«Η πολιτισμική ποιητική της ελληνικής πεζογραφίας»: γράφει ο Δημήτρης Τζιόβας
ΕΝΑΣ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ, ΕΝΑ ΒΙΒΛΙΟ
Επιμέλεια: Μαρία Σφυρόερα
Στο χώρο της ελληνικής πεζογραφίας θα μπορούσαμε να πούμε ότι τις τελευταίες δεκαετίες συντελέστηκαν πρωτόγνωρες εξελίξεις: εκδοτική άνθιση και κυριαρχία του μυθιστορήματος, επανεκδόσεις λησμονημένων κειμένων, ανακατατάξεις του κανόνα και συζητήσεις περί μοντερνισμού και μεταμοντερνισμού. Συνοδεύτηκαν αυτές οι εξελίξεις, ανακαλύψεις και επανεκδόσεις ξεχασμένων μυθιστορημάτων από νέες προσεγγίσεις ή ερμηνείες αφηγηματικών κειμένων;
Πέρα από αξιόλογες μελέτες πάνω σε συγκεκριμένους συγγραφείς, αφηγηματικά είδη ή αφηγηματολογικές
Οι μελέτες του τόμου επιχειρούν να παρακολουθήσουν κάποιες από αυτές τις μετατοπίσεις, προσφέροντας εναλλακτικές θεωρήσεις πεζογράφων και νέες αναγνώσεις κειμένων της νεοελληνικής πεζογραφίας.Ορισμένες εστιάζουν σε γενικότερα φαινόμενα ή τις εξελίξεις μιας περιόδου και άλλες ασχολούνται με μεμονωμένους συγγραφείς ή κείμενα. Το γενικό με το ειδικό εναλλάσσονται και αλληλοσυμπληρώνονται. Βασικός άξονας του βιβλίου είναι η ανάγνωση, είτε ως ερμηνεία είτε ως ηθική πρό(σ)κληση. Πώς και γιατί διαβάζουμε;
Η πολιτισμική ποιητική (cultural poetics) συνδέθηκε με το ρεύμα του νέου ιστορισμού και αντιπροσωπεύει την απομάκρυνση από τη φορμαλιστική και κειμενοκεντρική προσέγγιση της λογοτεχνίας. Επανατοποθετεί το λογοτεχνικό κείμενο στα συμφραζόμενα της εποχής του, θεωρώντας το και παραγωγό και παράγωγο συνάμα των ιστορικών συγκυριών. Δεν προέχουν δηλαδή οι γραμμικές, τελεολογικές και αιτιακές σχέσεις αλλά οι αλληλοσυνδέσεις και αλληλεξαρτήσεις κειμένων, γεγονότων και λόγων (discourses). H ιστορία δεν λειτουργεί ως το σκηνικό της λογοτεχνίας αλλά αντιμετωπίζεται ως αφηγηματική σύνθεση και ισότιμη κατηγορία με τη λογοτεχνία. Η πολιτισμική ποιητική βλέπει το κείμενο ως την κουλτούρα εν δράσει, ως σημείο συνάντησης και διάδρασης διαφορετικών λόγων. Χωρίς να συνιστά μια συγκεκριμένη μεθοδολογία, συναιρεί πολλές παραμέτρους και προσπαθεί να τις αναδείξει στη μελέτη των κειμένων αλλά και στη διαδικασία της ανάγνωσης.
Το βιβλίο δεν συνιστά μόνο τη διερεύνηση της πολιτισμικής ποιητικής της νεοελληνικής πεζογραφίας από την ανεξαρτησία μέχρι τις μέρες μας αλλά διαγράφει και μια θεωρητική πορεία, συνιστώντας άσκηση κριτικής επανεξέτασης. Παρά τη χρονολογική διάταξη των κεφαλαίων δεν υιοθετεί το παραδοσιακό σχήμα της λογοτεχνικής ιστορίας αλλά αναδεικνύει τις ποικίλες πτυχές (πολιτισμικές, πολιτικές και ειδολογικές) της μυθοπλαστικής γραφής. Δεν υπόσχεται μια ιστορία της ελληνικής πεζογραφίας αλλά εστιάζει σε κάποιες κρίσιμες στιγμές της και επιδιώκει να προσφέρει νέες αναγνώσεις. Να δει αλλιώς συγγραφείς, κείμενα και λογοτεχνικές τάσεις. Ορισμένα από τα κείμενα του βιβλίου γράφτηκαν στα ελληνικά και άλλα στα αγγλικά και ανατυπώνονται εδώ μεταφρασμένα, αναθεωρημένα και εμπλουτισμένα με νεότερη βιβλιογραφία. Η επιστροφή σε παλαιότερα γραπτά ενέχει και το στοιχείο της προσωπικής αναθεώρησης και του αναστοχασμού μιας πορείας. Ως εκ τούτου και ο υπότιτλοςτου βιβλίου Από την ερμηνεία στην ηθική είναι μεταβατικός και όχι στατικός, συνοψίζοντας και τη θεωρητική και την προσωπική εξέλιξη.
