«Παιχνίδια» με τις κεφαλαιακές ανάγκες

Στον «αέρα» βρίσκεται εδώ και πολλές εβδομάδες το ζωτικής σημασίας ζήτημα των κεφαλαιακών αναγκών των τραπεζών οι οποίες θα έπρεπε να δημοσιευτούν τον περασμένο Δεκέμβριο. Ωστόσο ακόμα ο προσδιορισμός των κεφαλαιακών αναγκών εκκρεμεί δημιουργώντας ανησυχία και νευρικότητα όχι μόνο στο τραπεζικό σύστημα αλλά και ευρύτερα στην οικονομία.

Παράλληλα η καθυστέρηση στον προσδιορισμό των κεφαλαιακών αναγκών οδηγεί σε καθυστέρηση και στην παρουσίαση του νέου νομοθετικού πλαισίου για τις αυξήσεις κεφαλαίου των συστημικών

τραπεζών καθώς ο σχετικός νόμος θα πρέπει να εγκριθεί από την τρόικα. Τα παραπάνω αναπόδραστα οδηγούν σε μετάθεση της αύξησης κεφαλαίου της Eurobank. Τον περασμένο Νοέμβριο η διοίκηση της τράπεζας ανακοίνωσε την έναρξη των διαδικασιών για την αύξηση του μετοχικού της κεφαλαίου κατά περίπου 2 δισ. ευρώ με στόχο να ολοκληρωθεί εντός του περασμένου μήνα (Ιανουάριος 2014). Πλέον ο στόχος έχει μετατεθεί για τον προσεχή Μάρτιο. Υπενθυμίζεται ότι σύμφωνα με το μνημόνιο μέχρι το τέλος Μαρτίου 2014 θα πρέπει να διατεθεί σε ιδιώτες σημαντικό ποσοστό μετοχών της Eurobank.

Που κολλάει το ζήτημα; Σύμφωνα με τραπεζικά στελήχη η BlackRock παρέδωσε τα αποτελέσματα του διαγνωστικού ελέγχου στις αρχές του περασμένου Δεκεμβρίου και με βάση τα μακροοικονομικά σενάρια που είχαν συμφωνηθεί με την τρόικα η ΤτΕ προσδιόρισε τις κεφαλαιακές ανάγκες της κάθε τράπεζας. Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές μόλις τα αποτελέσματα κοινοποιήθηκαν στην τρόικα αυτή αντέδρασε θεωρώντας ότι οι κεφαλαιακές ανάγκες θα έπρεπε να είναι μεγαλύτερες. Έτσι η ανακοίνωση των τελικών αποτελεσμάτων «πάγωσε».

Σύμφωνα με στελέχη τραπεζών η καθυστέρηση ελάχιστη σχέση έχει με το ύψος των κεφαλαιακών αναγκών. Στην πραγματικότητα, σημειώνουν, η τρόικα αντιδρά στην προοπτική η κυβέρνηση να αξιοποιήσει το απόθεμα κεφαλαίων, περίπου 10 δισ. ευρώ, που υπάρχει στο Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας. Σε εξέλιξη βρίσκεται μια κατάσταση που θυμίζει επίδειξη δύναμης όπου η τρόικα μπλοκάρει τις αποφάσεις στον τραπεζικό τομέα αντιδρώντας στην έλλειψη προόδου που υπάρχει σε άλλα μέτωπα της διαπραγμάτευσης και τις καθυστερήσεις που σημειώνονται στον τομέα των μεταρρυθμίσεων. Τραπεζικά στελέχη αναρωτιούνται για ποιο λόγο ανατέθηκε στην BlackRock η διενέργεια του stress test αν η τρόικα είχε προαποφασίσει το ποιες θα είναι οι κεφαλαιακές ανάγκες των τραπεζών.

Το βέβαιο είναι ότι η αβεβαιότητα σε ότι αφορά τις κεφαλαιακές ανάγκες κρατά δέσμιες τις διοικήσεις των τραπεζών οι οποίες ελάχιστες νέες πρωτοβουλίες μπορούν να λάβουν αν δεν ξεκαθαρίσει το κρίσιμο αυτό μέτωπο.

Σκληρή κριτική για τη στάση της τρόικας αναφορικά με την καθυστέρηση στη δημοσιοποίηση των αποτελεσμάτων του stress test ασκεί η Alpha Bank. Οι οικονομολόγοι της τράπεζας, όπως επισήμαναν στο Εβδομαδιαίο Δελτίο Οικονομικών Εξελίξεων, η παρουσίαση των αποτελεσμάτων του stress test «καθυστερεί με ευθύνη της τρόικα, χωρίς εμφανή αιτία». Αποτέλεσμα; Η αύξηση της αβεβαιότητας. Σύμφωνα με την Alpha Bank η 2η διαγνωστική εξέταση που πραγματοποίησε η BlackRock βασίστηκε σε σενάρια ανάπτυξης, ανεργίας και εξέλιξης των τιμών των κατοικιών που είχαν προσδιοριστεί από την ίδια την τρόικα. «Η καθυστέρηση στη δημοσίευση αυτών των αποτελεσμάτων», σημειώνουν, «συμβάλλει στη διατήρηση, ή και αύξηση, της αβεβαιότητας για το τι πρόκειται να ανακοινωθεί, με εξαιρετικά δυσμενείς επιπτώσεις στις ελληνικές τράπεζες και την ελληνική οικονομία ως σύνολο. Επιπλέον, έχει ήδη συμβάλλει στη σημαντική καθυστέρηση της αύξησης του ΜΚ της Eurobank, που ανακεφαλαιοποιήθηκε αρχικά χωρίς συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα, με επίσης αρνητικές επιπτώσεις και απρόβλεπτες συνέπειες».

Κριτική ασκείται και στην σκοπιμότητα της νέας άσκησης προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων. «Παρά τη σημαντική αυτή επιτυχία όσον αφορά την αναδιάρθρωση και την ανακεφαλαιοποίηση των ελληνικών συστημικών τραπεζών, το καλοκαίρι και το φθινόπωρο του 2013 τους επιβλήθηκε και νέα δοκιμασία, αφού υποχρεώθηκαν σε νέα (2η) διαγνωστική εξέταση από την BlackRock για την κεφαλαιακή τους επάρκεια υπό συνθήκες ακραία αρνητικών οικονομικών εξελίξεων (που προσδιορίστηκαν από την ίδια την Τρόικα). Αυτή η νέα δοκιμασία, επιβλήθηκε αμέσως μετά την ολοκλήρωση της επιτυχούς και ουσιαστικής ανακεφαλαιοποίησής των ελληνικών τραπεζών, όπως προαναφέρθηκε και μάλιστα, παρά το ότι εκκρεμεί η διενέργεια μιας αντίστοιχης διαγνωστικής εξέτασης για το σύνολο των Ευρωπαϊκών Τραπεζών η οποία θα λάβει τελικά χώρα (και για τις ελληνικές τράπεζες εκ νέου) εντός του 2014.»