ΣΧΕΔΙΟ ΑΣΑΝΤ: Άργησε δύο χρόνια

Μάχες στη Συρία

Ο Άσαντ, σε μια ύστατη προσπάθεια να κρατηθεί ακέραιος, προέβαλε ένα σχέδιο λύσης για τον τερματισμό του παραλογισμού που καλά κρατεί. Η ανταπόκριση από τη διεθνή κοινότητα ήταν η αναμενόμενη. Όλοι μίλησαν για υποκρισία του Σύριου προέδρου, ενώ επεσήμαναν, με προεξέχοντα τον Βρετανό υπουργό Εξωτερικών, ότι αυτές οι προτάσεις πρέπει να είχαν γίνει πριν από δυο χρόνια. Στην παρούσα φάση δεν θα ήταν θεμιτό και έξυπνο για τη Δύση να μιλήσει διαφορετικά, αφού έτσι θα φαινόταν ως «θετική δήλωση» προς το καθεστώς. Αυτό θα είχε αποτέλεσμα να μεγαλώσουν οι διαφορές και να κλονιστεί

η εμπιστοσύνη προς τη Δύση από την ήδη εύθραυστη αντιπολίτευση.
Χαρακτηριστικό των προτάσεων Άσαντ ήταν ότι για πρώτη φορά ευχαρίστησε τη Ρωσία και την Κίνα όχι πλέον για την υποστήριξή τους, αλλά για το γεγονός ότι δεν επεμβαίνουν εναντίον του! Οι δυο αυτές δυνάμεις δεν έχουν πλέον τη διεθνή στήριξη, τα κίνητρα, αλλά και τη… δύναμη να δώσουν περαιτέρω βοήθεια σε οποιοδήποτε επίπεδο. Μάλιστα, λέγεται ότι οι μυστικές υπηρεσίες του Πούτιν τον συμβούλεψαν να μη συνεχίσει τη στήριξη λόγω… ασύμμετρων απειλών που στοχεύουν τη Ρωσία… Η κατάσταση, λοιπόν, φαίνεται να είναι σχεδόν δρομολογημένη και απλά περιμένουν να διασώσουν μέρος των επενδύσεων τους στη μετά-Άσαντ εποχή. Άλλο ένα ερώτημα για τη διεθνή κοινότητα είναι το τι πιστεύει ο Άσαντ για την ίδια του την τύχη.
Σε μια προσπάθεια διατήρησης του φρονήματος μεταξύ των οπαδών του, έχει κάνει κατά καιρούς δηλώσεις ότι θέλει να μείνει και να πεθάνει στη Συρία. Πολλοί, ωστόσο, καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι κάθε σχέδιο που θα προβάλλει από εδώ και πέρα απλά θα δείχνει την απελπισία του. Ο Soner Cagaptay, ερευνητής του Ινστιτούτου πολιτικής για τη Μέση Ανατολή στις ΗΠΑ, προχώρησε παραπέρα, εκτιμώντας ότι από εδώ και στο εξής δεν πρέπει να λέμε αν θα πέσει ο Άσαντ, αλλά πώς θα πέσει. Ο ίδιος προβλέπει ότι μάλλον θα έχει την τύχη του Καντάφι και του Σαντάμ παρά του Μιλόσεβιτς, ο οποίος έφυγε με μεγαλύτερη αξιοπρέπεια.

