ΑΓΟΡΑ ΕΜΠΟΡΕΥΜΑΤΩΝ: Οι εξελίξεις στην παραγωγή και τις τιμές σε Λάδι, Βαμβάκι, Οπωροκηπευτικά, Σιτηρά

Στοιχεία FAO: Σε χαμηλό τετραετίας οι τιμές των τροφίμων: Στις 196,6 μονάδες διαμορφώθηκε κατά μέσο όρο ο δείκτης τιμών του FAO (Διεθνής Οργανισμός Τροφίμων και Γεωργίας) τον Αύγουστο, δηλαδή 3,6 μονάδες χαμηλότερα από τον Ιούλιο.

Σύμφωνα με τα στοιχεία του FAO, το ρωσικό εμπάργκο επηρέασε αρνητικά τις τιμές των γαλακτοκομικών προϊόντων, σε μία περίοδο που αυτές ακολουθούσαν ήδη πτωτική πορεία. Συγκεκριμένα, ο δείκτης τιμών για τα γαλακτοκομικά

μειώθηκε κατά 11,2% σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα και 18,9% σε σχέση με πέρυσι, ενώ ο γενικός δείκτης τιμών διαμορφώθηκε 3,9% χαμηλότερα σε σχέση με τον Αύγουστο του 2013. Οι τιμές των κρεάτων αυξήθηκαν κατά 1,2% σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα, καθώς υπήρξε αυξημένη ζήτηση από την Κίνα και μειωμένη παραγωγή στην Αυστραλία.

Ο FAO αναθεώρησε προς τα πάνω την εκτίμησή του για την παγκόσμια παραγωγή δημητριακών για το 2014 σε 2,512 δις. τόνους, δηλαδή 14 εκατ. τόνους ψηλότερα από την προηγούμενη του εκτίμηση. Έτσι, η παραγωγή του 2014 θα είναι μόλις 0,5% μικρότερη από την περυσινή παραγωγή ρεκόρ. Τα παγκόσμια αποθέματα δημητριακών στο τέλος του 2015, αναμένονται στα 616 εκατ. τόνους.

Σημειώνεται ότι ο δείκτης τιμών του FAO καταγράφει τις μηνιαίες διακυμάνσεις στην τιμή ενός καλαθιού, που περιλαμβάνει δημητριακά, ελαιούχους σπόρους, γαλακτοκομικά, κρέας και ζάχαρη.

ΑΓΟΡΑ ΕΜΠΟΡΕΥΜΑΤΩΝ

Ελαιόλαδο

Σε ιδιαίτερα υψηλά επίπεδα βρίσκονται οι τιμές του ελαιολάδου, λόγω των ελάχιστων αποθεμάτων που διαθέτουν οι παραγωγοί στην Ελλάδα, αλλά και των εκιμήσεων για επικείμενη μεγάλη μείωση της ισπανικής παραγωγής. Την τελευταία εβδομάδα ποσότητες εξαιρετικού παρθένου ελαιολάδου δημοπρατήθηκαν στη Λακωνία σε τιμές 3,10 -3,20 ευρώ το κιλό. Το μειονεκτικό παρθένο, οξύτητας 5%, προσφέρεται στα 2,45 ευρώ το κιλό.

Στην Ισπανία η τιμή του εξαιρετικού παρθένου κυμαίνεται μεταξύ 2,70 -2,80 ευρώ το κιλό, με τη μέση τιμή της Παρασκευής να διαμορφώνεται στα 2,76 ευρώ το κιλό.

Σε ότι αφορά την εγχώρια παραγωγή, αναμένεται καλή και προβλέπεται ότι θα διαμορφωθεί περί τους 240-250 χιλ. τόνους, έναντι της πολύ χαµηλής περυσινής, των περίπου 115 χιλ. τόνων. Αντίστοιχη θα είναι και η παραγωγή της Ιταλίας, ενώ η Ισπανία αναμένει μείωση της παραγωγής της κατά το ήμισυ, φθάνοντας τους 800 χιλ. τόνους, έναντι του περυσινού ρεκόρ παραγωγής, των 1,77 εκατ. τόνων ελαιολάδου. Το γεγονός αυτό οφείλεται στην έλλειψη βροχοπτώσεων κατά την άνοιξη, η οποία εµπόδισε την καρπόδεση. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι για την περιοχή της Jaén, η οποία πέρυσι παρήγαγε το 42% (740.000 τόνους) της ισπανικής παραγωγής και το ήµισυ της παραγωγής ελαιολάδου της Ανδαλουσίας, η UPA (Ένωση Μικρών Αγροτών και Κτηνοτρόφων), προβλέπει µια επερχόµενη συγκοµιδή χαμηλότερη από 300.000 τόνους, που αντιπροσωπεύει µείωση της τάξης του 60%. Εάν οι προβλέψεις επαληθευτούν, η συγκοµιδή στην περιοχή θα διαµορφωθεί ακόµα χαµηλότερα από το ιστορικό χαµηλό του 2011/2012.

