Μήνυμα συσπείρωσης από τον Ευ. Βενιζέλο

Μήνυμα ενότητας και συσπείρωσης της δημοκρατικής παράταξης, μήνυμα εθνικής και κοινωνικής ευθύνης προς τον ελληνικό λαό και πρόσκληση συμπόρευσης όλου του χώρου που πιστεύει στον ευρωπαϊκό δημοκρατικό σοσιαλισμό, χωρίς ηγεμονισμούς και αποκλεισμούς, έστειλε ο Ευάγγελος Βενιζέλος κατά την ομιλία του για 39η επέτειο της ίδρυσης του ΠΑΣΟΚ.

Ολόκληρη η ομιλία του κ. Ευάγγελου Βενιζέλου:

Σήμερα

γιορτάζουμε την επέτειο της 3ης του Σεπτέμβρη, ανοίγοντας τον ορίζοντα της επόμενης ημέρας.
Χθες και σήμερα τιμούμε τον Ανδρέα Παπανδρέου, τα ιδρυτικά μέλη του ΠΑΣΟΚ, όλες και όλους εκείνους που αγωνίστηκαν για την Πατρίδα και τη δημοκρατική παράταξη όχι μόνο τα τελευταία σαράντα χρόνια ,αλλά σ’ όλη την διαδρομή της πολιτικής ιστορίας του τόπου.
Τιμούμε τους παρόντες και την μνήμη εκείνων που έφυγαν: της Μελίνας, του Γιώργου Γεννηματά, του Γιάννη Αλευρά, του Ανάσταση Πεπονή, του Αντώνη Τρίτση και τόσων άλλων.

Τους τιμούμε με έναν διαφορετικό τρόπο. Ουσιαστικότερο και βαθύτερο πιστεύω. Με ένα επιστημονικό και πολιτικό συνέδριο. Με μια άσκηση ιστορικής αυτογνωσίας για την περίοδο της μεταπολίτευσης και το ρόλο του ΠΑΣΟΚ.
Η κρίση μας επιβάλλει να ξαναγνωριστούμε. Και εμείς λοιπόν ξαναγνωριζόμαστε αλλά δεν ξεχνάμε. Μελετούμε αλλά δεν εξωραΐζουμε την ιστορία μας. Αναμετριόμαστε με το αληθινό πρόσωπο της κοινωνίας, της οικονομίας, των θεσμών, της πολιτικής τα τελευταία σαράντα χρόνια. Κυρίως όμως αναμετριόμαστε με τις προκλήσεις της δύσκολης συγκυρίας που πρέπει να δώσει τη θέση της στην επίκληση του μέλλοντος για την πατρίδα μας και την παράταξη μας
Εκφράζω και πάλι τις θερμές μου ευχαριστίες στους εισηγητές του διήμερου συνεδρίου, στη διοίκηση του ΙΣΤΑΜΕ, την οργανωτική επιτροπή και σ’ όλους εκείνους που βοήθησαν στη διοργάνωση και την επιτυχία του.
Το ΠΑΣΟΚ τιμά την ιστορία του και οργανώνει την προοπτική του κινητοποιώντας όλες τις δυνάμεις του. Χαιρετίζω ιδιαίτερα την παρουσία και την παρέμβαση του Κώστα Σημίτη και του Γιώργου Παπανδρέου. Και φυσικά τη δική σας δυναμική, επίμονη, ελπιδοφόρα παρουσία.
******
Γιορτάζουμε σήμερα τα 39 χρόνια του ΠΑΣΟΚ, της Διακήρυξης της 3ης του Σεπτέμβρη, αποτιμώντας τη Μεταπολίτευση.
Την καλύτερη περίοδο της ιστορίας του ανεξάρτητου ελληνικού κράτους.
Την περίοδο που κυριαρχείται από την ομαλή λειτουργία της δημοκρατίας και των κοινοβουλευτικών θεσμών.
Από την ενίσχυση του κράτους δικαίου.
Από την εγκαθίδρυση του κοινωνικού κράτους.
Από τη διασφάλιση της ευρωπαϊκής πορείας της χώρας.
Από εντυπωσιακές κατακτήσεις στο επίπεδο ανάπτυξης της χώρας και στο βιοτικό επίπεδο του ελληνικού λαού.
Από μία νέα εικόνα στις υποδομές.
Από μία μοναδική στην ελληνική ιστορία, πολιτική, οικονομική και κοινωνική σταθερότητα.
Αποτιμούμε την περίοδο που διασφάλισε προοπτική κοινωνικής ανέλιξης για όσο γίνεται ευρύτερα στρώματα της ελληνικής κοινωνίας.
Όλα αυτά συνδέονται, είτε το θέλουν κάποιοι είτε όχι, με τις πολιτικές επιλογές , τις αποφάσεις, τις πρωτοβουλίες, τους αγώνες του Πανελλήνιου Σοσιαλιστικού Κινήματος, της μεγάλης δημοκρατικής, προοδευτικής παράταξης.
Αυτό δεν μας κάνει φυσικά να αγνοούμε τις αρνητικές όψεις της Μεταπολίτευσης.
Τις μεγάλες διαρθρωτικές αδυναμίες του κράτους, της κοινωνίας, της οικονομίας.
Την διόγκωση του δημόσιου τομέα, το αντιπαραγωγικό πελατειακό κράτος, τις αντιφάσεις, τις ανισότητες, την έλλειψη επίγνωσης των κινδύνων, τις υπερβολές, τους λαϊκισμούς, τις απλουστεύσεις, τον παρασιτισμό, την έλλειψη κρατικής εποπτείας σε σημαντικούς τομείς του οικονομικού και γενικότερα του δημόσιου βίου.
Τη φοροδιαφυγή, την παραοικονομία. Τις επιπόλαιες καταστάσεις, που στην πραγματικότητα συνθέτουν τα αίτια της κρίσης που βιώνει η χώρα μας τα τελευταία δύσκολα χρόνια.
Το ΠΑΣΟΚ και με αφορμή την επέτειό της ίδρυσης του , αξιολογεί τη διαδρομή της Πατρίδας μας και της Παράταξής μας. Δεν αρκείται όμως σε αυτό. Διατυπώνει την ολοκληρωμένη πρότασή του για το μέλλον της Πατρίδας και της Παράταξης, στην ευρύτερη δυνατή εκδοχή της.
Είπα χθες και το επαναλαμβάνω σήμερα πως με το διήμερο συνέδριο και με τη σημερινή μεγάλη επετειακή εκδήλωση στέλνουμε:
Μήνυμα εθνικής και κοινωνικής ευθύνης προς τον ελληνικό λαό.
