Οι απολύσεις των εκπαιδευτικών και η "μονιμότητα" στο δημόσιο, τμήμα ενημέρωσης ΕΠΑΛ Ελ. Βενιζέλου

ΟΙ ΑΠΟΛΥΣΕΙΣ ΤΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΚΑΙ Η «ΜΟΝΙΜΟΤΗΤΑ» ΣΤΟ ΔΗΜΟΣΙΟ.

ΜΙΑ ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΗ ΑΠΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥΣ.

ΟΙ ΝΟΜΙΚΟΙ ΘΑ ΜΑΣ ΔΙΕΥΚΡΙΝΙΣΟΥΝ;

Κατά την ενημέρωση συναδέλφων και πολιτών προέκυψαν ορισμένες πιο ειδικές ερωτήσεις που θεωρήσαμε καλό να τις απαντήσουμε γραπτά. Άγνοια νόμου δεν επιτρέπεται στην υπηρεσία μας, νομική παιδεία όμως δε διαθέτουμε.

Ερώτηση: Πώς γίνεται να υπάρχουν απολύσεις όταν το σύνταγμα

Απάντηση: Το Σύνταγμα αναφέρει:

Άρθρο 103.2 Kανένας δεν μπορεί να διοριστεί υπάλληλος σε οργανική θέση που δεν είναι νομοθετημένη.

Άρθρο 103.4. Oι δημόσιοι υπάλληλοι που κατέχουν οργανικές θέσεις είναι μόνιμοι εφόσον αυτές οι θέσεις υπάρχουν. Aυτοί εξελίσσονται μισθολογικά σύμφωνα με τους όρους του νόμου και, εκτός από τις περιπτώσεις που αποχωρούν λόγω ορίου ηλικίας ή παύονται με δικαστική απόφαση, δεν μπορούν να μετατεθούν χωρίς γνωμοδότηση ούτε να υποβιβαστούν ή να παυθούν χωρίς απόφαση υπηρεσιακού συμβουλίου, που αποτελείται τουλάχιστον κατά τα δύο τρίτα από μόνιμους δημόσιους υπαλλήλους.

Ο Ν. 3528/07 Δημ. Υπαλ. Κώδικας σε σχετικά άρθρα αναφέρει:

Οι δημόσιοι υπάλληλοι και οι υπάλληλοι των νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου που κατέχουν οργανικές θέσεις είναι μόνιμοι, εφόσον αυτές οι θέσεις υπάρχουν (άρθρο 39.1).

Στο άρθρο 154 αναφέρονται:

Απόλυση λόγω κατάργησης θέσης

1. Ο υπάλληλος απολύεται, αν καταργηθεί η θέση στην οποία υπηρετεί.

2. Αν καταργηθούν ορισμένες μόνο θέσεις του ίδιου κλάδου, απολύονται οι υπάλληλοι οι οποίοι συγκεντρώνουν τα λιγότερα ουσιαστικά προσόντα, ύστερα από απόφαση του υπηρεσιακού συμβουλίου. Κατά της απόφασης αυτής επιτρέπεται προσφυγή στο Συμβούλιο της Επικρατείας.

3. Τα ανωτέρω ισχύουν και σε περίπτωση κατάργησης θέσεων μετά από συγχώνευση κλάδων ή υπηρεσιών.

4. Οι κατά τις ανωτέρω διατάξεις προς απόλυση υπάλληλοι δικαιούνται, με αίτηση τους, να μεταταγούν σε κενή οργανική θέση άλλης δημόσιας υπηρεσίας ή Ν.Π.Δ.Δ.. Με προεδρικό διάταγμα, που εκδίδεται με πρόταση του Υπουργού Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης, καθορίζονται οι ειδικότεροι όροι και η διαδικασία μετάταξης.

5. Ο υπάλληλος δικαιούται να επαναδιοριστεί, αν επανασυσταθεί η ίδια ή όμοια θέση μέσα σε ένα (1) έτος από την απόλυσή του.

Τα παραπάνω γενικά ισχύουν για τους δημόσιους υπάλληλους και φυσικά εύκολα ο αναγνώστης συμπεραίνει ότι η μονιμότητα ισχύει μόνο αν υπάρχει η οργανική θέση.

