ΤΟ ΠΑΖΛ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ – Τα αυτοκρατορικά προνόμια της Εκκλησίας της Κύπρου και η Ανάσταση στην Αλβανία

Του Σωτήρη Τζούμα

Η Ορθόδοξη Εκκλησία, σε αντίθεση με την Εκκλησία των Καθολικών που στηρίζεται στην ενός ανδρός αρχή, είναι σαν ένα παζλ. Για να μιλήσεις για το ενιαίο σύνολο, πρέπει προηγουμένως να μιλήσεις για όλα τα μέρη που απαρτίζουν την ενότητα «της Μίας, Αγίας, Καθολικής (με την έννοια την πραγματική) και Αποστολικής Εκκλησίας».
Σήμερα θα συνεχίσουμε το οδοιπορικό μας στην καθ’ ημάς Ανατολική Εκκλησία, παρουσιάζοντας με βάση τη σειρά της Συνοδικότητας που έχει κάθε μία Εκκλησία μέσα στο ορθόδοξο

σύνολο, τις απομείνασες τέσσερις Εκκλησίες: Κύπρου, Πολωνίας, Αλβανίας και Τσεχίας. Την Εκκλησία της Ελλάδος, που είναι στα πρεσβεία των Αυτοκέφαλων Εκκλησιών, αμέσως μετά την Εκκλησία της Κύπρου, θα την παρουσιάσουμε λόγω μεγέθους και ιδιαίτερου ενδιαφέροντος και αξίας αναλυτικά την επόμενη εβδομάδα, καθώς θα ρίξουμε φως και στα ανοιχτά θέματα που έχει να αντιμετωπίσει το επόμενο διάστημα.

Εκκλησία της Κύπρου - Αυτοκρατορικά προνόμια

Η Εκκλησία της Κύπρου είναι μία εκ των αρχαιότερων Αυτοκέφαλων Εκκλησιών. Η εν Εφέσω Γ ´ Οικουμενική Σύνοδος (431 μ. Χ.) κατοχύρωσε το Αυτοκέφαλο της Εκκλησίας της Κύπρου διά του Η´ Κανόνος Αυτής. Το έτος 487 μ.Χ. ο Αρχιεπίσκοπος Κύπρου Ανθέμιος, κατόπιν οράματος, βρήκε το λείψανο του Αποστόλου Βαρνάβα, στο στήθος του οποίου υπήρχε και αντίγραφο του κατά Ματθαίον Ευαγγελίου. Το Ευαγγέλιο αυτό προσέφερε ο Ανθέμιος στον Αυτοκράτορα Ζήνωνα, ο οποίος σε ανταπόδοση παρεχώρησε τα τρία γνωστά αυτοκρατορικά προνόμια στον εκάστοτε Αρχιεπίσκοπο Κύπρου:
α) Να υπογράφει διά κινναβάρεως (ερυθράς μελάνης).
β) Να φέρει κατά τις ιεροτελεστίες πορφυρούν μανδύα.
γ) Να φέρει ιερουργών ή χοροστατών, αντί της αρχιερατικής ράβδου, το αυτοκρατορικό σκήπτρο.
Τον θρόνο της Κύπρου έχουν καταλάβει κατά καιρούς μεγάλες προσωπικότητες Ιεραρχών. Ο Μακάριος Γ ´ σφράγισε με την πληθωρική προσωπικότητά του μισό αιώνα. Ο Μακάριος Γ´, εκτός από Αρχιεπίσκοπος και πρόεδρος της Ιεράς Συνόδου, διετέλεσε και πρόεδρος του νησιού, το οποίο εκπροσωπούσε στις διεθνείς συναντήσεις και σε κάθε forum που παρίστατο ανάγκη. Αυτό υπήρξε η αιτία πολλών κακών που βρήκαν την Κύπρο μέχρι το 1974, όταν έγινε το πραξικόπημα. Τον Μακάριο διαδέχθηκε το 1977 ο από Πάφου Χρυσόστομος και το 2006 τον διαδέχθηκε ο επίσης από Πάφου Χρυσόστομος Β´, ο οποίος διετέλεσε και τοποτηρητής του Αρχιεπισκοπικού θρόνου καθ’ όλο το διάστημα που ο Αρχιεπίσκοπος Χρυσόστομος Α ´ ήταν ασθενής και ανήμπορος. Η Εκκλησία της Κύπρου, λόγω της ύπαρξης του Τούρκου εισβολέα επί των εδαφών της, είχε πάντα μία σχέση αποστασιοποιημένη από το Φανάρι για ευνόητους λόγους.
Ομως, και το Φανάρι ήταν πάντα προσεκτικό έναντι των θεμάτων που αντιμετώπιζε η Εκκλησία της Κύπρου και ό,τι έκανε το έκανε παρασκηνιακά. Σήμερα, οι σχέσεις έχουν βελτιωθεί αισθητά.
Ο Αρχιεπίσκοπος Κύπρου και οι άλλοι Αρχιερείς ταξιδεύουν συχνά για το Φανάρι. Αυτό που μένει τώρα είναι να οργανωθεί ένα επίσημο ταξίδι του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου προς την Κύπρο. Για την Εκκλησία της Κύπρου ο εκάστοτε Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως είναι ο Πατριάρχης του κοινού γένους των Ελλήνων.