Μήνυμα ενότητας και συσπείρωσης της δημοκρατικής παράταξης.
Πρόσκληση συμπόρευσης όλου του χώρου που πιστεύει στον ευρωπαϊκό δημοκρατικό σοσιαλισμό, χωρίς ηγεμονισμούς και αποκλεισμούς.
Είχα την ευκαιρία πέρυσι, στον αντίστοιχο εορτασμό, να μιλήσω για το ΠΑΣΟΚ ως πολιτικό φορέα, που εξέφρασε μέσα από τον χαρισματικό λόγο του Ανδρέα Παπανδρέου τον πολλαπλό ριζοσπαστισμό της μεταπολίτευσης .
Εθνικό με το σύνθημα «Η Ελλάδα στους Έλληνες»
Κοινωνικό, με την ανάδειξη της έννοιας του «μη προνομιούχου»
Πολιτικό με το άμεσο και επίμονο αίτημα για Αλλαγή.
Το ΠΑΣΟΚ μετασχημάτισε σε πολιτικό λόγο τα ορμητικά αιτήματα πολλών κοινωνικών στρωμάτων και πολλών γενεών.
Κατάφερε να εκφράσει τη δυναμική συνέχεια της δημοκρατικής παράταξης, που ήταν και είναι η παράταξη των μεγάλων εθνικών κατακτήσεων. Αρχής γενομένης από τον Ελευθέριο Βενιζέλο, τον αστικό εκσυγχρονισμό και την εθνική ολοκλήρωση των αρχών του 20ού αιώνα.
Το ΠΑΣΟΚ από το 1981 και μετά αποκατέστησε τις μεγάλες ιστορικές ανισότητες της μεταπολεμικής περιόδου.
Δικαίωσε αναδρομικά γενιές που βίωσαν την πίκρα της ήττας και του αποκλεισμού.
Ταυτίστηκε ευθύς εξαρχής με τη νέα γενιά και τις προσδοκίες της.
Το ΠΑΣΟΚ διαμόρφωσε τις πολιτικές προϋποθέσεις για τη συγκρότηση των νέων μεσαίων στρωμάτων, που έγιναν η ραχοκοκαλιά της ελληνικής κοινωνίας. Στρωμάτων που δοκιμάζονται δεινά από την κρίση, αλλά πρέπει να αντέξουν σε αυτήν.
Το ΠΑΣΟΚ διασφάλισε το πλαίσιο της εθνικής ενότητας και άρα της εθνικής στρατηγικής παρά τις κομματικές πολώσεις της περιόδου.
Το ΠΑΣΟΚ οργάνωσε τις νέες μορφές συμμετοχής στην πολιτική, κοινωνική και οικονομική ζωή της χώρας, αναδιανέμοντας ευκαιρίες, βαθμούς επιρροής, εισοδήματα.
Αυτό φυσικά δεν μας προφύλαξε από προφανείς αντιφάσεις. Δεν μας προφύλαξε από ευκολίες, κομματοκρατικές συμπεριφορές, πελατειακές σχέσεις , φαινόμενα ακραίας ατομικής διαφθοράς.
Ποιο κόμμα όμως, όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και διεθνώς που δοκιμάστηκε στην άσκηση της εξουσίας, έστω σε τοπικό επίπεδο, έχει αποφύγει τα φαινόμενα αυτά;
Το ΠΑΣΟΚ παρέδωσε την εξουσία στις αρχές του 2004 με την Ελλάδα μέλος της ευρωζώνης ,έτοιμη να υποδεχθεί το μεγάλο γεγονός των Ολυμπιακών Αγώνων.
Και βρέθηκε στα τέλη του 2009 ξανά στην εξουσία αντιμέτωπο με μια κατάσταση που κανείς δεν μπορούσε εύκολα να συνειδητοποιήσει στην πλήρη της διάσταση.
H κρίση που εμφανίστηκε το 2008 και μετά ως κρίση δημοσιονομική και διαρθρωτική, κρίση νοοτροπιών, στερεοτύπων και πρακτικών, κρίση μοντέλου οργάνωσης του κράτους, της οικονομίας και της κοινωνίας, δείχνει, δυστυχώς, ότι απουσίαζε η εθνική και ευρωπαϊκή επίγνωση. Υπήρχαν μεμονωμένες φωνές . Όχι όμως οι αναγκαίες θεσμικές ,πολιτικές και επιστημονικές διαδικασίες έγκαιρης προειδοποίησης και αντίδρασης με εγγυητή την ιδία την κοινωνία που έπρεπε να ξέρει την αλήθεια .
Οδηγηθήκαμε έτσι στον εθνικό εγκλωβισμό. Στον άμεσο κίνδυνο της ασύντακτης χρεοκοπίας.
Βρεθήκαμε μπροστά στο ασφυκτικό δίλλημα: Να αποφύγει κανείς την ιστορική ευθύνη και το πολιτικό κόστος διατυπώνοντας ένα λόγο δήθεν προοδευτικό, ένα λόγο δήθεν υπερήφανο εθνικά, που οδηγεί στην καταστροφή, την διάλυση, την ταπείνωση;
Ή να αναλάβει τις ιστορικές του ευθύνες, να αποδεχθεί δυσανάλογο κόστος για να επιτευχθεί μία δύσκολη, αλλά συντεταγμένη και ασφαλής πορεία, με μεγάλες θυσίες και απώλειες, που είναι όμως οι μικρότερες δυνατές;
Απέναντι στο υπαρξιακό αυτό δίλημμα το ΠΑΣΟΚ βρέθηκε δυστυχώς μόνο του . Ακόμη τότε δεν είχε γίνει ευρύτερα αντιληπτό ότι μη συμβατικές οικονομικές καταστάσεις που θέτουν ουσιαστικά ζήτημα εθνικής υπόστασης και κυριαρχίας δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν με πολιτικά συμβατικό τρόπο, μέσα δηλαδή από τον έως τότε ανταγωνισμό των κομμάτων εξουσίας .
Μιλώντας σε προσωπικό τόνο και βλέποντας πώς εξελίχθηκαν τα πράγματα ,οφείλω να πω ότι έπρεπε να επιμείνω το Μάιο του 2010 ,μέχρι τέλους, στην πρόταση μου για υπερψήφιση του πρώτου μνημονίου με αυξημένη πλειοψηφία τριών πέμπτων . Θα ήταν πολύ πιο δίκαιη ιστορικά η κατανομή της ευθύνης στις πολιτικές δυνάμεις κατά το μετρό της συμμετοχής τους στη άσκηση της εξουσίας τις κρίσιμες περιόδους.
