Τουρκία: Η αύξηση των επιτοκίων ανέσχεσε την πτώση της λίρας

Η αύξηση των επιτοκίων της κεντρικής τράπεζας της Τουρκίας μπορεί να ανέσχεσε την πτώση της τουρκικής λίρας και να αποκατέστησε την αξιοπιστία του κεντρικού πιστωτικού ιδρύματος στα μάτια των επενδυτών, αλλά η κίνηση αυτή θα ανασχέσει την ανάπτυξη, και μάλιστα σε μια ιδιαίτερα λεπτή συγκυρία για τον πρωθυπουργό Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ενώ μπορεί να μην θωρακίσει την οικονομία της χώρας για πολύ, με δεδομένη την εύθραυστη ισορροπία του διεθνούς οικονομικού περιβάλλοντος.

Η κεντρική τράπεζα προχώρησε στην αύξηση όλων των σημαντικών της επιτοκίων με δραματικό τρόπο κατά την διάρκεια μιας έκτακτης συνεδρίασης της επιτροπής νομισματικής πολιτικής της αργά χθες, αψηφώντας τις ενστάσεις του Ερντογάν, καθώς πάσχιζε να ανακόψει την πτώση της ισοτιμίας του τουρκικού νομίσματος, που σπάει αλλεπάλληλα αρνητικά ρεκόρ.

Η τόλμη των κινήσεών της προκάλεσε αίσθηση στους επενδυτές και η τουρκική λίρα κατέγραψε τα μεγαλύτερα κέρδη μέσα σε μία ημέρα εδώ και πάνω από πέντε χρόνια, τροφοδοτώντας ελπίδες ότι θα σταματήσει το φαύλο κύκλο των μαζικών ρευστοποιήσεων που πλήττει αναπτυσσόμενες οικονομίες τις τελευταίες εβδομάδες.

Όμως τα κέρδη της λίρας, η άνοδος της οποίας έφτασε έως και στο 4% μέσα στην ημέρα, εξανεμίστηκαν αργότερα σήμερα καθώς η προσοχή των αγορών στράφηκε στην προσδοκώμενη απόφαση της ομοσπονδιακής κεντρικής τράπεζας των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής, της Fed, για την δική της νομισματική πολιτική.

Ο Ερντογάν, ο οποίος επιδιώκει να τονώσει την ανάπτυξη ενόψει και μιας σειράς εκλογικών αναμετρήσεων οι οποίες αρχίζουν σε δύο μήνες, εξέφραζε την έντονη αντίθεσή του στην αύξηση του κόστους δανεισμού των επιχειρήσεων και των νοικοκυριών επικρίνοντας αυτό το οποίο αποκαλεί «το λόμπι των επιτοκίων»—κερδοσκόπους οι οποίοι θέλουν να στραγγαλίσουν την τουρκική οικονομική ανάπτυξη και να υποσκάψουν την τουρκική οικονομία. Δεν είχε, ως πριν από λίγο, αντιδράσει επίσημα στην αύξηση των επιτοκίων.
Πάντως ένα κορυφαίο κυβερνητικό στέλεχος το οποίο μίλησε υπό τον όρο να μην κατονομαστεί στο πρακτορείο ειδήσεων Ρόιτερς σχολίασε ότι το κεντρικό πιστωτικό ίδρυμα της Τουρκίας πήρε μια σκληρή, αλλά απαραίτητη απόφαση.

«Αυτή η κίνηση ασφαλώς θα έχει ορισμένες συνέπειες για την οικονομία, ιδίως μια μείωση της κατανάλωσης, να καταστούν υψηλότερα τα κόστη δανεισμού, και ακόμη την επιβράδυνση του ρυθμού ανάπτυξης» του Ακαθάριστου Εθνικού Προϊόντος», είπε ο αξιωματούχος αυτός και πρόσθεσε ότι ο στόχος για ανάπτυξη 4% του ΑΕΠ το 2014 μοιάζει να τίθεται πλέον σε κίνδυνο.

Η οικονομία της Τουρκίας αναπτύχθηκε με ρυθμό που εκτιμάται ότι ανήλθε στο 3,6% το 2013, αλλά ο υψηλότερος πληθωρισμός και η σταδιακή μείωση του φθηνού χρήματος που διοχετεύει την αγορά η Fed μειώνουν τις προσδοκίες περί βελτίωσης της κατάστασης φέτος.

«Αν και δεν θα υπάρχουν άμεσα πολιτικές συνέπειες, οι επερχόμενες εκλογές με χαμηλό ρυθμό ανάπτυξης ασφαλώς θα (μας) στοιχίσουν», τόνισε ο ίδιος αξιωματούχος.
Ο οίκος αξιολόγησης Fitch, ο οποίος τοποθετεί το αξιόχρεο της Τουρκίας στο BBB-, τόνισε ότι η αύξηση των επιτοκίων αυξάνουν την αξιοπιστία της κεντρικής τράπεζας της χώρας, αλλά θα πλήξουν την εγχώρια ζήτηση και μπορεί να μειώσουν τον αναπτυξιακό ρυθμό.

Η τουρκική κεντρική τράπεζα πάσχιζε να περιορίσει την σχεδόν ελεύθερη πτώση της τουρκικής λίρας φέτος, καθώς η εμπιστοσύνη των επενδυτών επλήγη από το σκάνδαλο διαφοράς το οποίο κλυδωνίζει την κυβέρνηση αλλά και τις παγκόσμιες επιπτώσεις της σταδιακής μείωσης του μεγέθους του πακέτου τόνωσης της οικονομίας των ΗΠΑ με νομισματικά μέσα που διατηρεί πάντως σε ισχύ η Fed.

Ο υπουργός Οικονομικών Μεχμέτ Σιμσέκ αποπειράθηκε να υποβαθμίσει τις συνέπειες της αύξησης των επιτοκίων, δηλώνοντας ότι η τουρκική οικονομία θα μπορούσε να υποστεί ακόμα μεγαλύτερο πλήγμα εάν η αξιοπιστία της κεντρικής τράπεζας ετίθετο υπό αμφισβήτηση. «Εάν δεν διατηρήσουμε την αξιοπιστία, η ανάπτυξη θα έχανε έδαφος σε πολύ μεγαλύτερη κλίμακα. Θα εξασθένιζε πολύ πιο γρήγορα», εκτίμησε ο Σιμσέκ στο τουρκικό τηλεοπτικό ειδησεογραφικό δίκτυο NTV.

Η λίρα ανέκτησε έδαφος αρχικά έναντι του δολαρίου πέφτοντας στις 2,18 για ένα δολάριο από 2,39 που ήταν τη Δευτέρα, αλλά υποχώρησε ξανά γύρω τις 18:30, στις 2,239. Στο μεταξύ ο δείκτης των τραπεζικών μετοχών υποχώρησε 4,9% σήμερα, καθώς η άνοδος των επιτοκίων ήγειρε φόβους περί ραγδαίων πτώσης της ζήτησης και μείωσης των περιθωρίων κέρδους τους.