Ζάκυνθος: 2 + 1 σενάρια για την επόμενη μέρα στην υπόθεση των σκουπιδιών

Χωρίς βεβαιότητες για το «τι μέλλει γενέσθαι» τελικά στην υπόθεση των σκουπιδιών, λίγες ημέρες μετά την επίσημη ανακοίνωση, αφενός, των υπογραφών της σύμβασης παραλαβής του εκμισθωμένου εξοπλισμού της προσωρινής λύσης διαχείρισης απορριμμάτων όπως και της παράδοσης εντός 2,5 μηνών των μηχανημάτων του δήμου για τη διαχείριση μέχρι τη λειτουργία ΧΥΤΥ και, αφετέρου, της απόφασης του γεν. γραμματέα αποκεντρωμένης διοίκησης Πελ/σου, Δυτ. Ελλάδας

και Ιονίου για τροποποίηση της έγκρισης περιβαλλοντικών όρων του έργου: «Μονάδα Επεξεργασίας Απορριμμάτων ( ΜΕΑ) και χώρος Υγειονομικής Ταφής Υπολειμμάτων (Χ.Υ.Τ.Υ.) και οδού πρόσβασης στις εγκαταστάσεις στο Νομό Ζακύνθου», για τη λειτουργία της μονάδας μεταβατικής περιόδου, στη θέση Λίβας.

Πολλά τα σενάρια και οι απόψεις που κυκλοφορούν στο νησί, κυρίως, αναφορικά με τη δυνατότητα ή μη υλοποίησης των αυστηρών δικλείδων ασφαλείας που προβλέπονται στην τροποποιημένη έγκριση περιβαλλοντικών όρων για εγκατάσταση της προσωρινής λύσης στον Λίβα, ιδιαίτερα, μέσα στο μικρό χρονικό που προσδιορίζεται από τη δημοτική αρχή. Με αναπάντητο το συγκεκριμένο ερώτημα -αν και από πλευράς δήμου επιμένουν ότι, τελικά, άμεσα η ενδιάμεση λύση θα λειτουργήσει μόνο στον Λίβα με εξαίρεση τον πρόεδρο του ΦΟΣΔΑ Π.Μυλωνά- η δημοτική αρχή, παράλληλα, εξετάζει όλες οι εκδοχές για αποσυμφόρηση της κατάστασης (π.χ. εκτέλεση εργασιών από τη Δευτέρα (20/3) στον ΧΥΤΑ Σκοπού για εναπόθεση ποσότητας σκουπιδιών, μεταφοράς όγκου απορριμμάτων σε άλλη περιοχή κ.α.).

Εντωμεταξύ, δεδομένου ότι υπάρχει δυσπιστία για το εάν είναι εφικτή η εγκατάσταση της μονάδας ενδιάμεσης διαχείρισης στον Λίβα τουλάχιστον άμεσα, κάτοικοι της περιοχής Γαλάρου βρίσκονται σε κατάσταση συναγερμού. Ο λόγος είναι πως εκτιμούν ότι, ενδέχεται η δημοτική αρχή να εγκαταστήσει τη μονάδα στη δημόσια έκταση του Γαλάρου με το επιχείρημα ότι απαιτείται ένα μικρό χρονικό διάστημα για τη λειτουργία της στον Λίβα προκειμένου να τηρηθούν οι προβλεπόμενες αυστηρές προϋποθέσεις. Μάλιστα, όπως χαρακτηριστικά τονίζουν, δεν πρόκειται να δεχθούν μια συνθήκη τύπου «ενδιάμεση της ενδιάμεσης» στη περιοχή τους, εκτιμώντας ότι, μια τέτοια εξέλιξη μπορεί να οδηγήσει την υπόθεση στο «ουδέν μονιμότερον του προσωρινού».

