεψαν ότι η Τρόικα θα μπορούσε να συνεφέρει στην τάξη τους πολιτικούς και να επιδιορθώσει το ραγισμένο σύστημα διακυβέρνησης.

Αντ’ αυτού, η Ελλάδα έλαβε «πακέτα διάσωσης» από την Ε.Ε. και το ΔΝΤ (γνωστή ως Τρόικα) αρχικά με υψηλά επιτόκια, τα οποία εκλήφθησαν ως απλές χρηματικές μεταφορές (moneytrnasfers) για την πληρωμή των ομολογιών του Ελληνικού Κράτους, χωρίς καμία επικέντρωση σε διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις. Τότε, η προσωπική μου εμμονή για διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις ένιωθα πως έτεινε να γίνει γραφική. Ενώ 4 χρόνια μετά, ακόμη και σήμερα, με δυσκολία μιλάμε για την αναγκαιότητα αυτών. Τα συνεχόμενα μέτρα λιτότητας και βαριάς φορολογίας διέβρωσαν ακόμα περισσότερο τα ελάχιστα στοιχεία κάποιας υγιούς μορφής διακυβέρνησης που είχε παραμείνει (αστυνομία, δικαστικό σώμα). Επέτρεψαν την άνοδο του υπέρ-εθνικιστικού ακροδεξιού κόμματος, Χρυσή Αυγή, ειδικά στα αστικά κέντρα, όπου κατοικούν ανοργάνωτα κύματα λαθρομεταναστών.

Το καλωσόρισμα της Τρόικας ήταν μάλλον προσωρινό! Εκείνοι που υπέφεραν από τις συνέπειες της κακής πολιτικής και διακυβέρνησης είναι αυτοί που τώρα νοιώθουν ότι ”πληρώνουν τη νύφη”; η μεσαία τάξη, οι χαμηλόμισθοι και οι συνταξιούχοι που λαμβάνουν 600 ευρώ και που πλέον δεν είναι σε θέση να καλύψουν τις βασικές τους ανάγκες. Αισθάνονται ανασφαλείς και απροστάτευτοι, ειδικά στα αστικά κέντρα. Όσοι επωφελήθηκαν από την παλιά, κακή διακυβέρνηση φαίνεται να μην τους αγγίζει και τόσο πολύ αυτή η κατάσταση λιτότητας. Η διάθεση λοιπόν ευφορίας συρρικνώθηκε και μετατράπηκε σε μια σιωπηλή ψηφοφορία δυσαρέσκειας και σε ένα σαφές μήνυμα: «Ευχαριστώ Ευρώπη, αλλά δεν θα πάρω».

Διαφορετικές αφετηρίες Ευρωσκεπτικισμού οδηγούν στο ίδιο αποτέλεσμα. Εγκαθιδρύθηκε συναισθηματικός και λαϊκός ηγετισμός.

Σε αυτό το σημείο αξίζει να θυμηθούμε τη Δίκη των Μαγισσών του Σάλεμ το 1962 – μία σκοτεινή εποχή της Αμερικανικής ιστορίας- όταν πάνω από 200 άτομα κατηγορήθηκαν για μαγείες και καταδικάζοντας σε θάνατο 20. Οι δίκες, συνώνυμες της μαζικής υστερίας και των αποδιοπομπαίων τράγων, θυμίζουν την αίσθηση που δημιούργησε η Ελληνική κρίση. Θα έλεγε κανείς ότι η Ελλάδα τέθηκε σε μια παρόμοια δίκη και τιμωρήθηκε για φορολογικές αμαρτίες, κακές πολιτικές, αλλά ακόμη και σήμερα η Ε.Ε., υποστηρίζει τα ίδια πολιτικά κόμματα που έκαναν τη χώρα να γονατίσει και να σπιλωθεί η φήμη της.

Αυτό που απέτυχε η Ε.Ε. στις τελευταίες εκλογές, είναι η σοβαρή έλλειψη ηγεσίας σε δύσκολες περιόδους, όπως η κρίση του ευρώ που επίμονα δεν εκλήφθηκε ως τέτοια αλλά ως κρίση της ελληνικής οικονομίας για τα τρία πρώτα έτη.

Πιο συγκεκριμένα:

- Η επίμονη απροθυμία των Βρυξελλών να χρησιμοποιήσει τη δύναμή της για τη λήψη γρήγορων αποφάσεων σχετικά με την Ελλάδα (το καναρίνι στο ανθρακωρυχείο) έτσι ώστε να αποφευχθεί η εξάπλωση της κρίσης.

