Η φωνή απόγνωσης μιας φοιτήτριας: Πως θα ζήσω; – Αφιερωμένο στους καρεκλοκένταυρους της εξουσίας

Είμαι φοιτήτρια, 22 ετών και είμαι σχεδόν ένα κλισέ. Έχω τελειώσει σχεδόν με όλα τα μαθήματα της σχολής μου. Θεωρητικά, θα μπορούσα, τουλάχιστον από άποψη χρόνου, να δουλέψω. Έχω τη διάθεση να δουλέψω ακόμη και σε κάτι που δεν θα σχετίζεται απόλυτα με το αντικείμενο των σπουδών μου. Έχω στείλει βιογραφικά και έχω κυνηγήσει δουλειές, χωρίς ιδιαίτερα αποτελέσματα. Σήμερα, δεν έχω ούτε σταθερή δουλειά, ούτε σταθερή αμοιβή. Εξαρτώμαι οικονομικά από τους δικούς μου με τους οποίους και μένω, μέχρι να φύγω για μεταπτυχιακό στο εξωτερικό, ελπίζοντας να αλλάξει κάποια στιγμή η κατάσταση,

για να μπορέσω να επιστρέψω. Σου θυμίζω κάτι; Είμαι σχεδόν ένα κλισέ. Ναι, είμαι και εγώ μια από τους αναρίθμητους νέους ανέργους κάτω των 25 που «ζει» στην Ελλάδα της οικονομικής κρίσης, ενώ βλέπει το ενδεχόμενο να φεύγει από το σπίτι της, για να δουλέψει, χωρίς να τη χρηματοδοτούν οι δικοί της και παραμένοντας ταυτόχρονα στη χώρα, να φαντάζει ανέφικτο.

Εργασία στην Ελλάδα και ο ιδανικός κατώτατος μισθός

Το ότι δεν είμαι η μόνη, είναι σαφές. Το ακούς παντού. Ναι, η χώρα μας περνάει οικονομική κρίση, μα έλεος. Έχω πάρει τη Χρυσή Ευκαιρία, έχω πάρει σε περισσότερα από δέκα μέρη για εργασία και σχεδόν όλοι μου λένε «βρήκαμε άτομα». Άλλοι λένε τα γνωστά, «Πες μου τα στοιχεία σου και θα σε καλέσουμε» – ειδικά όταν ακούνε ότι δεν έχεις προϋπηρεσία, δεν σου τηλεφωνούν ποτέ. Μάλιστα, κάλεσα σε ένα Internet Cafe για εργασία και ο τύπος στο τηλέφωνο ξεκίνησε να μου την πέφτει και να μου κάνει προσωπικές ερωτήσεις. Ακόμα και σε φαστφουντάδικο πήγα και μου είπαν ότι πληρώνουν ένα ευρώ την ώρα (ημιαπασχόληση), έλεος. Έτσι πεθαίνουν τα όνειρα, όταν αναζητείς έναν κατώτατο μισθό. Και δεν τον βρίσκεις.

Διότι, για να φτάσουμε στον κατώτατο μισθό, προϋποθέτει να βρούμε δουλειά. Κάτι δεδομένο για τις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες, γίνεται πολυτέλεια, όπως φαίνεται, για τη δική μας, αφού στην Ελλάδα έχεις 3,87% πιθανότητες να συναντήσεις έναν νέο κάτω των 25 ετών σε εργασιακό περιβάλλον. Σύμφωνα μάλιστα με δημοσίευμα της Καθημερινής, μόλις 141.600 25άρηδες εργάζονται. Ας υποθέσουμε, όμως, ότι εγώ, επειδή είμαι ιδιαίτερα τυχερή, καταφέρνω και βρίσκω μια δουλειά. Ας υποθέσουμε, επίσης, ότι για αυτήν τη δουλειά δεν θα πληρώνομαι «μαύρα» δύο ευρώ την ώρα, δεν θα δουλεύω 12ωρο με 14ωρο, ούτε θα βρίσκομαι ανασφάλιστη σε άθλιες εργασιακές συνθήκες, όπως οι περισσότεροι συμφοιτητές μου σε καφετέριες και σε μπαρ. Εγώ θα είμαι, λοιπόν, η εξαίρεση, που κατά έναν μαγικό τρόπο θα κατάφερνα να μπω στο 3,87% και να αποκτήσω μια μόνιμη και νόμιμη θέση εργασίας, που θα μου εξασφάλιζε τον πολυπόθητο κατώτατο μισθό. Τι θα έπαιρνα, λοιπόν, από αυτό μου το κατόρθωμα; Σήμερα, θα έπαιρνα 511 ευρώ μεικτά τον μήνα, δηλαδή, μόλις 430 ευρώ καθαρά στο χέρι. Αναρωτιέμαι, λοιπόν, εάν έβγαζα αυτό το ποσό τον μήνα και ήθελα να μείνω μόνη μου, θα μπορούσα άραγε να περάσω μια εβδομάδα με 107,5 ευρώ;