Πάντως, η γενική εκτίμηση είναι πως, πλέον, η δημοτική αρχή κινείται με εντατικούς ρυθμούς ή -κατά άλλους- με την «πλάτη στον τοίχο», μετά τις τελευταίες μεγάλες κινητοποιήσεις των κατοίκων, αλλά, και λόγω του τελεσίγραφου του υπουργείου Εσωτερικών σύμφωνα με το οποίο, αν μέχρι 30 Μαρτίου ο δήμος δεν υλοποιήσει τη δεματοποίηση των απορριμμάτων σε οποιονδήποτε από τους αδειοδοτημένους χώρους επιθυμεί -όπως δεσμεύθηκε ενώπιον όλων των συμμετεχόντων στη σύσκεψη της 23ης Φεβρουαρίου- τότε «θα θέσει τη δημοτική αρχή αμετάκλητα προ της ρητής αυτής δέσμευσής της, ως βασική υπεύθυνη για την υποβάθμιση της καθημερινής ζωής της Ζακύνθου και τους κινδύνους για την υγεία των πολιτών της».

Παράλληλα, ορισμένοι κύκλοι κάνουν λόγο για «έξυπνη τρικλοποδιά» από πλευράς κυβέρνησης. Στηρίζουν δε τον ισχυρισμό τους στο σκεπτικό ότι, ναι μεν δεν φαίνεται να αντιδρά φανερά στην επιλογή του Λίβα, ωστόσο, με την πρόβλεψη ακόμη πιο αυστηρών όρων για τη λειτουργία ενδιάμεσης λύσης στον Λίβα στην ήδη αυστηρή μελέτη περιβαλλοντικών όρων του ΧΥΤΥ αλλά και τις αναφορές ότι θα γίνει αποδεκτή οποιαδήποτε επιλογή χώρου προταθεί από τον δήμο αρκεί να βασίζεται στη νομιμότητα, δυσκολεύει ουσιαστικά την εγκατάστασή της στην εν λόγω περιοχή. Στόχος, σύμφωνα με το συγκεκριμένο σκεπτικό, είναι να προστατευθεί η θέση της τοπικής οργάνωσης του συγκυβερνώντος κόμματος που υποστήριζε «Όχι στον Λίβα, για να μην έχουμε ένα νέο Σκοπό» και, κατά τούτο, μεταξύ άλλων, να μην διακινδυνεύσει πολιτικό κόστος και χάσιμο της υποστήριξης των κατοίκων της ευρύτερης περιοχής σε επικείμενες εκλογές.

Αισιόδοξο σενάριο: «Η Ζάκυνθος 30 Μαρτίου θα είναι καθαρή»

Είναι προφανές ότι, το συγκεκριμένο σενάριο εκπορεύεται κυρίως από ορισμένα -όχι όλα- μέλη της δημοτικής αρχής. Σε δημόσιες τοποθετήσεις τους, μετά τις τελευταίες εξελίξεις, η υπόθεση χωροθέτησης της ενδιάμεσης λύσης στον Λίβα είναι ζήτημα περίπου 20 ημέρων και όλες οι σχετικές διαδικασίες γίνονται με εντατικούς ρυθμούς και υπό διαρκή έλεγχο.

Μάλιστα, όπως είχε δηλώσει στην ΕΡΤ Ζακύνθου ο πρόεδρος του δημοτικού συμβουλίου, Ν.Τσίπηρας, λίγες ώρες μετά τη δημοσιοποίηση των τριών προαναφερόμενων εξελίξεων την προηγούμενη Πέμπτη, το επίμαχο οικόπεδο εγκατάστασης της προσωρινής διαχείρισης «απαλλοτριώνεται 6 Απριλίου στο Εφετείο Πατρών, όμως, ήδη υπάρχει η θετική πρόθεση των δύο ιδιοκτητών ώστε, έως ότου ολοκληρωθεί η διαδικασία απαλλοτρίωσης, να μισθώσουν το συγκεκριμένο ακίνητο στον ΦΟΔΣΑ προκειμένου άμεσα να γίνουν οι σχετικές παρεμβάσεις». Απαντώντας σε ερώτηση εάν εκτιμά ότι υπάρχει ενδεχόμενο υποχώρησης από πλευράς ιδιοκτητών – δεδομένου ότι υπήρξαν πληροφορίες για εμπλοκή αναφορικά με το μίσθωμα ή για άλλους λόγους όπως είχε συμβεί με την περίπτωση της Λούχας- ο κ.Τσίπηρας υποστήριξε πως οι ιδιοκτήτες «δεδομένου ότι στη συγκεκριμένη περιοχή επρόκειτο να λειτουργήσει η οριστική και η ενδιάμεση λύση είχαν εκδηλώσει επίσημα πριν από πολλούς μήνες τη θετική πρόθεσή τους και συγκεκριμένο τίμημα το οποίο επανέρχεται ως θέμα με διαδικασίες που τρέχουν».