- Η μεταφορά λήψης αποφάσεων στα εθνικά κοινοβούλια. Μια άγνωστη πρακτική από τότε – για παράδειγμα ποτέ δεν ζητήθηκε από τα εθνικά κοινοβούλια να εγκρίνουν τις ευρωπαϊκές επιδοτήσεις σχετικά με θέματα κοινών γεωργικών πολιτικών, ή θέματα εναρμόνισης περιφερειακών πολιτικών.

Ουσιαστικά, η πραγματικότητα ήταν ” η Μη Αντιμετώπιση της Κρίσης”. Παρατηρήθηκε η έλλειψη οποιασδήποτε πραγματικής ηγεσίας και ευθύνης. Δημιουργήθηκε άμεση οργή από τα λαϊκά/ μεσαία στρώματα. Αυτό τελικά τιμωρήθηκε από τις αγορές εξαπλώνοντας την κρίση του Ευρώ, υποβαθμίζοντας χώρες όπως τη Γαλλία (ο δεύτερος πυλώνας της Ένωσης μαζί με τη Γερμανία). Μεταρρυθμίσεις δεν προωθήθηκαν στην Ευρώπη με αποτέλεσμα η παραγωγικότητα να παραμείνει 3% χαμηλότερα απ’ ότι το 2007 (το τελευταίο έτος πριν από την παγκόσμια χρηματοοικονομική κρίση του 2008). Η τελική τιμωρία επήλθε από τις εκλογές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, που σαφώς έγινε αισθητή η επιτακτική ανάγκη στροφής του οικοδομήματος της Ε.Ε..

Οι Έλληνες ανταποκρίθηκαν σχεδόν τυφλά στα μέτρα λιτότητας που παρέτειναν την ύφεση και δημιούργησαν μια μεγάλη απογοήτευση, περαιτέρω ανισότητες και φθίνουσα προοπτική αποκατάστασης.

Στο Βορρά (Γερμανία, Αυστρία, Γαλλία), οι Ευρω-σκεπτικιστές κουράστηκαν να τους ζητείται να δίνουν όλο και περισσότερα από τις αποταμιεύσεις τους στο Νότο, σε αυτούς τους «τεμπέληδες και ανεύθυνους Έλληνες» ή Κυπρίους όταν την ίδια στιγμή νοιώθουν ότι έχουν να αντιμετωπίσουν δικά τους σοβαρά εσωτερικά ζητήματα.

Η ένωση απέτυχε στην έλλειψη τολμηρών αποφάσεων. Φοβάμαι πως τα πράγματα θα γίνουν χειρότερα πριν αρχίσουν να γίνονται καλύτερα.

Αυτό γιατί η Ευρώπη έχει γίνει ένας μεγάλος γραφειοκρατικός ελέφαντας με μια δική του δυναμική. Μεγάλοι οργανισμοί όπως η Ε.Ε. δεν είναι γνωστοί για την ευελιξία τους ή την προσαρμοστικότητα τους στην δυναμική πραγματικότητα.

Ένας συνεχώς αυξανόμενος αριθμός πολιτών (Ελλήνων και άλλων Ευρωπαίων) έχει πια κουραστεί. Κάποιοι δεν βλέπουν κανένα φως στο τέλος του τούνελ. Θετικές δηλώσεις από πολιτικούς για το τέλος της κρίσης πλέον δεν σημαίνουν και πολλά.

Σε γενικές γραμμές, η Ε.Ε. έχει απογοητεύσει τους Έλληνες. Αντί για άμεση λήψη αποφάσεων είχαμε ατελείωτες συναντήσεις, συσκέψεις στις Βρυξέλλες, αναβάλλοντας συνεχώς τις άμεσες και αποτελεσματικές λύσεις, καταλήγοντας στην εύκολη απάντηση της λιτότητας. Αυτό δημιούργησε θυμό, δυσαρέσκεια και ανυπομονησία. Η Ευρώπη δεν είναι πλέον ο σύλλογος μιας ελίτ (DeGaul και Adenaur, Miterrant και Koll) και αυτές οι εκλογές κατέστησαν αυτό σαφές. Συμπερασματικά: το παιχνίδι της κρίσης του ευρώ διαδραματίστηκε στην Ελλάδα αλλά το όραμα της Ευρώπης χάνεται στις Βρυξέλλες.

ΕΛΕΝΑ ΠΑΝΑΡΙΤΗ

Original article: Και δαρμένοι και μπερδεμένοι – Γιατί οι Έλληνες τα βάλανε με τους θεούς της Ευρώπης.