Το δημοψήφισμα του Κάμερον, το πιθανό BREXIT και οι συνέπειες...

Βλέποντας ο βρετανός πρωθυπουργός Ντέιβιντ Κάμερον τα ποσοστά της κυβέρνησής του να πέφτουν συνεχώς, με προοπτική περαιτέρω συρρίκνωσης τους, αφού το πρόγραμμα περικοπών στις δημόσιες δαπάνες που «τρέχει» μπορεί να συγκριθεί μόνο με τις καλύτερες ημέρες της... «σιδηράς» Θάτσερ , αποφάσισε να «επενδύσει» στο διαρκώς αυξανόμενο ευρωσκεπτικιστικό ρεύμα που αναπτύσσεται στις τάξεις της βρετανικής κοινωνίας και να ρίξει μία πολιτικά... αβέβαιη ζαριά. Σε μία ομιλία - σταθμό για την πολιτική του καριέρα, όπως χαρακτηρίστηκε από πολλούς αναλυτές, την περασμένη Τετάρτη ο Κάμερον ανακοίνωσε την πρόθεσή του για διενέργεια δημοψήφισματος με διακύβευμα την παραμονή ή όχι της χώρας του στην ΕΕ, με ορίζοντα διεξαγωγής έως το 2017, σφραγίζοντας με αυτό τον τρόπο την ευρωσκεπτικιστική στροφή της Μεγάλης Βρετανίας. Και μπορεί ο Βρετανός πρωθυπουργός να μίλησε για την επαναδιαπραγμάτευση της σχέσης της χώρας του με την Ευρωπαϊκή Ένωση πριν γίνει το δημοψήφισμα, ωστόσο η έκβαση των συνομιλιών δεν προβλέπεται αίσια, αφού τα αιτήματα που βάζει ο Κάμερον στο τραπέζι της συζήτησης, όπως λόγου χάρη οι περικοπές στον κοινοτικό προϋπολογισμό, αλλά και η μείωση της βρετανικής συνεισφοράς, δεν φαίνεται να διαπραγματεύονται από τους Ευρωπαίους. Τα οφέλη του... BREXIT Με την οικονομική κρίση να βρίσκεται στο ζενίθ της, ο Κάμερον - με τον έναν ή τον άλλον τρόπο- επιζητεί περισσότερη αυτονομία για τη χώρα του, και σε αυτό το πλαίσιο κινούνται οι εξαγγελίες του την περασμένη Τετάρτη. Είτε με τον επαναπροσδιορισμό της σχέσης της με την ΕΕ, είτε με την απόσχιση μέσω δημοψηφίσματος, η Βρετανία θα μπορέσει να αποκτήσει μεγαλύτερη ευελιξία κινήσεων, αλλά και την ευχέρεια να διαχωρίζει τις θέσεις της από τις Βρυξέλλες - κατ' επέκταση τον κύριο ανταγωνιστή της το Βερολίνο - σε ζητήματα που διαφωνεί, νομικής φύσης, αλλά και σε θέματα εξωτερικής και οικονομικής πολιτικής. Ταυτόχρονα, ο βρετανικός τραπεζικός τομέας θα «γλιτώσει» τόσο από τον προωθούμενο στην υπόλοιπη Ευρώπη φόρο χρηματοπιστωτικών συναλλαγών , όσο και από την οποιασδήποτε μορφής εποπτεία από την ΕΕ. Την ίδια στιγμή θα απομακρυνθεί και ο σκόπελος της δημοσιονομικής σύγκλισης, γεγονός που θα έδινε τη δυνατότητα για άσκηση και μίας πιο ανεξάρτητης οικονομικής πολιτικής, ενώ πιθανό BREXIT θα ελάφρυνε τον βρετανικό προϋπολογισμό κατά 9 δισ. ευρώ το χρόνο, τα οποία αποτελούν τη συνεισφορά στον ευρωπαϊκό «κορβανά». Δούναι και λαβείν... Και όμως... Τα οφέλη από μία ενδεχόμενη βρετανική απόσχιση μπορεί αποδειχθούν ψίχουλα μπροστά στις απώλειες που θα μπορούσαν να έχουν και οι δύο πλευρές. Μία αλλαγή στις σχέσεις Βρετανίας - ΕΕ θα άλλαζε και τ ο εμπορικό status quo, α φού η κοινοτική αγορά απορροφά το 53% των βρετανικών εξαγωγών. Σε μία Ευρώπη του μέλλοντος, με τη χώρα εκτός της Ένωσης και δίχως να μπορεί να παρέμβει σε κεντρικό επίπεδο για τη διαμόρφωση των κανόνων του «παιχνιδιού», οι συνέπειες θα μπορούσαν να είναι απρόβλεπτες για το βρετανικό εμπόριο. Αρκετοί οικονομολόγοι υπογραμμίζουν και τον κίνδυνο υποχώρησης των ξένων άμεσων επενδύσεων στη Βρετανία, γεγονός