Τούρκοι όνομα: Μια ιστορική κατάχρηση

Ο τίτλος του κειμένου φαίνεται να φέρει μια παραδοξότητα, που δεν παύει όμως να περιέχει μια αλήθεια. Δεν λέμε ότι οι κάτοικοι της σημερινής Τουρκίας δεν είναι Τούρκοι, αλλά ότι δεν είναι οι μόνοι Τούρκοι. Είναι οι απόγονοι των Οθωμανών, ενός μέρους του μεγάλου τουρκικού δέντρου, που οικειοποιήθηκε για τον εαυτό του το γενικό όνομα, τον κορμό. Είναι σαν οι Ρώσοι, φερ’ ειπείν, να ονομάζουν το κράτους τους Σλαβία και τους εαυτούς τους Σλάβους, παραγνωρίζοντας τη γιγαντιαία ομοεθνία τους. Οι κάτοικοι, λοιπόν, της σύγχρονης Τουρκίας αποτελούν σίγουρα ένα σημαντικό

κομμάτι των Τούρκων, αλλά όχι το μόνο. Έτσι και η λέξη Τούρκος δεν έχει ούτε εθνική ούτε θρησκευτική σημασία, παρά μόνο φυλετική.

Κατά τον ίδιο τρόπο η λέξη Τούρκος δεν αναφέρεται στην έννοια του κράτους. Σε καμία στιγμή της ιστορίας τους οι Τούρκοι δεν βρέθηκαν συγκεντρωμένοι σε ένα τόπο, σε οριοθετημένα σύνορα και κάτω από μία κοινή εξουσία. Αυτή βέβαια είναι μια συνθήκη που επιχειρεί να ανατρέψει ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν με τον μεγαλοϊδεατισμό του και την προσπάθειά του να προβληθεί ως ο ηγέτης των απανταχού Τούρκων. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι δεν υπήρξε ποτέ πριν τη σύγχρονη εποχή ένα πραγματικό τουρκικό κράτος, δηλαδή ένα κράτος που να αποτελείται στην πλειοψηφία του από Τούρκους, να κυβερνάται από Τούρκους και να αναγνωρίζει τον εαυτό του ως τουρκικό.Οι μεγαλύτερες από τις αυτοκρατορίες τους δεν περιλάμβαναν παρά κάποιο κομμάτι τους και στηρίχθηκαν σε μη τουρκικούς πληθυσμούς πολυαριθμότερους από τους κυβερνώντες Τούρκους.

Τούρκοι όνομα: Τα παρακλάδια του τουρκικού έθνους

Τους Τούρκους τους γνωρίσαμε μέσα από τους αιώνες με πολλά και διαφορετικά ονόματα: Σελτζούκοι, Οθωμανοί, Κιτσάκ, Πετσενέγοι, Κιοκτούρκ, Χαζάροι και άλλοι πολλοί. Στη σύγχρονη εποχή δε μπορούμε να μιλάμε για Τούρκους, Τουρκμένιους, Κιργίσιους, Ουζμπέκους, Τατάρους, Αζέρους, Καζάκους, Γιακούτιους, Τσουβάσιους, Μπασκίριους, Ουιγούρους και άλλους.

Οι καθ’ ημάς Τούρκοι, όπως προαναφέρθηκε, είναι οι απόγονοι των Σελτζούκων και εν συνεχεία των Οθωμάνων. Έτσι και η Οθωμανική αυτοκρατορία πήρε το όνομά της από τη δυναστεία που τη δημιούργησε, τους Οθωμανούς ή Οσμανλήδες. Την εποχή δε εκείνη η λέξη Τούρκος είχε φθάσει να πέσει σε δυσμένεια. Μέχρι τις αρχές του 19ου κατάντησε να σημαίνει χωριάτης και άξεστος. Επανήλθε από το τέλος το 19ου αιώνα με τη σταδιακή αύξηση του τουρκικού εθνικισμού ως αντίδραση στον διαμελισμό της οθωμανικής αυτοκρατορίας και τον σχηματισμό κρατών-εθνών από τα σπαράγματά της.