Θέατρο: Το Φιλί της Γυναίκας Αράχνης &Γιατί μου κατσικώθηκες

16:11 6/5/2014 - Πηγή: Attiki Press

Από την Ηρώ Μητρούτσικου

Δύο παραστάσεις gay θεματολογίας με πολλά κοινά, αλλά, δυστυχώς, όχι το ίδιο αξιόλογες και οι δυο.

Και στις δυο το θεατρικό έργο έχει προέλθει από μυθιστόρημα, ο πρωταγωνιστής είναι ομοφυλόφιλος, βρίσκεται στην φυλακή και περιτριγυρίζεται κυρίως από ετεροφυλόφιλους ήρωες.

Το Φιλί της Γυναίκας Αράχνης

Ο Μανουέλ Πουίγκ (1932-1990) ήταν Αργεντινός συγγραφέας. Το μυθιστόρημα του «Το Φιλί της Γυναίκας Αράχνης» (1976) ήταν απαγορευμένο στην Αργεντινή

ως το 1983, αλλά είχε εκδοθεί σε πολλές άλλες χώρες. Είναι το γνωστότερο έργο του, το οποίο ο ίδιος μετέτρεψε σε θεατρικό. Παρουσιάστηκε στην Αθήνα, το 1986, με Στ.Φασουλή και Γρ.Βαλτινό, σε σκηνοθεσία Δ.Χρονόπουλου. Το 1985 έγινε κινηματογραφική ταινία με τους Γουίλιαμ Χαρτ (ο οποίος πήρε Όσκαρ για την ερμηνεία του) και Ραούλ Τζούλια, σε σκηνοθεσία Έκτορ Μπαμπένκο, ενώ το 1992 έγινε μιούζικαλ.

Η υπόθεση: 1976, Αργεντινή, χούντα. Στο ίδιο κελί μιας φυλακής βρίσκεται ο όμορφος Βαλεντίν, επειδή είναι αριστερός και επαναστάτης, καθώς και ο ομοφυλόφιλος Μολίνα, γιατί βγήκε στους δρόμους ντυμένος γυναίκα και συγκεκριμένα σαν το ίνδαλμα του, Όντρεϋ Χέπμπορν!

Η σχέση τους, συγκρουσιακή στην αρχή, θα εξελιχθεί και θα μετατραπεί σε φιλία αρχικά και σε αμοιβαία αγάπη αργότερα. Σε σημείο, μάλιστα, αυτοθυσίας! Όταν οι διευθυντής των φυλακών ζητά από τον Μολίνα να αποκαλύψει μυστικά του πολιτικού κρατούμενου για τη δράση του ενάντια στη Χούντα, με αντάλλαγμα την δική του αποφυλάκιση, αυτός θα προτιμήσει να θυσιάσει την ελευθερία του και αργότερα, ελεύθερος πια, θα μεταφέρει μηνύματα του φυλακισμένου με κίνδυνο της ίδιας του της ζωής του.

Στο κελί ο ανασφαλής και μοναχικός, Μολίνα, ένας ονειροπόλος που ψάχνει τον ιδανικό έρωτα, θα διασκεδάζει τον straight συγκρατούμενο του με ξεκαρδιστικές αφηγήσεις ταινιών. Οι δυο αταίριαστοι άντρες θα δεθούν, έτσι, φιλικά και συναισθηματικά. Ο Μολίνα, μάλλον από αστική οικογένεια, θα ερωτευτεί σιγά σιγά τον μαρξιστή συγκρατούμενό του, αλλά αυτό δεν θα τους εμποδίσει να αναπτυχθεί, μεταξύ τους, μια σχέση εκτίμησης.