Παράλληλα, οι περισσότεροι νέοι σήμερα έχουν ανάγκη να μείνουν μόνοι τους, να φύγουν από το πατρικό τους, ανάγκη που εντείνεται συνήθως μετά τα 20. Για αυτούς τους λόγους θέλησα να διαπιστώσω εάν μπορείς σήμερα να μείνεις μόνος σου ή αν θα συνεχίσεις να μένεις στο πατρικό σου επ’ αόριστον, εφόσον επιλέξεις να μείνεις στην Ελλάδα. Συγκεκριμένα, υπολόγισα εάν και κατά πόσον θα ήταν εφικτό για κάποιον νέο κάτω των 25 ετών να μπορέσει να φύγει από το σπίτι του, χωρίς να εξαρτάται οικονομικά από τους δικούς του, στο ιδανικό σενάριο που θα κατάφερνε να βρει μια δουλειά που θα του εξασφάλιζε το στοιχειώδες: Τον κατώτατο μισθό στην Ελλάδα.

Τα βασικά έξοδα

Ας ξεκινήσουμε από τα βασικά έξοδα που πρέπει να καλύψει κάποιος που αποφασίζει να μείνει μόνος του, με τα 107,5 ευρώ την εβδομάδα. Πρώτα από όλα, ας υπολογίσουμε τα πάγια έξοδα του σπιτιού. Ενδεικτικά, μια από τις οικονομικότερες επιλογές που βρήκα σε ιστοσελίδα ενοικιάσεων αποτελεί ένα διαμέρισμα 35 τ.μ. στα δυτικά προάστια, που κοστίζει 150 ευρώ τον μήνα. Αν υπολογίσεις επομένως το κόστος του ενοικίου την εβδομάδα, αμέσως από τα 107,5 ευρώ που έχεις, πέφτεις στα 70 ευρώ. Για να έχω μια εικόνα και για τα υπόλοιπα έξοδα, ρώτησα κάποιον που νοικιάζει ένα τέτοιο σπίτι, προκειμένου να υπολογίσω τα πάγια έξοδα που μπορεί να απαιτεί ένα διαμέρισμα τέτοιου μεγέθους/κόστους ενοικίου.

Φυσικά, η κατανάλωση μπορεί να διαφέρει από σπίτι σε σπίτι παρόμοιου μεγέθους, ωστόσο μπορούμε να κάνουμε μια υποτυπώδη εκτίμηση των βασικών εξόδων. Αναλυτικά, εκτός του ενοικίου, το εβδομαδιαίο κόστος των κοινόχρηστων, της θέρμανσης, καθώς και οι λογαριασμοί για το ρεύμα, το νερό και το τηλέφωνο υπολογίζονται στα 32,66 ευρώ – μειώνοντας τα 70 ευρώ, στα 37,34 ευρώ. Ακόμη, αν αφαιρέσουμε από 37,34 ευρώ τα επιπλέον εβδομαδιαία έξοδα του κινητού τηλεφώνου (τουλάχιστον μια κάρτα των δέκα ευρώ/μήνα), καθώς και τα έξοδα των μετακινήσεων (3,75-7,5 ευρώ που είναι το κόστος της οικονομικότερης δυνατής μετακίνησης η οποία είναι η κάρτα απεριορίστων διαδρομών για τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς και η οποία διαφέρει ανάλογα με το εάν το εισιτήριο είναι ολόκληρο ή μισό, από 30 έως 15 ευρώ/μήνα), μένουν μόλις 31,09-27,34 ευρώ για το υπόλοιπο της εβδομάδας. Αν μένεις μόνος, θα πρέπει να πας και σούπερ μάρκετ: Τα βασικά εβδομαδιαία έξοδα (τρόφιμα, καθαριστικά, είδη υγιεινής κτλ) σε ένα ελληνικό σούπερ μάρκετ, ξεπερνούν τα 50 ευρώ την εβδομάδα – και κάπως έτσι βρισκόμαστε στα -22,66 ευρώ. Έχω αρνητικό υπόλοιπο και δεν έχω υπολογίσει καν το κόστος για ρούχα/παπούτσια, όπως και το κόστος του να αθληθείς, ενώ οι έξοδοι για τον νέο μου τρόπο ζωής μοιάζουν κακόγουστο αστείο.