Η επικείμενη αυτή εξέλιξη έφερε ήδη τις τελευταίες ημέρες τις πρώτες ανατιμήσεις στα ράφια των ισπανικών σούπερ μάρκετ.

Όπως αναφέρεται σε δηµοσίευµα της εφηµερίδας El Pais, οι αυξήσεις που καταγράφουν οι τιµές αυτό το διάστηµα, προσβλέπεται ότι θα συµβάλλουν στην συγκράτηση των πωλήσεων και την µείωση των εξαγωγών, ευελπιστώντας ότι έτσι θα κλείσει η χρονιά µε σχετικά υψηλά αποθέµατα, προκειµένου να αντισταθµιστούν εν µέρει οι απώλειες της νέας παραγωγής.

Βαμβάκι

Εντονα προβληματίζει τους παραγωγούς και εκκοκιστές βάμβακος η απουσία αγοραστικού ενδιαφέροντος, ένα μόλις μήνα πριν από την ουσιαστική έναρξη της συγκομιδής. Οι εκθέσεις διεθνών φορέων που κάνουν λόγο για αυξημένα αποθέματα κατά την περίοδο 2014/15 και για μειωμένες τιμές, δρουν ανασταλτικά ως προς τη διενέργεια προαγορών. Οπως υπολογίζεται, οι προαγορές για ελληνικό βαμβάκι δεν ξεπερνούν τους 50.000 τόνους, όταν η φετινή παραγωγή, αναμένεται στους 300.000 τόνους. Ανασταλτικά λειτουργεί και η οψιμότητα –κατά 10 περίπου ημέρες- που παρουσιάζει φέτος η καλλιέργεια, η οποία ωστόσο εμφανίζει καλά ποσοτικά και ποιοτικά χαρακτηριστικά.

Σημειώνεται ότι στην τελευταία έκθεση του αμερικανικού υπουργείου Γεωργίας (USDA) αναφέρεται ότι τα αυξημένα αποθέματα πιέζουν τις τιμές παραγωγού, οι οποίες εκτιμά ότι θα διαμορφωθούν στις ΗΠΑ, περί τα 64 σεντς ανά λίμπρα. Τις συνθήκες που επικρατούν επί του παρόντος στη παγκόσμια αγορά διαμορφώνει σε μεγάλο βαθμό η πολιτική εισαγωγών που ακολουθεί η κυβέρνηση της Κίνας, σε μία προσπάθεια να μειωθούν τα αποθέματα της χώρας, που την τελευταία τετραετία έχουν αυξηθεί κατά 160%.

Τα δεδομένα αυτά, οδήγησαν και τo Διεθνές Συμβούλιο Βάμβακος (ICAC) σε περικοπή των προσδοκιών για τις τιμές του προϊόντος, «προσγειώνοντάς» τις σε ένα πενταετές χαμηλό. Συγκεκριμένα, το ICAC εκτιμά ότι η μέση τιμή του δείκτη Cotlook A -ο οποίος διαπραγματεύεται με premium έναντι των προθεσμιακών συμβολαίων του χρηματιστηρίου της Νέας Υόρκης- για την περίοδο 2014/15 θα μειωθεί κατά 5 σεντς, φθάνοντας τα 80 σεντς ανά λίμπρα. Η τιμή αυτή είναι η χαμηλότερη, από τα επίπεδα των 78 σεντς ανά λίμπρα, που καταγράφηκε το 2009-10 και προέκυψε μετά τη νέα εκτίμηση του ICAC, η οποία αυξάνει την αναμενόμενη παραγωγή κατά 530.000 τόνους. Ταυτόχρονα, αύξησε κατά 620.000 τόνους την εκτίμησή του για τα συνολικά αποθέματα στο τέλος της περιόδου εμπορίας, σε ένα υψηλό όλων των εποχών, που διαμορφώνεται στους 22,25 εκατ. τόνους (102 εκατ. δέματα). Την Παρασκευή τα προθεσμιακά συμβόλαια Δεκεμβρίου στο χρηματιστήριο της Ν. Υόρκης κινούνταν στην περιοχή των 68 σεντς ανά λίμπρα.

Οπωροκηπευτικά

Με πολύ χαμηλούς ρυθμούς πραγματοποιούνται εξαγωγές ροδάκινων και νεκταρινιών, με τις τιμές τους να έχουν υποστεί σημαντική περαιτέρω μείωση, μετά την επιβολή του ρωσικού εμπάργκο. Με ικανοποιητικές για την εποχή τιμές συνεχίζονται οι εξαγωγές επιτραπέζιων σταφυλιών, δαμάσκηνων και άλλων φρούτων, ενώ την τελευταία εβδομάδα πραγματοποιήθηκαν και κάποιες εξαγωγές ακτινιδίων παρά την μη ύπαρξη απόφασης συγκομιδής τους (εξαιρουμένων των υπερπρώιμων ποικιλιών) λόγω των ικανοποιητικών εποπέδων ωρίμανσής τους.