Νομίζουμε ότι στον κλάδο των εκπαιδευτικών τα πράγματα είναι κάπως διαφορετικά. Οι εκπαιδευτικοί αν και ανήκουν στον κλάδο των πολιτικών δημοσίων υπαλλήλων, με κριτήριο διάκρισης τη φύση των καθηκόντων τους διαφοροποιούνται από τους διοικητικούς υπαλλήλους της ίδιας κατηγορίας. «Η διαφοροποίηση δεν αντίκειται στην αρχή της ισότητας λόγω της ουσιώδους διαφοροποίησης των καθηκόντων μεταξύ εκπαιδευτικών και διοικητικών υπαλλήλων. Οι πρώτοι έχουν σα βασικό καθήκον τη διδασκαλία, ενώ οι δεύτεροι την εφαρμογή του νόμου δια της εκδόσεως ή της συμβολής στην έκδοση διοικητικών πράξεων». Η διαφοροποίηση των καθηκόντων μεταξύ εκπαιδευτικών και διοικητικών υπαλλήλων δημιουργεί ένα διαφορετικό πλέγμα υποχρεώσεων και δικαιωμάτων που εκφράζεται σε μια σειρά από νόμους. Έτσι:

Ο Ν. 3528/07 Δημ. Υπαλ. Κώδικας στο άρθρο 2 παράγραφος 2 αναφέρει:

Υπάλληλοι ή λειτουργοί του κράτους ή νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου, οι οποίοι, κατά συνταγματική ή νομοθετική πρόβλεψη, διέπονται από ειδικές διατάξεις, καθώς και οι υπάλληλοι των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης, υπάγονται στις διατάξεις του παρόντος για όσα θέματα δεν ρυθμίζονται από τις ειδικές γι` αυτούς διατάξεις.

Με δεδομένο πως για τους εκπαιδευτικούς-λειτουργούς του κράτους υπάρχουν (υπήρχαν;) ειδικές διατάξεις που ρυθμίζουν τα θέματα της οργανικότητάς τους (Ν. 1566/85, Π.Δ. 50/96-100/97 κ.λ.π) οι εκπαιδευτικοί θεωρούν ότι το άρθρο 154 παράγραφος 1 δεν τους αφορά, δηλ δεν απολύονται αν η θέση που υπηρετεί καταργείται. Η παραπάνω άποψη ενισχύεται και από την ταυτόσημη γνώμη του Υπουργείου Παιδείας που διατυπώνεται στην «Εκπαιδευτική Νομοθεσία για τους εκπαιδευτικούς πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης» Αθήνα 2007 σελ. 19, 1.4 όπου για τη μονιμότητα αναφέρει:

Η δημοσιοϋπαλληλική σχέση λύεται για συγκεκριμένους λόγους όπως:
α. Η συμπλήρωση ορίου ηλικίας
β. Η έκπτωση μετά από δικαστική απόφαση
γ. Απόλυση επειδή καταργήθηκε η οργανική θέση που κατέχει ο υπάλληλος (η περίπτωση αυτή δεν αφορά τους εκπαιδευτικούς)
δ. Απόλυση μετά από απόφαση του αρμόδιου υπηρεσιακού ή πειθαρχικού συμβουλίου.

Τα παραπάνω επιβεβαιώνονται και από την πρακτική που ακολουθήθηκε στην εκπαίδευση μέχρι σήμερα. Δηλ. και στο παρελθόν υπήρξαν καταργήσεις ειδικοτήτων και οργανικών και δημιουργία νέων οργανικών, κυρίως στην τεχνολογική εκπαίδευση κατά τη μετατροπή των ΤΕΛ – ΤΕΕ – ΕΠΑΛ – ΕΠΑΣ όμως όλες οι μεταβολές έγιναν με προγραμματισμό και το σεβασμό της νομοθετικής εξουσίας στην συνταγματικά κατοχυρωμένη μονιμότητα και χωρίς να γίνουν απολύσεις. Βέβαια στη συγκεκριμένη περίπτωση έχουμε κατάργηση όλων των οργανικών θέσεων του τομέα Υγείας & Πρόνοιας οπότε που θα τοποθετηθούν οι εκπαιδευτικοί; Προφανώς οι θέσεις τους θα μπορούσαν να μεταφερθούν στα δημόσια ΙΕΚ (ίσως και σε άλλες υπηρεσίες) με τη διαδικασία που προβλέπει το άρθρο 35 του ν.4024/2011 με δεδομένη την βούληση του υπουργείου τα δημόσια ΙΕΚ να λειτουργήσουν με οργανικές θέσεις . Όμως για γίνει αυτό έπρεπε στο οργανόγραμμα των ΙΕΚ να περιγράφονται οι θέσεις, τα τυπκά προσόντα, ο βαθμός και οι αρμοδιότητες που θα έχει ο κάτοχος της θέσης. Το υπουργείο παιδείας δεν το έκανε, με αποτέλεσμα οι εκπαιδευτικοί να οδηγηθούν στη διαθεσιμότητα και οι μαθητές στην αβεβαιότητα.

