Το χρέος, οι απάτες και οι... αυταπάτες τής «διευθέτησής» του

Βασικό προπαγανδιστικό χαρτί και μέσο πίεσης για την εφαρμογή της μνημονιακής πολιτικής των τελευταίων ετών αποτελεί αναμφίβολα το τεράστιο (αναλογικά με το ΑΕΠ) ελληνικό χρέος, η εξυπηρέτηση και η μείωση του οποίου, υποτίθεται, αποτελεί τον βασικό πυλώνα χάραξης της οικονομικής πολιτικής της Ελλάδας από τους δυνάστες της που εσχάτως ενδύονται την τήβεννο των “θεσμών”. Η απάντηση στο πρόβλημα του χρέους και της διαχείρισής του, παρουσιάζεται

Αυτή την “αλήθεια” που από το 2009 προσπαθούν να εμπεδώσουν με κάθε τρόπο οι διεθνείς τοκογλύφοι και οι ντόπιοι υποτακτικοί τους, ενστερνίστηκε η “αριστερά” του ΣΥΡΙΖΑ (και όχι μόνο), πάνω σε αυτήν έστησε το προεκλογικό της πρόγραμμα και με αυτήν έπλεξε το τελευταίο αφήγημα της εξόδου από την κρίση.

Πριν αναφερθούμε στις παλινωδίες του ΣΥΡΙΖΑ και της κυβέρνησής του για το ζήτημα του χρέους και στα συμπεράσματα που οφείλουμε να βγάλουμε από τη σημερινή πραγματικότητα, έχει αξία να σταθούμε σε τρεις επισημάνσεις.

1. Από το 2010 που εφαρμόζεται, υποτίθεται, η πολιτική που στοχεύει στην απομείωση του ελληνικού χρέους, των δυόμιση τελευταίων ετών συμπεριλαμβανομένων, το χρέος και σε απόλυτους αριθμούς και ως ποσοστό του ΑΕΠ αυξάνει. Βαδίζοντας στον 8ο χρόνο μνημονιακής βαρβαρότητας οι αριθμοί πιστοποιούν τα παρακάτω:

Το 2009 το χρέος ανέρχονταν σε 298 δις ευρώ και 129% του ΑΕΠ

Το 2015 έφτασε τα 320 δις ευρώ και 175% του ΑΕΠ.

Το 2017, με βάση τα στοιχεία της ΕΚΤ που δημοσίευσε ο Οργανισμός Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους στις 31/3/2017, αυτό ανέρχονταν στα 326,5 δις ευρώ, ενώ υπολογίζεται μέχρι το τέλος του έτους να ξεπεράσει τα 330 δις και το 179% του ΑΕΠ.

Στο ίδιο διάστημα ο ελληνικός λαός με τις εφαρμοζόμενες αιματηρές πολιτικές έχει αποδώσει εκατοντάδες δις περισσότερα στους τοκογλύφους (τόκοι, χρεολύσια, διάσωση τραπεζών κλπ) από αυτά που δανείζεται, υποτίθεται για να καλύπτει τις ανάγκες του ελληνικού κράτους. Από το 1992 μέχρι σήμερα ο ελληνικός λαός έχει πληρώσει για την εξυπηρέτηση των δανείων το τεράστιο ποσό της τάξης του 1,5 τρις ευρώ!!

Από όλα τα παραπάνω και με δεδομένο ότι αυτοί που χαράζουν την οικονομική πολιτική για τη χώρα μας μόνο τυχαίοι δεν είναι για να κάνουν λάθη, γίνεται φανερό ότι το μόνο που δεν αποτελεί στόχο της ακολουθούμενης πολιτικής (που δεν ξεχνάμε ότι 2 και πλέον χρόνια τώρα και ο ΣΥΡΙΖΑ εφαρμόζει) είναι το ύψος ή πολύ περισσότερο η “λύση” του προβλήματος του ελληνικού χρέους. Γιατί κανείς δεν μπορεί να πιστέψει ότι όλοι αυτοί οι σπουδαίοι οικονομολόγοι με γραβάτα ή χωρίς, έχουν στόχο τη διευθέτηση του χρέους, αλλά οκτώ χρόνια τώρα αυτό πάει από το κακό στο χειρότερο.

2. Έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον η θέση των “θεσμών” και των ντόπιων κυβερνήσεών τους στο ζήτημα της διευθέτησης του χρέους. Ανάλογα με το χρόνο και τις απαιτήσεις των ιμπεριαλιστών οι κυβερνητικοί παράγοντες άλλαζαν γραμμή από την άρνηση κάθε πρότασης για κούρεμα, μέχρι την ταύτιση της διαγραφής μέρους του χρέους, με το “φως στο τούνελ” και την έξοδο από την κρίση.

-Στην αρχή ο Παπακωνσταντίνου (7/10/2009-17/6/2011) πιστός στη γραμμή που υπαγόρευαν οι ξένοι στην κυβέρνηση Γ.Α. Παπανδρέου παρουσίαζε την προοπτική του κουρέματος του χρέους ως καταστροφή.

“Η αναδιάρθρωση, το κούρεμα του χρέους θα ήταν τεράστιο λάθος για τη χώρα, με πάρα πολύ μεγάλο κόστος... θα απομειώνονταν η περιουσία των ταμείων... Πείτε ότι το χρέος αύριο το πρωί με ένα μαγικό τρόπο το μειώναμε κατά 50%. Ωραία, δεν πρέπει κάθε χρόνο να μη δημιουργούμε νέο χρέος;...” Σε πλήρη αρμονία με την τρόικα και τον τότε πρωθυπουργό, αυτά δήλωσε ο Παπακωνσταντίνου στις 3/5/2011 στη ΝΕΤ.

-Αμέσως μετά όμως, στα τέλη του 2011, με υπουργό Οικονομίας τον Βενιζέλο, το αφήγημα έχει αλλάξει, το κούρεμα ξαφνικά γίνεται το νέο “succes story” των τροϊκανών που θεωρούν ότι έτσι “θα καταστεί βιώσιμο” και υπογράφεται η συμφωνία για κούρεμα ύψους 107 δις ευρώ που αντιστοιχεί σε 53,5% του συνολικού χρέους. Ξέφρενα πανηγύρια ακολουθούν τη συμφωνία, ο Βενιζέλος κάνει λόγο για ιστορική επιτυχία και το παραμύθι της εξόδου από την κρίση ξαναφουντώνει. Τελικά τα λόγια του Παπακωνσταντίνου θα αποδειχθούν προφητικά γιατί και τα ταμεία θα χάσουν την περιουσία τους και το κουρεμένο χρέος θα θεριέψει ακόμα περισσότερο.

-Ακολουθεί ο Στουρνάρας και ο Χαρδούβελης, αμφότεροι υπουργοί της κυβέρνησης Σαμαρά, όπου αποκηρύσσουν κάθε σενάριο διαγραφής. «Δεν αποτελεί επιλογή η διαγραφή του δημοσίου χρέους» θα δηλώσει ο Χαρδούβελης τον Σεπτέμβρη του 2014, ευθυγραμμιζόμενος πλήρως με τις απαιτήσεις των εταίρων του.

-Με τις εκλογές και την ανάδειξη του ΣΥΡΙΖΑ στην κυβέρνηση τον Ιανουάριο του 2015, το θέμα της διαγραφής μέρους του χρέους θα μπει κάτω από τον τίτλο της “βιώσιμης λύσης” και με τις συνεχείς οχλήσεις-απαιτήσεις του ΔΝΤ για τη διευθέτησή του θα βρεθεί στην επικαιρότητα μέχρι σήμερα.

Αυτό που πρέπει να κρατήσουμε είναι ότι η διαγραφή του χρέους σε συνθήκες συνέχισης της πολιτικής της εξάρτησης και του νεοαποικιακού ελέγχου είναι το λιγότερο κενή περιεχομένου, ενώ γίνεται φανερό ότι τα σενάρια διαχείρισης του χρέους, είτε είναι επιμήκυνση είτε κούρεμα, είτε εξυπηρέτηση, μπορεί να υιοθετούνται κατά περίπτωση και από τα ιμπεριαλιστικά κέντρα και από τις ορντινάτσες τους.