ΗΠΑ: «Ευαγγέλιο» το άρθρο 22
Ο βουλευτής των Δημοκρατικών, Jose Serrano, επανέφερε στο Κογκρέσο την πρόταση για αλλαγή του άρθρου 22 (Amendment) που απαγορεύει την εκλογή προέδρου για τρίτη περίοδο. Η πρόταση του βουλευτή έγινε για πρώτη φορά πριν από έναν χρόνο, ωστόσο, δεν «πέρασε» ούτε στους Δημοκρατικούς, ούτε στους Ρεπουμπλικάνους. Αν κατά τη διάρκεια του τρέχοντος έτους περάσει η πρόταση, τότε ίσως ο Ομπάμα να γίνει ο δεύτερος πρόεδρος μετά τον Βενιαμίν Φραγκλίνο, που θα έχει το δικαίωμα να υποβάλει υποψηφιότητα για τρίτη φορά.
Προς το παρόν, όμως, δεν φαίνεται η πρόταση του φιλόδοξου βουλευτή να τυγχάνει μεγάλης αποδοχής. Όχι γιατί είναι αντιδημοκρατική, αλλά γιατί έρχεται σε αντίθεση με μια ολόκληρη φιλοσοφία που χαρακτηρίζει την αμερικανική δημοκρατία. Οι Αμερικανοί θεωρούν απαράδεκτο κάποιος να βρίσκεται στην εξουσία για περισσότερα από οκτώ χρόνια, γιατί έτσι θεωρούν ότι αυξάνονται οι πιθανότητες πολιτικής διάβρωσης. Αν και η διαφθορά δεν χρειάζεται πάνω από οκτώ χρόνια για να εμφανιστεί, εντούτοις το άρθρο 22 θεωρείται… ευαγγέλιο.
Ο Jose Serrano θα επιχειρήσει μια ύστατη προσπάθεια στηριζόμενος στις αιτιάσεις άλλων πολιτικών στο πρόσφατο και μακρινό παρελθόν, όπως του πρώην προέδρου Μπιλ Κλίντον, οι οποίοι εξέφρασαν την άποψη για αλλαγή του παρόντος νόμου. Σύμφωνα με το «μπλοκ» που υποστηρίζει την αλλαγή του νόμου, ο καθένας έχει το δικαίωμα να προσφέρει πολλές φορές, αν είναι αποτελεσματικός.

ΑΓΓΛΙΑ-ΑΡΓΕΝΤΙΝΗ: Ένταση πριν από το δημοψήφισμα
Αναζωπυρώθηκε η πολεμική ρητορική μεταξύ Αγγλίας και Αργεντινής για τα νησιά Φώκλαντ. Αυτό που ενόχλησε και συνεχίζει να ανησυχεί την Αργεντινή είναι το επικείμενο δημοψήφισμα των κατοίκων των Φώκλαντ. Μέσα στο 2013 αναμένεται να αποφασίσουν οι κάτοικοι των νησιών αν θέλουν να μείνουν με το Λονδίνο ή όχι. Σε ό,τι αφορά την εθνολογική σύσταση, τα νησιά κατοικούνται από Άγγλους που αποίκησαν τα νησιά εδώ και 300 χρόνια, αναπτύσσοντας ωστόσο όλα αυτά τα χρόνια μια τοπική ιδιαιτερότητα, κυρίως, λόγω της τεράστιας απόστασης από το Λονδίνο.
Στην παρούσα φάση, οι Άγγλοι δεν ανησυχούν, αφού οι κάτοικοι των νησιών έχουν εκφράσει παλαιότερα ότι θέλουν να μείνουν υπό βρετανική σκέπη. Άλλωστε, θα ήταν επιεικώς ανόητο για τους 3.000 περίπου κατοίκους να επιλέξουν να αφήσουν την ανάπτυξη και να μπουν σε μια οικονομία που επανέρχεται στην ύφεση. Και αυτό είναι που λαμβάνει χώρα στην Αργεντινή. Τα επεισόδια που έλαβαν χώρα τέλη του 2012 έδειξαν μια κοινωνικοοικονομική κατάσταση που απέχει παρασάγγας από την ανάκαμψη.
Στην Αγγλία πιστεύουν ότι η ηγεσία Φερνάντες ανακίνησε το θέμα σε μια προσπάθεια να στρέψει τα βλέμματα της κοινωνίας μακριά από τα τρέχοντα και πολύ σοβαρά προβλήματα. Δεν αποκλείεται να ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα η αγγλική αιτίαση. Ωστόσο, είναι και θέμα τιμής για το Μπουένος Άιρες η ρεβάνς για τη βρετανική επικράτηση στον πόλεμο του 1982. Παράλληλα, αν συνυπολογιστεί το γεγονός που θέλει βρετανικές πετρελαϊκές να βρίσκουν μεγάλα κοιτάσματα υδρογονανθράκων στην ευρύτερη περιοχή, η ένταση μεταξύ των δύο χωρών ίσως χειροτερέψει… Μονάδες του βρετανικού ναυτικού βρίσκονται στην περιοχή των νησιών εδώ και δύο μήνες, σε μια ένδειξη συμπαράστασης αλλά και προειδοποίησης προς την Αργεντινή, όπου έμμεσα την καλεί να επικεντρωθεί καλύτερα στα οικονομικά της.