Επίσης, κατά τον ίδιο, με την τροποποίηση της έγκρισης περιβαλλοντικών όρων για τη λειτουργία μονάδας μεταβατικής περιόδου διαχείρισης απορριμμάτων στη θέση Λίβας έγιναν αρκετά βήματα, ωστόσο, αναγνώρισε ότι υπάρχουν ακόμα πολλά να γίνουν για την αποκομιδή των σκουπιδιών, χωρίς όμως να διευκρινίζει ποιες από τις προτάσεις που έχουν πέσει στο τραπέζι της συζήτησης είναι αυτή που θα ακολουθηθεί (π.χ. μεταφορά μέρους των σκουπιδιών εκτός νησιού ή/και εκτέλεση εργασιών στον ΧΥΤΑ για την εναπόθεση μέρους των απορριμμάτων). Να σημειωθεί ότι, οι εν λόγω δηλώσεις, έγιναν λίγα λεπτά μετά την επίσημη δημοσιοποίηση των τριών προαναφερόμενων εξελίξεων -και, άρα και της απόφασης του γεν. γραμματέα αποκεντρωμένης διοίκησης Πελ/σου, Δυτ. Ελλάδας και Ιονίου- οπότε, δεν υπήρχε χρονικά η δυνατότητα μελέτης των νέων προϋποθέσεων που τίθενται, για να εξακριβωθεί εάν είναι εφικτό να υλοποιηθεί σύντομα η εγκατάσταση της προσωρινής λύσης στον Λίβα.

Απαισιόδοξο σενάριο: «Δυστυχώς, αλλά δεν …»

Το απαισιόδοξο σενάριο, ακόμη και μετά τις πρόσφατες εξελίξεις, κυκλοφορεί από ασχολουμένους με το θέμα της διαχείρισης απορριμμάτων σε τοπικό και όχι μόνο επίπεδο, λέγοντας χαρακτηριστικά πως ούτε «με μαγικό ραβδάκι» δεν μπορεί να έχει λειτουργήσει η μεταβατική μονάδα στον Λίβα μέχρι τις 30 Μαρτίου. Μάλιστα, πιθανολογούν ότι, αυτό που θα προταθεί από πλευράς δημοτικής αρχής είναι να πάει η μονάδα στο Γαλάρο για τρεις μήνες προκειμένου να ετοιμαστεί ο Λίβας, καταλήγοντας ότι, ένας τέτοιος ισχυρισμός θα είναι απλώς ένα ακόμη ψέμα.

Μεταξύ των επιχειρημάτων που καταθέτουν είναι ότι, η «τροποποίηση έγινε μόνο στο κομμάτι της τεχνολογίας και των δεμάτων αλλά ο Λίβας βασίζεται στην ΑΕΠΟ του (Απόφαση ‘Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων), η οποία ούτε αλλάζει ούτε καταργείται ως προς τους περιβαλλοντικούς όρους αντιθέτως, πλέον λαμβάνονται επιπρόσθετοι». Στο πλαίσιο αυτό, συμπληρώνουν ότι δεν υπάρχουν τα χρήματα που απαιτούνται για τη λειτουργία της μονάδας στον Λίβα, καθώς προβλέπονται ειδικές εγκαταστάσεις με απίστευτα υψηλά κόστη. Θέτουν, λοιπόν, το ερώτημα εάν και κατά πόσο είναι εφικτό να δοθούν από την κυβέρνηση επιπλέον χρηματοδοτήσεις.

