ΗΠΑ: Πόσο αποτελεσματική μπορεί να είναι η φορολόγηση των αναψυκτικών;

Σοβαρές αμφιβολίες σχετικά με την αποτελεσματικότητα της φορολόγησης επί των σακχαρούχων αναψυκτικών, ως μέτρου για την... μείωση της παχυσαρκίας, διατυπώνονται σε μία νέα αμερικανική έρευνα.

Το κυριότερο εύρημα της μελέτης με τίτλο "Non-linear Effects of Soda Taxes on Consumption and Weight Outcomes" («Μη Γραμμικές Επιπτώσεις των Φόρων σε Σακχαρούχα Μη Αλκοολούχα Ποτά στην Κατανάλωση και το Βάρος») (Fletcher et al., 2014, Health Economics), που χρηματοδοτήθηκε από το αμερικανικό ίδρυμα για την υγεία Robert Wood Johnson Foundation (RWJF), είναι ότι μετά την επιβολή τέτοιων φόρων οι άνθρωποι τείνουν να στρέφονται σε άλλα προϊόντα υψηλής θερμιδικής αξίας.

Οι υψηλοί φόροι είναι απίθανο να μειώσουν τη συνολική πρόσληψη θερμίδων«Τα ευρήματά μας αμφισβητούν τις υποθέσεις όσων υποστηρίζουν τους υψηλούς φόρους στα αναψυκτικά θεωρώντας ότι πιθανώς επηρεάζουν το βάρος του πληθυσμού», αναφέρει η μελέτη που εκπόνησαν τρεις επιφανείς οικονομολόγοι της υγείας στις ΗΠΑ.
Σε συνδυασμό δεν με τις ενδείξεις για σημαντικά φαινόμενα υποκατάστασης που σημειώνονται μετά την επιβολή τέτοιων φόρων και τα οποία αντισταθμίζουν την ενδεχόμενη μείωση στην πρόσληψη θερμίδων από την κατανάλωση αναψυκτικών, οι συγγραφείς κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι «απαιτούνται θεμελιώδεις αλλαγές στις προτάσεις που θεωρούν τους υψηλούς φόρους στα αναψυκτικά βασική παράμετρο στην προσπάθεια για τη μείωση του βάρους του γενικού πληθυσμού», αποδυναμώνοντας στην πράξη τόσο τη λογική όσο και την ισχύ τέτοιου είδους προτάσεων.
Στην πράξη, η φορολογική επιβάρυνση στα σακχαρούχα ποτά είχε ως ποσοτικό αποτέλεσμα οι ενήλικες να προσθέσουν 27,7 θερμίδες στην ημερήσια πρόσληψή τους προερχόμενες από αύξηση της πρόσληψης από υποκατάστατα των αναψυκτικών, οδηγώντας στο συμπέρασμα ότι «οι υψηλές αυξήσεις στους φόρους επί των αναψυκτικών είναι απίθανο να μειώσουν τη συνολική πρόσληψη θερμίδων».

Η παχυσαρκία και το κάπνισμα απαιτούν διαφορετική προσέγγισηΣύμφωνα με έκθεση, που δημοσιεύθηκε τον περασμένο Αύγουστο στο επιστημονικό περιοδικό American Journal of Agricultural Economics και την οποία είχε χρηματοδοτήσει το RWJF, είχε βρεθεί ότι οι πιο «γλυκατζήδες» Αμερικανοί έσπευσαν να βρουν ένα υποκατάστατο προκειμένου να αποφύγουν τον υψηλότερο φόρο.

Τότε, ο βασικός συντάκτης της μελέτης Δρ Chen Zhen, ερευνητής οικονομολόγος στο κορυφαίο ερευνητικό ινστιτούτο RTI International το οποίο είχε εκπονήσει τη σχετική έρευνα, είχε δηλώσει χαρακτηριστικά: «Η επιβολή ενός φόρου στα σακχαρούχα αναψυκτικά μπορεί να φαίνεται ελκυστική επιλογή ως δημόσια πολιτική για τον περιορισμό της παχυσαρκίας, ωστόσο δεν είναι τόσο εύκολο να επιβάλλονται φόροι για τη μείωση της παχυσαρκίας, όπως είναι στην περίπτωση του καπνίσματος».