Ελένη Ράντου: Οι δανειστές θέλουν Τσίπρα γιατί περνάει ανώδυνα όλα τα μέτρα

Λίγο πριν από την πρεμιέρα της Φιλουμένα Μαρτουράνο στις 26 Οκτωβρίου, συναντήθηκα με την Ελένη Ράντου στο Θέατρο. Αφού είδα τις πρόβες κατάφερα να την “κλέψω” λίγο και να μιλήσουμε εφ’ όλης της ύλης. Με έξυπνο και καυστικό χιούμορ και αγάπη για τη ζωή, η αγαπημενη πρωταγωνίστρια μίλησε για τους φόβους της, τα κοινά στοιχεία που έχει με τη Φιλουμένα, την πολιτική και τον Αλέξη Τσίπρα αλλά και για την κατάσταση

— Φιλουμένα Μαρτουράνο. Μία παράσταση που αναμένεται να αγαπηθεί πολύ από το κοινό. Θα ήθελα να μου πείτε λίγα λόγια για την υπόθεση.

— Η υπόθεση στο θεατρόφιλο κοινό είναι γνωστή και αγαπημένη. Η Φιλουμένα είναι μία γυναίκα από τη μεριά της ζωής που δεν είναι η πιο ευχάριστη και πιο εύκολη. Από τον Σαντι πόριο, όπως λέει η ίδια, μία περιοχή που η κοινωνία πετάει ό,τι της περισσεύει. Κάνει μία διαδρομή ζωής μέσα από οίκους ανοχής, κάνοντας τη συγκλονιστική επιλογή να κρατάει τα παιδιά που συλλαμβάνει από την εμπειρία της ως πόρνη. Μεγαλώνοντας συναντά έναν άνδρα που, παρότι την ερωτεύεται πολύ δυνατά, δεν μπορεί να κάνει την υπέρβαση να την αποδεχτεί και να την συγχωρέσει, να συγχωρέσει τον εαυτό του, ουσιαστικά να πάψει να ντρέπεται για τη δική της τη ζωή.

— Θα λέγαμε ότι είναι ένα έργο διαχρονικό και μία ιστορία που έχουμε δει να γίνεται και στη ζωή.

— Το στοιχείο του κοινωνικού αποκλεισμού δεν τελειώνει ποτέ. Ειναι αιώνιο -απλά κάθε φορά παίρνει άλλη μορφή., πότε είναι μετανάστης, πότε είναι πόρνη, πότε είναι χρήστης ουσιών. Πάντως, γενικά με το διαφορετικό είμαστε πολύ επιφυλακτικοί και παρά πολύ φοβισμένοι, σαν κοινωνία.

— Πώς επιλέξατε το συγκεκριμένο έργο;

— Το χρειαζόμουν σα φάρμακο. Πάντα οι επιλογές μου κινούνται από πιο ταπεινα και προσωπικά κριτήρια. Τη χρειαζόμουν για να πάρω κουράγιο από τη δύναμή της. Να θυμηθώ πώς είναι να παλεύεις και να κερδίζεις τον αγώνα σου.

— Ποια είναι η μεγαλύτερη δυσκολία που, ενδεχομένως, αντιμετωπίσατε πάνω στο ρόλο;

— Ότι είναι μία γυναίκα που δεν επιτρέπει στον εαυτό της ποτέ να κλάψει. Έχει ανδροποιηθεί και έχει σκληρύνει τόσο μέσα από τις εμπειρίες της που, ενώ λέει πράγματα που πραγματικά σου έρχονται δάκρυα, πρέπει να τα συγκρατήσεις και να μην επιτρέψεις στον εαυτό σου την αυτολύπηση.

— Ποια μηνύματα περνάει το έργο στον θεατή; Γιατί και πέρσι ανεβάσατε ένα έργο με πολλά μηνύματα και γενικότερα επιλέγετε θεατρικά έργα που αγγίζουν τον άνθρωπο.

Αυτό το έργο είναι πιο φωτεινό από το περσινό γιατί σου λέει ότι η ανθρώπινη δύναμη είναι τόσο μεγάλη -παρότι σε αυτούς τους καιρούς μοιάζει να είναι τόσο κατακρεουργημένη– που μπορεί να καταφέρει να κάνει τις ανατροπές. Μπορεί ο άνθρωπος να γίνει ήρωας, με την έννοια τού να διαμορφώσει τη μοίρα του. Νομίζω ότι είναι μία στάση ζωής, έτσι θα την έλεγα ,κι όχι μήνυμα, που την έχουμε ανάγκη όλοι μας να νιώσουμε πια ότι είμαστε κυρίαρχοι του εαυτού μας και μπορούμε να διαμορφώσουμε τη μοίρα μας. Έστω κι αν είμαστε μία φωτεινή εξαίρεση. Κάπου υπάρχουν και άνθρωποι που διαμορφώνουν τη μοίρα τους. Έχουμε ανάγκη να τους βλέπουμε αυτούς γιατί είναι φωτεινά παραδείγματα για όλους, σε εποχές που νιώθουμε τόσο πεταμένοι στα σκουπίδια και πεταμένοι στην άκρη.

