Επώδυνη πορεία

Του ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΝΤΑΣΚΑ

Στην κλασική τραγωδία, ο τραγικός ήρωας αγνοεί ότι η δράση που αναλαμβάνει με συγκεκριμένο σκοπό οδηγεί στο ακριβώς αντίθετο αποτέλεσμα από αυτό που επεδίωκε. Τυφλωμένος από ένα πάθος, αδυνατεί να διακρίνει το ορθό από το εσφαλμένο, το δίκαιο από το άδικο, το ηθικό από το ανήθικο. Η ελληνική κοινωνία φαίνεται να βαδίζει ακριβώς σε αυτά τα πανάρχαια, αλλά εξαιρετικά επίκαιρα μονοπάτια.
Οι εποχές που διάγουμε,

βαμμένες με (αφανές, αλλά κραυγάζον) αίμα και βρεγμένες με δάκρυα, προσδιορίζουν τον αντίκτυπο των πολιτικών εξελίξεων στο κοινωνικό σώμα. Το πολιτικό σύστημα έχει απαξιωθεί από καιρό και η πτώση του αναμενόταν σχεδόν με ανυπομονησία από την πλειοψηφία. Η ώρα της αποκάλυψης, η ώρα της αναγνώρισης, αν και δραματικά πλησιάζει, δεν προκαλεί την άγρια έξαψη της επαναστατικής νίκης, όπως θα συνέβαινε έναν χρόνο πριν στις πλατείες της Αγανάκτησης. Ένα έτος βωβού πόνου και επανόδου ενός φρικτού σκοταδιού, σαν την Γκέρνικα του Πικάσο ή τα Προαισθήματα του Νταλί, που πιστέψαμε επιπόλαια ότι είχαμε αφήσει πίσω μας ανεπιστρεπτί, μεσολάβησε. Ώστε το τρίξιμο στα θεμέλια του συστήματος να ακούγεται όχι ευφρόσυνο, σαν καμπάνα απελευθέρωσης, αλλά ανατριχιαστικό, όπως οι υπόκωφοι θόρυβοι του ναυαγίου ενός πλοίου που διέπραξε ύβρη με το μέγεθος και τον πλου του, καθώς κατέρχεται στην υδάτινη νέμεσή του.
Μέχρι και την ύστατη στιγμή, εθελοκάκως και αβελτίωτα, οι πολιτικοί ταγοί κραδαίνουν τα σύμβολα της παρελθούσας ύβρεως, ελπίζοντας ότι θα τους εξασφαλίσουν την επιβίωση – είναι όμως εκείνα που τους οδηγούν στην άβυσσο. «Προσωπικά δεδομένα» βαφτίζονται στοιχεία και πληροφορίες που αποδεικνύουν τη λεηλασία του δημοσίου χρήματος. Κατάλογοι ονομάτων δεν αξιοποιούνται νομίμως ή ατύπως στην έρευνα, αλλά ούτε και εξαφανίζονται. Καλύτερα να συνέβαινε το ένα ή το άλλο. Αλλά ακόμα και αυτό το δεύτερο, ταπεινών ελατηρίων όπως είναι, θα ήταν πολύ καλό για να είναι αληθινό σε αυτό το πλαίσιο ωμών αλληλοεκβιασμών, όπου η απληστία είναι το διαβατήριο για να γίνει κανείς αποδεκτός στα εξουσιαστικά επίπεδα, όπου το αντίτιμο για την είσοδο είναι, με φωτεινές εξαιρέσεις, η κατάθεση της αξιοπρέπειας και της προσωπικής ελευθερίας και συνειδήσεως. Κι ας μένουν οι υπόλοιποι να αναρωτιούνται αν η «κομματική πειθαρχία» έχει σχέση με την ιδεολογική καθαρότητα, την πολιτική συνοχή, τον δημοκρατικό συγκεντρωτισμό ή τελικά μόνο και μόνο με την εθελοδουλία ενός μεγάλου μέρους του πολιτικού προσωπικού, που κατορθώνει να συζητά πολύ λιγότερο ουσιαστικά και πολιτικά από απλές συνάξεις ενδιαφερόμενων πολιτών.
Το πολιτικό σύστημα είναι αυτοκτονικό, όπως ακριβώς ο «χρημάτων εραστής» τελικά «αγχόνην εχρήσατο». Σε κάθε αμφισβήτησή του, θεωρεί ότι η σωστή απάντηση είναι η εμβάθυνση της αθλιότητάς του. Στην αποκάλυψη της παρανομίας, απαντά με γελοία νομικά κατασκευάσματα, όπως η κακουργηματική παραχάραξη της έννοιας των προσωπικών δεδομένων, της εποπτείας και της αρμοδιότητας. Στην κατάδειξή της, απαντά με τρομοκρατία. Στην αντίσταση στην τρομοκρατία, απαντά