Το εθνικό καθήκον αλήθειας μου επιβάλλει επίσης να πω σε όσους διαχωρίζουν τη θέση τους από το πρώτο πρόγραμμα, αλλά συμφωνούν με το δεύτερο πρόγραμμα μέσα στο πλαίσιο του οποίου πορεύεται η χώρα από τα τέλη Οκτωβρίου 2011 ,ότι ναι το δεύτερο πρόγραμμα έπρεπε να έχει υιοθετηθεί εξαρχής, μόνο που αυτό δεν μπορούσε δυστυχώς να γίνει μονομερώς από την Ελλάδα. Και χωρίς το πρώτο πρόγραμμα δεν θα μπορούσαμε να διεκδικήσουμε το δεύτερο.
Ξέρουμε καλύτερα από κάθε άλλο ότι το κόστος της κρίσης είναι τεράστιο. Σωρευτική ύφεση για 6 χρόνια ,πρωτοφανής ανεργία, διάψευση προσδοκιών για μεγάλες κοινωνικές ομάδες και κυρίως για τη νέα γενιά.
Ποιο θα ήταν όμως το κόστος μίας οποιασδήποτε άλλης επιλογής; Ποιο θα ήταν το κόστος της απομόνωσης και της καταστροφής; H το κόστος της διεθνούς βοήθειας για την ανάκαμψη, μετά το πέσιμο της χώρας στην άβυσσο;
Δυστυχώς μέσα στο κόστος που είναι όχι μόνο οικονομικό, κοινωνικό και πολιτικό αλλά και θεσμικό, εθνικό και ιστορικό, περιλαμβάνεται και η διαμόρφωση ψεύτικων και επικίνδυνων μετώπων .
Περιλαμβάνεται η αντιδημοκρατική διολίσθηση. Η έξαρση του πολιτικού τυχοδιωκτισμού. Η εμφάνιση στο κοινοβούλιο των απροκάλυπτων εκπροσώπων του ναζισμού, του αυταρχισμού, της ξενοφοβίας.
******
Για εμάς ως παράταξη η πιο επώδυνη πτυχή της κρίσης, είναι η σύγκρουση του ΠΑΣΟΚ με ένα μεγάλο μέρος της ίδιας της κοινωνικής και εκλογικής του βάσης. Η σκληρή δοκιμασία μίας σχέσης εμπιστοσύνης που είχε οικοδομηθεί σε πολύ συγκεκριμένες πρακτικές και προσδοκίες.
Φαντάζομαι ότι έχετε όλοι σας αναρωτηθεί πολλές φορές γιατί έγινε αυτή η επιλογή.
Με το μικρό δικαίωμα που μου δίνει η συμμέτοχη στη πρώτη γραμμή της μάχης όταν είχαν ήδη διαμορφωθεί συνθήκες δύσκολες ,επικίνδυνες και σκληρές, τον Ιούνιο του 2011 ,ένα χρόνο μετά την αρχική επιλογή, μπορώ να πω καθαρά ότι:
Εκεί που είχαμε φθάσει ως χώρα η επιλογή αυτή ήταν η καλύτερη στο όνομα της εθνικής ανάγκης, της αλήθειας που έπρεπε να αντιμετωπίσουμε κατάματα. Και γιατί οι οποίες άλλες επιλογές -που πρακτικά ούτε υπήρχαν, ούτε υπάρχουν- είχαν και έχουν ασύγκριτα και ασύμμετρα μεγαλύτερο κόστος.
Πρόκειται λοιπόν για μια επιλογή που κάναμε από πατριωτισμό, από αίσθηση εθνικής ευθύνης, για λόγους γενικού συμφέροντος, αλλά και για να προστατευθούν οι πιο αδύναμες κοινωνικές ομάδες. Για να προστατευτούν τα μεσαία στρώματα, για να αποφευχθεί το συντριπτικά χειρότερο.
Πρόκειται για μια επιλογή που έγινε μέσα σε εξαιρετικά δυσμενείς ευρωπαϊκούς και διεθνείς συσχετισμούς , υπό την πίεση των αγορών από τις οποίες, δυστυχώς, εξαρτώνται τα κράτη για το δημόσιο χρέος τους και τις δανειακές τους ανάγκες , μέσα σε μία Ευρώπη χωρίς μηχανισμούς διαχείρισης κρίσεων. Μέσα σε μία Ευρώπη δεξιά, πολιτικά συντηρητική και οικονομικά νεοφιλελεύθερη. Μέσα σε μία Ευρώπη γεμάτη οικονομικούς εθνικισμούς και φοβίες για τη διάχυση της κρίσης, λόγω αλληλεγγύης.
Η αλήθεια είναι ότι πότε δεν μπορέσαμε να πείσουμε όλους αυτούς που θέλαμε.
Το αρχικό αντιμνημονιακό μέτωπο ήταν η συνέχεια του παραδοσιακού διπολισμού ανάμεσα στο ΠΑΣΟΚ και τη ΝΔ.
Το ιστορικά παράδοξο είναι ότι με μεγάλη ευκολία ένα σχεδόν χρόνο αργότερα το λεγόμενο αντιμνημονιακό μέτωπο από έκφανση του παραδοσιακού διπολισμού της μεταπολίτευσης έγινε μέτωπο κατά του συμβατικού κομματικού συστήματος και ομπρέλα αγαστής συνύπαρξης του αριστερού, δεξιού και ακροδεξιού λαϊκισμού .
Το δυστύχημα είναι ότι αυτή η μεταστροφή αποτρέπει ακόμη τώρα μεγάλα τμήματα του ελληνικού λαού να κατανοήσουν την κατάσταση στην οποία βρισκόταν τότε και την κατάσταση στην όποια βρίσκεται τώρα η χώρα μας.
Το ξαναλέω όσο πιο καθαρά μπορώ:
Δεν υπήρχε ούτε υπάρχει ένα «σχέδιο Β», εκτός ΕΕ και ζώνης του Ευρώ. Εκτός διεθνούς οικονομικού συστήματος.
Εκτός και αν θέλαμε να οδηγήσουμε τη χώρα σε δραματικές καταστάσεις , δίπλα από τις οποίες πέρασε η Κύπρος πριν από λίγους μήνες.
