Δρόμος στρωμένος με… αγκάθια για την κυβέρνηση

Του Δ. ΓΙΑΝΝΑΚΟΠΟΥΛΟΥ

«Έξω πάμε καλά» συνήθιζε να λέει ο Κωνσταντίνος Καραμανλής κάθε φορά που επιτύγχανε στο εξωτερικό να φέρει την Ελλάδα πιο κοντά στην ΕΟΚ. «Πάμε καλά, γιατί δεν πάμε συχνά» αντέτειναν οι πολιτικοί του αντίπαλοι, «διακινώντας» το σύνθημα «ΕΟΚ και ΝΑΤΟ το ίδιο συνδικάτο».
Η ιστορία δεν άργησε να δικαιώσει τον Καραμανλή. Η χώρα, όμως, μετράει ακόμη τις βαθιές της πληγές από τους

πολιτικούς κανιβαλισμούς που έφεραν στην εξουσία το ΠΑΣΟΚ της «αλλαγής» και πολύ αργότερα το ΠΑΣΟΚ του «λεφτά υπάρχουν». Υπό αυτές τις συνθήκες, ο Σαμαράς σήμερα καλείται να μεταβάλει όχι μόνο το οικονομικό τοπίο, αλλά κυρίως την κοινωνική και πολιτική κουλτούρα που παράγει διαρκώς νέα προβλήματα και δυναμιτίζει την προσπάθεια. Κυβερνητικοί εταίροι, επιστρατεύσεις, περικοπές εισοδημάτων, εσωκομματικοί τριγμοί και στα τρία πολιτικά στρατόπεδα που υποστηρίζουν την κυβέρνηση, ανασχηματισμός, επτακομματική Βουλή, ανεξάρτητοι βουλευτές, Προανακριτική για τη «λίστα Λαγκάρντ», αντιπολίτευση για την αντιπολίτευση χωρίς όρια, εκφασισμός και τρομοκρατία. Η ατζέντα στο εσωτερικό είναι τόσο ηλεκτρισμένη που οι μεγάλες επιτυχίες στο εξωτερικό δεν δύνανται να την «αποφορτίσουν». Καραμανλικό μπλοκ Ο Σαμαράς δεν επιδιώκει την υπέρβαση, αλλά τη λύση. Η κυβέρνησή του βρίσκει τον βηματισμό της κι όταν τον χάνει, τούτο οφείλεται στους προερχόμενους από το ΠΑΣΟΚ και το «σύστημα Σημίτη» υπουργούς, οι οποίοι αντιμετωπίζονται σκληρά από την καραμανλική πτέρυγα της ΝΔ.
Οι νεοδημοκράτες βουλευτές ήταν εκείνοι που ανάγκασαν τον υπουργό Οικονομικών να σαλπίσει υποχώρηση από τα αρχικά του σχέδια για ευρεία φορολόγηση της μικρής ιδιοκτησίας. Οι ίδιοι αντέδρασαν και στα όσα… αθωωτικά διακινούνται από το ΠΑΣΟΚ για τους υπαίτιους του θανάσιμου εναγκαλισμού της χώρας με το ΔΝΤ. Ομοίως, εξεγείρονται και κατά του υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης, Θ. Τσαυτάρη, που, αποκομμένος από την πραγματικότητα, αδυνατεί να συνεννοηθεί με τους αγρότες.
Ως εκ τούτου, είναι δύσκολο να θεωρήσει κανείς ότι πρόκειται για «εσωκομματική αντίδραση», αλλά για «αναγκαία εσωκομματική παρέμβαση», προκειμένου ο πρωθυπουργός να συνεχίσει απρόσκοπτα τον ιδιαίτερα σκληρό αγώνα του. Κινητοποιήσεις Στο μέτωπο των κινητοποιήσεων, παρότι ο πρωθυπουργός επικρίνεται για καλλιέργεια κλίματος κοινωνικού αυτοματισμού, εντούτοις στην πράξη αποδεικνύεται το αντίθετο. Μπορεί να επιστρατεύθηκαν οι εργαζόμενοι στα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς και ακολούθως οι ναυτεργάτες, όμως, η δημοσιοποίηση των στοιχείων για τη μισθολογική τους υπεροχή έναντι των υπόλοιπων επαγγελματικών ομάδων και η ικανοποίηση θεσμικών τους αιτημάτων οδήγησε στην εκτόνωση της έντασης.
Όσον αφορά στους αγρότες, η προχθεσινή επιτυχία στη Σύνοδο Κορυφής, με την εξασφάλιση της συνέχισης των επιδοτήσεων, απαλλάσσει την κυβέρνηση από ένα μεγάλο άχθος και μεταφέρει το βάρος της ευθύνης στους ίδιους τους αγρότες, που καλούνται μέσα σε ένα τέτοιο περιβάλλον κρίσης να αναλογιστούν τις συνέπειες της περαιτέρω κακοδιαχείρισης των ενισχύσεων που λαμβάνουν ετησίως.
Και τούτο μπορεί να συμβεί μόνο υπό την προϋπόθεση της ουσιαστικής κρατικής αρωγής στο θέμα της ορθολογικής διαχείρισης των εξαγωγών, της αναδιάρθρωσης των καλλιεργειών και της βελτίωσης της παραγωγής του πρωτογενούς τομέα γενικότερα. Κυβερνητικοί εταίροι Όπως αποδείχθηκε στην πρόσφατη συνάντηση των προέδρων ΠΑΣΟΚ και ΔΗΜΑΡ με τον πρωθυπουργό, υπάρχει μεν σύμπτωση απόψεων, αλλά και ουσιαστική διαφορά προθέσεων. Το πάλαι ποτέ κραταιό Κίνημα αδυνατεί να ξεκολλήσει από το δημοσκοπικό 6%, ενώ ακόμη πιο κάτω μετριέται η δύναμη της Δημοκρατικής Αριστεράς.
Κι όμως, ο Φώτης Κουβέλης παραμένει ο ουσιαστικός ρυθμιστής των πολιτικών εξελίξεων, ελέγχοντας πολύ καλύτερα την κοινοβουλευτική του ομάδα από τον Βαγγέλη Βενιζέλο. Μπορεί να μην καταφέρνει να μεταδώσει μήνυμα «αριστερής προοδευτικότητας», διατηρεί όμως τις απαραίτητες εσωκομματικές ισορροπίες που εξασφαλίζουν κοινοβουλευτική πλειοψηφία στην κυβέρνηση.
Τα πρόσθετα «ανταλλάγματα» θα φανούν στον επόμενο ανασχηματισμό. Πάντως, εκτιμάται ότι θα είναι περισσότερα από εκείνα που θα δοθούν στο ΠΑΣΟΚ, που όσες φορές επιχείρησε να πάει ένα βήμα παραπέρα, τους μήνες του κυβερνητικού συνασπισμού, υπαναχώρησε πολλά βήματα πιο πίσω, μετρώντας σοβαρές απώλειες στις τάξεις των βουλευτών του.

