Καταργούνται 8 φορείς του δημοσίου-Συγχωνεύονται άλλοι 197

Αυτό δήλωσε ο αρμόδιος υπουργός Αντώνης Μανιτάκης κατά τη συζήτηση επί της αρχής των άρθρων και του συνόλου του σχεδίου νόμου «Κατάργηση και συγχώνευση νομικών προσώπων του δημοσίου και του ευρύτερου δημόσιου τομέα- Σύσταση Γενικής Γραμματείας για το συντονισμό του κυβερνητικού έργου και άλλες διατάξεις»που ξεκίνησε σήμερα στο Ελληνικό Κοινοβούλιο, και θα ολοκληρωθεί αύριο με την σχετική ψηφοφορία.

Σύμφωνα

με τον ίδιο οι καταργήσεις και οι συγχωνεύσεις γίνονται με γνώμονα το δημόσιο συμφέρον, την παροχή αποτελεσματικότερων υπηρεσιών στον πολίτη και το δημοσιονομικό όφελος. Με την έναρξη ισχύος του νόμου θα υπάρξει ευρεία αναδιάρθρωση του δημοσίου τομέα, εξορθολογισμός της Δημόσιας Διοίκησης, αποτελεσματικότερη παροχή υπηρεσιών στους πολίτες και δημοσιονομικό όφελος.

Όπως είπε ο κ. Μανιτάκης το πρώτο μέρος του νομοθετήματος, στα πρώτα άρθρα του, 1 έως 14, ρυθμίζει αναλυτικά τις περιπτώσεις καταργήσεως και συγχωνεύσεως ή ενοποιήσεως οργανισμών του δημοσίου. Πρόκειται για ένα μικρό δείγμα και πάντως όχι το πιο αντιπροσωπευτικό μιας εκτεταμένης «λίστας» οργανισμών που συγχωνεύονται ή ενοποιούνται.

«Η διαδικασία που ξεκινά σήμερα θα συνεχιστεί και θα ολοκληρωθεί την Άνοιξη με την κατάθεση νέου νομοσχεδίου που θα βασίζεται στην αξιολόγηση για τη συγχώνευση ή κατάργηση και άλλων 1500 περίπου φορέων ή οργανισμών του δημοσίου. Σήμερα, απλώς, παρουσιάζουμε στην Εθνική Αντιπροσωπεία ένα πρόπλασμα του μεταρρυθμιστικού μας στόχου στο τομέα αυτό που αποσκοπεί στον δραστικό περιορισμό των οργανισμών του δημόσιου τομέα. Σκοπεύουμε να διατηρήσουμε μόνον τις αναγκαίες και χρήσιμες για το κοινωνικό σύνολο δημόσιες υπηρεσίες, που δεν μπορούν ή δεν θέλουν να επιτελέσουν ιδιωτικοί φορείς, υπό την απαράβατη προϋπόθεση ότι το κόστος λειτουργίας τους δεν θα επιβαρύνει υπέρμετρα ή αδικαιολόγητα τον Έλληνα φορολογούμενο. Αυτά είναι τα βασικά χαρακτηριστικά των δύο αυτών νομοθετημάτων και αυτή είναι η φιλοσοφία και οι κυβερνητικοί στόχοι που τα διέπουν.

Με βάση την φιλοσοφία που ανέφερα στην εισαγωγική τοποθέτησή μου καταργούνται, προκαταρκτικά, με το παρόν νομοσχέδιο 8 φορείς που η αποστολή τους είναι πλέον παρωχημένη και δεν είναι αναγκαία ή δεν εξυπηρετεί σοβαρές κοινωνικές ανάγκες. Επί πλέον συγχωνεύονται ή ενοποιούνται 197 νομικά πρόσωπα του δημόσιου τομέα.