3. Ασφαλώς δημόσιο χρέος δεν έχει μόνο η Ελλάδα. Όλες οι χώρες του καπιταλιστικού πλανήτη έχουν τεράστια δημόσια χρέη, κάτι που αποδεικνύει ότι το πρόβλημα χρέους δεν είναι ελληνικό. Η ιδιομορφία της Ελλάδας έχει να κάνει με την ολόπλευρη εξάρτηση της από τις ιμπεριαλιστικές ύαινες και όχι με το χρέος και το ύψος του. Δεν είναι τυχαίο ότι χώρες όπως οι ΗΠΑ (αναφέρεται επίσημα 19 τρις δολ. δημόσιο χρέος - περίπου 107% του ΑΕΠ- όμως γίνεται λόγος για πραγματικό χρέος πολλαπλάσιο αυτού του αριθμού), η Βρετανία, η Ιαπωνία και η Γαλλία έχουν τεράστια χρέη τα οποία ακόμη και ως ποσοστό του ΑΕΠ είναι παραπλήσια του ελληνικού. Όμως ποτέ και κανένας “θεσμός” δεν πρόκειται να παρέμβει έτσι απλά σε αυτές τις χώρες για να αρπάξει τον πλούτο τους.

Είναι κάτι παραπάνω από προφανές ότι δεν είναι γενικώς και αορίστως “ληστρικό”, όπως ονομάζουν το χρέος, αλλά ληστρική είναι η πολιτική που ακολουθείται ως αποτέλεσμα πρώτα και κύρια της εξάρτησης της Ελλάδας από τον ευρωπαϊκό και αμερικάνικο ιμπεριαλισμό.

* Όλα τα παραπάνω αναφέρονται επειδή την απάτη που έστησε η κυρίαρχη προπαγάνδα στην Ελλάδα, με βάση την οποία το χρέος παρουσιάστηκε ως η πηγή του ελληνικού προβλήματος, υιοθέτησαν και υιοθετούν επί της ουσίας δυνάμεις που αναφέρονται στην αριστερά, όπως συνέβη με τον ΣΥΡΖΑ, λειτουργώντας αποπροσανατολιστικά σε σχέση με το πραγματικό πρόβλημα και καλλιεργώντας σωρεία επώδυνων αυταπατών για το ρόλο μιας “άλλης διαχειριστικής” πρότασης “διευθέτησής” του.

Ο ΣΥΡΙΖΑ αντιμέτωπος με την πραγματικότητα και τον ραγιαδισμό... του.

Ξεκινώντας με την παραδοχή ότι το πρόβλημα της Ελλάδας πηγάζει από το δημόσιο χρέος της, όπως επιτάσσει το πλαστό αφήγημα των ξένων δυναστών της, ο ΣΥΡΙΖΑ έστησε το προεκλογικό του πρόγραμμα στο βάθρο της διαγραφής του μεγάλου-επαχθούς μέρους του χρέους. Πρόσφερε έτσι και αυτός την πρώτη μεγάλη υπηρεσία από την πλευρά της “αριστερής αμφισβήτησης” στους κυρίαρχους κύκλους, που τόση ανάγκη είχαν στη φάση ανόδου των αντιιμπεριαλιστικών αισθημάτων-αιτημάτων και αγώνων του ελληνικού λαού, να κυριαρχήσει η φωνή που επέμενε στον ευρωπαϊκό μονόδρομο και την “ανάγκη των προστατών” και που θα έκρυβε το μεγάλο πολιτικό ζήτημα της εξάρτησης κάτω από το χαλί μιας “άλλης διαπραγμάτευσης” του χρέους και της διαχείρισής του.

Ο ΣΥΡΙΖΑ θα ξεκινήσει από το κείμενο του ιδρυτικού του συνεδρίου, το 2013 διακηρύσσοντας...

“Αποτρέπουμε τη μετατροπή της χώρας μας σε αποικία χρέους. Επαναδιαπραγματευόμαστε τις δανειακές συμβάσεις και ακυρώνουμε τους επαχθείς όρους τους, θέτοντας ως πρώτο θέμα τη διαγραφή του μεγαλύτερου μέρους του χρέους, πραγματοποιώντας λογιστικό έλεγχο. Όπως συμπυκνώνει το σύνθημα «καμιά θυσία για το ευρώ”...