— Έχετε βρει κάποια κοινά στοιχεία της σύγχρονης γυναίκας με τη Φιλουμένα;

Ο αγώνας ζωής της. άσχετα αν είναι συνδυασμένος με μία εποχή μεταπολεμική, πάντα είναι ένας αγώνας ζωής, όχι μόνο κάθε γυναίκας αλλά κάθε ανθρώπου σε κοινωνική ύπαρξη. Να περάσει από την ανυπαρξία, στο να αποκτήσει όνομα. Γιατι η Φιλουμένα αυτό παλεύει. Να αποκτήσει όνομα. Κι ο Οδυσσέας να αποκτήσει όνομα πάλευε. Είναι μικρές οδύσσειες τα έργα που με αφορούν πολύ και με συγκινούν, που μέσα σε αυτήν την πορεία δεν μπορεί να έχεις μόνο νίκες, πέφτεις, σκοντάφτεις, σηκώνεσαι, ματώνεις. Αν όμως καταφέρεις να σηκωθείς, είναι ένα σπουδαίο μήνυμα.

— Τελικα η Φιλουμένα βρήκε την ευτυχία;

Η αλήθεια είναι ότι η Φιλουμένα όταν βρίσκει την ευτυχία .. για αυτήν η ευτυχία είναι το κλάμα. Αυτό είναι το υπέροχο ποιητικό σε αυτό το έργο. Ένας άνθρωπος που δεν κλαίει, όταν βρίσκει κλαίει, κάνει το αντίστροφο. Κάτι που δεν κάνει ο μέσος άνθρωπος που κλαίει από την δυστυχία. Αυτή κλαίει από ευτυχία -οπότε ακόμη και η ευτυχία της είναι εμβολιασμένη με το δάκρυ. Όπως ακριβώς είναι η ζωή. Τίποτα δεν είναι μόνο φωτεινό και τίποτα δεν είναι σκοτεινό.

— Για εσάς μετά από τόσα χρόνια πορείας, προσωπικής και επαγγελματικής, που κάνατε και μία ψυχοθεραπεία μέσα από το θέατρο, τι είναι ευτυχία;

Στιγμές. Ειναι στιγμές που ξαναγίνεσαι παιδί. Που σημαίνει ότι είσαι ανέμελος, αγνός, ανοιχτός, έχεις βρει επικοινωνία με τον ουρανό, το σύμπαν, ότι είσαι γειωμένος άρα δυνατός. Είναι στιγμές. Και μετά πάλι το χάνεις.

— Τον περασμένο Μάρτιο, που είχαμε βρεθεί, μου είχατε πει ότι κυνηγάτε την επιβίωση σαν να είστε 18 χρονών. Έχει αλλάξει αυτούς τους μήνες κάτι για εσάς προς το καλύτερο;

Όχι, απλώς το συνήθισα. (γελάει) Όχι βέβαια, όλοι την επιβίωση κυνηγάμε. Απλώς συμφιλιωθήκαμε με αυτήν την ιδέα, ότι θα κάνουμε ένα restart ολοι μαζί -που για κάποιους είναι πιο οδυνηρό, γιατί και η ηλικία δε βοηθάει. Μετά από κάποια ηλικία δεν έχεις τα κουράγια να κάνεις restart. Αυτή η εποχή έχει αποφασίσει να μας κρατήσει νέους. Να νιώθουμε συνέχεια 18αρηδες. Επιβάλλεται να είμαστε 18αρηδες, άρα να είναι όλα τα ενδεχόμενα ανοιχτά και να είναι σα μην έχουμε κατακτήσει ποτέ τίποτα.

Δεν ελέγχουμε καμία απόφαση. Είμαστε στα χέρια αποφάσεων που παίρνονται χωρίς εμάς.

