Εταιρίες "πυραμίδα" μια σύγχρονη απάτη...

Ο Charles Ponzi ήταν ένας Αμερικανός απατεώνας, ιταλικής καταγωγής. Τον Ιούνιο του 1919 κατόρθωσε να πείσει μερικούς να του εμπιστευτούν τα χρήματά τους υπό την μορφή επένδυσης, με την προϋπόθεση ότι θα τους τα επέστρεφε σε 45-90 μέρες προσαυξημένα κατά 50%....
Για να προωθήσει το σχήμα αυτό, δημιούργησε μια εταιρία, την «Securities Exchange Company». Ο Ponzi πράγματι τον πρώτο καιρό, πλήρωνε μέχρι το τελευταίο δολάριο, ότι είχε υποσχεθεί. Όπως ήταν φυσικό, το νέο αυτό, του γρήγορου κι εύκολου χρήματος, διαδόθηκε αστραπιαία. Τον Φεβρουάριο του 1920, ο Ponzi είχε καταφέρει να συγκεντρώσει, το τεράστιο ποσό για εκείνη την εποχή, των 5.000$. Τον Μάρτιο του ίδιου έτους, είχε φτάσει τα 420.000$ κι από τον Ιούλιο, άρχισε πλέον να μετράει εκατομμύρια.

Η «συνταγή» της επιτυχίας του, βασίζονταν σε κάτι πολύ απλό… Με τα χρήματα των τελευταίων στη σειρά «επενδυτών» πλήρωνε τους πρώτους κ.ο.κ.Το ίδιο διάστημα όμως αρχίζουν και τα πρώτα «ερευνητικά» δημοσιεύματα του τύπου για το φαινόμενο Ponzi που αργότερα θα επιφέρουν και την επίσημη έρευνα εκ μέρους του κράτους. Οι «επενδυτές» αρχίζουν τότε και πανικοβάλλονται. Σπεύδουν όλοι να πάρουν τα χρήματά τους. Ο Ponzi προσπαθώντας να διατηρήσει την αξιοπιστία του, πληρώνει μέσα σε 3 μέρες 2 εκατομμύρια δολάρια στους «επενδυτές» που συνωστίζονταν στους δρόμους, έξω από τα γραφεία της επιχείρησής του. Αρκετοί, βλέποντας ότι ο Ponzi πληρώνει ακόμα χωρίς πρόβλημα, αλλάζουν γνώμη και δεν παίρνουν τα χρήματά τους.

Το σχήμα Ponzi τελικά κατέρρευσε τον Αύγουστο και ο ίδιος ο Ponzi συλλαμβάνεται, καταδικάζεται και φυλακίζεται. Συνολικά, μέσω της απάτης του, συγκέντρωσε περίπου 10 εκατομμύρια δολάρια από σχεδόν 17.000 «επενδυτές» οι οποίοι είδαν τις περιουσίες τους να εξανεμίζονται.

Έκτοτε, τα σχήματα Πόντσι πήραν διάφορες μορφές και βρήκαν το πιο πρόσφορο έδαφος στο διαδίκτυο μέσα από τα λεγόμενα HYIP (High Yield Investement Programms), ή επί το ελληνικότερον «Επενδυτικά Προγράμματα Υψηλής Απόδοσης».

Ο τρόπος λειτουργίας των HYIP είναι πανομοιότυπος με της «εταιρίας» του Πόντσι, μόνο που «προσφέρονται» πλέον μεγαλύτερες «αποδόσεις» (ακόμη και πάνω από 1000%) και για πολύ λιγότερες μέρες (ακόμη και ώρες). Οι δε καταθέσεις και «πληρωμές» γίνονται γρήγορα κι αυτόματα μέσω διαδικτύου. Επιπλέον, ο «επενδυτής» κερδίζει προμήθεια αν καταφέρει και εγγράψει κι άλλα μέλη στο πρόγραμμα.

Αν και πολλοί γνωρίζουν ότι τα HYIP είναι «πυραμίδες», εντούτοις συμμετέχουν, ελπίζοντας ότι θα είναι από τους πρώτους που θα μπουν στο «πρόγραμμα» και ο διαχειριστής δεν θα «εξαφανιστεί» σύντομα με τα δικά τους χρήματα. Ωστόσο, υπάρχουν και οι ανυποψίαστοι που πιστεύουν ότι βρήκαν την λύση για το εύκολο χρήμα. Τα HYIP Είναι ο ορισμός της διαδικτυακής πυραμίδας και ο «Δούρειος Ίππος» των απατεώνων που θα εξαφανιστούν αργά ή γρήγορα με τα χρήματα των «επενδυτών».

Μια άλλη παραλλαγή των HYIP είναι τα λεγόμενα Autosurfs προγράμματα που απαιτού