Το Σεπτέμβρη του 2014 από τη ΔΕΘ και ενώ προετοιμάζεται για τους κυβερνητικούς θώκους, ο Τσίπρας σαφώς πιο ήπια θα κάνει λόγο για: “Τη διαγραφή του μεγαλύτερου μέρους της ονομαστικής αξίας του χρέους, ώστε να γίνει βιώσιμο. Έγινε για τη Γερμανία το 1953. Να γίνει και για την Ελλάδα το 2014... «Ρήτρα ανάπτυξης» στην αποπληρωμή του υπόλοιπου, έτσι ώστε να εξυπηρετείται από την ανάπτυξη και όχι από το πλεόνασμα του προϋπολογισμού... Περίοδο χάριτος, δηλαδή «moratorium», στην εξυπηρέτησή του...”

Η αλήθεια είναι ότι δεν υπάρχει πιο “αθώος” εξωραϊσμός του ιμπεριαλισμού και της εξάρτησης από το ρητορικό ερώτημα του Τσίπρα, “γιατί να μην γίνει στην Ελλάδα ό,τι έγινε και στη Γερμανία”. Οι λεκτικές κορώνες για το χρέος θα γίνουν το αλατοπίπερο κάθε πολιτικής ανακοίνωσης και κάθε προεκλογικού διαφημιστικού σποτ, ώσπου βέβαια να έρθει στην κυβέρνηση και να γίνουν όλα καπνός. Μετά τα μνημόνια και τις “συμφωνίες” που άρχισε να καταπίνει ο ΣΥΡΙΖΑ, χωρίς να παραιτείται από το αφήγημα του χρέους άλλαξε σίγουρα τη φρασεολογία του. Η διαγραφή αρχικά αντικαταστάθηκε από την πιο ήπια ελάφρυνση, για να ακολουθήσουν οι αοριστίες της “διευθέτησης” της “αναδιάρθρωσης” και της “βιώσιμης λύσης”. Το 2016 ο ΣΥΡΙΖΑ θα βρει στο πρόσωπο του ΔΝΤ έναν “σύμμαχο” για το αίτημα της “βιώσιμης λύσης” του χρέους. Θα αγκαλιαστεί με τους εκπροσώπους του ΔΝΤ, οι οποίοι ως φορείς των συμφερόντων των ΗΠΑ θα το επαναφέρουν κόντρα στους Γερμανούς. Το χρέος, παρά τις προεκλογικές φανφάρες του Τσίπρα, θα ταϊστεί από τα πρωτογενή πλεονάσματα που επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ θα αυξηθούν εντυπωσιακά. Πρόκειται για πλεονάσματα που περιέχουν τις περικοπές μισθών και συντάξεων, τη φορολογική αφαίμαξη, τις περικοπές “δαπανών” για υγεία, παιδεία, πρόνοια και πάνω από όλα το ξεπούλημα του δημόσιου πλούτου, ακόμη και αυτών των “στρατηγικών” ΔΕΚΟ.

Αυτά τα πλεονάσματα που αποκήρυσσε προεκλογικά ο ΣΥΡΙΖΑ τα ανέδειξε τώρα σε μεγάλο επίτευγμα και τα αξιοποίησε όλο αυτό το διάστημα ως διαπραγματευτικό χαρτί, απέναντι σε αυτούς (!)... που του τα είχαν παραγγείλει! Εδώ και μερικούς μήνες έστησε ένα νέο πανηγύρι και με βεβαιότητα προέβλεψε μια νέα συμφωνία για το χρέος, την οποία σχεδόν ταύτισε με το τέλος των μνημονίων και την έξοδο από την κρίση. Όμως με τον κυνισμό του δυνάστη, οι “θεσμοί”, που έθεταν τα μέτρα και τα πλεονάσματα ως προϋπόθεση για την όποια κουβέντα για αναδιάρθρωση του χρέους, τώρα λένε ότι, αν η Ελλάδα μπορεί να εγγυηθεί τέτοια ή παρόμοια πλεονάσματα δεν υπάρχει ανάγκη μιας νέας συμφωνίας, αφού το χρέος καθίσταται βιώσιμο.