Άλλοι παίρνουν τις αποφάσεις, όχι η ελληνική κυβέρνηση

— Το 2017 τελειώνει σε λίγο καιρό, αλλά η κατάσταση στην Ελλάδα δείχνει να πηγαίνει προς το χειρότερο. Χωρίς, βέβαια, να ξεσηκώνεται κάποιος. Εσείς όλο αυτό που βιώνουμε σε τι ποσοστό μπορείτε να το χρεώσετε στον ΣΥΡΙΖΑ;

— Νομίζω ότι είναι πέραν των κυβερνήσεων αυτά που συμβαίνουν. Αυτό αποδείχθηκε. Oι κυβερνήσεις είναι ουσιαστικοί εντολοδόχοι πολύ ανεπαρκείς και δεν αφορά μία μόνο κυβέρνηση, αλλά όλες τις κυβερνήσεις. Αυτό είναι και μία ματαίωση τρομερή που έχει νιώσει ο κόσμος. Δεν ελέγχουμε καμία απόφαση. Είμαστε στα χέρια αποφάσεων που παίρνονται χωρίς εμάς.

— Το εντυπωσιακό είναι πως, ενώ όλα τα γκάλοπ δείχνουν συντριπτική απόρριψη της πολιτικής της συγκεκριμένης κυβέρνησης, η πλειοψηφία δεν θέλει εκλογές. Τελικά είμαστε μαζοχιστές ή πιστεύουμε ότι δε θα αλλάξει τίποτα αν αλλάξει η κυβερνηση;

— Είναι η εποχή της ματαίωσης. Δεν πιστεύουμε ότι θα αλλάξει τίποτα με οποιαδήποτε κυβέρνηση. Γιατί όταν δοκιμάζεις μία κυβέρνηση, μετά δοκιμάζεις με άλλη και το αποτέλεσμα είναι το ίδιο, καταλαβαίνεις ότι ο λόγος σου δεν έχει στον ήλιο μοίρα.

Ξεθύμανε ο θυμός του κόσμου -Υπάρχει παραίτηση πια

— Πού θεωρείτε ότι οφείλεται το γεγονός ότι με την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ έχουν παρθεί πολύ σκληρά μέτρα, ίσως τα σκληρότερα, χωρίς ο κόσμος να έχει ξεσηκωθεί; Θυμάστε επί κυβερνήσεως Σαμαρά τι γινόταν.

— Υπάρχει μια αίσθηση λοβοτόμησης του κόσμου -κι αυτό είναι συνδυασμός πολλών πραγμάτων που έχουν συμβεί για να φτάσει κανείς εδώ. Γιατι έχει ξεθυμάνει ο θυμός, γιατί έχει παγιωθεί μία κατάσταση που αγγίζει σχεδόν τα 8-9 χρόνια, γιατί έχει κουραστεί, γιατί δε βλέπει φως από πουθενά. Υπάρχει μία παραίτηση.

Ψηφίζω πάντα το ίδιο κόμμα της αντιπολίτευσης

— Την προηγούμενη φορά μου είχατε πει ότι δεν σας αρέσει να λέτε αυτό που ψηφίζετε. Στις επόμενες εκλογές θα ψηφίσετε το ίδιο κόμμα με αυτό που ψηφίσατε στις περασμένες;

— Πολύ φοβάμαι ότι έχει χάσει κάθε αξία η ψήφος αυτήν τη στιγμή. Εγώ το ίδιο θα ψηφίσω, γιατί δεν ψήφισα και γενικά δεν ψηφίζω κόμματα τα οποία κάνουν κυβερνήσεις. Ψηφίζω κόμματα τα οποία κάνουν αντιπολιτεύσεις. Χάνει κάθε αξιοπιστία όλο το σύστημα όταν δεν υπάρχει κανένα αποτέλεσμα. Ο κόσμος δεν έχει χάσει την αξιοπιστία του μόνο στην πολιτική, έχει χάσει την εμπιστοσύνη του -εξαιτίας όλων αυτών- και στον εαυτό του και στον συνάνθρωπό του και σε όλες τις μορφές. Δεν εμπιστεύεται τίποτα.

— Όταν σας είχα ρωτήσει για τον Αλέξη Τσίπρα μου είχατε πει πως δεν πιστεύετε ότι ένας άνθρωπος μπορούσε να αλλάξει τα πράγματα στην Ελλάδα. Κι αυτό γιατί υπάρχει από πίσω ένα γενικότερο οικονομικό παιχνίδι. Τώρα πιστεύετε ότι θα βγάλει τη χώρα από τα μνημόνια το καλοκαίρι;

— Κανένας δεν βγάζει τη χώρα από τα μνημόνια. Η χώρα είναι χρεωμένη μέχρι εκεί που δεν παίρνει, οι πολίτες είναι χρεωμένοι μέχρι εκεί που δεν παίρνει. Όσο αντέχουν οι πολίτες την πείνα, θα αποπληρώνουμε χρέη. Αυτή είναι η πραγματικότητα.