Δημήτρης Τζιόβας
Η πολιτισμική ποιητική της ελληνικής πεζογραφίας – Από την ερμηνεία στην ηθική του Δημήτρη Τζιόβα κυκλοφορεί από τις Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, στη σειρά Φιλολογία (σελ.: 608, τιμή: 20,00 €).
Σχεδίαση εξωφύλλου:
Βάσω Αβραμοπούλου
Ο Δημήτρης Τζιόβας είναι καθηγητής Νεοελληνικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο του Birmingham της Αγγλίας από το 1985. Την περίοδο 2000-2003 διετέλεσε Διευθυντής του Κέντρου Βυζαντινών, Οθωμανικών και Νεοελληνικών σπουδών του Πανεπιστημίου του, όπου σήμερα διευθύνει τη μεταφραστική σειρά νεοελληνικής λογοτεχνίας. Έχει διδάξει ως επισκέπτης καθηγητής σε πολλά πανεπιστήμια της Ευρώπης και της Αμερικής. Έχει διατελέσει Γραμματέας της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Νεοελληνικών Σπουδών (1995-1998) και μέλος της συντακτικής επιτροπής των περιοδικών Journal of Modern Greek Studies (U.S.A. 1992-2007), Byzantine and Modern Greek Studies (Reviews Editor, 1995-2005). Member of the Editorial Board (1995-2009), Journal of Greek Media and Culture (Advisory Board 2014 μέχρι σήμερα) και Gramma, που εκδίδεται από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (2003 μέχρι σήμερα). To 2010 το Πανεπιστήμιό του τον βράβευσε για την άριστη επίβλεψη μεταπτυχιακών φοιτητών και το 2011 του απονεμήθηκε το Βραβείο Λογοτεχνικού Δοκιμίου – Μελέτης του περιοδικού Διαβάζω για το βιβλίο του Ο Μύθος της Γενιάς του Τριάντα: Νεοτερικότητα, Ελληνικότητα και Πολιτισμική Ιδεολογία (Πόλις 2011), υποψήφιο επίσης για το Κρατικό Λογοτεχνικό Βραβείο στην κατηγορία Δοκίμιο – Κριτική.
Από το 1995 αρθογραφεί στην Κυριακάτικη έκδοση της εφημερίδας Το Βήμα.
Άλλα πρόσφατα βιβλία του είναι:
Κουλτούρα και Λογοτεχνία: Πολιτισμικές διαθλάσεις και χρονότοποι ιδεών. Αθήνα: Πόλις, 2014 (συμπεριλήφθηκε στις βραχείες λίστες των Κρατικών Βραβείων Λογοτεχνίας στην κατηγορία Δοκίμιο – Κριτική).
Re-imagining the Past: Greek Antiquity and Modern Greek Culture. Οξφόρδη: Oxford University Press 2014.
Greece in Crisis: Culture and the Politics of Austerity. London: I.B. Tauris 2017.
- Δημοφιλέστερες Ειδήσεις Κατηγορίας Ειδήσεις
- Αλλάζει ο καιρός απόψε το βράδυ
- Όταν φτάσεις στα 35 σου χρόνια ...
