Επιτροπή Αγώνα Καθηγητών Ν. Δράμας: Εργασιακά θέματα στην εκπαίδευση

Tweet

Εργασιακά θέματα στην εκπαίδευση

Τα εργασιακά ζητήματα είναι ένα θέμα που αφορά όλη την κοινωνία. Ανεξάρτητά από την ειδικότητα που έχουμε, τον κλάδο στον οποίο ανήκουμε, τον τομέα στον οποίο εργαζόμαστε, αν είμαστε υπάλληλοι ή αν έχουμε προσωπική επιχείρηση, όλοι είμαστε εργαζόμενοι. Ή τουλάχιστον είμαστε δυνητικά εργαζόμενοι διότι ας μην ξεχνάμε ότι η ανεργία αγγίζει το 30% στη χώρα μας. Επιπλέον, η εργασία είναι ένα σημαντικό μέρος της ζωής του κάθε ανθρώπου. Από αυτήν εξασφαλίζει τα απαραίτητα για την επιβίωσή

του, αλλά κυρίως μέσα από την εργασία επιτυγχάνεται η αυτοπραγμάτωσή του, η διατήρηση της ψυχικής του ισορροπίας και η κοινωνικοποίησή του. Η εργασία μας αφορά, λοιπόν, όλους ατομικά, αλλά και συλλογικά ως κοινωνία. Συλλογικά, διότι (α) μέσω της εργασίας τα μέλη της κοινωνίας δημιουργούν δεσμούς μεταξύ τους, οπότε η εργασία συμβάλλει στη διατήρηση και ανάπτυξη του κοινωνικού ιστού, (β) η εργασία ως πράξη είναι ενταγμένη μέσα στην κοινωνική ζωή, οπότε ο τρόπος με τον οποίο εκτελείται καθώς και οι κανόνες/νόμοι που τη διέπουν χαρακτηρίζουν την κοινωνία και καθορίζουν τις εργασιακές συνήθειες αυτής, και (γ) το αποτέλεσμα της εργασίας (υπηρεσία/προϊόν) κατευθύνεται προς την κοινωνία και παραμένει στην κοινωνία.

Το αποτέλεσμα των παραπάνω είναι αυτό που διατυπώθηκε αρχικά: ότι τα εργασιακά ζητήματα μας αφορούν όλους. Μας αφορούν όλους γιατί όλοι είμαστε εργαζόμενοι. Μας αφορούν γιατί η εργασία είναι ένα σημαντικό κομμάτι της ζωής μας ως άτομα. Μας αφορούν, όμως, και γιατί ο τρόπος και το αποτέλεσμα της εργασίας του καθενός από εμάς επηρεάζει, έστω και αν δεν το βλέπουμε πάντοτε άμεσα, την κοινωνία ως σύνολο αλλά και την εργασία του κάθε εργαζόμενου.

Ας εξετάσουμε τι συμβαίνει αυτή τη στιγμή στους εργαζόμενους στην εκπαίδευση. Τους τελευταίους μήνες οι εκπαιδευτικοί δέχτηκαν μια σφοδρή επίθεση από τα ΜΜΕ της χώρας με στόχο τη μείωση του κύρους και του έργου τους. Η επίθεση αυτή είχε στόχο να εφαρμοστούν μνημονιακά μέτρα χωρίς να υπάρχει αντίδραση από την κοινωνία και χωρίς να μπορούν να αντισταθούν σε αυτά οι εργαζόμενοι εκπαιδευτικοί. Η τακτική αυτή έχει εφαρμοστεί πολλές φορές τα τελευταία χρόνια: η κυβέρνηση επιλέγει τον κλάδο εργαζομένων τον οποίο θα πλήξει και εξαπολύει τα κανάλια για να διχάσουν την κοινή γνώμη και να προπαγανδίσουν τις ήδη ειλημμένες αποφάσεις της τρόικα. Έτσι, σε λίγους μόλις μήνες, η κυβέρνηση κατάφερε να επιβάλει υποχρεωτικές μετατάξεις στους εκπαιδευτικούς, υποχρεωτικές αποσπάσεις, και υποχρεωτικές μεταθέσεις. Με την αύξηση του διδακτικού ωραρίου πέτυχε την παύση των διορισμών και την, σχεδόν ολοκληρωτική, παύση προσλήψεων των αναπληρωτών καθηγητών. Παράλληλα, πραγματοποιήθηκαν οι πρώτες μαζικές απολύσεις εκπαιδευτικών και εργαζομένων διοικητικών στην εκπαίδευση, ενώ τα τελευταία χρόνια οι εκπαιδευτικοί έχουν υποστεί, όπως άλλωστε όλοι οι εργαζόμενοι, σφοδρές μειώσεις μισθών. Επομένως οι εκπαιδευτικοί δέχτηκαν πολλαπλά - και από ότι φαίνεται στοχευμένα - χτυπήματα σε μία προσπάθεια μείωσης των κονδυλίων για την παιδεία.

