Οι μουσουλμάνοι φταίνε για τους τζιχαντιστές όσο οι χριστιανοί για τους ναζί

Διαβάζοντας αυτά που γράφτηκαν και γράφονται στα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης για όσα έγιναν στο Παρίσι, το πρώτο πράγμα που σκέφτηκα είναι ότι συμφωνώ με εκείνον τον τουιτερά που έγραψε εύστοχα πως «ο Ολάντ έκλεισε τα σύνορα, μακάρι να έκανε το ίδιο και ο Ζούκεμπεργκ στο facebook». Από εκεί και πέρα κατέληξα σε μια σειρά από σκέψεις που εκθέτω την μία μετά την άλλη.

1. Για τους περισσότερους ανθρώπους που ζουν στην Δύση ισχύει παραφρασμένο το θεώρημα του Όργουελ: «όλοι οι νεκροί από τρομοκρατικές επιθέσεις είναι ίσοι, αλλά μερικοί νεκροί από τρομοκρατικές επιθέσεις είναι πιο ίσοι από τους άλλους». Για να είμαι ειλικρινής το συμπέρασμα αυτό δεν το έβγαλα τώρα, απλώς επιβεβαιώθηκε για μια ακόμη φορά. Όπως μετά τους δίδυμους πύργους, μετά τις επιθέσεις στο Λονδίνο (2005) και τη Μαδρίτη (2004) και μετά την επίθεση στο Charlie Hebdo (τον Ιανουάριο).
Την ίδια ακριβώς στιγμή που αιματοκυλούσαν το Παρίσι, την Παρασκευή το βράδυ, άλλοι τρομοκράτες του ISIS ανατίναζαν προάστιο της Βηρυτού: 44 νεκροί, 200 τραυματίες. Η είδηση βγήκε στην επικαιρότητα με 24 ώρες καθυστέρηση, γιατί επισκιάστηκε από όσα έγιναν στο Παρίσι. Δύο ίδια ακριβώς γεγονότα, την ίδια ακριβώς χρονική στιγμή, είχαν τελείως διαφορετική αντιμετώπιση. Όχι μόνο από τα Μέσα Ενημέρωσης αλλά και από τα social media, όπου κανείς δεν έβαλε την σημαία του Λιβάνου στο προφίλ του.
Το καλοκαίρι του 2014, επί μήνες, το Ισραήλ βομβάρδιζε πόλεις και χωριά, άμαχο πληθυσμό, μέχρι και ένα σχολείο του ΟΗΕ στην Γάζα. Κανένας έγραψε στο facebook “Je Suis Palestinien”, ούτε βάφτηκαν μνημεία στα χρώματα της παλαιστινιακής σημαίας. Δυσανάλογα μικρή έκταση δημοσιότητας έλαβε η σφαγή των 200 αθώων παιδιών από τους ίδιους που –κατηγορούνται ότι- προκάλεσαν την τραγωδία στο Παρίσι. Ούτε εδώ είχαμε «Je Suis Syrien», ούτε εδώ έσβησαν τα φώτα στον Πύργο του Άιφελ. Λίγη παραπάνω συγκίνηση έλαβε ο Αϊλάν, το μικρό παιδί που βρέθηκε να κείται στην ελληνική ακτή –κι αυτό μόνο και μόνο χάρη στην δύναμη της, στημένης όπως αποδείχτηκε εκ των υστέρων, εικόνας. Και φυσικά, ο αριθμός των νεκρών στο Παρίσι ούτε καν προσεγγίζει τον αριθμό όσων χάνονται σε μια βδομάδα μόνο στο Αιγαίο, ακριβώς επειδή τους κυνηγούν οι ίδιοι άνθρωποι που προκάλεσαν το μακελειό στο Παρίσι.
