Έρχεται στον κόσμο η μεγαλύτερη Eλληνίδα ηθοποιός

Γεννήθηκε στις 17 Δεκεμβρίου 1900 στον Πειραιά. Ήταν κόρη της μεγαλοαστικής οικογένειας, του αλευροβιομήχανου Βασίλη Κωνσταντόπουλου. Φοίτησε αρχικά στη Σχολή Χιλλ, στη συνέχεια στη Σχολή Καλογραιών της Τήνου αλλά και εσώκλειστη σε σχολείο της Ελβετίας επειδή ήταν ζωηρή.

Σπούδασε μουσική και τραγούδι στο Ωδείο της Γενεύης καθώς και σε άλλες σχολές στη Βιέννη και στο Βερολίνο. Παντρεύτηκε το βιομήχανο Παξινό, και απέκτησε μαζί του δύο κόρες (αργότερα

η πρώτη θα πεθάνει). Άρχισε από πολύ νωρίς την καλλιτεχνική σταδιοδρομία της και γρήγορα διακρίθηκε για το ταλέντο της και την αγάπη στην τέχνη της.

Ο Δημήτρης Μητρόπουλος

Ο πρώτος της σημαντικός ρόλος ήταν της Βεατρίκης, στην ομώνυμη όπερα Αδελφή Βεατρίκη, που την έγραψε ειδικά γι’ αυτήν ο Δημήτρης Μητρόπουλος και η οποία ανέβηκε το 1920 στο Δημοτικό θέατρο Πειραιώς. Ο πρώτος θεατρικός ρόλος της στην πρόζα ήταν το 1929, στο θέατρο Κοτοπούλη, στο «Γυμνή Γυναίκα» (La femme nue) του Μπατάιγ, που την καθιέρωσε και ως πρωταγωνίστρια δραματικών ρόλων.

Το 1931 συνεργάστηκε με τον κορυφαίο Έλληνα ηθοποιό Αιμίλιο Βεάκη με τον οποίο εισχωρεί στον συνεταιρικό θίασο του Αλέξη Μινωτή, τον οποίο και παντρεύτηκε και συνεργάστηκε μαζί του αποδοτικά από το 1932 μέχρι το 1940, χρονιά που έγινε μόνιμο μέλος του Εθνικού Θεάτρου.

Με την Σκηνή του Εθνικού Θεάτρου εμφανίσθηκε στο Λονδίνο στη Φρανκφούρτη και το Βερολίνο. Κατά την περίοδο του πολέμου εγκαταστάθηκε στις ΗΠΑ όπου και εμφανίσθηκε στο Μπρόντγουεϊ της Νέας Υόρκης.

Το όσκαρ

Όμως το έργο που την επέβαλε σε διεθνή κλίμακα και της χάρισε το 1944 το Όσκαρ ηθοποιίας, από την Αμερικανική Ακαδημία Κινηματογράφου, ήταν το «Για ποιον χτυπά η καμπάνα», όπου υποδυόταν το ρόλο της φλογερής πατριώτισσας της Ισπανίας, Πιλάρ.

Εμφανίσθηκε επίσης στις ταινίες «Ο κύριος Αρκάντιν» του Όρσον Γουέλς και «Ο Ρόκο και τ΄ αδέλφια του» του Λουκίνο Βισκόντι.

Για το κινηματογραφικό έργο «Το πένθος ταιριάζει στην Ηλέκτρα», βραβεύτηκε με το βραβείο Κοκτώ.

Επιστροφή στην Ελλάδα

Επέστρεψε στην Ελλάδα το 1952 όπου και άρχισε ξανά τις εμφανίσεις της στο Εθνικό Θέατρο με τον Αλέξη Μινωτή και ανέβασε Ίψεν, Λόρκα και άλλους μεγάλους συγγραφείς όμως κύριο πλέον ενδιαφέρον της ήταν οι παραστάσεις αρχαίων θεατρικών έργων, αποδίδοντας τους πρωταγωνιστικούς ρόλους.

Έλαβε μέρος σε πολλά φεστιβάλ της δεκαετίας του ΄50 με παραστάσεις αρχαίας τραγωδίας ενώ ανέβασε σημαντικές παραστάσεις στο Ηρώδειο και στην Επίδαυρο.

Κατά την διάρκεια της δικτατορίας η Παξινού και ο Μινωτής συγκρότησαν δικό τους θίασο όπου και ανέβασαν μεταξύ άλλων τα έργα: «Ο ματωμένος γάμος» του Λόρκα, «Η Ήρα και το παγόνι» του Ο΄ Κέισυ, «Οι παλαιστές» του Στρατή Καρά κ.ά. Η τελευταία της παράσταση στο θέατρο ήταν στο ρόλο της μάνας στο έργο του Μπρεχτ «Μάνα κουράγιο» και στον κινηματογράφο «Το νησί της Αφροδίτης» (1969).

Η Κατίνα Παξινού είχε πολύ πλούσιες εκφραστικές δυνατότητες που της επέτρεπαν να ερμηνεύει όχι με δυσκολία δραματικούς ρόλους κάθε θεατρικού ύφους, από την αρχαία ελληνική τραγωδία μέχρι το “μπρεχτικό” θέατρο. Επίσης η μουσική της καλλιέργεια της επέτρεπε να χρωματίζει τη φωνή της ώστε ν΄ αναδεικνύεται η εκφραστικότητα και η ευαισθησία έντονα καθώς και ο μελωδικός ρυθμός του ποιητικού λόγου. Η Κατίνα Παξινού έγραψε επίσης και μουσική για την τραγωδία «Οιδίπους τύραννος».

Τελευταία παράσταση

Γνωρίζοντας ότι πάσχει από καρκίνο καλπάζουσας μορφής, ήδη από το 1969, συμμετείχε στην ταινία «Το νησί της Αφροδίτης» και αυτό ήταν, ουσιαστικά, μία αναμέτρηση με τα όριά της. Έπαιξε στην ταινία υπομένοντας φρικτούς πόνους.

Αργότερα, για την παράσταση «Μάνα κουράγιο», έβγαινε κάθε βράδυ στη σκηνή σέρνοντας ένα ολόκληρο και βαρύ κάρο. Το καλοκαίρι του 1972, η Kατίνα Παξινού εμφανίζεται, για τελευταία φορά, στο θέατρο της Επιδαύρου, όχι ως ηθοποιός, πράγμα που δεν εμπόδισε το κοινό να υποκλιθεί χειροκροτώντας όρθιο την μεγάλη ιέρεια της Τέχνης, η οποία «έφυγε» στις 22 Φεβρουαρίου 1973.