Η στρατηγική κίνηση Τσακαλώτου και ο παραλογισμός των δανειστών (Άρθρο)

Του Γιώργου Χ. Παπαγεωργίου

Οι προσπάθειες της ελληνικής πλευράς να καλύψει τις απαιτήσεις των δανειστών δείχνουν να καταλήγουν σε προτάσεις οι οποίες έχουν μεν σημαντικό κόστος, αλλά είναι λογικές και καλύπτουν όλα τα ζητήματα που προκύπτουν σε σχέση με τα δημόσια οικονομικά.

Φαίνεται, όμως, ότι ο παραλογισμός που έχει δημιουργήσει ο συνδυασμός των αντιφατικών απαιτήσεων του ΔΝΤ και του σκληροπυρηνικού Βόλφγκανγκ Σόιμπλε μάλλον δεν θα ξεπεραστεί εύκολα.

Το

ελληνικό υπουργείο Οικονομικών επεξεργάζεται πρόταση για επέκταση του δημοσιονομικού «κόφτη» στη διετία 2019-2020 και την εξειδίκευσή του, έτσι ώστε να καλύψει τις απαιτήσεις των δανειστών, προτείνοντας ένα μηχανισμό ο οποίος θα ενεργοποιηθεί μόνο εφόσον οι στόχοι για το πλεόνασμα δεν καλυφθούν, χωρίς να ληφθούν τώρα νέα μέτρα.

Πρόκειται για την πρακτική εφαρμογή της θέσης του υπουργού Οικονομικών Ευκλείδη Τσακαλώτου ο οποίος έχει δηλώσει προ ημερών ότι οι απαιτήσεις των δανειστών μπορούν να καλυφθούν με πιθανά μέτρα που θα περιγραφούν, χωρίς όμως να υιοθετηθούν τώρα.

Ο μηχανισμός του «κόφτη» προβλέπεται ήδη για την περίοδο μέχρι το 2018, επομένως είναι ένα εργαλείο το οποίο είναι ήδη αποδεκτό από τους δανειστές και λογικά δεν μπορεί να απορριφθεί η πρόταση για επέκτασή του.

Εάν στη σκακιστική παρτίδα της διαπραγμάτευσης όλοι οι παίκτες ήταν καλόπιστοι και λογικοί, η πρόταση που προωθεί ο Έλληνας υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος θα ήταν μια στρατηγική κίνηση, που θα τέλειωνε το παιχνίδι και θα έκλεινε την παρτίδα της δεύτερης αξιολόγησης.

Όμως στη συγκεκριμένη περίπτωση έχει ήδη φανεί ότι υπάρχει έδαφος για να αμφισβητηθεί τόσο η λογική όσο και η καλοπιστία ορισμένων εκ των δανειστών.

Η στάση του ΔΝΤ αξιοποιείται από τον Βόλφγκανγκ Σόιμπλε με γνώμονα τα στενά πολιτικά συμφέροντά του στο εσωτερικό της χώρας του, τα οποία ευνοούνται από τη σκληρή ρητορική απέναντι στην Ελλάδα.

Είναι χαρακτηριστικό ότι ο εκπρόσωπος του ΔΝΤ Τζέρι Ράις, μιλώντας σε δημοσιογράφους στην Ουάσιγκτον επανέλαβε τη θέση του Ταμείου ότι ο στόχος για πρωτογενές πλεόνασμα στον ελληνικό προϋπολογισμό (σ.σ. τα χρήματα που περισσεύουν στο Κράτος προτού πληρωθούν οι τόκοι για το χρέος) πρέπει να μειωθεί στο 1,5% του ΑΕΠ, διότι εάν παραμείνει στο 3,5% του ΑΕΠ θα χρειαστούν πρόσθετα μέτρα λιτότητας.

Ο παραλογισμός έγκειται στο ότι το ίδιο το ΔΝΤ θεωρεί ότι ο στόχος για 3,5% είναι ανέφικτος, διότι θα οδηγήσει σε νέα αφαίμαξη της οικονομίας και επομένως υφεσιακές πιέσεις, αλλά αυτό δεν το εμποδίζει να απαιτεί νέα μέτρα για την επίτευξη του -ανέφικτου- στόχου.

Η απόπειρα του Πολ Τόμσεν να δυναμιτίσει τη συμμετοχή του ΔΝΤ στο ελληνικό πρόγραμμα (για την οποία έχουμε ξαναγράψει εδώ) έχει γίνει εμφανής, αλλά το ερώτημα είναι κατά πόσον ολόκληρη η ευρωζώνη μπορεί να αποδεχθεί τέτοια παιχνίδια τα οποία τελικά καταλήγουν σε βάρος όχι μόνον μιας χώρας μέλους όπως η Ελλάδα, αλλά και ολόκληρης της ευρωζώνης.