Αντιλαμβάνομαι ότι η συγκίνησή μας είναι πολύ μεγαλύτερη όταν τα θύματα είναι άνθρωποι με τους οποίους -θεωρούμε ότι- μοιραζόμαστε ίδια πράγματα, ότι είμαστε πιο κοντά, ή ότι απειλείται ο τρόπος ζωής μας. Όταν στόχος είναι το σπίτι μας –γιατί στο Παρίσι, στη Νέα Υόρκη, στη Μαδρίτη και στο Λονδίνο θα θέλαμε να ζήσουμε. Στην Βηρυτό, πάλι, ποιος ονειρεύεται να φτιάξει ρίζες; Ποιος θέλει να πιστεύει ότι έχει σχέση με Λιβανέζους;
Λογικό, αλλά όχι δίκαιο. Νόμιμο, αλλά όχι ηθικό.2. Είτε από ανοησία είτε από μίσος, είτε και από τα δυο όσοι κατηγορούν συλλήβδην τους μουσουλμάνους για όσα συνέβησαν (και δυστυχώς θα ξανασυμβούν σε κάποιο άλλο θέρετρο τρόμου) ξεχνούν πως οι πρόσφυγες, στους οποίους πάνε να τα φορτώσουν, επιχειρούν να ξεφύγουν ακριβώς από αυτούς που προκάλεσαν την τραγωδία, τον ISIS. Αν ήθελα να υπεραπλουστεύσω την βλακώδη λογική τους θα έλεγα ότι οι μουσουλμάνοι είναι τόσο υπεύθυνοι για τους Τζιχαντιστές, όσο οι Χριστιανοί για τους Ναζί. Θυμίζω, επίσης, ότι το 2005 στο Λονδίνο, οι βομβιστές δεν ήσαν πρόσφυγες από την Συρία ούτε Τζιχαντιστές. Βρετανοί πολίτες ήσαν που είχαν ασπαστεί τον δυτικό τρόπο ζωής. Ενώ οι πρώτες πληροφορίες αναφέρουν πως τουλάχιστον δύο από τους τρομοκράτες ήσαν γάλλοι υπήκοοι.“3. Θα μιλήσουμε ποτέ για τους ηθικούς αυτουργούς; Για τις χώρες της Δύσης, μηδέ της Γαλλίας εξαιρουμένης, που πουλάνε όπλα στις χώρες του τρίτου κόσμου συντηρώντας, αν όχι δημιουργώντας, τις εστίες φωτιάς, ενισχύοντας συνακόλουθα τα μεταναστευτικά ρεύματα; Για την Γαλλία που εξόπλισε τον ISIS; Πριν από το μακελειό στο Παρίσι και πριν τις καθημερινές ανθρωποθυσίες στα νερά του Αιγαίου, στις πατρίδες αυτών των ανθρώπων, που βομβαρδίζονται ανηλεώς από όλες τις πλευρές, διεξάγεται ένα καθημερινό έγκλημα. Ναι, υπάρχουν φανατικοί. Αλλά πως γίνονται φανατικοί, ποιοι τους κάνουν. Στη Γαλλία υπάρχει μια γενιά πολιτών που ζουν σε παράκρουση. Είναι παιδιά μεταναστών από τις πρώην γαλλικές αποικίες. Αλγερινοί στη Γαλλία, Γάλλοι στην Αλγερία. Χωρίς πατρίδα. Μουσουλμάνοι σε μια χριστιανική χώρα, που όμως ολοένα περιχαρακώνεται. Αν δεν γίνει λόγος για το τι προκάλεσε πραγματικά όλο αυτό το κακό, θα το ζήσουμε ξανά και ξανά, ό,τι μέτρα προστασίας και να λάβουμε.