Ακόμη και σήμερα το δίλλημα εξακολουθεί δυστυχώς να είναι το ίδιο: Διαπραγμάτευση μέσα στο ευρώ και το υφιστάμενο διεθνές πλαίσιο ή μονομερής καταγγελία και επιστροφή στην υποτιμημένη δραχμή, όπως προτείνει και πάλι η αντιπολίτευση ;
******
Απευθύνομαι στους φίλους και συντρόφους, που συγκρότησαν ιστορικά την κοινωνική βάση της παράταξης και συγκροτήθηκαν κοινωνικά χάρη στις μεγάλες τομές και τις πρωτοβουλίες της παράταξης. Ανθρώπους που αγωνίστηκαν για την παράταξη και ανήκουν σε αυτή. Τους καλώ να σκεφτούν ψύχραιμα και δίκαια. Τι ήθελαν να γίνει; Να οδηγηθεί η χώρα, να οδηγηθούν οι ίδιοι ως πρόσωπα και ως οικογένειες στην απόλυτη καταστροφή; Νομίζουν μήπως ότι αυτό συνέβη ούτως ή άλλως;
Πράγματι, υπάρχουν πολλοί που νομίζουν ότι αυτό συνέβη. Όμως αυτό συνιστά μία επικίνδυνη αλλοίωση της πραγματικότητας. Οι μεγάλες και σκληρές θυσίες ,οι μειώσεις των εισοδημάτων ,οι περικοπές μισθών και συντάξεων, οι φορολογικές επιβαρύνσεις, η τραγικά υψηλή ανεργία ,η δραματική πτώση του τζίρου είναι καταστάσεις δυσβάστακτες.
Δεν συγκρίνονται όμως ούτε κατά διάνοια με την ασύντακτη χρεωκοπία, την επιστροφή στην υποτιμημένη δραχμή, την κατάρρευση του τραπεζικού συστήματος, την εξαέρωση καταθέσεων και ακινήτων περιουσιών, τον αποκλεισμό από το διεθνές οικονομικό σύστημα, την διακοπή των διεθνών εμπορικών σχέσεων.
Πιστεύει μήπως κάποιος ότι το ΠΑΣΟΚ ήθελε να γίνει δυσάρεστο και αντιδημοφιλές; Να ανατρέψει δίκες του κατακτήσεις των δεκαετιών του ´80, του ´90, του 2000;
Βεβαίως το ΠΑΣΟΚ έπρεπε να θέλει πάντοτε και εμπράκτως ένα κανονικό και δίκαιο κράτος, μία ισχυρή και ανταγωνιστή οικονομία σε υγιείς βάσεις, μία κοινωνία συμφιλιωμένη με την αλήθεια. Αυτό δεν το καταφέραμε ως χώρα πριν την κρίση.
Πολύ πιο ήπια μέτρα που μπορούσαν να ανακόψουν την αρνητική πορεία δεν ελήφθησαν ούτε όταν η κρίση είχε γίνει ορατή δια γυμνού οφθαλμού διεθνώς από το 2007 και μετά.
Αναγκαστήκαμε έτσι να αποδεχθούμε μία δημοσιονομική προσαρμογή που πέτυχε εντυπωσιακά αποτελέσματα, αλλά έγινε βιαστικά, υπό εκβιαστικούς όρους, με αποτέλεσμα να υψωθούν πρόσθετες δυσκολίες στις αναγκαίες διαρθρωτικές αλλαγές που δεν είναι εύκολο να προωθήσει κανείς μέσα σε συνθήκες κοινωνικής και οικονομικής κρίσης.
Τι προσδοκούν ακόμη και τώρα όποιοι κάνουν πώς δεν καταλαβαίνουν προφανείς αλήθειες;
Την τιμωρία αυτών που σήκωσαν το βάρος της διαχείρισης της κρίσης;
Την επιστροφή στο παρελθόν; Το κυνήγι μίας ψευδαίσθησης; Την διαιώνιση και αναπαραγωγή των αιτίων της κρίσης;
Θέλουν μία Ελλάδα, ευρωπαϊκή, δημοκρατική, σταθερή, ασφαλή;
Ή μία Ελλάδα εκτός πλαισίου; Μία Ελλάδα που φαντασιώνεται είτε τη ρεβάνς για την ήττα του εμφυλίου, είτε το ναζιστικό εφιάλτη, είτε το σύνδρομο καταδίωξης από μία παγκόσμια συνωμοσία;
Τι σχέση έχουν όλοι αυτοί οι πολίτες που ανήκουν στην ευρύτερη δημοκρατική παράταξη με τις αντιφάσεις, τις παλινωδίες, τις συνιστώσες του ΣΥΡΙΖΑ που καμώνεται ότι είναι η επανάληψη του ΠΑΣΟΚ των αρχών της μεταπολίτευσης, ενώ παίζει σε μία ιδεολογικοπολιτική φάρσα;
Αξίζει νομίζω να θυμίσουμε σήμερα ότι πριν φτάσουμε, τον Ιούνιο του 2012, μετά τις διπλές εκλογές (που το ΠΑΣΟΚ ούτε θέλησε, ούτε επέβαλε), στη λύση της κυβέρνησης συνεργασίας με τη ΝΔ και στην αρχή με τη ΔΗΜΑΡ, καταβάλαμε κάθε δυνατή προσπάθεια για ένα κυβερνητικό σχήμα ευρύτερο, πραγματικής εθνικής ενότητας, με τη συμμετοχή όλων των υπεύθυνων φιλοευρωπαϊκών δυνάμεων της χώρας. Αυτό όμως προϋπέθετε ότι υπήρχαν υπεύθυνες φιλοευρωπαϊκές δυνάμεις.
Ο ΣΥΡΙΖΑ ήταν αποδέκτης της πρότασης μας και την απέκρουσε τόσο το Μάιο όσο και τον Ιούνιο του 2012.
Επιμείναμε στη συνέχεια στην ανάγκη να συγκροτηθεί εθνική ομάδα διαπραγμάτευσης με τη συμμετοχή της αντιπολίτευσης και ιδίως του ΣΥΡΙΖΑ.
Είναι όμως φαίνεται πολύ δύσκολο να μετάσχεις στην ευθύνη, να τη μοιραστείς.
Ξέρουμε άλλωστε ποιος είναι αυτός που έμεινε σταθερός στη γραμμή του και ποιος προσχώρησε εκ των υστέρων σε αυτήν, κάνοντας στροφή 180 μοιρών.
Οι διαφορές ανάμεσα στο ΠΑΣΟΚ και τη ΝΔ, ανάμεσα στην συντηρητική παράταξη και τη δημοκρατική προοδευτική παράταξη είναι διαφορές ιστορικές, είναι διαφορές ιδεολογικής και πολιτικής ταυτότητας , είναι διαφορές προφανείς που καθίστανται ακόμα προφανέστερες τώρα, παρά τη συνεργασία μας στο σχήμα εθνικής ευθύνης, λόγω των επικείμενων ευρωεκλογών που αναδεικνύουν τις διαφορετικές προτάσεις, τις διαφορετικές πλατφόρμες του ΕΛΚ που εκφράζει την ευρωπαϊκή δεξιά και του ΕΣΚ που εκφράζει τους Ευρωπαίους Δημοκράτες και Σοσιαλιστές, τις προοδευτικές ιδέες, τον ευρωπαϊκό πολιτικό Νότο.