Αναλυτικά ο υπολογισμός για μερικά από τα βασικά έξοδα:

Ενοίκιο: 107,5-37,5 (150 ευρώ τον μήνα/τέσσερις εβδομάδες = 37,5) = 70 ευρώ
Κοινόχρηστα έξοδα: 70-3,75 (15 ευρώ τον μήνα/τέσσερις εβδομάδες = 3,75) = 66,25 ευρώ
Ρεύμα: 66,25-10 (160 ευρώ το τετράμηνο/τέσσερις μήνες = 40 και 40/τέσσερις εβδομάδες=10 ευρώ) = 56,25 ευρώ
Νερό: 56,25-1,16 (14 ευρώ το τρίμηνο/τρεις μήνες = 4,6 και 4,6/τέσσερις εβδομάδες = 1,16 ευρώ) = 55,09 ευρώ
Τηλέφωνο: 55,09-5,25 (42 ευρώ το δίμηνο/δύο μήνες = 21 και 21/τέσσερις εβδομάδες = 5,25 ευρώ) = 49,84 ευρώ
Θέρμανση: 49,84-12,5 (50 ευρώ τον μήνα/τέσσερις εβδομάδες = 12,5) = 37,34
Κινητό: 37,34-2,5 (10 ευρώ τον μήνα/τέσσερις εβδομάδες = 2,5 ευρώ) = 34,84 ευρώ
Μετακινήσεις: Για κάρτα μηνιαίων απεριορίστων διαδρομών: 34,84-3,75 (15 ευρώ τον μήνα για μειωμένο εισιτήριο/τέσσερις εβδομάδες = 3,75 ευρώ) = 31,09 ευρώ ή 34,84-7,5 (30 ευρώ τον μήνα για ολόκληρο εισιτήριο/τέσσερις εβδομάδες) = 27,34 ευρώ
Σούπερ μάρκετ: Βασικά τρόφιμα σε ένα ελληνικό σούπερ μάρκετ (γαλακτοκομικά, δημητριακά, καφές, ζάχαρη, αυγά, φρούτα, λαχανικά, κρέας, ζυμαρικά) + καθαριστικά (ρούχων και σπιτιού) + είδη υγιεινής = τουλάχιστον 50 ευρώ την εβδομάδα.

31,09 ή 27,34 ευρώ που έχουν περισσέψει, μείον 50 ευρώ που υπολογίζονται στο περίπου για τα βασικά έξοδα του σούπερ μάρκετ = -18,91 ή -22,66 ευρώ.

Δεν βγαίνει η εβδομάδα, πας πίσω στο πατρικό

Υπολογίζοντας ένα σημαντικό μέρος από τα βασικά έξοδα που έχει κάποιος που αποφασίζει να μείνει μόνος και συγκρίνοντάς τα με τον κατώτατο μισθό, η συμπληρωματική οικονομική στήριξη φαίνεται να είναι απαραίτητη. Συμπέρασμα; Αν επιχειρήσεις να μείνεις μόνος/η στην Ελλάδα, με τον κατώτατο μισθό να βρίσκεται στα 430 ευρώ τον μήνα, θα γυρίσεις πολύ σύντομα στο πατρικό σου, αφού η συγκατοίκηση μαζί τους, αντί για επιλογή, θα φαντάζει μονόδρομος. Δεν είναι καθόλου τυχαίο, άλλωστε, το γεγονός ότι σύμφωνα με στοιχεία της Εφορίας, περίπου δύο εκατ. άτομα δηλώνουν φιλοξενούμενοι, κυρίως σε συγγενικά πρόσωπα, ενώ πάνω από το 50% των νέων εξακολουθούν να ζουν με τους γονείς τους, ακόμη και κατά την τρίτη δεκαετία της ζωής τους (το ποσοστό αυτό αποτελεί ένα από τα τρία υψηλότερα ποσοστά στην Ευρώπη).

Ανώριμοι πολίτες, σε ένα ανώριμο κράτος

Οκτώ χρόνια και βάλε οικονομικής κρίσης έχουν πλέον καταπνίξει κάθε φωνή διαμαρτυρίας, φέρνοντας σταδιακά την αποδοχή της κατάστασης, που κάθε άλλο παρά υγιής είναι. Οι περισσότεροι νέοι, σε μια προσπάθεια προσαρμογής στην ανεργία, μένουν με τους δικούς τους, επιμηκύνουν τις σπουδές τους και καθυστερήσουν την είσοδό τους στην αγορά εργασίας. Επίσης, καθυστερούν να αυτονομηθούν, όπως και να παντρευτούν. Όταν δε το κάνουν, δύσκολα αποφασίζουν να κάνουν παιδιά. Με άλλα λόγια, οι νέοι στην Ελλάδα σήμερα φαίνεται να καθυστερούν τη ζωή τους. Ταυτόχρονα, όσοι τυχεροί έχουν την οικονομική δυνατότητα φεύγουν από τη χώρα (500.000 άτομα έχουν εγκαταλείψει τη χώρα τα τελευταία χρόνια), με τους υπόλοιπους να ονειρεύονται τη στιγμή που θα ωριμάσει το ελληνικό κράτος, για να ξεκινήσουν επιτέλους να ζουν.

ΠΗΓΗ: www.vice.com