Επιπλέον, όπως αναφέρουν, δεν υπάρχει ακόμη άδεια λειτουργίας, οπότε πρέπει να γίνουν διαδικασίες -με μελέτες και ελέγχους από εμπλεκόμενες υπηρεσίες- για την έκδοσή της, ενώ, επισημαίνουν ότι, το πρώτο που πρέπει να διασφαλιστεί είναι η «χρήση γης» και ότι αυτό που ζητείται, αρχικά, είναι ένα ενοικιαστήριο για την επίμαχη έκταση, καθώς αρχές Απριλίου υπάρχει η διαδικασία απαλλοτρίωσης. Πάντως, βάσει των πληροφοριών τους, μάλλον δεν έχει ακόμη κανονιστεί το ενοικιαστήριο, ενώ υπάρχει και ενδεχόμενο παράτασης της διαδικασίας απαλλοτρίωσης. Επιπροσθέτως, με νόημα τονίζουν ότι, αν και στη μελέτη που κατατέθηκε από τον δήμο δεν αναφερόταν ο δρόμος πρόσβασης, στην τροποποιημένη απόφαση αναφέρεται ότι θα είναι αυτός που έχει ήδη προσδιοριστεί, δηλαδή, από τα Τριλάγκαδα και όχι από Γύρι-Λούχα.

Ενδιάμεσο-επιφυλακτικό σενάριο: «Υπάρχει φως στην άκρη του τούνελ μετά τις τελευταίες εξελίξεις αρκεί να…»

Η συγκεκριμένη αντίληψη προέρχεται από κύκλους εκείνων που εμπλέκονται ενεργά στην εξεύρεση άμεσης λύσης για τη συγκέντρωση των σκουπιδιών από τους δρόμους. Όπως υποστηρίζουν στην ΕΡΤ Ζακύνθου, η κατάσταση, μετά τις τελευταίες εξελίξεις, είναι διαχειρίσιμη, αρκεί επιτέλους, όπως χαρακτηριστικά τονίζουν, η δημοτική αρχή να κάνει σχεδιασμένες και συντονισμένες ενέργειες.

Σύμφωνα με το συγκεκριμένο σκεπτικό, οι περιβαλλοντικοί όροι που τίθενται για τη χωροθέτηση στον Λίβα της ενδιάμεσης λύσης είναι εφαρμόσιμοι, όχι, όμως με εγκατάσταση της μονάδας στο 20ημερο που υποστηρίζει η δημοτική αρχή, αλλά, σε περίπου δύο μήνες. Εντωμεταξύ, κατά τους ίδιους, θα πρέπει να γίνει οπωσδήποτε μεταφορά μέρους όγκου των απορριμμάτων εκτός Ζακύνθου, διαδικασία η οποία δεν είναι εξαιρετικά κοστοβόρα, καθώς υπολογίζουν ότι από τους περίπου 4 χιλ. τόνους που βρίσκονται στους δρόμους θα πρέπει τουλάχιστον τα μισά να μεταφερθούν, οπότε το κόστος διαμορφώνεται σε περίπου 200-250 χιλ. ευρώ (100ευρώ/τόνο). Μάλιστα, όπως επισημαίνουν, επειδή υπάρχει άρνηση από πλευράς υπουργείου για κάλυψη του σχετικού κόστους και προκειμένου να μην μετακυλιστεί στους δημότες, θα μπορούσε το σχετικό κονδύλι να εξασφαλιστεί- αν όχι ολόκληρο έστω ένα μεγάλο μέρος του- από συλλόγους ξενοδόχων ή από όσους ξενοδόχους, έχουν εκδηλώσει την πρόθεση για οικονομική συμμετοχή σε μια τέτοια περίπτωση.

Επιπλέον, αναφέρουν πως, εάν και εφόσον δρομολογηθούν οι διαδικασίες (π.χ. χωροθέτηση ενδιάμεσης λύσης σε συνδυασμό με μεταφορά μέρους σκουπιδιών ή/και εκτέλεση εργασιών σε ΧΥΤΑ Σκοπού για εναπόθεση όγκου απορριμμάτων κ.α) θα ήταν σκόπιμο να συνδράμουν ιδιωτικά φορτηγά τα απορριμματοφόρα του δήμου στην αποκομιδή, ώστε το συντομότερο δυνατόν να απομακρυνθούν τα σκουπίδια από τους δρόμους.

Ρεπορτάζ: Μαρίνα Μάντζου – Πέτρος Πομόνης