Εκλιπαρεί τώρα ο ΣΥΡΙΖΑ έστω και για μια ευχή για το χρέος, που θα μπορέσει προπαγανδιστικά να την αξιοποιήσει ως μια διαπραγματευτική επιτυχία. Ούτε αυτή όμως δεν φαίνονται διατεθειμένοι να του προσφέρουν οι μέντορές του, που από τη φύση και τη θέση του ιμπεριαλιστή δεν μπορεί παρά να απαιτούν πάντα το κάτι παραπάνω από τους υποτακτικούς τους. Έχοντας κάνει σημαία τη “συμφωνία για το χρέος” -όχι τυχαία έναν τίτλο που μπορεί να έχει οποιοδήποτε περιεχόμενο- η κυβέρνηση οδηγείται στα Eurogroup του Ιουνίου με δεδομένο ότι τίποτα από αυτά που της υπόσχονταν και έταζε στον ελληνικό λαό δεν πρόκειται να αποκομίσει.

Όμως ανεξάρτητα με το αν και το τι θα “προσφέρουν” οι θεσμοί για να χρησιμοποιηθεί από την κυβέρνηση για εσωτερική κατανάλωση, το ερώτημα που τίθεται είναι “τι σημασία έχουν όλα αυτά για το λαό;” Η κυβέρνηση προσπαθεί να δώσει στην επερχόμενη συμφωνία διθυραμβικούς τόνους κάνοντας λόγο για έξοδο και στις αγορές, κάτι που χρόνια τώρα η κυρίαρχη προπαγάνδα ταυτίζει ψευδώς με την έξοδο από τα μνημόνια. Όποιο και αν είναι το περιεχόμενο της νέας “συμφωνίας για το χρέος” στο βαθμό που αυτή υπάρξει, για τον ελληνικό λαό δεν σημαίνει τίποτε άλλο πέρα από μια ακόμη μνημονιακή συμφωνία. Ούτε ανάκληση των αναρίθμητων αντιλαϊκών μέτρων, ούτε οι μισθοί, ούτε οι συντάξεις που έχασε, ούτε ο δημόσιος πλούτος της χώρας του θα του επιστραφούν. Οι αγορές που του υπόσχονται δεν είναι ο κήπος της Εδέμ, αλλά η κόλαση των ίδιων τοκογλύφων που λυμαίνονται τον τόπο εδώ και δεκαετίες. Όπως και η ανάπτυξη έχει το ίδιο αποκρουστικό πρόσωπο με αυτό των πλεονασμάτων και της ανταγωνιστικότητας. Όποια και αν είναι η συμφωνία για το χρέος η επιτροπεία και η βαθιά εξάρτηση της χώρας, το πραγματικό αίτιο των σημερινών δεινών του ελληνικού λαού, θα συνεχιστεί ίδια και απαράλλαχτη. Και επειδή ακριβώς αυτή η πολιτική θα συνεχιστεί, το χρέος θα παραμένει ως ένα ακόμη εργαλείο για την άσκησή της. Προς τι λοιπόν όλο αυτό το πανηγύρι που έχει στήσει μια κυβέρνηση, που υποτίθεται έρχονταν να ανατρέψει όλα αυτά; Ο μόνος λόγος είναι ο αποπροσανατολισμός του κόσμου από την αλήθεια και τις πραγματικές αιτίες από τις οποίες πλήττεται και κινδυνεύει και η ενίσχυση της κάλπικης σύλληψης ότι τα πράγματα οδηγήθηκαν εδώ λόγω του χρέους και ότι η κατάσταση μπορεί να αλλάξει με μια άλλη διαχείριση που με λογιστικές πράξεις και συμφωνίες θα λύνει το πρόβλημα.

Για τις δυνάμεις της “αριστεράς” που εμμένουν σε ένα διαχειριστικό αίτημα

Είναι πολύ λογικό ο ΣΥΡΙΖΑ - ως κυβερνητικός πυλώνας αυτής της πολιτικής - να επιμένει στη φενάκη της αστικής προπαγάνδας για την ανάγκη βιωσιμότητας του χρέους. Όταν όμως το ζήτημα της εξυπηρέτησης-διαγραφής-διευθέτησης του χρέους έχει γίνει το κύριο προπαγανδιστικό όπλο των κυρίαρχων και ένα θέατρο παίζεται σε βάρος του ελληνικού λαού καθημερινά από την Κουμουνδούρου μέχρι τις Βρυξέλλες, η εμμονή άλλων δυνάμεων (όπως η ΛΑΕ και η ΑΝΤΑΡΣΥΑ) που αναφέρονται στην αριστερά να συντηρούν αντί να αποδομούν αυτό το παραμύθι, προσθέτει σίγουρα άλλοθι στην εκάστοτε κυβερνητική απάτη.