Η προγραμματική μας συμφωνία με τη ΝΔ δεν είναι μια συμφωνία των δύο κομμάτων που επωμίζονται τώρα το βάρος της διαχείρισης της κρίσης.
Είναι το πολιτικό πλαίσιο του Εθνικού Σχεδίου ανασυγκρότησης. Απευθυνόμαστε στην κοινωνία και δεσμευόμαστε απέναντι σε αυτήν. Γι αυτό, το Εθνικό Σχέδιο Ανασυγκρότησης προϋποθέτει τη συσπείρωση όλων των δημιουργικών δυνάμεων της κοινωνίας και βασίζεται σε απλές παραδοχές και δεσμεύσεις:
Νέα δημοσιονομικά περιοριστικά μέτρα δεν τα αντέχει ούτε η οικονομία, ούτε η κοινωνία, ούτε η πολιτική ζωή της χώρας. Δεν αντέχει η πατρίδα μας την ανακύκλωση της αβεβαιότητας.
Ζητούμε υπεύθυνη στάση από τους εταίρους μας. Είναι απαράδεκτο και προκλητικό να επανέρχονται στη διεθνή συζήτηση αρνητικά στερεότυπα και να παράγεται πανευρωπαϊκή αβεβαιότητα για να ικανοποιηθούν εσωτερικές προεκλογικές σκοπιμότητες σε κάποιες χώρες και όλα αυτά να στρέφονται σε βάρος της Ελλάδας, αλλά και ευρύτερα της Ευρωζώνης.
Κανείς δεν δωρίζει τίποτα σε κανέναν μέσα στην Ευρωζώνη. Αντίθετα, κάποιες χώρες κερδίζουν από την κρίση και κάθε αντίθετη προσέγγιση είναι μυωπική και επικίνδυνη.
Καλούμε τους εταίρους μας να αναγνωρίσουν τις μεγάλες θυσίες του ελληνικού λαού, τις προσπάθειες και τα επιτεύγματά του. Η δημοσιονομική προσαρμογή που έχει επιτευχθεί τα τελευταία τριάμισι χρόνια στην Ελλάδα είναι μοναδική στη διεθνή δημοσιονομική ιστορία.
Ήδη η Ελλάδα έχει τα καλύτερα αποτελέσματα μέσα στην Ευρωζώνη από πλευράς διαρθρωτικού πρωτογενούς πλεονάσματος. Η επιτυχία μας στον αριθμητή του κλάσματος έλλειμμα προς ΑΕΠ έχει ήδη καταγραφεί. Αυτό που είναι το μεγάλο ζητούμενο είναι η αλλαγή στον παρονομαστή του κλάσματος, η επάνοδος σε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης.
Έτσι θα λυθούν όλα τα ζητήματα που αποτελούν μια αλυσίδα: η βιωσιμότητα του χρέους, το δημοσιονομικό κενό, το χρηματοδοτικό κενό. Έτσι μόνο θα μπορέσουμε να αποκαταστήσουμε αδικίες, να διορθώσουμε λάθη που έγιναν πάνω στη μάχη να σταθεί η πατρίδα μας όρθια.
Έχουμε απόλυτη αίσθηση των ορίων αντοχής της οικονομίας, της κοινωνίας, της πολιτικής.
******
Για μας πρώτες προτεραιότητες είναι αυτή τη στιγμή η επανεκκίνηση της πραγματικής οικονομίας και η διαφύλαξη της κοινωνικής συνοχής, η ενίσχυση της κοινωνικής αλληλεγγύης.
Ξέρουμε ότι μόνο έτσι η κοινωνία θα στηρίξει διαρθρωτικές αλλαγές και μεταρρυθμίσεις που είναι απολύτως αναγκαίες για ένα κανονικό ευρωπαϊκό κράτος στην υπηρεσία του πολίτη και της ανάπτυξης και μια ανταγωνιστική οικονομία βασισμένη στην παραγωγή, τη δουλειά, τα συγκριτικά μας πλεονεκτήματα.
Ο νέος ριζοσπαστισμός, ο ριζοσπαστισμός που μας βγάζει από την κρίση είναι ο προοδευτικός ριζοσπαστικός εκσυγχρονισμός, χωρίς αμφιθυμίες και αμφιταλαντεύσεις.
Μόνο έτσι μπορούμε να πετύχουμε την οριστική έξοδο από την κρίση, την επάνοδο σε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης, όπως θα έχω την ευκαιρία να πω την Κυριακή, απευθυνόμενος στους κοινωνικούς και παραγωγικούς φορείς στη Διεθνή έκθεση Θεσσαλονίκης.
******
Μετέχουμε σε μια κυβέρνηση συνεργασίας για λόγους εθνικής ανάγκης. Δεν κυβερνάμε μόνοι μας . Είμαστε ο δεύτερος σε κοινοβουλευτική δύναμη εταίρος. Ούτε όμως η ΝΔ κυβερνά μόνη της. Για όλα απαιτούνται συμφωνίες και συμβιβασμοί, όπως συμβαίνει στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες.
Η επιτυχία όμως αυτής της προσπάθειας μας αφορά περισσότερο από κάθε άλλο γιατί θα σημαίνει δικαίωση των δύσκολων επιλογών μας και των μεγάλων πολιτικών θυσιών που έκανε η παράταξη τα τελευταία τριάμισι χρόνια.
Είναι υποχρέωση μας να παίρνουμε πρωτοβουλίες, να διατυπώνουμε προτάσεις, να ανακόπτουμε λάθη, να διορθώνουμε αδικίες, να παλεύουμε στο μέτωπο της συνεχούς διαπραγμάτευσης με διεθνείς γραφειοκράτες που εκπροσωπούν όμως κυβερνήσεις και συγκεκριμένες αντιλήψεις, δηλαδή συγκεκριμένους συσχετισμούς που αγωνιζόμαστε να αλλάξουμε αλλά δεν μπορούμε να αγνοούμε όσο υπάρχουν. Τα μεγάλα λόγια είναι εύκολα, το να δίνεις τη μάχη στην Ευρώπη, στις αγορές, στους διεθνείς οργανισμούς είναι δύσκολο.