Ποιες όμως είναι οι ευρύτερες επιπτώσεις αυτών των μέτρων στους μαθητές, στους γονείς, στην κοινωνία και στους εκπαιδευτικούς; Μπορούμε να αναγνωρίσουμε τρεις βασικούς άξονες: (α) λιγότερα σχολεία, (β) περισσότεροι μαθητές ανά σχολείο, (γ) εργασιακή ανασφάλεια. Ξεχωρίζουμε αυτούς τους άξονες διότι όπως θα δούμε στη συνέχεια τα προβλήματα που δημιουργούν δεν στρέφονται μόνο εναντίων των εκπαιδευτικών ή της παιδείας, αλλά αποτελούν γενεσιουργές αιτίες για μια σειρά από προβλήματα στους μαθητές, στους γονείς και στην τοπική κοινωνία.

Λιγότερα Σχολεία. Η ύπαρξη λιγότερων σχολείων σημαίνει αυτόματα περισσότερες μετακινήσεις μαθητών εις βάρος πάντα των πιο αδύναμων και απομακρυσμένων περιοχών. Οι μαθητές αναγκάζονται να σπαταλούν πολύτιμο χρόνο καθημερινά για να μεταβούν στο σχολείο, ενώ το χειμώνα η μετακίνηση γίνεται ακόμα πιο δύσκολη και συχνά αδύνατη. Το σημαντικότερο, ίσως, πρόβλημα είναι ότι χάνεται το σχολείο ως σημείο αναφοράς και πολιτισμού για την τοπική κοινωνία. Αυτό σταδιακά οδηγεί σε ερήμωση της τοπικής κοινωνίας, μετακίνηση των ανθρώπων στις πόλεις/κέντρα, στην περιθωριοποίηση των ανθρώπων που ζουν στην επαρχία και τέλος στην αυξανόμενη κοινωνική ανισότητα.

Περισσότεροι μαθητές ανά σχολείο. Καταρχάς αλλοιώνεται ο παιδαγωγικός ρόλος του σχολείου, καθώς οι σχέσεις μεταξύ των μαθητών, αλλά και μεταξύ μαθητών και εκπαιδευτικών, γίνονται πιο απρόσωπες. Αυτό με τη σειρά του οδηγεί στην αποξένωση του παιδιού από το σχολείο με αρνητικές επιπτώσεις στη μάθηση, ενώ γίνεται και πιο εύκολη η εγκατάλειψη του σχολείου από τους μαθητές. Επιπλέον, η αύξηση του πληθυσμού των μαθητών ανά σχολική μονάδα είναι βασική αιτία για την ανάπτυξη και επέκταση φαινομένων όπως η σχολική βία και ο ρατσισμός. Οι μαθητές συνωστίζονται στην αυλή, φαινόμενο που παρατηρείται ήδη σε συγκροτήματα σχολείων, ενώ τόσο οι εφημερεύοντες όσο και οι διευθύνσεις των σχολείων δεν έχουν ουσιαστικό έλεγχο των μαθητών.