Οι συγκεκριμένοι φορείς συγχωνεύονται ή ενοποιούνται επειδή κρίθηκε μετά από μελέτη και αξιολόγηση που είχε προηγηθεί και με βάση τους φακέλους που είχαν ετοιμάσει και αποφασίσει τα αρμόδια καθ΄ύλην υπουργεία και μετά από συνεννόηση μαζί τους, ότι η λειτουργία τους και η επιτέλεση του σκοπού τους θα ήταν με τη νέα τους οργανωτική μορφή καλλίτερη, αποτελεσματικότερη, οικονομικότερη και ορθολογικότερη. Με την ενοποίησή τους και ο παρεμφερής ή συγγενής σκοπός τους θα εξυπηρετείται καλύτερα και η διαχείρισή τους θα είναι πιο αποδοτική και πιο ευέλικτη, χωρίς παράλληλα να θίγεται ή να διακινδυνεύει η λειτουργική αυτοτέλεια του κάθε συγχωνευόμενου φορέα. Η ενιαία ή κοινή διοίκησή τους θα ενισχύσει την παρουσία τους, θα αυξήσει τις δυνατότητές τους για την άντληση ή εξεύρεση ίδιων πόρων και θα μειώσει σίγουρα τις λειτουργικές δαπάνες τους. Και το σημαντικότερο, η νέα ενισχυμένη και ανανεωμένη οργανωτική τους δομή θα παρέχει περισσότερα εχέγγυα για προσαρμογή στις νέες απαιτήσεις, για τον διαρκή εκσυγχρονισμό του και θα διευρύνει τις μελλοντικές τους προοπτικές.

Τέλος, ο αναγκαίος οικονομικός και διοικητικός εξορθολογισμός της οργάνωσης και της δράσης τους δεν καταλύει τις υπάρχουσες εργασιακές σχέσεις των εργαζομένων και άρα δεν θίγει την εργασιακή τους ασφάλεια. Οι εργαζόμενοι, και όσοι από αυτούς δεν μετακινούνται αλλά και όσοι αλλάζουν φορέα μετακινούμενοι, διατηρούν τη σχέση εργασίας στον φορέα όπου ανήκουν ή σε αυτόν στον οποίο μετακινούνται. Η μετακίνηση προσωπικού κατόπιν της κατάργησης ή συγχώνευσης φορέων αποτελεί μία περίπτωση ένταξης των εργαζομένων στο Σχήμα της Κινητικότητας, όπως αυτό έχει περιγραφεί και ισχύει στο νόμο 4093/2012.

Η μόνη περίπτωση μετατροπής της εργασιακής σχέσης από δημοσιοϋπαλληλική σε ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου διότι καταργείται νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου είναι η ένταξη του ΕΚΚΕ στο ΕΙΕ (69 μόνιμοι υπάλληλοι). Αυτό συνέβη διότι στο δείγμα μας έτυχε να είναι η μοναδική περίπτωση ενοποίησης με νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου και δημιουργίας νέου προσώπου ιδιωτικού δικαίου. Η συγκεκριμένη ενοποίηση δεν προδικάζει και κυρίως δεν αποκλείει τον σχεδιασμό για τη δημιουργία στο μέλλον ενός ενιαίου εθνικού κέντρου ερευνών.

Στις λοιπές περιπτώσεις κατάργησης-συγχώνευσης νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου (Μονάδες Κοινωνικής Φροντίδας, Κεφάλαια Αποζημίωσης Φορτοεκφορτωτών και Εταιρίες Προστασίας Ανηλίκων) το μόνιμο προσωπικό μεταφέρεται με την ίδια σχέση εργασίας στα συνιστώμενα με το νομοσχέδιο νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου. Στην περίπτωση κατάργησης του ΟΤΕΚ το προσωπικό μεταφέρεται χωρίς μετατροπή της εργασιακής σχέσης στο Υπουργείο Τουρισμού.

Όλες οι υπόλοιπες περιπτώσεις κατάργησης αφορούν νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου. Υποχρεωτική μετακίνηση έχουμε σε 3 περιπτώσεις, ΙΟΚ, Ταμείο Διαχείρισης Πιστώσεων για Εκτελέσεις Αρχαιολογικών Έργων, Ε.Κ.Ε.Π.Π. – Ε.ΚΕ.Χ.ΧΑ.Κ. Μόνο για τη δεύτερη περίπτωση θα εφαρμοστεί η διάταξη σύμφωνα με την οποία θα μετακινηθούν σε ΝΠΙΔ ανάλογα με τις ανάγκες τους (28 άτομα). Στις άλλες δύο περιπτώσεις ορίζεται ρητώς σε ποιο νομικό πρόσωπο θα μετακινηθούν (9 άτομα). Σύνολο: 37 άτομα

Κατά τα λοιπά οι συγχωνεύσεις αφορούν νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου και όλο το προσωπικό μεταφέρεται στα συνιστώμενα νέα νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου.