Δεν γνωρίζουμε αν η προηγούμενη πρακτική που διατηρούσε τη μονιμότητα (παρά τις αλλαγές σε οργανικές θέσεις) ήταν αποτέλεσμα συνειδητής επιλογής της νομοθετικής εξουσίας ως προς την ορθή ερμηνεία της συνταγματικής διάταξης για τη μονιμότητα ή αποτέλεσμα πολιτικών επιλογών. Με δεδομένες τις σημερινές διαφορετικές πολιτικές επιλογές (των ίδιων κομμάτων) η απάντηση μπορεί να δοθεί από τους αγώνες των εκπαιδευτικών και τη δικαιοσύνη.

Ερώτηση: Όμως η βουλή ψήφισε το νόμο 4172/ ΦΕΚ 26-7-13 με τον οποίο οδηγούνται σε διαθεσιμότητα περισσότεροι από 2.000 εκπαιδευτικοί και ακολουθούν και άλλες χιλιάδες. Παράλληλα κατά πλειοψηφία αποφάσισε ότι ο νόμος είναι συνταγματικός. Άρα τι σημαίνουν όλα τα προηγούμενα περί μονιμότητας;

Απάντηση: Σωστά. Η πλειοψηφία των βουλευτών έκρινε (πολιτική επιλογή) ότι το δημόσιο συμφέρον, που όπως το προσδιορίζει σήμερα η πολιτική εξουσία είναι συνυφασμένο με τη δημοσιονομική εξυγίανση, επιβάλλει την κατάργηση οργανικών θέσεων δημοσίων υπαλλήλων, προκειμένου να ικανοποιηθούν οι όροι των δανειακών συμβάσεων.

Το δημόσιο συμφέρον όμως είναι μια έννοια ελαστική που προσδιορίζεται κάθε φορά από τις επιλογές της πολιτικής εξουσίας. Οι ίδιοι βουλευτές (στην πλειοψηφία τους) πριν από 3 χρόνια είναι πιθανόν ότι θα ψήφιζαν τελείως αντίθετα. Ο υπουργός παιδείας πριν ένα μήνα δήλωνε πως κανείς εκπαιδευτικός δεν πρόκειται να απολυθεί.

Αν όμως το δημόσιο συμφέρον στις συνθήκες της μεγάλης κρίσης παρουσιάζει τέτοια ελαστικότητα, δε συμβαίνει το ίδιο με την εκπαίδευση. Οι σκοποί, η διάρθωση και οι βαθμίδες της τυπικής δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης είναι ζητήματα που αφορούν το μέλλον των παιδιών μας, την ανάπτυξη της χώρας μας και δεν μπορούν να εξαρτώνται από μεταβλητούς όρους δανειακών συμβάσεων. Η απόλυση για παράδειγμα 12 εκπαιδευτικών ειδικοτήτων από το σχολείο μας, δε σημαίνει απλά ότι 12 συνάδελφοί μας έχασαν τη δουλειά τους και θα ακολουθήσουν άλλοι 8 της γενικής παιδείας (η αναλογία βγαίνει με τις ώρες διδασκαλίας) , αλλά ότι το 60% των μαθητών μας (το 87% κορίτσια) αποκλείονται από μια βαθμίδα της τυπικής δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και οδηγούνται σε βαθμίδα άτυπης εκπαίδευσης (μεταγυμνασιακά ΙΕΚ). Αυτό σημαίνει ότι σε αντίθεση με τους συμμαθητές τους δεν θα πάρουν απολυτήριο λυκείου ούτε θα έχουν πρόσβαση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Αυτή η άδικη και άνιση μεταχείρηση των παιδιών δεν μπορεί να εντάσσεται στη σφαίρα του δημόσιου συμφέροντος. Την ίδια τύχη έχουν και τα παιδιά που φοιτούν στα ειδικά τμήματα ένταξης. Το συμφέρον των παιδιών πρέπει να στηρίξουν οι εκπαιδευτικοί και η δικαιοσύνη. (Η εγκύκλιος 19-07-2013, αρ. Πρωτ. 98011/Γ6 που αναφέρεται στην κανονική φοίτηση των μαθητών των ειδικών τμημάτων ένταξης, μάλλον θα πρέπει να θεωρείται άκυρη).