Είναι συνεπώς υποχρέωση μας, να προτείνουμε όλα όσα θα θέλαμε να κάνουμε σε μια δική μας αυτοδύναμη κυβέρνηση και να αγωνιζόμαστε να γίνουν δεκτά όσο γίνεται περισσότερα από αυτά. Όχι όμως μόνο εσωτερικά από τη ΝΔ, αλλά διεθνώς από τους εταίρους και πιστωτές μας.
Μπορώ να αναφέρω πάμπολλα παραδείγματα. Μένω μόνο στα πιο πρόσφατα. Υπάρχει κάποιος που δεν αντιλαμβάνεται την προσπάθεια του ΠΑΣΟΚ στο ζήτημα:
- των πλειστηριασμών
- των ρυθμίσεων των δανείων
- των ρυθμίσεων των ασφαλιστικών και φορολογικών υποχρεώσεων
- της μείωσης του ΦΠΑ στην εστίαση
- στην προώθηση των προγραμμάτων ανάσχεσης της ανεργίας
- στην ανασυγκρότηση του προνοιακού δικτύου
- στη στήριξη των επιχειρήσεων από το τραπεζικό σύστημα και το ΕΣΠΑ
- στην ορθολογική, δίκαιη και διαφανή διαχείριση της κινητικότητας.
- στην προώθηση της μεταρρύθμισης στο λύκειο
******
Λυπηθήκαμε πολύ γιατί η ΔΗΜΑΡ έκανε ένα μεγάλο βήμα προς τα πίσω και τώρα αμφιταλαντεύεται μεταξύ εθνικής ευθύνης και αντιπολιτευτικής ευκολίας θέτοντας σε αμφισβήτηση τη θεμελιώδη επιλογή που και η ίδια έκανε μετά τις εκλογές του Ιουνίου του 2012. Αν και είχε δυστυχώς αρνηθεί να τη κάνει μετά τις πρώτες εκλογές του Μαΐου, πριν δηλαδή επικρατήσει η τεχνητή πόλωση των επαναληπτικών εκλογών.
Όσοι δε, ενδιαφέρονται για τη σχέση μας με τον ΣΥΡΙΖΑ ας αναρωτηθούν:
Σε ποια προγραμματική βάση μπορεί να υπάρξει οποιαδήποτε επαφή και συζήτηση με ένα χώρο η ηγεσία του οποίου βασίζει την ύπαρξή του στη συκοφάντηση, την υπονόμευση, την ακύρωση όχι απλά και μόνο του σημερινού ΠΑΣΟΚ, αλλά της ιστορικής διαδρομής της Παράταξης;
Ποια μπορεί να είναι η αξιόπιστη και έντιμη κοινή βάση με ένα κόμμα που ακόμα και τώρα θέτει ζήτημα μονομερούς καταγγελίας του μνημονίου που οδηγεί τη χώρα με μαθηματική ακρίβεια στην έξοδο από την Ευρωζώνη και στις παρυφές της Ευρωπαϊκής Ένωσης;
Αριστερός λόγος δεν είναι η υπεράσπιση της ακινησίας και του συντεχνιασμού. Δεν μπορούμε επειδή θέλουμε να αποφύγουμε μια δύσκολη αλήθεια να αποδεχτούμε έναν εύκολο λαϊκισμό που χαϊδεύει τα αυτιά, αναπαράγοντας αδιέξοδες καταστάσεις.
Είναι κρίμα που για πρώτη φορά στην ιστορία των τελευταίων 40 ετών της μεταπολίτευσης δεν υπάρχει πεδίο συνεννόησης με την αντιπολίτευση ούτε για τα μεγάλα θέματα προστασίας των θεσμών και της Δημοκρατίας, ούτε για τα μεγάλα θέματα της εξωτερικής πολιτικής και της πολιτικής ασφάλειας του τόπου.
******
Σήμερα λοιπόν που μελετούμε τη μεταπολίτευση, που γιορτάζουμε την ιστορία του ΠΑΣΟΚ αξιολογώντας την, αξίζει να αναρωτηθούμε ποιο είναι το αποτέλεσμα της κρίσης του κομματικού συστήματος ως παρακολούθημα της οικονομικής, δημοσιονομικής, κοινωνικής και ηθικής κρίσης.
Ποιο είναι λοιπόν το “νέο” στην πολιτική ζωή της χώρας μετά την κρίση;
Νέο στην πολιτική ζωή της χώρας είναι η κυριαρχία της ανευθυνότητας, της δημαγωγίας και του λαϊκισμού;
Νέο είναι η ανοχή απέναντι στην υποκρισία, τον ταρτουφισμό και τον τακτικισμό;
Νέο είναι η ανάπτυξη της συνωμοσιολογίας και η καταρράκωση του ορθού λόγου;
Νέο είναι η άνοδος των δυνάμεων που καμαρώνουν ως ναζιστικές, ρατσιστικές και βίαιες;
Νέο είναι το εκρηκτικό αμάλγαμα του αντιμνημονιακού μετώπου, το “πήγαινε-έλα”, η αμφιθυμία;
Νέο είναι η παραίτηση γιατί κουραστήκαμε από τα παράπονα και την κριτική, ώστε να αφήσουμε να κάνουν άλλοι αυτό που πρέπει;
Νέο είναι οι προσωπικές αναζητήσεις, όχι στο όνομα μιας εθνικής στρατηγικής, αλλά ενός ατομικού ρόλου;
Νέο είναι η τεχνητή πόλωση σε βάρος του διπλανού μας;
Θα μου επιτρέψετε να πω ότι αν υπάρχει κάποιο νέο στοιχείο στον δημόσιο βίο, στην πολιτική ζωή του τόπου, τότε αυτό είναι η ανάληψη της ευθύνης για δύσκολες αποφάσεις. Η ανάληψη μεγάλου πολιτικού και ιστορικού κόστους. Η απόφαση να πούμε επώδυνες αλήθειες .
Το νέο λοιπόν είναι αυτό που κατηγορείται ως εκπρόσωπος του πιο παλιού.
Βιώνουμε μια αντίφαση που είναι όχι απλά και μόνο άδικη, αλλά και εξαιρετικά επικίνδυνη για τον τόπο. Γιατί αποτρέπει την ελληνική κοινωνία από το να συνειδητοποιήσει την πραγματικότητα μέσα στην οποία οφείλουμε να κινηθούμε και σε εθνικό και σε ευρωπαϊκό και σε διεθνές επίπεδο.
******
Το ΠΑΣΟΚ όμως, φίλοι και φίλες, αδικείται πρωτίστως επειδή το αδικούμε εμείς οι ίδιοι. Γιατί εμείς οι ίδιοι δεν υπερασπιζόμαστε με την ένταση που πρέπει θεμελιώδεις ιστορικές επιλογές.