ΣΥΡΙΖΑ: «Επαναστατική γυμναστική»

Η αξιωματική αντιπολίτευση το τελευταίο τρίμηνο, μετά την εξασφάλιση των πρόσθετων πόρων από τον Σαμαρά, επιδίδεται σε ασκήσεις «επαναστατικής γυμναστικής», επιφέροντας προβλήματα τόσο στη λειτουργία της δημοκρατίας, όσο και στον ίδιο τον Αλ. Τσίπρα. Αυτό προκύπτει από τις μετρήσεις του τελευταίου διαστήματος που, παρά τα σκληρά μέτρα, η ΝΔ κρατά τις δυνάμεις της, υπερέχοντας μάλιστα κατά 20% στην παράσταση νίκης, ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ αδυνατεί να επικοινωνήσει την εναλλακτική του πρόταση, αποδεικνύοντας έτσι ότι ακόμη δεν την έχει προσδιορίσει.

Η μάχη κατά του εκφασισμού

Ακανθώδες ζήτημα για τον πρωθυπουργό αποτελεί ο αυξημένος εκφασισμός της κοινωνίας που μπορεί να ξεπεραστεί μόνο όταν εμπεδωθεί το αίσθημα ασφάλειας και ξεκινήσει η ανάκαμψη. Προς το παρόν, στο πεδίο της δημόσιας τάξης υπάρχουν απτά και μετρήσιμα αποτελέσματα. Ομοίως και στο πεδίο της δημοσιονομικής διαχείρισης, καθώς το λεγόμενο «νοικοκύρεμα του κράτους» εξελίσσεται ικανοποιητικά, όχι όμως χωρίς σοβαρές συνέπειες σε βάρος των εργαζόμενων και του 1,5 εκατομμυρίου ανέργων.
Ο Σαμαράς πιστεύει ότι το φαινόμενο μπορεί να περιοριστεί και να επανέλθει στην περιχαρακωμένη αστειότητά του μόνο όταν η ρευστότητα επανέλθει στην αγορά και αρχίσει η εισοδηματική αποκατάσταση των ευπαθών ομάδων. Οι αριθμοί τον ευνοούν, αλλά δεν έχουν αρχίσει ακόμη να αποδίδουν κοινωνικά. Η προσπάθεια για το προσδοκώμενο αποτέλεσμα είναι τεράστια. Ωστόσο, το μέγεθος του συγκεκριμένου προβλήματος παραμένει δισεπίλυτος γρίφος, καθώς αρκετοί (και ο ίδιος ο Σαμαράς) ανησυχούν για τις διαβρωτικές παρενέργειές του σε έναν λαό που λησμόνησε την προσπάθεια, απολαμβάνοντας επί τρεις δεκαετίες περίπου τον άκοπο πλούτο.