Η παράσταση μας δίνει εξαιρετικές ερμηνείες. Ο Αποστόλης Τότσικας είναι πολύ καλός στον ρόλο του στρατευμένου αριστερού, τον ερμηνεύει λιτά και χωρίς ακρότητες, παρότι είναι ένας ρόλος που μένει από την αρχή ως το τέλος σταθερός στα πιστεύω του. Την παράσταση, όμως, κλέβει (όπως πάντα) ο εξαιρετικός ηθοποιός Μιλτιάδης Φιορέντζης.

Έχω ξαναγράψει γι αυτόν τον ηθοποιό (http://www.attikipress.gr/52598/anakalypste-ton-ekplhktiko-fiorentzh ). Ο Φιορέντζης κατορθώνει να μας δείξει όλη την αγωνία του ομοφυλόφιλου, τον τρόμο του ως φυλακισμένος, καθώς κι όλες τις λεπτές αποχρώσεις του ερωτευμένου λεπτεπίλεπτου άντρα, που ίσως θα ήθελε να είναι γυναίκα.

Ο σκηνοθέτης Αλέξης Ρίγλης βάζοντας τα λόγια του διευθυντή φυλακών να είναι ηχογραφημένα, όλη η προσοχή στρέφεται στο αγωνιώδες πρόσωπο του Φιορέντζη.

Από την μια πλευρά η γεμάτη χιούμορ και απόλυτο δόσιμο πλευρά του Μολίνα κι από την άλλη το ανάστημα που υψώνει μπροστά στον διευθυντή για να σώσει τον συγκρατούμενό του καθώς και η πονηριά του!

Στην μικρή σκηνή του Black Box του 104, τα σκηνικά και τα κοστούμια (Δήμητρα Λιάκουρα) είναι απλά και ενδεικτικά. Κυριαρχεί η μονοχρωμία του γκρι, ενώ ο καθρέπτης στο βάθος που αντικατοπτρίζει τους θεατές, τους καθιστά μάρτυρες των γεγονότων και συγχρόνως δείχνει ότι, τελικά, οι δύο κρατούμενοι δεν είναι ποτέ μόνοι, αλλά παρακολουθούνται…

Το ίδιο κόλπο με τον καθρέπτη είχε ξαναχρησιμοποιήσει ο Ρίγλης σε πάραστάση του πρόπερσι. Στο έργο «Η ζωή στο θέατρο» στην τελική σκηνή, όπου οι δυο πρωταγωνιστές

είναι ηθοποιοί και παίζουν σε παράσταση, ο Ρίγλης έβαλε τον Γάκη και τον Στέργιογλου να παίζουν πλάτη στο κοινό, αλλά το κοινό να καθρεπτίζεται στην πλάτη της σκηνής και σε αυτόν τον αντικατοπτρισμό το κοινό να υποδύεται το κοινό του “Θέατρο εν θεάτρω”

(http://www.attikipress.gr/1502/2-parastaseis-toy-mamet).

Το Φιλί της Γυναίκας Αράχνης είναι μια παράσταση με αξιόλογες ερμηνείες, αντιρατσιστικά μηνύματα, τρυφερή και ήπια συναισθηματική, χωρίς να προκαλεί, χωρίς, καθόλου, σκηνοθετικά τερτίπια και, τελικά, αισιόδοξη!

Μέχρι την Κυριακή 4/5 στο “104”.

Γκάζι, 2΄από το metro Κεραμεικός.

Γιατί μου κατσικώθηκες

Το εντελώς αντίθετο συμβαίνει σε μια άλλη gay θεματολογίας παράσταση. Εδώ, το έργο του Στρατή Λημνιού, που μιλά για έναν ομοφυλόφιλο ήρωα, στην Ελλάδα του 2014, ο οποίος διαπράττει έγκλημα πάθους, γίνεται παράσταση, χωρίς να μας αποκαλύπτεται για ποιόν λόγο έγινε!