Επομένως, κατά τη γνώμη μας, ο νομοθέτης δεν είναι ελεύθερος να καταργεί κατά δοκούν οργανικές θέσεις επικαλούμενος μόνο το υπέρτατο δημόσιο συμφέρον της οικονομικής εξυγίανσης μέσω της μείωσης των λειτουργικών δαπανών του δημοσίου. Θα έπρεπε να συνυπολογίσει και άλλους παράγοντες, με σημαντικότερο την ισότητα πρόσβασης όλων των μαθητών σε όλες τις βαθμίδες της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Ελπίζουμε αυτό να το διορθώσει η δικαιοσύνη. Υπολογίζουμε και στη βοήθεια των νομικών που πιστεύουν πως η γνώμη μας μπορεί να αποκτήσει ισχυρά νομικά επιχειρήματα.

Ερώτηση: Δηλ. οι εκπαιδευτικοί θα προσφύγουν στη δικαιοσύνη προκειμένου να τροποποιηθεί το άρθρο 82 του νόμου 4172; Είναι κάτι τέτοιο εφικτό;

Απάντηση: Οι εκπαιδευτικοί μαζί με το σύλλογο γονέων και κηδεμόνων είναι αποφασισμένοι να προσφύγουν στη δικαιοσύνη για τους λόγους που προαναφέραμε. Το άρθρο 82 δημιουργεί, εκτός των άλλων, σοβαρά προβλήματα στην παρεχόμενη εκπαίδευση των μαθητών και της λειτουργίας του σχολείου, γιατί:

Με το νόμο 4172/ΦΕΚ 23-7-13 άρθρο 82 παράγραφος 1 καταργήθηκαν ειδικότητες και οι οργανικές θέσεις που κατείχε το προσωπικό των ειδικοτήτων και όχι ο τομέας. (Οι κάτωθι ειδικότητες των αντίστοιχων κλάδων και κατηγοριών του προσωπικού της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, όπως και το σύνολο των κατεχόμενων από το προσωπικό αυτό οργανικών θέσεων καταργούνται). Επομένως, τουλάχιστον τυπικά, ο τομέας Υγείας & Πρόνοιας συνεχίζει να υπάρχει και οι απόφοιτοι της Α΄ τάξης που έκαναν εγγραφή τον Ιούνιο στη Β΄ τάξη θεωρούνται νόμιμα εγγεγραμμένοι. Τι θα σπουδάσουν οι μαθητές;

Οι εγγραφέντες μαθητές στη Β΄ ΕΠΑΛ στον τομέα Υγείας & Πρόνοιας δεν μπορούν να υποχρεωθούν σε υποχρεωτική μεταγραφή (δηλ. χωρίς αίτησή τους) σε άλλο τομέα γιατί δεν υπάρχουν οι προϋποθέσεις του νόμου δηλ. (α) κατάργηση ή συγχώνευση της σχολικής μονάδας, (β) ίδρυση νέας σχολικής μονάδας (γ) επιβολή σε μαθητή της ποινής της αλλαγής του σχολικού περιβάλλοντος. (ΦΕΚ 1286/12-9-06).

Υπάρχουν και πολλά άλλα ζητήματα που αποδεικνύουν ότι ο νόμος είναι περιστασιακός, αποσπασματικός και δημιουργεί σοβαρά προβλήματα στην ομαλή λειτουργία της εκπαίδευσης.

Παράλληλα τίποτα δεν αποδεικνύει ότι θα συμβάλλει στη δημοσιονομική εξυγίανση. Με βάση ποια μελέτη συμπεραίνεται ότι από την κατάργηση των ειδικοτήτων στα ΕΠΑΛ και τη δημιουργία αντίστοιχων σε μεταγυμνασιακά ΙΕΚ (σημειώστε ότι δε λειτουργεί κανένα σ’ όλη τη χώρα) θα προκύψει όφελος; Δική μας προκαταρτική μελέτη (σε τοπικό επίπεδο) με βάση το κόστος λειτουργίας των μεταλυκειακών ΙΕΚ δεν δείχνει κάτι τέτοιο. Αν κριθεί σκόπιμο θα την ολοκληρώσουμε και θα τη δημοσιεύσουμε.

Ζητούμε τη γνώμη του δικηγορικού συλλόγου Χανίων και τη βοήθεια κάθε νομικού, γιατί είμαστε αδαείς και πιθανότατα να σφάλλουμε ως αναφορά τη νομική πλευρά του θέματος. Για την ουσιαστική πλευρά είμαστε βέβαιοι ΘΑ ΥΠΕΡΑΣΠΙΣΟΥΜΕ ΤΗ ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΓΙΑ ΟΛΑ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΤΟΥ ΛΑΟΥ ΜΑΣ ΚΑΙ ΤΑΥΤΟΧΡΟΝΑ ΤΑ ΕΡΓΑΣΙΑΚΑ ΜΑΣ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ.

ΧΑΝΙΑ 30/07/2013

Τμήμα ενημέρωσης ΕΠΑΛ ΕΛ. ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ

View the discussion thread.