«Πώς η Μέρκελ έσωσε το ευρώ και την Ελλάδα»

Τις πολιτικές κινήσεις της Άνγκελα Μέρκελ που οδήγησαν στο τέλος της κρίσης και τελικά την επιβίωση του ευρώ, αναφέρεται το τελευταίο μέρος του αφιερώματος των Financial Times. Μετά τις αποκαλύψεις για το παρασκήνιο στη σύνοδο των Καννών και το «Σχέδιο Ζ» οι FT σε σημερινό δημοσίευμά τους αναφέρουν πως η αρχή στην έξοδο από το τούνελ φάνηκε όταν η Μέρκελ

Το νέο δημοσίευμα ξεκινά με όσα έγιναν στη Σύνοδο της G20 στο Λος Κάμπος του Μεξικού. Όταν η Άγκελα Μέρκελ πήρε στα χέρια της το έγγραφο που είχε μόλις μοιράσει ο Μπαράκ Ομπάμα στο τραπέζι, πέρασε στην αντεπίθεση. «Τι είναι αυτό ;» ρώτησε. «Δεν το έχω ξαναδεί». Ο πρόεδρος των ΗΠΑ χαρακτήρισε το έγγραφο ως μια λίστα από θέματα προς συζήτηση τα οποία μπορούσαν να εξετάσουν αυτός και οι επτά Ευρωπαίοι ομόλογοι του στην αίθουσα, όταν θα τελείωνε το απόγευμα η σύνοδος της G20.

Στο έγγραφο είχε συμπεριληφθεί μια πλήρης αποδοχή ενός σχεδίου που είχε κυκλοφορήσει άτυπα στην σύνοδο από τον άνθρωπο που καθόταν δίπλα στην κ. Μέρκελ, τον Μάριο Μόντι, τον Ιταλό πρωθυπουργό. Το σχέδιο καλούσε την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα να προστατέψει τις χώρες της ευρωζώνης όταν θα δέχονταν επίθεση από τις αγορές, μέσω της αυτόματης αγοράς των ομολόγων τους. Η Μέρκελ εξοργίστηκε και δέχθηκε πιέσεις από τον Ομπάμα για να συνεργαστεί με τον ιταλό πρωθυπουργό.

Σύμφωνα με τους FT παρότι εκείνη την ημέρα το σχέδιο εγκαταλείφθηκε, ήταν η αρχή του σημείου καμπής της ευρωπαϊκής κρίσης χρέους. Λίγους μήνες αργότερα η γερμανίδα καγκελάριος θα έδινε την συγκατάθεση της σε ένα εξίσου φιλόδοξο σχέδιο αγοράς ομολόγων που είχε σχεδιαστεί από έναν άλλο Ιταλό τεχνοκράτη, τον πρόεδρο της ΕΚΤ, Μάριο Ντράγκι. Αυτό θα έβαζε τέλος στην υπαρξιακή κρίση που αντιμετώπιζε το ευρώ για πάνω από τρία χρόνια, τονίζουν οι FT.

Όπως επισημαίνεται, όσοι μίλησαν εκείνη την εποχή με την κ. Μέρκελ είπαν ότι οι δισταγμοί της για το σχέδιο του κ. Μόντι προέρχονταν από την άποψη της για το πώς πρέπει να λειτουργεί η ευρωζώνη. Δεν ήταν δουλειά των πολιτικών να θέτουν τα επιτόκια των ομολόγων. Από την άλλη πλευρά, η απόφαση ενός τέτοιου σχεδίου από την ΕΚΤ ήταν μια «ακατάλληλη» απόφαση για μια ανεξάρτητη κεντρική τράπεζα.

Ορισμένοι αξιωματούχοι της ΕΚΤ που εργάστηκαν με τον κ. Ντράγκι, υποστηρίζουν ότι η εξασφάλιση της στήριξης της κ. Μέρκελ για το πρόγραμμα επαναγοράς ομολόγων, γνωστό ως «απευθείας νομισματικές συναλλαγές» ή OMT, ήταν το αποτέλεσμα μιας προσεκτικά σχεδιασμένης προσπάθειας αντιμετώπισης της Καγκελάριου.

«Η πραγματική διαφορά ήταν η σχέση του με την Μέρκελ», ανέφερε πρώην αξιωματούχος της ΕΚΤ που εργάστηκε στενά με τον κ. Ντράγκι. «Ήξερε ότι αν μια μέρα έπρεπε να αποφασιστεί κάτι δύσκολο, έπρεπε να έχει την εμπιστοσύνη της». Χωρίς να υπονομεύσει την ανεξαρτησία της ΕΚΤ, ο κ. Ντράγκι εργάστηκε άτυπα με την κ. Μέρκελ, ελέγχοντας προσεκτικά τι θα μπορούσε να γίνει αποδεκτό, ενώ ο κ. Τρισέ προτιμούσε πιο τυπικές συναντήσεις όπως οι σύνοδοι της Ε.Ε..

Η τελική εκδοχή του σχεδίου Ντράγκι ήταν έτοιμη τον Σεπτέμβριο και μέχρι τότε η καγκελάριος Μέρκελ είχε αποφασίσει ότι δε θα άφηνε την ευρωζώνη να διαλυθεί, έχοντας παράλληλα εξασφαλίσει ότι οι χώρες που θα χρειάζονταν τη βοήθεια της ΕΚΤ θα έπρεπε να τηρούν τους όρους.

«Τη μέρα που μίλησε τα επιτόκια στα 10ετή ιταλικά ομόλογα έπεσαν κάτω από το 5,1% για πρώτη φορά σε πέντε μήνες. Της Ισπανίας έπεσαν κάτω από το 6% για πρώτη φορά σε τέσσερις μήνες. Αυτά τα επίπεδα δεν θα εμφανίζονταν ξανά. Η κρίση στην Ευρώπη είχε τελειώσει», υπογραμμίζουν οι FT.

Το ήδη 15 ετών ευρωπαϊκό νόμισμα, όμως, πέρασε το ποιο σημαντικό τεστ: την ποιο δύσκολη στιγμή οι ηγέτες έκαναν ότι έπρεπε για να το κρατήσουν. Και κανείς δεν είχε μεγαλύτερη σημασία από την Άνγκελα Μέρκελ, την αναθρεμμένη στην Ανατολική Γερμανία καγκελάριο της ενωμένης Γερμανίας και, εξαιτίας εν μέρει και της κρίσης, ισχυρότερου ηγέτη της Ευρώπης.

Επέλεξα για την Ευρώπη και το ευρώ και γι” αυτό για την Ελλάδα, είπε κοντά στο τέλος της κρίσης. «Αν το ευρώ πέσει, τότε πέφτει η Ευρώπη», κλείνει το δημοσίευμα.