Τελικά χάνεται το εξάμηνο; Τι ισχύει σύμφωνα με το νόμο;

Αναφορικά με την κατάσταση στο ΕΜΠ και το ΕΚΠΑ, γίνεται λόγος από διάφορες πλευρές για κίνδυνο να χαθεί το τρέχον εξάμηνο σπουδών. Γεγονός που θα προκαλέσει αρκετά ακαδημαϊκά και οικονομικά προβλήματα στους φοιτητές.

Ας δούμε όμως τι πραγματικά ισχύει και ποια περιθώρια υπάρχουν.

Η νομοθετική ρύθμιση

Στο νόμο 4009/2011 (ΦΕΚ Α- 195/06.09.2011) για τη λειτουργία των ΑΕΙ στη χώρα μας, ορίζεται στο άρθρο 33 στις παραγράφους 1,5,6,7 ότι :

1. Το ακαδημαϊκό έτος αρχίζει την 1η Σεπτεμβρίου και λήγει την 31η Αυγούστου του επόμενου έτους. Το διδακτικό έργο κάθε ακαδημαϊκού έτους διαρθρώνεται σε δύο εξάμηνα.
5. Κάθε εξάμηνο περιλαμβάνει τουλάχιστον δεκατρείς πλήρεις εβδομάδες διδασκαλίας. Ο αριθμός των εβδομάδων για τη διενέργεια των εξετάσεων ορίζεται στον Οργανισμό του ιδρύματος.
6. Παράταση της διάρκειας ενός εξαμήνου επιτρέπεται μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις προκειμένου να συμπληρωθεί ο απαιτούμενος ελάχιστος αριθμός εβδομάδων διδασκαλίας, δεν μπορεί να υπερβαίνει τις δύο εβδομάδες και γίνεται με απόφαση του πρύτανη, ύστερα από πρόταση της κοσμητείας της σχολής.
7. Αν για οποιονδήποτε λόγο ο αριθμός των εβδομάδων διδασκαλίας που πραγματοποιήθηκαν σε ένα μάθημα είναι μικρότερος από τις δεκατρείς, το μάθημα θεωρείται ότι δεν διδάχθηκε και δεν εξετάζεται, τυχόν δε εξέτασή του είναι άκυρη και ο βαθμός δεν υπολογίζεται για την απονομή του τίτλου σπουδών
Πρακτικά σημαίνει ότι:
Το ελάχιστο όριο πλήρωσης ενός ακαδημαϊκού εξαμήνου είναι 13 εβδομάδες, εντός των προθεσμιών 1η Σεπτεμβρίου έως 31η Αυγούστου του επόμενου έτους. Η διάρκεια της εξεταστικής ορίζεται με απόφαση του κάθε Πανεπιστημίου, σε συνάρτηση με την παραπάνω δέσμευση. Η παράταση μαθημάτων είναι εκ του νόμου επιτρεπτή μόνο για δύο εβδομάδες προκείμενου να συμπληρωθεί το απαραίτητο όριο των 13ων εβδομάδων.

Τι συμβαίνει σήμερα ;

Ο νόμος δεν έχει στενά ημερολογιακή εφαρμογή, δηλαδή οι ακριβείς εβδομάδες μαθημάτων καθορίζονται από το ίδιο το ΑΕΙ. Το ίδιο ισχύει και για τη διεξαγωγή εξεταστικών. Ο νόμος δεν αναφέρεται σε συγκεκριμένο μήνα, και δίνει τη δυνατότητα στο κάθε ΑΕΙ να ορίσει ημερομηνίες και διάρκεια εξετάσεων.