Εκκλησία της Πολωνίας - Παρηγοριά στο Φανάρι

Η Εκκλησία της Πολωνίας απέκτησε την Αυτοκεφαλία της το έτος 1924 από τον Οικουμενικό Πατριάρχη Γρηγόριο. Παρά τις σχέσεις της Πολωνίας με τη Ρωσία, πάντα εύρισκε παρηγοριά και συμπαράσταση από το Οικουμενικό Πατριαρχείο. Στο ωμοφόριο του εκάστοτε Οικουμενικού Πατριάρχη εναπόθετε ο Πολωνίας τα προβλήματά του και εύρισκε λύση! Δεν είναι τυχαίο που ο Προκαθήμενος της Εκκλησίας της Πολωνίας Σάββας συχνά καταφεύγει στο Φανάρι για ψυχική ανάπαυση και περισυλλογή.

Η Εκκλησία της Αλβανίας και ο ρόλος του μεγάλου Αναστασίου

Η Εκκλησία της Αλβανίας είναι Αυτοκέφαλη από το 1937, με απόφαση της Συνόδου του Οικουμενικού Πατριαρχείου επί Πατριάρχου Βενιαμίν Α´. Το 1967 η Αυτοκέφαλη Εκκλησία της Αλβανίας διαλύθηκε από τον αιμοσταγή και άθεο Χότζα, αφού η Αλβανία έγινε το πρώτο αθεϊστικό κράτος της υφηλίου. Το 1990 σταμάτησαν οι διωγμοί κατά των χριστιανών και το 1991 το Οικουμενικό Πατριαρχείο εξέλεξε τον από Ανδρούσης Αναστάσιο, νέο Αρχιεπίσκοπο Τιράνων και πάσης Αλβανίας. Ο Αναστάσιος, ακολουθώντας έναν δικό του τρόπο διοίκησης και εργασίας, κατόρθωσε να κάνει θαύματα, παρά τον πόλεμο που του γίνεται από τους ακραίους της Αλβανίας. Ο Αναστάσιος έφερε την Ανάσταση στην Αλβανία και, αν ο Θεός το επιτρέψει, θα κάνει ακόμη πιο σπουδαία πράγματα στην Αλβανία. Ο νέος Μητροπολιτικός Ναός των Τιράνων αποτελεί το σύμβολο της αγάπης και της προσφοράς και θα συνδέει πάντα, ως το μεσότοιχον, το παλαιό και το νέο πνεύμα που φύσηξε στην Αλβανία… Ο Αρχιεπίσκοπος Αναστάσιος είναι στενός συνεργάτης του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου. Σε όλα τα δύσκολα που αντιμετώπισε το Φανάρι, ο Αναστάσιος υπήρξε πολύτιμος συμπαραστάτης και βοηθός. Μπορεί ο Πατριάρχης να προίκισε τον νέο τότε Αρχιεπίσκοπο Αλβανίας με τρεις νέους Μητροπολίτες, ο Αρχιεπίσκοπος Αναστάσιος κράτησε μόνο τον Βερατίου Ιγνάτιο. Οι άλλοι δύο Αργυροκάστρου Αλέξανδρος και Κορυτσάς Χριστόδουλος έμειναν εμπερίστατοι και απορροφήθηκαν από την Εκκλησία της Ελλάδος ως σχολάζοντες. Ο Αναστάσιος εξέλεξε στη θέση τους δύο νέους Μητροπολίτες, τον Αργυροκάστρου Δημήτριο και τον Κορυτσάς Ιωάννη.

Εκκλησία Τσεχίας και Σλοβακίας - Στη σκιά των σκανδάλων

Μία ιστορική Εκκλησία που ιδρύθηκε από τους Αγίους Κύριλλο και Μεθόδιο και ανακηρύχθηκε το πρώτον ως επίσημη Εκκλησία το 1923 και Αυτοκέφαλη το 1998 από το Οικουμενικό Πατριαρχείο με Συνοδικό και Πατριαρχικό Τόμο. Η εν λόγω Εκκλησία αντιμετωπίζει πολλά προβλήματα από συστάσεώς της. Διαπνέεται από κοσμικό πνεύμα και οι Αρχιερείς της δεν είναι οι ενδεδειγμένοι. Ηδη, ο μέχρι πρότινος Προκαθήμενος τής εν λόγω Εκκλησίας Χριστόφορος, ο οποίος εξελέγη το 2006, αναγκάσθηκε να παραιτηθεί προ ολίγων μηνών, υπό το κράτος βαρύτατου σκανδάλου για τον προσωπικό έκκλητο βίο του.
Εκτοτε, η Εκκλησία της Τσεχίας παραμένει ακέφαλη. Μάλιστα, οι πληροφορίες που έρχονται κάθε μέρα από εκεί είναι ότι η Εκκλησία οδηγείται σε σχίσμα, δεδομένου ότι η Ιεραρχία έχει διασπαστεί στα δύο. Ενώ είχε εκλεγεί τοποτηρητής μετά την παραίτηση του Χριστοφόρου ο Ολομόουτς Συμεών, η Σύνοδος προέβη στην αντικατάστασή του και στην εκλογή νέου τοποτηρητή, με εκλογή του Αρχιεπισκόπου Ρατισλάβ. Ο Συμεών κάνει λόγο για σχίσμα και ζητάει την παρέμβαση του κράτους. Κανείς δεν μπορεί να προβλέψει τις εξελίξεις… Το βέβαιο είναι ότι η Εκκλησία της Τσεχίας και Σλοβακίας εισέρχεται σε μία πολύ δύσκολη φάση, που μόνο το Οικουμενικό Πατριαρχείο μπορεί να την επαναφέρει στην ορθή πορεία και τάξη.

Εκκλησιαστικό ρεπορτάζ από το ΠΑΡΑΣΚΗΝΙΟ που κυκλοφορεί

The post ΤΟ ΠΑΖΛ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ – Τα αυτοκρατορικά προνόμια της Εκκλησίας της Κύπρου και η Ανάσταση στην Αλβανία appeared first on Paraskhnio.gr.