Γι αυτό έχει πάρα πολύ μεγάλη σημασία να μιλήσουμε ξανά για τη μεγάλη δημοκρατική, προοδευτική παράταξη, για την ευρύτερη Κεντροαριστερά, για την ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία, για την ευρωπαϊκή δημοκρατική σοσιαλιστική πλατφόρμα.
Όπως θέλετε μπορείτε να το πείτε.
Στην πραγματικότητα, για όλο το χώρο ανάμεσα στη συντηρητική παράταξη και την κομμουνιστική αριστερά.
Αυτή είναι η μεγάλη παράταξη των προοδευτικών μεταρρυθμίσεων. Η μόνη παράταξη που έχει ολοκληρωμένη και υπεύθυνη πρόταση:
Για μια Ελλάδα αυτοδύναμη και ισότιμη μέσα στην Ευρώπη.
Για μια Ελλάδα ενεργή μέσα στους διεθνείς συσχετισμούς.
Για μια Ελλάδα παραγωγική, ανταγωνιστική, καινοτομική, αξιοκρατική.
Για μια Ελλάδα δημοκρατική, δίκαιη, κοινωνικά συνεκτική, εθνικά ασφαλή.
******
Πρώτη προϋπόθεση για όλα αυτά είναι ένα άλλο κράτος. Ένα άλλο κράτος που είναι εφικτό.
Ένα κανονικό ευρωπαϊκό κράτος στην υπηρεσία του πολίτη, του δημοσίου συμφέροντος και της ανάπτυξης.
Ένα κράτος στην υπηρεσία της κοινωνικής συνοχής και αλληλεγγύης.
Ένα κράτος που λειτουργεί ως εγγυητής δικαιωμάτων.
Ένα κράτος που λειτουργεί ρυθμιστικά.
Ένα κράτος που λειτουργεί παροχικά και αναδιανεμητικά.
Αλλά όχι ένα κράτος επιχειρηματίας. Ένα κράτος που στηρίζει την επιχειρηματικότητα.
Όχι ένα κράτος που έχει αιμομικτική σχέση με την αγορά.
Και φυσικά, πρώτη προϋπόθεση για όλα αυτά είναι ένα πραγματικά Εθνικό Φορολογικό Σύστημα που βασίζεται στην αξιολόγηση της πραγματικής φορολογικής επιβάρυνσης για κάθε κοινωνική ομάδα, όπως αυτή έχει διαμορφωθεί τα τελευταία χρόνια μέσα στην προσπάθεια να κρατήσουμε τη χώρα μας όρθια και να πετύχουμε επιτακτικούς δημοσιονομικούς στόχους.
Το ίδιο ισχύει για το διοικητικό και δικαστικό σύστημα της χώρας. Και φυσικά, για το πολιτικό σύστημα που πρέπει να εκφράσει τη σημερινή απαιτητική κοινωνία.
Παρουσιάσαμε τις θέσεις μας για την αναθεώρηση του Συντάγματος που προϋποθέτει όμως ευρεία συναίνεση, δηλαδή αλλαγή του πολιτιστικού παραδείγματος μέσα στο οποίο εξελίσσεται δυστυχώς η πολιτική ζωή της χώρας.
Το κύριο ζήτημα που είναι το εκλογικό σύστημα είναι αυτό που πρέπει πρώτα απ’ όλα να συζητηθεί γιατί αυτό συνδέεται με την ανάδειξη αυθεντικών πλειοψηφιών και την αποτροπή των τεχνητών πολώσεων.
******
Η Παράταξή μας, η δημοκρατική προοδευτική παράταξη, υπηρετεί πάντα αυτούς τους στόχους στο όνομα των μεγάλων αξιών της που είναι:
η Δημοκρατία και η συμμετοχή,
η ελευθερία και η ισότητα,
ο πολιτικός φιλελευθερισμός ως βάση κάθε σοσιαλιστικής αξίας,
η προστασία της αυτονομίας της πολιτικής,
η προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του κράτους δικαίου,
η ανεκτικότητα, ο πλουραλισμός,
η αποτροπή του εκφασισμού,
ο σεβασμός της κοινωνίας των πολιτών,
η προστασία της διαφάνειας όχι ρητορικά ή ηθικολογικά αλλα θεσμικά και έμπρακτα
Στόχος μας είναι όμως και η απάντηση στους λαϊκισμούς – δεξιό ,αριστερό, ακροδεξιό, ανορθολογικο – την ισοπέδωση, τις αθλιότητες, τις συκοφαντίες ,τις παιδαριώδεις παγκόσμιες συνομωσίες
Αξίες μας είναι η αξιοκρατία, η κοινωνική δικαιοσύνη, αλληλεγγύη και συνοχή.
Υποχρέωση μας είναι:
- η επαναθεμελίωση του κοινωνικού κράτους
- η διαφύλαξη της εθνικής ανταγωνιστικότητας
- η απελευθέρωση και αξιοποίηση όλου του παραγωγικού δυναμικού της χώρας που βρίσκεται πρωτίστως στους ανθρώπους της και τη γη της.
Οι πεποιθήσεις μας βασίζονται σε μία καθαρή οριοθέτηση του δημοσίου και του ιδιωτικού.
Προτεραιότητά μας είναι η επένδυση στον άνθρωπο και τις δυνατότητές του, στην εκπαίδευση, τη γνώση, την έρευνα και την καινοτομία.
Γιατί μόνο έτσι αποκτά νόημα η επιδίωξη της πλήρους απασχόλησης που πρέπει να έρθει ξανά στο προσκήνιο του λόγου των Ευρωπαίων Σοσιαλιστών.
Μόνο έτσι μπορούμε να προσφέρουμε στον Ευρωπαίο πολίτη και τον Έλληνα πολίτη το πραγματικό δικαίωμα στην ασφάλεια μέσα από μια ολοκληρωμένη μεταναστευτική πολιτική, από μία ολοκληρωμένη πολιτική για τις πόλεις.
Μόνο έτσι μπορεί να διασφαλιστεί ξανά η εθνική αξιοπρέπεια και κυριαρχία, μέσα από την ενεργό συμμετοχή σε μία δύσκολη πορεία για την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση που αποκαθιστά τη θεσμική ισοτιμία των κρατών-μελών.
Μόνο έτσι οι αόριστες αναφορές στην οικολογική συνείδηση και τη συνείδηση του μέλλοντος μετατρέπονται σε συγκεκριμένες ενεργητικές πολιτικές προστασίας του περιβάλλοντος.
Η Δημοκρατική Παράταξη είναι λοιπόν η παράταξη των μεγάλων ριζοσπαστικών μεταρρυθμίσεων. Η παράταξη που ξέρει τις υποχρεώσεις που απορρέουν από το εθνικό καθήκον αλήθειας.