Όχι μόνο επειδή η διαγραφή του χρέους στις παρούσες συνθήκες δε μπορεί παρά να έχει συγκεκριμένο περιεχόμενο, που δεν είναι άλλο από αυτό που ήδη γεύτηκε ο ελληνικός λαός από το κούρεμα του Βενιζέλου.

Μα πρώτα και κύρια επειδή το αίτημα της διαγραφής, στρέφει τη σκέψη των εργαζομένων σε ένα τεχνικό-οικονομικό μέγεθος και πολύ περισσότερο σε μια πρόταση διαχείρισής του. Είναι ένα αίτημα που προάγει την αλήθεια που κομίζουν οι δυνάστες αυτού του τόπου, η οποία παρουσιάζει το χρέος ως “υπαίτιο” των προβλημάτων. Είναι ένα αίτημα που εμπεριέχει την παραδοχή - ανεξάρτητα με οτιδήποτε άλλο - ότι “πρέπει να προτείνουμε πού θα βρεθούν τα λεφτά για τις αυξήσεις, την υγεία, την παιδεία κλπ”. Είναι ένα αίτημα που δεν συμβάλει στην οικοδόμηση συνειδήσεων που θα σκέφτονται με τις αλήθειες της τάξης τους, αλλά που υιοθετεί τις αλήθειες των κυρίαρχων για την “ανάγκη” και την “προϋπόθεση”επίλυσης του προβλήματος της βιωσιμότητας του χρέους. Είναι ένα αίτημα που, όπως αποδείχθηκε, είναι πλήρως αφομοιώσιμο από την προπαγάνδα και την πολιτική του συστήματος. Ένα αίτημα που γίνεται ο ακρογωνιαίος λίθος των ρεφορμιστικών διαχειριστικών μεταβατικών προγραμμάτων και που πάνω του στήνουν τα πλάνα της “παραγωγικής ανασυγκρότησης”.

Σε κάθε περίπτωση, σε μια περίοδο που η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ έχει αναδείξει το ζήτημα της διευθέτησης-ελάφρυνσης του χρέους σε υπέρτατο στόχο, συνδέοντάς τον μάλιστα με την έξοδο από την κρίση, το αίτημα για “διαγραφή του χρέους” δεν προσφέρει τίποτε άλλο παρά την πριμοδότηση των αυταπατών που σκορπά η κυβερνητική πολιτική.

Σε αυτές τις συνθήκες οι δυνάμεις της πραγματικής αριστεράς οφείλουν να αποκαλύψουν το πραγματικό περιεχόμενο και τα όρια της “διεκδίκησης” της διαγραφής του χρέους. Να απορρίψουν το διαπραγματευτικό θέατρο της “βιώσιμης λύσης” και να ξεσκεπάσουν τα ψεύδη για τα αίτια της κρίσης και της σημερινής κατάστασης στην Ελλάδα. Η πραγματική αριστερά οφείλει να καταδείξει ως βασικό “ένοχο” για την οξύτητα με την οποία εκδηλώνεται η κρίση στη χώρα μας την πολιτική της εξάρτησης και της υποτέλειας, που υπηρετούν πιστά όλοι αυτοί που μιλούν για το χρέος, και να παλέψει για τη συγκρότηση του αντιιμπεριαλιστικού μετώπου. Να συμβάλει στους αγώνες για την αποτίναξη του ιμπεριαλιστικού ζυγού, για την έξοδο της χώρας από την ΕΕ και το ΝΑΤΟ, για το κλείσιμο των αμερικανικών και νατοϊκών βάσεων, να σηκώσει το αίτημα και τον δύσκολο αγώνα για τη διεκδίκηση της ανεξαρτησίας της χώρας ως προϋπόθεση για κάθε θετική αλλαγή.

Εφημερίδα Λαϊκός Δρόμος