ΙΡΑΝ: Η οικονομία δεν επηρεάζει τα σχέδια της Τεχεράνης
Το ιρανικό καθεστώς παραδέχτηκε την οικονομική πτώση εξαιτίας του εμπάργκο που εδώ και μήνες τώρα έχει επιβληθεί από τη Δύση. Η πτώση ήταν αναμενόμενη, ωστόσο, ο στρατηγικός σχεδιασμός της Τεχεράνης δεν έχει επηρεαστεί σε τέτοιο βαθμό ώστε να απαιτεί την αλλαγή σχεδίων. Η πτώση του τζίρου αγγίζει το 45%, αν και, όπως είπαν αξιωματούχοι, δεν πρόκειται για κατάρρευση. Μέχρι στιγμής, αυτό που σώζει τους Ιρανούς είναι το σταθερό εμπόριο με Κίνα, Ιαπωνία και Βενεζουέλα, αν και δεν είναι σίγουρο το κατά πόσο ακόμα θα συναλλάσσονται με σταθερούς ρυθμούς.
Από την πλευρά της Δύσης, η στρατηγική δεν αλλάζει. Στόχος, ειδικά για τους Αμερικανούς, είναι η εξουθένωση της Τεχεράνης όχι απαραίτητα για να την αναγκάσει να καθίσει στο τραπέζι, αλλά για να μην μπορεί να αμυνθεί αποτελεσματικά σε επικείμενο χτύπημα. Αυτό βολεύει κυρίως το Ισραήλ που επιζητά την πλήρη στρατιωτική αποδυνάμωση του Ιράν. Για την ώρα, όμως, οι Ιρανοί παρά την οικονομική τους κάμψη συνεχίζουν να δίνουν ένα γενναιόδωρο μπάτζετ στην πολεμική τους βιομηχανία. Δεν είναι πολύς καιρός που παρουσιάστηκε επίσημα ένα αντιαεροπορικό σύστημα ανάλογο με εκείνο του ρωσικού S-300.
Η πτώση του κέρδους για το καθεστώς οφείλεται παράλληλα στην πολιτική της ΕΕ που έχει απαγορεύσει σε ασφαλιστικές να ασφαλίζουν ιρανικά τάνκερ. Ωστόσο και εδώ η ζημιά δεν είναι τόσο μεγάλη, αφού οι Κινέζοι καλύπτουν μεγάλο μέρος του «χαμένου εδάφους». Το πυρηνικό πρόγραμμα της χώρας, που είναι και ο κύριος στρατηγικός στόχος της κυβέρνησης, δεν φαίνεται να επηρεάζεται από τις οικονομικές εξελίξεις και αρκετοί πιστεύουν ότι το χρονοδιάγραμμα για την κατασκευή της βόμβας θα τηρηθεί.