Δυστυχώς, η μετατροπή του λογοτεχνικού έργου σε θεατρικό (Πέγκυ Τζαμουράνη) δεν είναι καθόλου πετυχημένη και εδώ αναρωτιέται κανείς γιατί, όπως και ο Μανουέλ Πουίγκ στο “Το Φιλί της Γυναίκας Αράχνης”, δεν έκανε ο ίδιος ο συγγραφέας την μετατροπή, καθότι και ηθοποιός και δημοσιογράφος;

Η υπόθεση: ο Ορέστης, συλλαμβάνεται ως ο βασικός ύποπτος για τη δολοφονία του πρώην συντρόφου του. Για την υπεράσπιση του, καλούνται ως μάρτυρες πέντε κοινοί φίλοι του πρώην ζευγαριού. Οι καταθέσεις τους -στην ουσία μικροί μονόλογοι- αποτελούν το μεγαλύτερο κομμάτι του έργου.

Δεύτερη απορία που δημιουργείται είναι ο τίτλος. Η φράση του τίτλου ακούγεται μόνο στην μέση του έργου, και δυστυχώς δεν έχει καμία σχέση με όλο το υπόλοιπο έργο. Ίσως στο διήγημα να είχε κάποια βάση, εδώ όμως αναρωτιόσουν πώς “του κατσικώθηκε” αυτός ο τίτλος… Μέχρι και το όνομα του ήρωα προσφερόταν όχι μόνο για διαφορετικό τίτλο, αλλά και για πολλαπλές αναγνώσεις του έργου…

Δυστυχώς, όμως, εδώ φαίνεται η απειρία του σκηνοθέτη. Ο Μενέλαος Τζαβέλας, τηλεοπτικός σκηνοθέτης-cameraman, χωρίς ένα γερό κείμενο, αρχικά και, χωρίς, έμπειρους ηθοποιούς, πελάγωσε, καθότι πολύ πρόσφατα μπήκε στον χώρο του θεάτρου. Δυστυχώς, δεν πρόλαβα να δω την προηγούμενη δουλειά του (“Γκέκα Μάνα”, Vault), για την οποία ακούγονταν πολύ καλές κριτικές, επειδή κατέβηκε νωρίτερα από το προγραμματισμένο, λόγω εσωτερικών προβλημάτων. Εκεί, όμως, τον ρόλο της μάνας είχε η εκπληκτική και πολύ έμπειρη ηθοποιός, Ζώγια Σεβαστιανού.

Εδώ οι ηθοποιοί, νέοι, με μικρή εμπειρία, πάλευαν μόνοι, με τις δικές τους δυνάμεις και κάνοντας ότι καλύτερο μπορούσαν, έστεκαν, οι περισσότεροι, με αξιοπρέπεια πάνω στην σκηνή.

Το σύνολο, όμως, της παράστασης, ήταν προβληματικό, σε όλους τους τομείς. Πρώτη, άσχημη εντύπωση έκαναν οι φωτισμοί (Μ.Τζαβέλλας), που δεν ήταν μόνο ανέμπνευστοι αλλά και πολύ σκληροί και συχνά, άφηναν πρόσωπα αφώτιστα για αρκετά λεπτά!!!

Ο πρωταγωνιστής και συγγραφέας του έργου, ήταν σε καθ’ όλη την διάρκεια της παράστασης επί σκηνής και κατάφερε να φέρει εις πέρας το ρόλο του με αξιοπρέπεια. Ο ανακριτής θα μπορούσε να είναι κάτι παραπάνω από ένας δημόσιος υπάλληλος που βαριέται.

Κάπως έτσι ήταν και η παράσταση, βαρετή, και αναρωτιόσουν γιατί επιλέχθηκε να ανέβει στο θέατρο αυτό το έργο, έστω σε αυτή την διασκευή. Εξαιρετική αναλαμπή και ανάσα πνοής υπήρξε ο ηθοποιός Παν.Κατσίκης που κατάφερε να βάλει ψυχή, αλλά και πολύ χιούμορ, στον μονόλογό του και επιτέλους ανέβηκε η διάθεση του κοινού. Αρκετά καλός και ο μονόλογος που ακολούθησε (Φιλίτσα Καλογεράκου), αλλά ήταν κι ο τελευταίος.