Το σύνολο του προσωπικού που εντάσσεται στο πεδίο εφαρμογής του Κεφαλαίου είναι: 4.514

Το προσωπικό που μετακινείται στο πλαίσιο των συγχωνεύσεων είναι: 5 (ΙΟΚ), 28+364 (ΤΔΠΕΑΕ), 218 (ΟΤΕΚ), 4 (ΕΚΕΠΠ-ΕΚΕΧΧΑΚ), 103 (ΕΣΥΔ, ΕΛΟΤ, ΕΙΜ), 132 (ΚΕΤΕΑΘ), 78 (ΕΚΚΕ), 362 (ΦΔΠΠ), 2320 (ΜΚΦ), 17 (ΚΑΦ), 13 (ΕΠΑ), 51 (HELEXPO). ΣΥΝΟΛΟ: 3. 695

Οι μόνοι που δεν μετακινούνται είναι οι 26 εργαζόμενοι της ΔΕΘ, οι 210 εργαζόμενοι του Ε.Ι.Ε. και οι 487 εργαζόμενοι του ΕΚΕΤΑ.

Αλλάζουν σχέση εργασίας οι 69 μόνιμοι υπάλληλοι του ΕΚΚΕ.

Στο παραπάνω νούμερο δεν συμπεριλαμβάνονται οι αποσπασμένοι οι οποίοι επιστρέφουν στο φορέα προέλευσης.

Από την προηγούμενη περιγραφή συνάγεται πιστεύω καθαρά η φιλοσοφία που διέπει το πρόγραμμα των συγχωνεύσεων: εξορθολογίζεται ο δημόσιος φορέας πρώτα με την κατάργηση των άχρηστων ή περιττών οργανισμών και στη συνέχεια με την ενοποίηση ή συγχώνευση των ομοειδών με σκοπό την εξοικονόμηση λειτουργικών δαπανών και των μείωση γενικά του κόστους λειτουργίας τους. Θα πρέπει όμως να είναι σαφές και να το καταλάβουν καλά τόσο οι διοικήσεις όσο και οι εργαζόμενοι. Η συρρίκνωση των δομών τους και η αναδιοργάνωση της λειτουργίας τους δεν εξασφαλίζει από μόνη της ούτε την επιβίωσή τους ούτε την μακροημέρευσή τους. Σε μια ανταγωνιστική και ανοικτή παγκόσμια οικονομία, η λειτουργία των παραπάνω οργανισμών συνδέεται με την ορθή οικονομική διαχείρισή τους και δεν μπορεί πάντα να στηρίζεται αποκλειστικά στις επιχορηγήσεις του κράτους, όπως συνέβαινε μέχρι τώρα. Θα πρέπει, επομένως, σε ορισμένες τουλάχιστον περιπτώσεις, οι φορείς να φροντίζουν να βρίσκουν και ίδιους πόρους. Ταυτόχρονα, η βιωσιμότητά τους και η απόδοσή τους θα πρέπει να αξιολογείται συνεχώς. Και η υποχρεωτική αξιολόγησή τους θα αφορά τόσο τις υπηρεσίες που παρέχουν στους πολίτες όσο και την απόδοση του προσωπικού τους» είπε.

Γενική Γραμματεία Συντονισμού του Κυβερνητικού Έργου

«Το δεύτερο κεφάλαιο του νομοθετήματος είναι αφιερωμένο στην εγκαθίδρυση ενός θεσμού που είναι καθιερωμένος τώρα και πολλές δεκαετίες στα κοινοβουλευτικά πολιτεύματα και έλειπε σε μας, με αρνητικές θεσμικές και κυβερνητικές συνέπειες. Πρόκειται για τη λειτουργία μιας δημόσιας υπηρεσίας, που υπάγεται απ΄ευθείας στον Πρωθυπουργό και έχει επικεφαλής της έναν ανώτατο δημόσιο λειτουργό, η θητεία του οποίου υπερβαίνει τη πρωθυπουργική θητεία και δεν εξαρτάται από τις αποφάσεις του Πρωθυπουργού. Σε μας η υπηρεσία αυτή παίρνει τη μορφή μιας Γενικής Γραμματείας συντονισμού του κυβερνητικού έργου» ανέφερε ο υπουργός και πρόσθεσε:

Σκοπός και δικαιολογία της ύπαρξής της είναι πρώτον, η δημιουργία μιας μόνιμης Γενικής Γραμματείας που θα εγγυάται τη συνέχεια των δημόσιων υπηρεσιών και ειδικά εκείνης του Πρωθυπουργού και θα διασφαλίζει την θεσμική μνήμη τους. Από θεσμική επομένως άποψη η Γενική αυτή Γραμματείας υπηρετεί την επιταγή της συνέχειας του κράτους. Κατά δεύτερο λόγο, σκοπός της εν λόγω υπηρεσίας είναι να επικουρεί τον Πρωθυπουργό ώστε να επιτελεί αποτελεσματικότερα τον βασικό συνταγματικό του ρόλο που είναι η διασφάλιση της ενότητας της κυβέρνησης και των δημοσίων υπηρεσιών, ο συντονισμός των δράσεων και των πολιτικών των Υπουργείων και κυρίως η παρακολούθηση και εφαρμογή της κυβερνητικής πολιτικής.

Από τα προηγούμενα γίνεται πιστεύω φανερό ότι το προτεινόμενο νομοθέτημα δεν αφορά ούτε βέβαια παραβιάζει ή καταλύει, όπως παντελώς εσφαλμένα, από άγνοια ή ημιμάθεια λέχθηκε, το Σύνταγμα ή το πολίτευμα αλλά ούτε και τη μορφή οργάνωσης της Κυβέρνησης. Το πολίτευμα και μάλιστα το κοινοβουλευτικό ορίζεται από τις σχέσεις εμπιστοσύνης μεταξύ του Κοινοβουλίου και της Κυβέρνησης και δεν επηρεάζεται από τη θέση του Πρωθυπουργού στην Κυβέρνηση ούτε από τον τρόπο οργάνωσής της. Από την ανάγνωση του άρθρου 82 παρ. 1 και 2Σ συνάγεται ότι ο συντακτικός νομοθέτης σχεδίασε το συλλογικό σύστημα διακυβέρνησης τοποθετώντας τον Πρωθυπουργό ως πρώτο μεταξύ ίσων, primus inter pares. Στην πράξη εξ αιτίας του δικομματικού κομματικού συστήματος και των αυτοδύναμων μονοκομματικών κυβερνήσεων που αναδεικνύονταν από τις εκλογές με τη βοήθεια βέβαια του εκλογικού συστήματος και των πρωθυπουργικεντρικών διατάξεων της αναθεώρησης του 1986, το σύστημα οργάνωσης και λειτουργίας της Κυβέρνησης που επικράτησε ήταν αυτό που αποκλήθηκε πρωθυπουργοκεντρικό. Το περίεργο είναι ότι το σύστημα αυτό συνυπήρξε και με μία άλλη στρέβλωση του συλλογικού: με ένα υπουργοκεντρικό οργανωτικό σχήμα που παραδόξως δεν αντιστρατευόταν το πρωθυπουργοκεντρικό αλλά συμβίωνε αρμονικά μαζί του. Έτσι η πρωθυπουργοκεντρική κοινοβουλευτική μονοκρατορία συμβίωνε και τρεφόταν από μια φεουδαλική αυτονομημένη και ουσιαστικά ανεξέλεγκτη υπουργο-κεντρική εξουσία. Στις μονοκομματικές κυβερνήσεις οι δύο αυτές σύγχρονες και παράλληλες στρεβλωτικές εκδοχές του συλλογικού συστήματος ανθούσαν και ακύρωναν κάθε προσπάθεια συντονισμού της Κυβέρνησης και εφαρμογής της ενιαίας κυβερνητικής πολιτικής».