- Τα δάνεια, οι χρυσές λίρες και το καλά κρυμμένο μυστικό
- Έχασε τη ζωή του στις φονικές πλημμύρες: Σε κλίμα οδύνης η κηδεία του Μπάμπη Δημητρόπουλου
- Στην εντατική η δικηγόρος που τραυματίστηκε στα Εξάρχεια
- «Έκλεισα δωμάτιο σε ένα ξενοδοχείο και δεν υπήρχε ούτε δωμάτιο ούτε ξενοδοχείο»
- Πασίγνωστο ζευγάρι χώρισε μετά από δέκα χρόνια κοινής ζωής!
- Βρέθηκε ένας ακόμη νεκρός στη Μάνδρα
- Βρέθηκαν ακόμα 3 νεκροί – 19 τα θύματα στην Δ. Αττική – Δήμαρχος Μάνδρας: «Δεν μπορούμε να θάψουμε τους νεκρούς μας»
- Δημοφιλέστερες Ειδήσεις ΕΡΤ
- Επίθεση Νατοϊκών στρατιωτών σε Χανιώτες στο κέντρο της πόλης
- «Ταξιδεύουν» για να σώσουν ζωές τα όργανα του 39χρονου
- Κίνα: Σεισμός 6,3 βαθμών κοντά στα σύνορα με την Ινδία
- Μάνδρα: Στους 17 οι νεκροί – Μαυραγάννης: «‘Ολοι συνυπεύθυνοι»
- Ν. Αγγελάκη: «Σε τροχιά… κατάρρευσης ο Δήμος Χανίων» (audio)
- Νοτιοδυτικά της Κέρκυρας ο «Ζήνων»- Ποιες περιοχές θα επηρεαστούν (video)
- Ηράκλειο: Εκτροπή κυκλοφορίας από Ηράκλειο – Άγιο Νικόλαο
- Ημερίδα οδικής ασφάλειας στη Σπάρτη
- «Πέρασα…» της Σοφίας Καμαγιάννη πάνω στην ποίηση της Κικής Δημουλά
- ΗΠΑ: Ο Τραμπ ανέστειλε εν μέσω κατακραυγής την εισαγωγή «τροπαίων» ελεφάντων
- Τελευταία Νέα ΕΡΤ
- «Η πολιτισμική ποιητική της ελληνικής πεζογραφίας»: γράφει ο Δημήτρης Τζιόβας
- Ημερίδα οδικής ασφάλειας στη Σπάρτη
- Μακραίνει ο απολογισμός των νεκρών – Εντοπίστηκαν σοροί και στη θάλασσα
- Τρίπολη: Σεμινάριο για οικογενειακές επιχειρήσεις
- «Πέρασα…» της Σοφίας Καμαγιάννη πάνω στην ποίηση της Κικής Δημουλά
- Η «Μνηστηροφονία» έκλεισε το Διεθνές Φεστιβάλ «Solo» της Μόσχας (video)
- Επίθεση Νατοϊκών στρατιωτών σε Χανιώτες στο κέντρο της πόλης
- Νοτιοδυτικά της Κέρκυρας ο «Ζήνων»- Ποιες περιοχές θα επηρεαστούν (video)
- Χανιά: Ημέρα Επαναχρησιμοποίησης – Εβδομάδα μείωσης απορριμματων
- ΗΠΑ: Ο Τραμπ ανέστειλε εν μέσω κατακραυγής την εισαγωγή «τροπαίων» ελεφάντων
- Τελευταία Νέα Κατηγορίας Ειδήσεις
- Στη υγειά μας ρε παιδιά: Αφιέρωμα στον Χ. Νικολόπουλο
- Κακοκαιρία για έκτη συνεχόμενη μέρα
- Χρειάζεται εθνικό σχέδιο προστασίας
- Ένα κοριτσάκι είναι κάπως σκεπτικό για τον Άι Βασίλη και τρελαίνει το διαδίκτυο
- ΠτΔ: Ενεργειακά, οικονομία, παιδεία στη συνάντηση με Σίσι
- Σήμερα το «τελευταίο αντίο» στον Κώστα Βεργόπουλο
- Τι αποκαλύπτει ο νέος «Άτλας Ποιότητας Αέρα» για τη ρύπανση στις πόλεις της Ευρώπης και ειδικότερα για την Αθήνα
- «Θρηνούμε νεκρούς και δεν μπορούμε ούτε να τους θάψουμε»
- Πάγωμα δημοτικών τελών για το 2018 στον Δήμο Ιλίου