Τα βλέμματα των Ρεθεμνιωτών λυράρηδων, μικρά αντίδοτα στο σήμερα…

Αρχές Μαρτίου και η επικαιρότητα σπαρταρά από στενάχωρες ειδήσεις, όπως οι μόνιμα δυσοίωνες προβλέψεις για την Οικονομία, οι πιέσεις της τρόικα, οι προπηλακισμοί πολιτικών, ο θρήνος για τον άδικο χαμό φοιτητών στην προσπάθειά τους να ζεσταθούν…

Στο Ρέθυμνο, στην Κρήτη, τέσσερις άλλοι νέοι αντιμετωπίζουν δυσκολίες, την απαξίωση της ίδιας της χώρας που τους έθρεψε, την απουσία οράματος,

όμως δεν το βάζουν κάτω, ούτε «στα πόδια». Για την ακρίβεια, ακουμπούν τις λύρες στα πόδια και διασκεδάζουν την κατήφεια, τη θλίψη γύρω τους, μα και (επί τη ευκαιρία) τους θαμώνες κρητικού εστιατορίου μέσα στην παλιά, ενετική πόλη…

Όταν διαδίδουν την Κρητική μουσική είναι σοβαροί και περήφανοι!

Τα χαμόγελα των νεαρών είναι πλατιά, μόνο όταν συζητούν με τον κόσμο, πριν παίξουν μουσική και τραγουδήσουν. Κάθε δόντι που ξεπροβάλλει από μέσα τους κι ένα όνειρο. Κι επειδή είναι νέοι, έχουν πολλά, γερά ακόμη. Πολλά όνειρα σε κάθε χαμόγελο, πολλές ελπίδες, που δεν θα πεθάνουν, σε πείσμα των καιρών… Ρώτησα ένα από τα παιδιά αν έχουν πάντα αυτό το λαμπερό χαμόγελο, πριν και μετά την συναυλία τους. Μου απάντησε ότι χαμογελούν λιγότερο μόνο όταν παίζουν σε παραδοσιακό τραπέζι μετά από κηδεία. «Και τότε όμως, χαμόγελο χρειάζονται οι συγγενείς, απλά δεν το ξέρουν», μου λέει.

Η στάση των σωμάτων των μουσικών είναι σταθερή: Δουλεύουν πάνω στα όργανα, ζώντας με την ψυχή τους αυτό που τους θρέφει πνευματικά, και λιγότερο υλικά. Το τιμούν. Το αγαπούν. Σίγουρα πολύ περισσότερο από όσο αγαπούμε άλλοι τα smartphones και tablets μας… Ρώτησα τον λυράρη αν τον ενδιαφέρει να μάθει άλλο, πιο μοντέρνο όργανο, ή αν θα άφηνε την Τέχνη του για κάτι πιο καινούργιο. Σχεδόν με αγριοκοίταξε. «Και γιατί να αφήσω την μουσική μου; Με αυτήν μεγάλωσα, με αυτήν θα πεθάνω», μου λέει αφοπλιστικά.

Προσέξτε: Το πολύ 30 χρονών παιδί, δεν έχει ζήσει πολλά, όμως σέβεται τις ρίζες του, δεν προσκυνά νεωτερισμούς. «Προσκολλημένος σίγουρα σε αυτό που ξέρει καλά – αρνούμενος να εξελιχθεί», ίσως σκεφτεί κανείς. Μπορεί να είναι κι έτσι. Τουλάχιστον όμως, ακουμπά κάπου σταθερά, πιστεύει σε αυτό που κάνει παθιασμένα. Δεν θα τον προδώσουν ποτέ τα ακούσματα του παππού του, ούτε ο τόπος του, την ώρα που τον περιπαίζει ανήθικα η ίδια του η χώρα…

Πάντα στο Ρέθυμνο, στην Κρήτη, ένας από τους διασημότερους και γηραιότερους Έλληνες τεχνίτες φύλλου κρούστας και καταϊφιού, ονόματι Γιώργος Χατζηπαράσχος, ανοίγει φύλλο σε μέγεθος διπλού κρεβατιού με τον παραδοσιακό τρόπο, και παράλληλα μου ανοίγει τις σκέψεις και τη συλλογιστική του, όταν σπεύδω να του αντιπροτείνω τη χρήση σύγχρονου μηχανήματος για πιο ξεκούραση και γρήγορη παραγωγή μπακλαβά και καταϊφιού: «Το έχω δοκιμάσει, μη νομίζεις. Άμα δεν ψηλαφίσεις το υλικό ο ίδιος δεν μπορείς να εμπιστευτείς το αποτέλεσμα… Γιατί νομίζεις πως πάει έτσι η χώρα πια; Τα έχουμε αφήσει όλα στον αυτόματο», μου λέει με βλέμμα που στάζει νοσταλγία, και χέρια που μυρίζουν ζάχαρη. «Λυράρης κι αυτός…!», σκέφτομαι φεύγοντας από το εργαστήριό του, έχοντας στο μυαλό μου την εικόνα του να υφαίνει ίνες φρέσκου καταϊφιού, συνθέτοντας μια δική του, ιδιότυπη, γευστική μουσική…

Προσέξτε: Κοντά στα 90 έτη ζωής, ο κυρ Γιώργος έχει ζήσει τα πάντα, όμως κι αυτός σέβεται τις ρίζες του, δεν προσκυνά νεωτερισμούς. «Προσκολλημένος σίγουρα σε αυτό που ξέρει καλά – αρνούμενος να εξελιχθεί», ίσως σκεφτεί κανείς. Μπορεί να είναι κι έτσι. Τουλάχιστον όμως, ακουμπά κάπου σταθερά, πιστεύει σε αυτό που κάνει παθιασμένα. Δεν θα τον προδώσουν ποτέ η μαεστρία του Μικρασιάτη παππού του, ούτε η Τέχνη του, την ώρα που τον ψευτοπεριθάλπτει ξεδιάντροπα η ίδια του η χώρα.

Στο Ρέθυμνο, στην Κρήτη, στην επαρχία, ανά την Ελλάδα, δεν θαρρώ πως νέοι και γέροι έχουν βρει τη «λύση στο πρόβλημα», και απλά αρνούνται να τη μοιραστούν με την υπόλοιπη επικράτεια. Θα ήταν αφελές από μέρους μου και πονηρό από την πλευρά τους…

Όμως, προσφέρουν απλόχερα αυτά και μόνο τα λιτά, αυθεντικά, που ξέρουν καλά, χωρίς να μπαίνουν σε άχαρους, δήθεν ρόλους. Κερνούν (π.χ.) ρακή και ζουν μαζί σου σα να μην υπάρχει αύριο… Ανεξαρτήτως ηλικίας, εφαρμόζουν ευλαβικά το εξής τρίπτυχο: Χαμογελούν δίχως αντίτιμο, θυμούνται περισσότερο, προτρέχουν λιγότερο.

Το βλέμμα τους τα λέει όλα. Σε κοιτούν στα μάτια και αυτά χαμογελούν μαζί με τα χείλη τους…

Κατόπιν, χαμογελάς κι εσύ…

Follow on Twitter: @VagLiak