Στην ομιλία του ο υφυπουργός Μανούσος Βολουδάκης τόνισε:

«Εδώ και αρκετά χρόνια βρίσκεται στην πατρίδα μας σε εξέλιξη η συζήτηση για την ανάγκη συγχώνευσης ομοειδών φορέων του δημοσίου, ή κατάργησης κάποιων φορέων που δεν έχουν πλέον λόγο ύπαρξης. Είχε προηγηθεί, τις προηγούμενες δεκαετίες, ένας μεγάλης έκτασης κατακερματισμός της κρατικής μηχανής, συχνά με το πρόσχημα της αποκέντρωσης ή της δημιουργίας υπερ-εξειδικευμένων φορέων. Δημιουργήθηκαν πολλοί φορείς με αρμοδιότητες που δεν είναι βέβαιο ότι έπρεπε να ασκούνται, άλλοιπου ασκούσαν αρμοδιότητες αλληλεπικαλυπτόμενες με αρμοδιότητες της κεντρικής κυβέρνησης ή άλλων φορέων, και άλλοι που λειτουργούσαν ενώ το ουσιαστικό τους αντικείμενο είχε πάψει να υφίσταται».

Επισήμανε δε ότι «Σήμερα, οι φορείς της Γενικής Κυβέρνησης είναι 1504. Ενδεικτικά, το Ηνωμένο Βασίλειο έχει περί τους 300, ενώ η Σουηδία περί τους 400.

Η περιπλοκότητα του κράτους αποτελεί πρόβλημα για πολλούς λόγους. Ο πρώτος προφανής λόγος είναι η σπατάλη πόρων. Μια τέτοια δομή κράτους, επιβαρύνει το φορολογούμενο με δαπάνες για περισσότερα από τα απαραίτητα διοικητικά συμβούλια, περισσότερες αμοιβές για θέσεις ευθύνης, περισσότερα χρήματα για μισθώματα, για μετακινήσεις κ.ο.κ. Ας σημειωθεί ότι σύμφωνα με τη μελέτη για τις τηλεπικοινωνιακές ανάγκες του δημοσίου για το έργο «Σύζευξις ΙΙ», το δημόσιο σήμερα λειτουργεί σε 34,500 κτίρια ανά την Ελλάδα. Ο αριθμός αυτός και μόνο αρκεί για να δείξει το μέγεθος του προβλήματος.

Με βάση ανάλυση της Eurostat του 2011, η Ελλάδα δαπανά το υψηλότερο μεταξύ των χωρών της ΕΕ ποσοστό του ΑΕΠ στις δαπάνες που κατηγοριοποιούνται ως δαπάνες για την «Οργάνωση και Λειτουργία του κράτους»: 11,1% του ΑΕΠ έναντι μέσου όρου 6,5%…Χαρακτηριστικό είναι το τί γίνεται με τις ονομαζόμενες «Μονάδες Κοινωνικής Φροντίδας» : Υπάρχουν 38 νομικά πρόσωπα ανά την Ελλάδα που εντάσσονται σε αυτή την κατηγορία. Πρόκειται για Θεραπευτήρια Χρονίων Παθήσεων, Οικοτροφεία για παιδιά που χρειάζονται προστασία, κ.ο.κ. Συγχωνεύονται σε 12 τα νομικά πρόσωπα, εξοικονομούνται πόροι από τα έξοδα διοικήσεως, καθώς καταργούνται διοικητικά συμβούλια, θέσεις διοικητών κλπ, χωρίς να σταματήσει η λειτουργία οποιασδήποτε μονάδας: όλες οι μονάδες που λειτουργούν, συνεχίζουν να λειτουργούν ως παραρτήματα του ενιαίου ανά περιφέρεια νομικού προσώπου».

Καταλήγοντας ο υφυπουργός ανέφερε ότι «η εκτίμηση του οφέλους των 3 εκατομμυρίων ευρώ κατ’ έτος από το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους, δε συμπεριλαμβάνει τα οφέλη από οικονομίες κλίμακος : τα οφέλη δηλαδή από τις δυνατότητες προμηθειών προϊόντων και υπηρεσιών σε μεγαλύτερες ποσότητες (άρα σε χαμηλότερες τιμές), από τις δυνατότητες αποτελεσματικότερης κατανομής του εργατικού δυναμικού, κ.ο.κ.».