Βόρειο Μάλι
Οι αιματηρές συγκρούσεις στο Βόρειο Μάλι μεταξύ στρατού και ισλαμιστών επικυρώνουν εκείνους που πίστευαν ότι η κεντροαφρικανική αυτή χώρα βαίνει προς τη διάσπαση και το χάος. Η κυβέρνηση της χώρας προσπαθεί να ελέγξει περιοχές που βρίσκονται υπό τον έλεγχο ισλαμικών γκρουπ, τα οποία λαμβάνουν βοήθεια από τους νομάδες Τουαρέγκ, οι οποίοι με τη σειρά τους γνωρίζουν τις απομακρυσμένες περιοχές και τα κρησφύγετα της Σαχάρας.
Η προ λίγων μηνών προσπάθεια για ανακατάληψη του βορρά, με τη συνδρομή μάλιστα δυνάμεων από άλλες αφρικανικές χώρες, δεν απέδωσε. Και τώρα αυτό που βασανίζει τις αρχές της χώρας αλλά και των γειτονικών χωρών είναι η ευκολία με την οποία οι αντάρτες ανεφοδιάζονται. Σε μια έκταση αχανή, με σύνορα που δύσκολα φυλάσσονται, είναι σχεδόν αδύνατο να ελέγχονται οι γραμμές ανεφοδιασμού των ανταρτών και όταν αυτές, μάλιστα, είναι υπό τη «δικαιοδοσία» κυκλωμάτων εμπορίας όπλων.
Υπάρχουν δε και ανησυχίες μεταξύ αξιωματούχων, που πιστεύουν ότι πίσω από την άνοδο αυτών των αυτονομιστικών γκρουπ βρίσκεται η Αλ Κάιντα και άλλες παραφυάδες φανατικών ισλαμιστών. Δεν είναι λίγοι αυτοί που πιστεύουν ότι ισλαμικά κέντρα της Σαουδικής Αραβίας και του Πακιστάν βρίσκονται πίσω από τους ισλαμιστές του Μάλι. Ταυτόχρονα, άλλες ισλαμικές ομάδες από τη γειτονική Νιγηρία λέγεται ότι συνεισφέρουν σε δυναμικό, αν και η άποψη αυτή δεν έχει μέχρι τώρα επιβεβαιωθεί. Το σίγουρο είναι πάντως ότι ήδη άμαχοι έχουν αρχίσει να φεύγουν σε διαφορετικές κατευθύνσεις για να γλυτώσουν από πιθανή αιματοχυσία…
Ομάδες φανατικών Εβραίων επιτέθηκαν και προξένησαν ζημιές σε παλιό οθωμανικό τέμενος στην Ιερουσαλήμ, φέρνοντας ξανά στο προσκήνιο την ένταση μεταξύ Τουρκίας και Ισραήλ, σε διαφορετικό βέβαια επίπεδο. Το τέμενος είχε μετατραπεί κατά ένα μέρος σε συναγωγή, ωστόσο, αυτό δεν σταμάτησε τις ομάδες αυτές να καταστρέψουν παλιά ισλαμικά καλλιτεχνήματα, τα οποία ήταν εντοιχισμένα. Αυτό το γεγονός έδωσε τροφή στον τουρκικό Τύπο, ο οποίος ανέφερε ότι το Ισραήλ δεν σέβεται την πολιτιστική ιερή κληρονομιά της περιοχής την οποία έχει υπό κατοχή τα τελευταία 50 χρόνια!
Απάντηση επίσημη δεν υπήρξε από το Ισραήλ ‒άλλωστε δεν φοβάται και τόσο την Τουρκία‒, ωστόσο, ο τουρκικός Τύπος προσπαθεί να εκμεταλλευτεί κάθε γεγονός που έρχεται ενάντια στα συμφέροντα της Άγκυρας και γενικότερα του Ισλάμ στην περιοχή. Χαρακτηριστικό ήταν ότι δεν υπήρξε ηχηρή αντίδραση από την παλαιστινιακή πλευρά, αν και αξιωματούχοι είπαν ότι αυτό που συνέβη στο τέμενος δεν έγινε πρώτη φορά. Στόχος των Παλαιστινίων ήταν να δείξουν στο Ισραήλ ότι έχουν προστάτη…
Η πράξη αυτή των φανατικών Εβραίων έδωσε έδαφος στη Άγκυρα να εμφανιστεί, έστω και μέσω του Τύπου, ως ο αντιπρόσωπος των ισλαμιστών στην περιοχή καταγγέλλοντας την εβραϊκή «βαρβαρότητα». Τέτοιες πράξεις ακραίας αντίδρασης δίνουν τροφή στον τούρκικο επεκτατισμό και στα επιχειρήματα των ακραίων ισλαμιστών.