Ο δυτικός Τύπος με σημαντική καθυστέρηση ανακάλυψε ποιός χρηματοδότησε και εξόπλισε τους τρομοκράτες του Ισλαμικού Κράτους. Ανακάλυψε τη συμφωνία για άρση του εμπάργκο για το συριακό πετρέλαιο, στην οποία κατέληξαν το 2013 οι υπουργοί Εξωτερικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, χρηματοδοτώντας εμμέσως τις ομάδες του «Ελεύθερου Συριακού Στρατού», ανάμεσα στις οποίες είναι και ομάδες φιλικές προς τους τζιχαντιστές. Είναι οι κυβερνήσεις της ΕΕ μεταξύ αυτών και της Γαλλίας, που για τα δικά τους συμφέροντα, επιδιώκοντας την ανατροπή του καθεστώτος Άσαντ στη Συρία, έβαλαν τα χέρια τους και… έβγαλαν τα μάτια τους.4. Από όλο αυτό το μακελειό υπάρχουν χαμένοι αλλά και κερδισμένοι. Χαμένοι είναι οι πολίτες όλης της Ευρώπης που θα ζουν στον τρόμο εις το διηνεκές, θα δουν τον περιορισμό των ελευθεριών τους, της ελεύθερης διακίνησής τους. Χαμένη θα είναι κατά κύριο λόγο η Ελλάδα, η οποία θα δει ότι οι μεταναστευτικές ροές θα μπλοκαριστούν εδώ, στα ελληνικά σύνορα, καθώς οι άλλες ευρωπαϊκές χώρες θα υψώσουν μεταφορικά και κυριολεκτικά τείχη για να εμποδίσουν την έλευση νέων προσφύγων στις χώρες τους. Κερδισμένες είναι οι ευρωπαϊκές ελίτ, που θα επιβάλλουν με μεγαλύτερη ευκολία τα σχέδια περιορισμού των δικαιωμάτων των πολιτών. «Οι κυβερνήσεις, σήμερα», λέει ο ιταλός φιλόσοφος Αγκάμπεν, «δεν αποσκοπούν στη διατήρηση της τάξης αλλά στη διαχείριση της αταξίας. Και η αταξία πάντοτε υπάρχει: η κρίση, οι ταραχές, τα συμβάντα, η κατάσταση ανάγκης, όλα αυτά τα επικαλούνται ανά πάσα στιγμή. Αλλά το ζητούμενο είναι να παρέμβουν εκ των υστέρων». Οι συνθήκες επιτρέπουν την επιβολή κατάστασης έκτακτης ανάγκης στο διηνεκές. Ναι, σήμερα, έχουμε μία δημοκρατία υπό περιορισμό. Αλλά κερδισμένοι είναι οι μακελάρηδες του ISIS γιατί αυξάνουν πλέον την αποδοχή τους μεταξύ των ομοθρήσκων τους και πιθανώς θα βρίσκουν πλέον ευκολότερα νέα μέλη-ανθρώπινες βόμβες.5. Ο κόσμος αυτός δεν θα είναι ξανά ασφαλής, μέχρι να γίνει κόσμος για όλους. Οι πόλεμοι, η φτώχεια, η πείνα, οι αρρώστιες, η διαίρεση των ανθρώπων σε εκείνους που έχουν τα πάντα και σε εκείνους που έχουν τίποτα, η εκμετάλλευση των ανθρώπων στον τρίτο κόσμο, οξύνουν την βία και την οργή. Σε μια από τις αγαπημένες μου σκηνές στον «Κύκλο των Χαμένων Ποιητών», ο Κίτινγκ βάζει τους μαθητές του να ανέβουν στην έδρα για να μάθουν να βλέπουν τα πράγματα από μιαν άλλη οπτική γωνία. Αυτό πρέπει να κάνουμε και εμείς. Να μπούμε στην οπτική γωνία των φουκαράδων αυτού του κόσμου που είναι διάσπαρτοι πια παντού: στις φαβέλες του Ρίο, στις γειτονιές της Δραπετσώνας, στο Ανατολικό Λονδίνο, στις παραγκουπόλεις της Βομβάης, στα ερείπια της Βαγδάτης και της Κεφράγια. Ίσως έτσι τους καταλάβουμε. Αν γίνει αυτό, θα γίνει και το πρώτο βήμα για να αλλάξουν τα πράγματα…