******
Απευθυνόμαστε σε όλες τις δημιουργικές δυνάμεις του τόπου, θυμωμένες, σε απόγνωση, απομακρυσμένες από την πολιτική, εγκλωβισμένες στον απλουστευτικό συνομωσιολογικό και φασίζοντα λόγο. Όλες τις δημιουργικές δυνάμεις του τόπου.
Το ΠΑΣΟΚ έχει συνείδηση της ευθύνης του και την αναλαμβάνει χωρίς κανένα ηγεμονισμό. Όλοι ελπίζω ότι αντιλαμβάνονται τώρα πόσο μεγάλο είναι το βάρος που σηκώσαμε μόνοι μας λόγο της κρίσης, αλλά και πόσο μεγάλο είναι το βάρος που εξακολουθεί να σηκώνει και τώρα το ΠΑΣΟΚ πρωτίστως με την κοινοβουλευτική του ομάδα για τη διαφύλαξη της πολιτικής σταθερότητας και την ολοκληρωμένη εφαρμογή ενός εξαιρετικά δύσκολου, αλλά δυστυχώς αναγκαίου προγράμματος οριστικής και ασφαλούς εξόδου από την κρίση.
Είμαστε απολύτως ανοιχτοί σε όσους μοιράζονται τις ίδιες αξίες, εκτιμήσεις, αντιλήψεις, επιλογές.
Σε όσους αποδέχονται την πλατφόρμα των Ευρωπαίων Σοσιαλιστών και Δημοκρατών.
Σε όσους τοποθετούν τον εαυτό τους στον χώρο της προοδευτικής παράταξης, όπως και αν την ορίζουν, όπως και αν την ονομάζουν, στο χώρο μια μαχόμενης, υπεύθυνης ευρωπαϊκής Κεντροαριστεράς που δεν κινδυνεύει από τον δήθεν κομματικό πατριωτισμό του ΠΑΣΟΚ, αλλά και δεν μπορεί να ταλαιπωρείται από την έλλειψη συνείδησης των μεγεθών οποιουδήποτε προσώπου, όσο συμπαθές και αν είναι αυτό.
Αντιμετωπίζουμε όλα τα πρόσωπα, όλες τις κινήσεις, όλες τις πρωτοβουλίες, με σεβασμό και απόλυτη ισοτιμία. Θέλουμε μια νέα συλλογικότητα, μία δημιουργική σύνθεση χωρίς αποκλεισμούς. Αξιώνουμε όμως από όλους σεβασμό προς το ΠΑΣΟΚ, τη διαδρομή, την εισφορά, το δυσανάλογο βάρος που σήκωσε, το ρόλο του σήμερα για τη σταθερότητα και την προοπτική της χώρας.
Η προοδευτική παράταξη, η ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία, η Κεντροαριστερά, είναι μια παράταξη της ευθύνης. Δεν υπήρξε πότε και δεν υπάρχει για τον εαυτό της και τα στελέχη της, αλλά για τη χώρα.
Οι επικείμενες δημοτικές και περιφερειακές εκλογές είναι η μεγάλη ευκαιρία των τοπικών κοινωνιών να κάνουν επιλογές αξιοκρατικές, ενωτικές, πραγματικά προοδευτικές. Και είναι υποχρέωσή μας να στηρίξουμε τις επιλογές αυτές.
Οι επικείμενες ευρωπαϊκές εκλογές είναι σε πανευρωπαϊκό επίπεδο η στιγμή, το μομέντουμ, η ευκαιρία να προβληθεί και να κερδίσει η ολοκληρωμένη εναλλακτική πρόταση των Ευρωπαίων Σοσιαλιστών και Δημοκρατών για μια άλλη Ευρώπη, έναν άλλον ρόλο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, έναν άλλον Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Μόνη λύση για την ευρωπαϊκή κρίση είναι η περισσότερη Ευρώπη, η αποκατάσταση της θεσμικής ισοτιμίας, η πραγματική σύγκλιση, η αύξηση των ιδίων πόρων, η επικράτηση της πολιτικής αντίληψης απέναντι σε οποιαδήποτε τεχνοκρατική εκδοχή, συνήθεια ή αδράνεια.
Μόνο έτσι η Ευρώπη μπορεί να συνδεθεί με την ιστορία της, με τον πολιτισμό της, με τη μεγάλη κατάκτηση του ευρωπαϊκού κοινωνικού κράτους.
Μόνο έτσι μπορεί να ανακτήσει την ανταγωνιστικότητά της και την αίσθηση ποιότητας που την διαφοροποιεί από άλλες περιοχές του κόσμου.
Στην Ελλάδα, αυτή η πλατφόρμα των Ευρωπαίων Σοσιαλιστών και Δημοκρατών μπορεί και πρέπει να συσπειρώσει όλες τις δυνάμεις της δημοκρατικής προοδευτικής παράταξης.
Όλες τις μεταρρυθμιστικές δυνάμεις. Όλες τις δυνάμεις της Κεντροαριστεράς. Με τις εγγυήσεις που αρμόζουν σε ένα τόσο σημαντικό εγχείρημα και την προοπτική του.
ΤΟ ΠΑΣΟΚ είναι εδώ ενωμένο, υπεύθυνο, σταθερό ιδεολογικά, υπερήφανο για τη διαδρομή και το έργο του, με συνείδηση των αρνητικών όψεων.
Απευθυνόμαστε λοιπόν σε όλες τις δημιουργικές δυνάμεις της κοινωνίας. Απευθυνόμαστε σε όλα τα στελέχη, τα μέλη, τους φίλους, τους διαχρονικούς ψηφοφόρους της παράταξης.
Απευθυνόμαστε σε όλους εκείνους που θέλουν τη μεγάλη κεντροαριστερά της ευθύνης,
Απευθυνόμαστε σε όλους εκείνους που προσβλέπουν στις αξίες του ευρωπαϊκού δημοκρατικού σοσιαλισμού,
Απευθυνόμαστε σε όλου εκείνους που πιστεύουν στην ανάγκη η Πατρίδα μας να αλλάξει ώστε να μην ξαναζήσουμε ποτέ την περιπέτεια και την ταπείνωση της κρίσης,
Απευθυνόμαστε σε όσους πιστεύουν στην Ευρώπη της προόδου, του κοινωνικού κράτους, της δημοκρατίας, του πολιτισμού, της ιστορικής μνήμης, της ανεκτικότητας, των δικαιωμάτων, της ποιότητας,
Απευθυνόμαστε στον ελληνικό λαό.