Όσο μίνιμαλ και μόνο με τα απαραίτητα ήταν το σκηνικό της προηγουμένης παράστασης, τόσο φορτωμένο, με αχρείαστα πράγματα και άσχετα μεταξύ τους, ήταν το σκηνικό αυτής του “Γιατί μου κατσικώθηκες”.

Ενώ αρκούσε ένα γραφείο, δυο καρέκλες, άντε και το κρεβάτι, στο σκηνικό ήταν διασκορπισμένες παντού εφημερίδες, σε απίθανα σημεία, χωρίς να γίνεται ούτε μια αναφορά στο έργο για τον τύπο (που θα μπορούσε να παίζει μεγάλο ρόλο σε ένα έγκλημα πάθους). Στο υποτιθέμενο κελί υπήρχαν πράγματα που σε κανένα κελί δεν θα επιτρέπονταν, ενώ δεν έγινε καμία προσπάθεια να κρυφτεί από τι αποτελούνταν το γραφείο του ανακριτή! Παρόλα, αυτά, το σκηνικό υπογράφει κάποια εταιρεία Art Deco…

Δεν μπορώ να σκεφτώ κανέναν επαγγελματία διακοσμητή ή σκηνογράφο που θα έφτιαχνε τέτοιο σκηνικό ή θα τολμούσε να το υπογράψει! Θεωρώ απαράδεκτη την προσπάθεια εξαπάτησης, αν και ο θεατής χαζός δεν είναι. Και βλέπει και καταλαβαίνει…

Τα κοστούμια, καθότι σημερινά, δεν είχαν κάτι το ιδιαίτερο, ούτε ήταν παράτερα (όπως το σκηνικό), εκτός από το κουστούμι του πρώτου μάρτυρα, το οποίο ήταν εντελώς άσχετο με τον ρόλο της κουτσομπόλας γειτόνισσας! Κι εδώ η ίδια άγνωστη υπογραφή: Family Style!!!

Ο ίδιος αχταρμάς επικράτησε και στις μουσικές επιλογές (εδώ, ευτυχώς, ενυπόγραφες: Στρ.Λημναίος), με αποκορύφωμα το τραγούδι του φινάλε που δεν είχε καμία σχέση με τα προηγούμενα και σε πετούσε εντελώς έξω (αν μπορούμε να πούμε ότι υπήρχε κάποια ατμόσφαιρα σε αυτή την παράσταση…).
Η προχειροδουλειά και η έλλειψη σκηνοθετικής γραμμής και σκηνογραφικής άποψης, καθώς και οι ελλιπείς, προφανώς, πρόβες, ήταν εμφανείς, σε μια παράσταση που με περισσότερο μεράκι θα μπορούσε να περάσει, απλά, απαρατήρητη.

Κάθε Πέμπτη στο θέατρο Παραμυθίας.

Προτείνουμε:

H εκδοχή του Μπράουνινγκ / Η κολεξιόν, Εμπορικόν

Interview (με ελεύθερη συνεισφορά), Fabrica +Ανάδυση

Δον Ζουάν/ Φονιάς (με ελεύθερη συνεισφορά), Fabrica

Κόλχαας, Τόπος Αλλού

Αρχιμάστορας Σόλνες, Από Μηχανής Θέατρο

Μορφές από το έργο του Βιζυηνού, Σφενδόνη

Πνιγμονή/Ψυχολογία Συριανού συζύγου, Vault

Η πόρνη από πάνω, Βασιλάκου+Σφενδόνη

Draculam, Φεύγουσα Κόρη, Φούρνος

7ο Φεστιβάλ Σώματα και Αντικείμενα σε Κίνηση, Φούρνος