Οι δανειστές θέλουν Τσίπρα γιατί περνάει όλα τα μέτρα

— Ο πρόεδρος του Eurogroup είπε πρόσφατα ότι εκλογές πρέπει να γίνουν το 2019. Η αντιπολίτευση σχολίασε ότι οι δανειστές επιθυμούν τον Τσίπρα να είναι κυβέρνηση γιατί περνάει τα πιο σκληρά μέτρα χωρίς να ξεσηκώνεται κανείς. Τι λέτε;

— Κανένας άλλος δεν περνάει τόσο ανώδυνα και χωρίς καμία αντίδραση όλα αυτά τα μέτρα. Και βέβαια θέλουν. Οι έξω δε θέλουν και κάτι άλλο -μόνο σταθερές κυβερνήσεις που να βγάζουν πλειοψηφία για να περνούν όλα τα μέτρα. Αφού γίνεται αδιαμαρτύρητα σχετικά, και βέβαια τους θέλουν.

— Κατά τη γνώμη σας κούρασε τους πολίτες το αίτημα του Κυριάκου Μητσοτάκη για πρόωρες εκλογές; Το λέω αυτό γιατί στα γκάλοπ η ψαλίδα δείχνει να κλείνει.

— Νομίζω ότι είναι παλιά αντιπολιτευτική μέθοδος αυτή. Πάντα ξέρουμε ότι κάθε αντιπολίτευση χρησιμοποιεί αυτό το επιχείρημα και το τρικ.

— Για τις εξελίξεις στην Κεντροαριστερά τι λέτε; Μπορεί να αναγεννηθεί αυτός ο χώρος;

— Νομίζω πως ό,τι καινούργιο γεννηθεί, θα γεννηθεί από κάτι πραγματικά καινούργιο, δε θα γεννηθεί από στάχτες.

Κεντροαριστερά: Όλοι υποψήφιοι είναι από παλιά υλικά

— Γεννηματά, Καμίνης, Ανδρουλάκης, Θεοδωράκης και Ραγκούσης… Μπορεί κάποιο από αυτά τα ονόματα να κάνει τη διαφορά;

— Όχι. Νομίζω ότι χρειάζεται δυνάμεις που έχουν γαλουχηθεί μέσα στην καινούργια πραγματικότητα και καλύτερα αντανακλαστικά. Δεν μπορείς, δηλαδή, με παλιά υλικά να φτιάξεις κάτι καινούργιο.

— Τηλεόραση παρακολουθείτε;

Όχι πολύ. Δεν προλαβαίνω, αλλά γενικά έχω χάσει και το ενδιαφέρον μου ως προς την εξέλιξη της τηλεόρασης.

Για τηλεόραση: Έχει γίνει πολύ προκάτ-Είναι τρομερά βαρετή

— Για ποιο λόγο έχει συμβεί αυτό κατά τη γνώμη σας;

— Και λόγω των οικονομικών δυσκολιών. Έχει χάσει κάθε ενδιαφέρον. Έχει γίνει πολύ προκάτ. Πολύ προβλέψιμη. Για έναν άνθρωπο που κάνει κι αυτή τη δουλειά και παρακολουθεί γενικώς, είναι τρομερά βαρετή.

— Νομίζω ότι αυτό φαίνεται κι από τις σειρές, μερικές εκ των οποίων πρωταγωνιστούσατε κιόλας, που κάνουν μεγαλύτερα νούμερα από ό,τι τα νέα προγράμματα.

–Καλά, αυτό έχει να κάνει και με μία ανάγκη του κόσμου να πατάει σε σταθερό έδαφος, σε κάτι που έχει νιώσει συναισθηματικά καλά. Από κει και πέρα και τα καινούργια προιόντα είναι τόσο προκάτ, τόσο φασόν που δεν μπορούν να μου κινήσουν, τουλάχιστον εμένα που είμαι μέσα στη δουλειά, το ενδιαφέρον. Από το τρέιλερ, ακόμη, ξέρω τι πρόκειται να δω. Δεν θα με εκπλήξει κάτι.