που θα απέφερε μείωση της τάξης του 2,25% του ΑΕΠ, ενώ πολλές τράπεζες και επιχειρήσεις ζητούν να μην αλλάξουν οι σχέσεις με την ΕΕ, γιατί η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει μεγαλύτερη διείσδυση σε ξένες αγορές, όπως αυτή της Κίνας. Αλλά και η Ευρώπη από τη μεριά της κινδυνεύει να χάσει όλα τα διπλωματικά αλλά και στρατιωτικά οφέλη που απορρέουν από τη συμμετοχή της Μεγάλης Βρετανίας στην ΕΕ. Και κυρίως το δεύτερο, γιατί οι βρετανικές ένοπλες δυνάμεις είναι από τις πιο άρτια εξοπλισμένες παγκοσμίως, κάτι το οποίο θα σήμαινε μείωση της επιχειρησιακής δυνατότητας των ευρωπαϊκών ενόπλων δυνάμεων. Στο οικονομικό σκέλος όμως, πέρα από την καθαρή συνεισφορά της Βρετανίας στον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό, τα ζητήματα που προκύπτουν είναι μεγαλύτερα και έχουν να κάνουν με το ίδιο το οικοδόμημα. Εάν μία από τις μεγαλύτερες οικονομίες της Ένωσης επέλεγε να αποχωρήσει, αυτομάτως θα δημιουργούσε μεγαλύτερες και πιο επικίνδυνες ρωγμές... Δεδομένο του ότι μέχρι το 2017 που είναι ο χρονικός ορίζοντας για το δημοψήφισμα είναι εξαιρετικά αμφίβολο εάν θα έχει ξεπεραστεί η κρίση, ενδεχόμενο BREXIT, μόνο χειρότερα θα έκανε τα πράγματα για την Ευρώπη και κατ' επέκταση την Ευρωζώνη. «Η Ευρώπη δεν μπορεί να γίνει α λα καρτ» Σε αυτό το μήκος κύματος βρίσκονται και τα μηνύματα των ΗΠΑ αλλά και των Ευρωπαίων, με τον προβληματισμό και τον εκνευρισμό για τη... βραδυφλεγή βόμβα που τοποθέτησε στα θεμέλια της ΕΕ ο Κάμερον, να είναι διάχυτος... Οι Ηνωμένες Πολιτείες τρέμουν το ενδεχόμενο της αποδυνάμωσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης τόσο σε στρατιωτικό όσο και σε πολιτικό επίπεδο, αφού πρόκειται για τον βασικότερο τους σύμμαχο και εμπορικό εταίρο. Για αυτό εξάλλου τόσο ο Ομπάμα όσο και άλλοι Αμερικανοί αξιωματούχοι υπογραμμίζουν όπου σταθούν και όπου βρεθούν ότι οι Βρετανοί θα πρέπει να παραμείνουν μέσα στην Ένωση. «Οι ΗΠΑ θεωρούν σημαντική μια ισχυρή θέση της Βρετανίας εντός της ΕΕ», είναι η χαρακτηριστική θέση του προέδρου των ΗΠΑ. Οι Γερμανία από την πλευρά της εμφανίζει μία πιο διαλλακτική στάση. Εξάλλου πολλές φορές η Άνγκελα Μέρκελ συμφωνεί με τις... νεοφιλελεύθερες απόψεις του Ντέιβιντ Κάμερον, ειδικά όταν αυτές έχουν να κάνουν σε περικοπές κοινοτικών κονδυλίων. Η Μέρκελ, σε μία προσεκτικά διατυπωμένη ανακοίνωση μπορεί μιλάει για τις διαπραγματεύσεις που έρχονται, δίχως όμως να τρέφει αυταπάτες: «Είμαστε έτοιμοι να συζητήσουμε τις βρετανικές επιθυμίες πρέπει πάντοτε να έχουμε κατά νου ότι άλλες χώρες έχουν διαφορετικές επιθυμίες και οφείλουμε να επιτύχουμε έναν έντιμο συμβιβασμό. Θα συνομιλήσουμε εντατικά με τη Βρετανία για τις δικές της ιδέες, αλλά αυτό είναι κάτι που για να γίνει θα χρειαστεί χρόνο, δηλαδή τους ερχόμενους μήνες», δήλωσε χαρακτηριστικά. Η Γαλλική κυβέρνηση από την άλλη δεν έκανε ιδιαίτερη προσπάθεια να κρύψει τον εκνευρισμό της για τις εξαγγελίες του Βρετανού πρωθυπουργού, με χαρακτηριστικότερο το σχόλιο του υπουργού Εξωτερικών Λοράν Φαμπιούς: «Η Ευρώπη δεν μπορεί να γίνει "α λα καρτ" όπου μια χώρα θα μπορεί να επιλέγει ποιοι κανόνες την δεσμεύουν». Παναγιώτης Βελισσάρης - Λυμπερίδης