Σήμερα στον τρίτο μήνα απεργίας, αν οι καθηγητές, οι διοικήσεις και οι απεργοί επιθυμούν να τηρήσουν τυπολατρικά ένα σύνηθες ημερολόγιο με προθεσμίες που στην πραγματικότητα έχουν αλλάξει ριζικά και με θέση για εξεταστική εντός του Φεβρουαρίου πράγματι το εξάμηνο έχει χαθεί. Όμως με βάση το νόμο το φετινό χειμερινό εξάμηνο δεν θεωρείται χαμένο. Αρκετοί κάνουν δηλώσεις περί απώλειας του εξαμήνου, χωρίς να λένε ότι οι υπολογισμοί τους βασίζονται στην κανονική καταμέτρηση των εβδομάδων με τις εβδομάδες διακοπών Πάσχα και Χριστουγέννων, τις εθνικές Αργίες και τις διακοπές του καλοκαιριού. Αποκρύπτεται δηλαδή ότι ο υπολογισμός των εβδομάδων εξαρτάται πάντα από τα πραγματικά περιστατικά. Πχ καιρικά φαινόμενα, έκτακτα και απόβλεπτα γεγονότα

Πότε χάνεται το εξάμηνο;

Αν τα μαθήματα ξεκινήσουν την επόμενη Δευτέρα 25 Νοεμβρίου, ακόμα και με κανονικές διακοπές Χριστουγέννων και μαθήματα εντός του εβδομαδιαίου πενθημέρου (όχι έκτακτα τα Σαββατοκύριακα) οι απαραίτητες εβδομάδες συμπληρώνονται τον Μάρτιο, εντός του οποίου μπορεί να ξεκινήσει και η εξεταστική διάρκειας 3 εβδομάδων. Με τη λήξη αυτής, μπορεί να ξεκινήσει άμεσα το θερινό εξάμηνο και με διακοπές Πάσχα, να ολοκληρωθεί αρχές Ιουλίου και εξεταστική εντός του μηνός. Άρα το εξάμηνο δεν χάνεται και νομικά αυτό ισχύει. Οριστική ημερομηνία για την τήρηση των προθεσμιών είναι η 16η Δεκεμβρίου 2013 και τέλος Αυγούστου 2014 θα λήξει και η εξεταστική του θερινού εξαμήνου.

Και αυτό το όριο όμως καλύπτεται εάν οι διακοπές για Πάσχα και Χριστούγεννα έχουν διάρκεια 2 αντί για 4 εβδομάδες, οπότε και τα μαθήματα και οι εξεταστικές μπορούν να προσαρμοστούν περαιτέρω.

Τέλος αναφορικά με βεβαιώσεις και λοιπά έγγραφα φοιτητών ισχύει ότι:

αν πρόκειται για χρήση προς υπηρεσίες του Δημοσίου, τότε με υπεύθυνη δήλωση μπορούν οι φοιτητές να δηλώσουν την αιτία μη προσκόμισης των απαραίτητων εγγράφων και με βάση την αρχή της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης και της προστασίας του διοικούμενου καλούνται οι αρμόδιες υπηρεσίες να επιλύσουν το ζήτημα χωρίς επιβάρυνση του διοικούμενου.

Αν πρόκειται για προθεσμίες που εξαρτούν επιδόματα ή λοιπές παροχές και πάλι η Διοίκηση οφείλει να προσαρμόσει την λειτουργία της προστατεύοντας τους διοικούμενους και ορίζοντας άλλη ημερομηνία για αυτούς.

Αν πρόκειται για χρήση προς τον ιδιωτικό τομέα δεν υπάρχει κάποια δέσμευση αυτού για τη μη προσκόμιση εγγράφων πχ. Πτυχίο ως απαραίτητο πιστοποιητικό προσόντων για πρόσληψη εξαρτάται από την κρίση του κάθε ιδιώτη. Το ίδιο ισχύει και για αιτήσεις για μεταπτυχιακά ή άλλες σπουδές σε ξένα πανεπιστήμια.

Προσωπικά πιστεύω ότι η θέση για ένα σύγχρονο δημόσιο πανεπιστήμιο είναι αδιαπραγμάτευτη. Αυτό εξυπηρετείται με μια συνταγματική πρόβλεψη για ελάχιστο ποσοστό χρηματοδότησης επί του ΑΕΠ και επίσης με την λειτουργική διενέργεια των μεταρρυθμίσεων. Η κυβέρνηση μπορούσε κάλλιστα το καλοκαίρι να δει τα ζητήματα αξιολόγησης των διοικητικών υπαλλήλων.

Τασιόπουλος Σταύρος Νομικός, ΜΔΕ Δημοσίου Δικαίου & Πολιτικής Επιστήμης