Βέβαια, έβλεπα Survivor πέρυσι

— Το survivor πέρσι το βλέπατε;

Και βέβαια το είχα παρακολουθήσει. Αυτό είχε μία αγνότητα σαν συνταγή. Ενώ ήταν πολύ παλιά η συνταγή, η επιλογή των προσώπων είχε μία αγνότητα και σε κέντριζε. Ήταν μία διαμόρφωση νεοελληνικού χάρτη προσώπων. Κι επειδή όλα ήταν φρέσκα, δημιουργούσε ένα πόλο έλξης. Σαν μια νέα σειρά που ξαφνικά πρωταγωνιστούν φρέσκες φυσιογνωμίες που δεν είναι αυτές που ξέραμε. Ας πούμε, ο μέσος όρος των συμμετεχόντων ήταν πολύ λιγότερο μελαχρινοί από την εικόνα που έχουμε για το μέσο Έλληνα. Ξφανικά είχαν ανοιχτά μάτια, καστανόξανθοι οι περισσότεροι κι όχι καταμελάχρινοι. Είχε μία συμπεριφορά λαικών ανθρώπων με άλλες εμμονές από αυτές που ξέραμε. Είχε νομίζω μία εξαιρετική επιλογή δείγματος Νεοελλήνων.

— Θέλατε να βγει νικητής ο Γιώργος Αγγελόπουλος;

Είχε ένα κοινωνικό ενδιαφέρον για μένα. Δεν κοιτούσα ποιος θα βγει πρώτος ή δεύτερος. Όσο για τον Γιώργο Αγγελόπουλο, επειδή έχουν αλλάξει οι εποχές, πρόκειται για ένα καινούργιο δείγμα νεολαικού ανθρώπου.

— Σε πρόσφατη συνέντευξή σας στον Πάνο Ζόγκα στο Downtown είχατε δηλώσει ότι επιθυμείτε να υιοθετήσετε ένα παιδί γιατί θέλετε να δώσετε αγάπη. Το συζητήσατε με την κόρη σας και τον Βασίλη;

— Ναι, είναι ένα θέμα που συζητιέται!

— Πώς προέκυψε αυτή η ανάγκη;

Μεγαλώνοντας, κι όταν πια κάνεις έναν κύκλο πραγμάτων, επιστρέφεις σε αυτό που είναι το πιο ουσιαστικό. Και νομίζω ότι το πιο ουσιαστικό είναι οι άνθρωποι. Να κάνεις σε έναν άνθρωπο καλύτερη τη ζωή του. Η υιοθεσία είναι μία προσφορά απέναντι σε έναν άνθρωπο που μπορείς να του δώσεις μία ευκαιρία στη ζωή, για καλύτερη ζωή.

— Στη ζωή φοβάστε;

Έχει στιγμές που τη φοβάμαι, έχει στιγμές που την κοροιδεύω, που της βγάζω γλώσσα. Δεν περνάς από μία φάση μόνο. Περνάς από χιλιάδες φάσεις. Το ζουμί είναι ότι την αγαπώ στο τέλος. Για να τη βγάζεις πέρα, ό,τι αγαπάς και φοβάσαι και το αγκαλιάζεις και το διώχνεις και το φέρνεις κοντά σου. Είναι σύνθετη η σχέση.

— Είστε πολλά χρόνια πάνω στην σκηνή, θέλω να μου πείτε μία στιγμή που σας έχει μείνει αξέχαστη.

— Είναι παρά πολλές. Οι στιγμές που συνήθως μένουν αξέχαστες είναι εκείνες που σε κάθε παράσταση θέλεις να βάλεις τα γέλια -κι επειδή ακριβώς απαγορεύεται, κάτι μέσα σου σε σπρώχνει να κάνεις αυτό που απαγορεύεται και -πίστεψέ με- η προσπάθεια να μη γελάσεις πολλές φορές είναι τόσο κουραστική που τελειώνεις κομμάτια την παράσταση.

— Σας έχει πιάσει ποτέ νευρικό γέλιο ή να χάσετε τα λόγια σας;

— Περισσότερο να μπερδέψω τα λόγια μου, αλλά πιο συχνα να με πιάσει νευρικό και να μην μπορώ να το σταματήσω. Να το καταλάβει και ο θεατής και να γελάμε όλοι μαζί. Μας έχει τύχει να παίζουμε και να πέσει από το ταβάνι ένας ολόκληρος σοβάς.

— Στην τηλεόραση θα σας δούμε κάποια στιγμή;

— Δεν είναι στα άμεσα σχέδιά μου, γιατί τα σχέδια όλα είναι πια υπό διαμόρφωση. Δεν μπορεί κανείς να προγραμματίσει τίποτα σε αυτούς τους καιρούς. Ειμαστε έρμαια των συνθηκών. Σαν να περιμενεις τη σύνταξή σου από το Υπουργείο Οικονομικών.