Ο ματωμένος Μάης των εργατών

Η φωτογραφία με την μάνα που θρηνεί τον δολοφονημένο γιο της στην απεργία των καπνεργατών στη Θεσσαλονίκη. Ο «ματωμένος Μάης των εργατών» που ενέπνευσε τον Ρίτσο να γράψει τον «Επιτάφιο» (βίντεο)...
Οι καπνεργάτες ήταν ένα από τα πιο μαχητικά και οργανωμένα συνδικάτα στην Ελλάδα. Σε αντίθεση με άλλους κλάδους, οι διεκδικήσεις τους δεν αφορούσαν

μόνο το οκτάωρο και τις καλύτερες συνθήκες εργασίας, αλλά και διαδικασίες που καθόριζαν οι εργοδότες, όπως το ποιος θα εργάζεται πού και πώς θα γίνεται η διαδικασία παραγωγής. Η στάση των εργατών δεν άρεσε σε κανέναν εργοδότη και η σύγκρουση ήταν αναπόφευκτη. Στις 29 Απριλίου 1936, 12 χιλιάδες καπνεργάτες της Θεσσαλονίκης, εκ των οποίων περίπου το 70% γυναίκες, κατέβηκαν σε απεργία.

Η αστυνομία και ο στρατός βρίσκονται σε επιφυλακή και ετοιμότητα. Η απεργία των καπνεργατών σύντομα γενικεύτηκε με τη συμμετοχή σιδηροδρομικών και τροχιοδρομικών. Ο Μεταξάς που επισκέφτηκε τη Θεσσαλονίκη και γέμισε τους εργάτες με υποσχέσεις δεν κατάφερε να τους πείσει. Τα επεισόδια δεν αποφεύχθηκαν.

Οι συγκρούσεις ήταν σφοδρές και 12 άτομα έχασαν τη ζωή τους. Το πρώτο θύμα της αστυνομικής βίας ήταν ο Τάσος Τούσης. Η φωτογραφία της σορού του στον δρόμο και τη μητέρα του από πάνω του να τον μοιρολογεί, ενέπνευσαν τον Γιάννη Ρίτσο να γράψει τον Επιτάφιο.

Εκτέλεση 200 κομμουνιστών στην Καισαριανή την πρωτομαγιά του 1944

Μέρα Μαγιού μου μίσεψες

μέρα Μαγιού σε χάνω

άνοιξη γιε που αγάπαγες

κι ανέβαινες απάνω

Στο λιακωτό και κοίταζες

και δίχως να χορταίνεις

άρμεγες με τα μάτια σου το φως της οικουμένης

Και μου ιστορούσες με φωνή γλυκιά ζεστή κι αντρίκεια

τόσα όσα μήτε του γιαλού δεν φτάνουν τα χαλίκια

Και μου `λεγες πως όλ’ αυτά τα ωραία θα `ν’ δικά μας

και τώρα εσβήστης κι έσβησε το φέγγος κι η φωτιά μας

Στίχοι: Γιάννης Ρίτσος

Μουσική: Μίκης Θεοδωράκης...

πηγή διαδίκτυο και mixanitouxronou.gr

Tags: πρωτομαγιάΘεσσαλονίκη1936