Εν τω μεταξύ, σε αναβρασμό βρίσκονται παραγωγοί και εξαγωγείς, μετά την ανακοίνωση της Κομισιόν για αναστολή της οικονομικής βοήθειας που είχε εξαγγείλει, για τους πληγέντες από το ρωσικό εμπάργκο. Οπως είναι γνωστό, η βοήθεια είχε ορισθεί σε 125 εκατ. ευρώ. Ωστόσο η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποφάσισε να την αναστείλει, καθώς ορισμένες χώρες αιτήθηκαν υψηλότερη αποζημίωση από αυτή που δικαιούνταν. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση της Πολωνίας, η οποία ζήτησε αποζημίωση για τις εξαγωγές αγγουριών, που υπερβαίνει κατά 487% τις συνολικές ετήσιες εξαγωγές της. Η Επιτροπή προσπαθεί τώρα να σχεδιάσει ένα πιο στοιχειοθετημένο και αποτελεσματικό σχέδιο. Πιθανόν αυτό να ανακοινωθεί στο πλαίσιο της επιτροπής διαχείρισης, που έχει συγκληθεί για την Τρίτη 16/9.

Σε ότι αφορά τις ελληνικές εξαγωγές φρούτων και λαχανικών, μέχρι την εβδομάδα που έληξε στις 12/9/2014, έχουν ως εξής:

Πορτοκάλια 314.736 τόνοι έναντι 284.770 τόνους το αντίστοιχο διάστημα πέρυσι, λεμόνια 4.067 τόνοι από 2.633 τόνους πέρυσι, ροδάκινα 101.035 τόνοι από 16.718 τόνους το αντίστοιχο διάστημα πέρυσι, νεκταρίνια 44.889 τόνοι έναντι 9.527 τόνους, καρπούζια 99.596 τόνοι έναντι 138.209 τόνους πέρυσι, κεράσια 15.763 τόνοι έναντι 5.998 τόνους πέρυσι, επιτραπέζια σταφύλια 44.047 τόνοι από 24.323 τόνους πέρυσι και βερίκοκα 13.006 τόνοι έναντι 7.912 τόνους το αντίστοιχο διάτημα πέρυσι.

Σιτηρά

Τα 30 λεπτά το κιλό άγγιξαν το τελευταίο διάστημα τα καλής ποιότητας σκληρά σιτάρια, που είχαν κρατήσει οι παραγωγοί στις αποθήκες τους. Τα ποιοτικά προβλήματα στην παραγωγή της Ιταλίας αποδείχθηκαν σοβαρότερα από τις αρχικές εκτιμήσεις, με αποτέλεσμα το τελευταίο δίμηνο να εκδηλώνεται έντονη ζήτηση για ελληνικά σκληρά σιτάρια, από τις βιομηχανίες ζυμαρικών της γειτονικής χώρας.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Κομισιόν για την εμπορική περίοδο 2014-2015, αναμένεται μια άνω του μέσου όρου συγκομιδή σιτηρών για δεύτερο συνεχόμενο έτος και ρεκόρ εξαγωγών. Τα ενοποιημένα στοιχεία για την σεζόν 2013/2014 επιβεβαιώνουν ότι η παραγωγή στην Ε.Ε. θα ανέλθει στους 302 εκατ. τόνους, ενώ οι εξαγωγές να φθάσουν τους 42 εκατ. τόνους. Η παραγωγή σιτηρών είναι 5% πάνω από το μέσο όρο της πενταετίας και πάνω από 8% σε σχέση με την περίοδο 2012-13, με ένα ρεκόρ σε επίπεδο εξαγωγών σίτου. Η παραγωγή σιτηρών για την σεζόν 2014/2015 στην Ε.Ε. αναμένεται να είναι άνω του μέσου όρου για δεύτερη συνεχή χρονιά και να φθάσει στους 303 εκατ. τόνους.

Σε ότι αφορά την παγκόσμια παραγωγή, το αμερικανικό υπουργείο Γεωργίας (USDA) εκτιμά ότι το 2014/15 θα φθάσει τους 720 εκατ. τόνους, πετυχαίνοντας νέο ρεκόρ παραγωγής, κυρίως λόγω των μεγαλύτερων σοδειών που αναμένουν Ε.Ε. και Ουκρανία. Το USDA εκτιμά ότι η μέση τιμή παραγωγού θα κινηθεί σε χαμηλότερα επίπεδα.

ΚΥΡΕΛΑ ΠΕΤΡΟΥ, [email protected]