Δράκος και Βάτραχος

«Η καλύτερη χρονική στιγμή να φυτέψεις ένα δέντρο είναι 20 χρόνια πριν. Η επόμενη καλύτερη στιγμή είναι τώρα», λένε οι παραδοσιακά σοφοί Κινέζοι. «Κάλλιο πέντε και στο χέρι παρά δέκα και καρτέρι», λένε οι θυμόσοφοι Έλληνες. Κάπως έτσι, ανάμεσα σε ρίζα και παλάμη, βρίσκουν πρώτο κοινό τόπο επικοινωνίας οι δυο ιστορικά μεγάλοι πολιτισμοί. Η δεύτερη αιτία προσέγγισης είναι το αμοιβαίο όφελος σε στυλ φτηνού αλιβερισιού, όπως στην εμπορική Τσαινατάουν της Κουμουνδούρου. Ο τρίτος, όμως, και κυριότερος λόγος επαφής είναι ότι αυτοί είναι

φραγγάτοι που ψάχνουν ευκαιρίες και εμείς απένταροι που ξεπουλάμε, χωρίς καν να παζαρεύουμε.

Τα πράγματα, βέβαια, δεν είναι τόσο απλοικά. Ούτε αυτοί έχουν καμιά καψούρα με εμάς, ούτε εμείς παράφορη λατρεία σε εκείνους. Είναι η γεωπολιτική στρατηγική και η οικονομική συγκυρία που φέρνει αμφότερους κοντά. Οπότε περιττεύουν τόσο οι φουστανελάτοι πανηγυρισμοί όσο και οι μανδαρινικές υποκλίσεις. Το Πεκίνο εκμεταλλεύεται το ελληνικό πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων και τη δημοσιονομική στενότητα της χώρας για να βάλουν πόδι οι κινέζικοι όμιλοι σε ντόπιες σημαντικές υποδομές στην προνομιακή γι΄αυτούς ανατολική πόρτα της Ευρωπαικής Ένωσης. Η Αθήνα από την άλλη, με τη πρεμούρα της να περάσει σε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης και να δημιουργήσει νέες θέσεις εργασίας, καλοβλέπει κάθε επενδυτική διάθεση από όπου κι αν προέρχεται. Ακόμα και από τη χώρα του Δράκου.

Είναι σαφές ότι η Ελλάδα προσβλέπει στη σημαντική ώθηση της οικονομίας που θα προσδώσουν οι τουριστικές επισκέψεις Κινέζων στη χώρα, και η αύξηση των εξαγωγών προς την αχανή αυτή χώρα. Ωστόσο, το κυρίαρχο δεν είναι αν θα παντρεύονται μιλιούνια Κινέζοι στη Σαντορίνη ή αν όλη η εγχώρια παραγωγή λαδιού ραντίζει τις χωριάτικες σαλάτες της Σαγκάης. Πρωτεύον είναι να αναλάβουν τη χρηματοδότηση και τη διαχείριση μεγάλων έργων. Και κάπου εδώ σκαλώνει η προσδοκία. Δεδομένου ότι, οι Κινέζοι πρέπει να επικρατήσουν στους διαγωνισμούς του προγράμματος ιδιωτικοποιήσεων, κόντρα στις επιδιώξεις ισχυρών ανταγωνιστικών ευρωπαϊκών ομίλων που τους βάζουν τρικλοποδιές.

Πρόκειται για μια σχιζοφρενική πολιτική αντιμετώπισης της Κίνας από τη Δύση. Από τη μια , η τελευταία έλκεται από τα τεράστια συναλλαγματικά αποθέματα της Κίνας, από την οποία ζητά να συνεισφέρει στην εξαγορά ενός τμήματος του ευρωπαικού δημόσιου χρέους, και από την άλλη υπονομεύει τη στήριξη της στην ευρωπαϊκή ανάκαμψη. Ο παραλογισμός εκτείνεται και στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού. Οι Κινέζοι δανείζουν αφειδώς τους Αμερικάνους για να ξελασπώσουν από τα αβυσσαλέα ελλείμματά τους, ενόσω οι τελευταίοι τους θεωρούν μια εκτρωματική ανωμαλία στα πλαίσια του επιθετικού καπιταλισμού που πρέπει άμεσα να διορθωθεί. Και με αυτή την αντίληψη επιδιώκουν να αποκόψουν τη στερημένη από φυσικές ενεργειακές πηγές Κίνα από οποιοδήποτε αυτόνομο πετρελαικό εφοδιασμό.

Με παρόμοια διανοητική ανισορροπία αντιμετωπίζει και η Ευρώπη τη Κίνα. Από την μια η πρώτη αναμένει μια εκρηκτική εισροή περίπου 1 τρισ. δολαρίων μέχρι το 2020 για εξαγορές από τη δεύτερη επιχειρήσεων και χρέους. Από την άλλη, η ελίτ των 27 κρατών της ευρωζώνης και η γραφειοκρατία των Βρυξελλών μιλάει για εκδικητικά ανταποδοτική έφοδο μιας νεοαποικιακής λεηλασίας από τους διεφθαρμένους Κινέζους επενδυτές. Η αλήθεια είναι ότι οι Κινέζοι δεν είναι γενναιόδωροι και γαλαντόμοι κουβαρντάδες ενώ, όπως στη χώρα τους, επιδιώκουν και στην αλλοδαπή την εγκατάσταση σκλαβοπάζαρων, με ανύπαρκτες έως μεσαιωνικές εργασιακές σχέσεις. Στο όνομα, όμως της παγκοσμιοποίησης και του στοιχήματος της εξόδου από τη κρίση, άπαντες στη Δύση κάνουν τη πάπια. Τόσο σιωπηλής όσο τραγανή και καλοψημένη είναι η πάπια Πεκίνου.

Έτσι κι αλλιώς, στο τοπίο λιτότητας, απώλειας ανταγωνιστικότητας, εργασιακής απορρύθμισης, πληθυσμιακής γήρανσης και υποχώρησης του κοινωνικού κράτους που ταλανίζει το Δυτικό μοντέλο, η μικρή, φτωχή και ταλαιπωρημένη Ελλάδα δεν έχει και πολλά περιθώρια ευελιξίας. Αναπόφευκτα, υποδέχθηκε τους Κινέζους αξιωματούχος με τη σιωπηλή και πειθαρχημένη υπομονή που επιδεικνύει ο πήλινος στρατός της δυναστείας των Μίνγκ. Γιατί μα΄λλον γνωρίζει πώς όταν πλακωθούν στα νερά της Μεσογειακής λίμνης, Κινέζικοι δράκοι, Αμερικάνικοι αετοί, Ευρωπαικά λιοντάρια και Ρώσικες αρκούδες, στο τέλος θα τη πληρώσουν τα ντόπια βατράχια.