Εμίλ Μιχάι Σιοράν

Ηθοποιοί, ποδοσφαιριστές, έμποροι και συγγραφείς έχουν τουλάχιστον ένα κοινό σημείο: ασφυκτιούν μέσα στον ορίζοντα της αγοράς και της πατρίδας τους και κάνουν τα πάντα για να διεθνοποιηθούν. Με άλλα λόγια μόνο η διεθνοποίηση και ενίοτε η παγκοσμιοποίηση επιτρέπει σε ένα προικισμένο άτομο να ανέλθει στην κορυφή της αποδόσεώς του και να απαλλαγεί από τα γνωστά σύνδρομα της αδικίας και της παραγνώρισης. Το ζήτημα βέβαια δεν είναι επ ουδενί ποσοτικό. Ο,τι μεγαλύνεται και ξεπερνάει τα σύνορα μιας χώρας επόμενο είναι να βελτιώνεται και να διεκδικεί δικαιολογημένα τα πρωτεία. Η περίπτωση Σιοράν για

παράδειγμα είναι κάτι παραπάνω από χαρακτηριστική.

Ρουμάνος στην καταγωγή, ο Σιοράν – γεννημένος το 1911 – και με πατέρα ορθόδοξο ιερέα, ευνόητο ήταν να στραφεί προς τα γράμματα. Αφού έκανε τα εγκύκλια διαβάσματα (Νίτσε, Ντοστογιέφσκι, Σοπενάουερ, Φλωμπέρ, Μπαλζάκ, Σπένγκλερ, στράφηκε προς τη γερμανική σκέψη: Χέγκελ, Χούσερλ, Καντ, Φίχτε και Κίρκεγκορ. Το 1936, ενώ δίδασκε φιλοσοφία στο Μπρασόφ, άνοιξαν οι ουρανοί, με άλλα λόγια το Γαλλικό Ινστιτούτο της Ρουμανίας του πρόσφερε υποτροφία για να συνεχίσει τις σπουδές του στη Γαλλία. Αυτή ήταν και η τυχερή του ζαριά. Γράφοντας στα ρουμάνικα ήταν κλεισμένος στη φυλακή της γλώσσας του, πηγαίνοντας στη Γαλλία διεκδικούσε πια την παγκοσμιότητα. Εξού και η ρήση του: «Γράφοντας στη γαλλική δεν κινδυνεύουμε να τρελαθούμε…»

Δεδηλωμένος μηδενιστής, άρα διανοητής της ηθικής, ο Σιοράν θα συνθέσει μια σειρά βιβλία ζώντας σε μια σοφίτα και τρώγοντας στα φοιτητικά εστιατόρια (όπου τον απολαμβάναμε χωρίς ακόμα να έχουμε διαβάσει το έργο του). Με τα χρόνια το έργο του θα αναγνωριστεί, θα διαβαστεί και τελικά τον αποκάλεσαν όχι Πασκάλ βέβαια, αλλά «Λαροσφουκώ του εικοστού αιώνα…»

Ελληνιστί κυκλοφορούν αρκετά από τα βιβλία του :»Πραγματεία περί αποσυνθέσεως» (γερμανιστί το απέδωσε ο Πάουλ Τσέλαν), «Συλλογισμοί της πῖκρίας», «Ο πειρασμός του υπάρχειν»(Δ. Δημητριάδης), «Ιστορία και ουτοπία», «Η πτώση στο χρόνο», «Ο κακός δημιουργός» (Θ. Χατζόπουλος), «Η απ΄ρεπεια του να γεννιέσαι, «Διαμελισμός, «Ασκήσεις θαυμασμού», «Εξομολογήσεις και αναθεματισμοί»(Κυβέλξ Μαλαμάτη) και βέβαια το «Εγκόλπιο ανασκολοπισμού» (Κωστή Παπαγιώργη).

«Μόνο χάρη στην τελειότητα είμαστε ανώτεροι από τον Θεό. Και αν κάτι μας κάνει να αποφεύγουμε την αγιότητα, αυτό είναι ο φόβος μήπως πάψουμε να είμαστε ατελείς! Ο τρόμος για ένα μέλλον όπου δεν θα νιώθουμε απελπισία, όπου μετά τις συμφορές μας θα εμφανιζόταν μια άλλη, απευκταία :η συμφορά της σωτηρίας, ο τρόμος μήπως καταλήξουμε άγιοι….».