Εργασιακή ανασφάλεια. Το τελευταίο πρόβλημα, αυτό της εργασιακής ανασφάλειας, είναι ίσως και το πιο ακανθώδες για όλους μας, για το σήμερα που βιώνουμε και για το μέλλον μας ως κοινωνία. Παρατηρούμε ότι γίνονται συντονισμένες προσπάθειες για διάλυση του δημόσιου τομέα (εκπαίδευση, υγεία, μεταφορές, τοπική αυτοδιοίκηση, ξεπούλημα της δημόσιας περιουσίας κτλ.), ενώ παράλληλα πλήγματα δέχεται και ο ιδιωτικός τομέας (παύση/καθυστέρηση πληρωμών από δημόσια έργα, αύξηση ασφαλιστικών εισφορών και φορολογίας χωρίς αντίστοιχα ανταποδοτικά οφέλη, κτλ.). Σε κάθε χτύπημα αναρωτιόμαστε πλέον ποιος είναι ο επόμενος που θα χτυπηθεί από τα μέτρα. Στην εκπαίδευση γίνεται μια συνεχής υποτίμηση και υποβάθμιση της εργασίας των εκπαιδευτικών: αυξάνεται το διδακτικό ωράριο, αυξάνονται οι υποχρεώσεις και αρμοδιότητες, οι εκπαιδευτικοί μετακινούνται σε 3 και 4 σχολεία για να συμπληρώσουν το ωράριό τους, ενώ ταυτόχρονα ο μισθός μειώνεται. Καθώς οι αλλαγές στις εργασιακές σχέσεις επιδρούν σαν ντόμινο σε όλη την κοινωνία περιμένουμε με αγωνία να δούμε τα μέτρα που ετοιμάζουν για τους υπόλοιπους κλάδους. Παρατηρούμε, επίσης, ότι σχεδιάζεται και εφαρμόζεται απελευθέρωση των απολύσεων προς όφελος φυσικά πάντα του εργοδότη, είτε στον ιδιωτικό είτε στο δημόσιο τομέα. Και αναρωτιόμαστε για το ποιος είναι ο πραγματικός λόγος που γίνονται απολύσεις. Αν είναι όντως ο «εξορθολογισμός» του δημόσιου τομέα όπως διατείνονται στην κυβέρνηση, τότε γιατί δεν πατάσσουν τη διαφθορά, τότε γιατί δεν ξεκινάνε από τα ανώτερα ιεραρχικά στρώματα όπου υπάρχει και το μεγαλύτερο πρόβλημα αλλά χτυπάνε στη βάση; Μήπως γιατί ο στόχος τους δεν είναι ο «εξορθολογισμός» αλλά η «εξαθλίωση»; Το σύνθημα «σήμερα άνεργος εγώ αύριο εσύ» δεν είναι μία θεωρία που ίπταται, αλλά η μόνη πραγματικότητα. Θέλουν να μας κάνουν να πιστέψουμε ότι στη σημερινή κοινωνία είναι τυχερός όποιος εργάζεται και θα έπρεπε να είναι ευγνώμων γι αυτό. Θέλουν να μας οδηγήσουν στον κανιβαλισμό όπου οι μεν εργαζόμενοι θα βλέπουν ως ανταγωνιστές τους άνεργους οι δε άνεργοι θα εποφθαλμιούν τις θέσεις εργασίας! Και τέλος, ας αναλογιστούμε το εξής: προσπαθούν να μας πείσουν ότι για τα προβλήματα της χώρας, ή τουλάχιστον για τα περισσότερα από αυτά, ευθύνονται οι δημόσιοι υπάλληλοι. Και ότι με τις απολύσεις θα μπορέσει να ορθοποδήσει η χώρα. Ας εξηγήσουν, όμως, και το κλείσιμο χιλιάδων μικρομεσαίων επιχειρήσεων και τη ραγδαία μείωση του τζίρου αυτών που ακόμα δεν έχουν κλείσει. Μήπως δεν έχουν καταλάβει ότι η παγκόσμια οικονομική κρίση που ξεκίνησε το 2007 ήταν δεδομένο ότι θα πλήξει τη χώρα μας, ασχέτως του πλήθους ή της αποδοτικότητας των δημοσίων υπαλλήλων και ασχέτως του πόσο ισχυρός ή παραγωγικός είναι ο ιδιωτικός τομέας; Τα μέτρα που λαμβάνει η κυβέρνηση αντί να μας βγάζουν από την κρίση μας βυθίζουν ολοένα και περισσότερο σε αυτή, ώστε να γίνεται ουσιαστική πραγματικότητα το ρητό: «κάθε πέρσι και καλύτερα». Μήπως, αντιθέτως, το έχουν καταλάβει αλλά όλα τα μέτρα που λαμβάνουν έχουν απώτερο στόχο την εξαθλίωση και αδρανοποίηση του κόσμου; Ας αντισταθούμε τώρα που μπορούμε για να μπορούμε να οραματιστούμε ένα καλύτερο αύριο για τα παιδιά και τους μαθητές μας.

Επιτροπή Αγώνα Καθηγητών Ν. Δράμας

Tags: Επιτροπή Αγώνα Καθηγητών Ν. Δράμας Tweet Share on

View the discussion thread.