Η (χρήσιμη) δραστηριοποίηση της Ελλάδας σε Ανατολική Μεσόγειο και Μέση Ανατολή

Η επίσκεψη του Ισραηλινού Προέδρου στην Ελλάδα αποτέλεσε ακόμη μία ισχυρή ένδειξη της σημαντικής βελτίωσης των διμερών σχέσεων τα τελευταία τρία χρόνια. Μετά από μία τυχαία συνάντηση του πρώην πρωθυπουργού, Γιώργου Παπανδρέου, με τον Ισραηλινό ομόλογο του σε ένα εστιατόριο στην Μόσχα τον Φεβρουάριο του 2010, κύλησε πολύ νερό στο αυλάκι. Τον Αύγουστο του ίδιου χρόνου κατά την επίσκεψη Νετανιάχου τέθηκαν οι βάσεις συνεργασίας, η οποία συστηματικοποιήθηκε το επόμενο διάστημα. Μεταξύ Σεπτεμβρίου 2010 και Μαρτίου 2012 υπήρξε σειρά επισκέψεων σε επίπεδο υπουργών, υπηρεσιακών παραγόντων και εμπειρογνωμόνων, πολλές φορές αθόρυβα, αλλά σχεδόν πάντα με απτά αποτελέσματα.

Και είναι αλήθεια πως ξεπερνώντας στερεότυπα του παρελθόντος επικράτησε μία ευρύτερη πολιτική συναίνεση γύρω από την ανάγκη ενίσχυσης των δεσμών Ελλάδας-Ισραήλ, πάντα με γνώμονα το εθνικό συμφέρον.

Αυτή η κατάκτηση δημιουργεί μία συνέχεια, αν και κάποιες πολιτικές δυνάμεις, αφιερώνοντας στο πρόγραμμα εξωτερικής τους πολιτικής περισσότερες λέξεις για το Παλαιστινιακό παρά για την Κύπρο, δείχνουν πρόθυμες να σπαταλήσουν εθνικό κεφάλαιο προς όφελος απροσδιόριστων τρίτων.

Και εδώ συνίσταται ένα από τα ελληνικά παράδοξα. Να ορίζουμε τις σχέσεις με το x κράτος υπό το πρίσμα των σχέσεων μας με το ψ κράτος. Επί παραδείγματι, ορισμένοι ανακαλύπτουν περιορισμούς στην ανάπτυξη δεσμών με το Ισραήλ λόγω της «κατεχόμενης» Παλαιστίνης. Και αυτό καταλήγει πρόφαση/άλλοθι ολιγωρίας.

Γιατί, όμως, οι φίλες αραβικές χώρες/οργανισμοί δεν καθορίζουν τις σχέσεις τους με την Τουρκία βάσει της κατοχής του βόρειου κομματιού της Κύπρου; Αυτό θα πρέπει, προφανώς, να μας «υποψιάσει». Άλλο να υπερασπίζεσαι το ισχυρό του δικαίου έναντι του δίκαιου του ισχυρού (πάγια ελληνική θέση), άλλο να εντοπίζεις και να αντιστέκεσαι στην αδικία, βασιζόμενος εν πολλοίς στο Διεθνές Δίκαιο, άλλο να στέκεσαι αλληλέγγυος στον αδύναμο και άλλο να εξαρτάς τα συμφέροντα σου από μονομανίες και στοχοποιήσεις (πχ. τρομοκράτης το Ισραήλ αλλά απελευθερωτικό κίνημα η Χαμάς) που, σε τελική ανάλυση, δεν λαμβάνουν υπόψη τους όλα τα δεδομένα.

Αν, μάλιστα, δεν υπήρχαν τα πρόσφατα ευρήματα υδρογονανθράκων στην Ανατολική Μεσόγειο, ο καθορισμός ΑΟΖ Κύπρου-Ισραήλ και τέλος η ραγδαία επιδείνωση των σχέσεων Τουρκίας-Ισραήλ δεν αποκλείεται, παρά τη δεδομένη πρόθεση της κυβέρνησης Παπανδρέου να δώσει νέα πνοή στις διμερή με το Ισραήλ, αυτά να παρέμεναν όμηρος εθνικών μύθων και ενός άκρατου φιλοαραβισμού, ο οποίος δεν απέδωσε εδώ και τρεις δεκαετίες τα αναμενόμενα.

Ασφαλώς η πολιτική μας στην Μεσόγειο και την ευρύτερη Μέση Ανατολή δεν μπορεί να είναι μονοδιάστατη. Ούτε ωφελούν οι αυταπάτες περί δημιουργίας τριγωνικών αξόνων Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ. Η καθεμία χώρα έχει τα δικά της συμφέροντα που άλλοτε ταυτίζονται, άλλοτε συμπληρώνονται, σε ορισμένες δε περιπτώσεις απλώς δεν συναντώνται.

Ωστόσο, δεν μπορούμε να παραγνωρίσουμε ότι πρόκειται για τις τρεις πλέον ανεπτυγμένες δημοκρατί