Τα Όσκαρ πέρασαν, όμως οι ταινίες έμειναν

Δεν ήταν και λίγοι αυτοί που θεωρούσαν ότι οι συντελεστές των παρακάτω ταινιών θα έφευγαν από το Kodak Theater με το χρυσό αγαλματάκι, όμως οι βουλές της Ακαδημίας ήταν διαφορετικές.

από τη Μαρίτα Μελέτη

Ο Κλιντ Ίστγουντ πάλι σε ρόλο σκηνοθέτη, αλλά και μια σύγχρονη μεταφορά της ιστορίας του Ιώβ (ή του Σίσυφου;).

Ελεύθερος Σκοπευτής (American Sniper)

Λεζάντα: (Πολεμική, 2014, Διάρκεια: 132′) Aμερικανική ταινία, σε σκηνοθεσία του Κλιντ Ίστγουντ, με τους Μπράντλεϊ Κούπερ, Σιένα Μίλερ και Κάιλ Γκάλνερ.

Με

160 επιβεβαιωμένους φόνους, ο ελεύθερος σκοπευτής Κρις Κάιλ είναι ένας ζωντανός θρύλος του πολέμου στο Ιράκ, ο οποίος, ύστερα από τέσσερις θητείες και σχεδόν τρία χρόνια παραμονής στο Ιράκ, επέστρεψε στην πατρίδα¬. Ο Κλιντ Ίστγουντ αντιπαραβάλλει τον ηρωισμό του με το προσωπικό τίμημα που πρέπει να καταβάλει, αφηγούμενος με δυναμισμό και πατριωτική έξαρση μια ακόμα αληθινή ιστορία, του μύθου του νέου American hero. Όταν το αμερικανικό σινεμά αποφάσισε να στρέψει τον φακό του στα πεδία μάχης του Ιράκ, αυτό που αντίκρισε ήταν ένας, πιθανώς άδικος, αλλά σίγουρα βρώμικος πόλεμος, ο οποίος ανέδειξε μια σειρά από βρώμικους, μοναχικούς και αφανείς ήρωες, που θυσιάζουν την προσωπική τους ευτυχία για χάρη της πατρίδος.

Βασισμένος στην αυτοβιογραφία του Κρις Κάιλ, ο σεναριογράφος Τζέισον¬ Χολ σκιαγράφησε το πορτρέτο ενός δισυπόστατου χαρακτήρα σε διαρκή αντιπαράθεση με το περιβάλλον. Και ο Ίστγουντ επιχείρησε να ταξιδέψει ξανά στη σκοτεινή πλευρά του αμερικανικού ονείρου, βασιζόμενος όμως αυτήν τη φορά σε ένα μονοδιάστατο πρώτο υλικό, που απλοποιεί μανιχαϊστικά ανθρώπους και καταστάσεις. Ο κινηματογραφικός Κ. Κάιλ είναι ένας παραδοσιακά μεγαλωμένος Τεξανός, ο οποίος μετά την πτώση των Δίδυμων Πύργων κατατάσσεται στο στρατό για να υπερασπιστεί το αμερικανικό εθνικό δίκαιο. Ως ένα σημείο, η ταινία δεν αμφισβητεί τα κίνητρά του, υιοθετεί, όμως, μια γραφική¬ ταύτιση με την προσωπική οπτική του, που δικαιώνει τη μιλιταριστική αφοσίωση και σχεδόν όλες τις επιλογές του.

Με το πεδίο δραματικών ελιγμών να είναι μικρό, ο Ίστγουντ επιστρατεύει την, πάντα καίρια, δεξιοτεχνία του, σκηνοθετώντας έναν αόρατο πόλεμο, που δεν διεξάγεται απαραίτητα εκτός συνόρων. Αποτυπώνει κάτι από το άγχος της, σαρκάζει το παράλογο της μοίρας της, στηρίζεται, όμως, πάνω σε έναν εντελώς διάφανο και clean cut ήρωα, που δεν μπορεί να υποστηρίξει πειστικά τη σκοτεινή και πιο ενδιαφέρουσα όψη του αμερικανικού πατριωτισμού.

Λεβιάθαν (Leviafan)

Λεζάντα: (Δραματική, 2014, Διάρκεια: 140′) Ρώσικη ταινία, σε σκηνοθεσία του Αντρέι Σβιάνγκιντσεφ, με τους Αλεξέι Σερεμπριάκοφ, Έλενα Λιαντόβα, Ρόμαν Μαντιάνοφ και Βλαντιμίρ Βντοβιτσένκοφ.

Σε μια παραθαλάσσια πόλη του ρωσικού Βορρά ο Κόλια, ένας ιδιοκτήτης συνεργείου αυτοκινήτων, ο οποίος ζει εκεί με την όμορφη σύζυγο και τον έφηβο γιο του από προηγούμενο γάμο, αποφασίζει να αντισταθεί στα σχέδια του διεφθαρμένου δημάρχου να τον διώξει από τη γη και το σπίτι του. Ο Κόλια ζητά τότε τη βοήθεια του παλιού του φίλου και δικηγόρου, του οποίου ο ερχομός από τη Μόσχα θα αλλάξει τις οικογενειακές ισορροπίες, πυροδοτώντας αναπάντεχες εξελίξεις.

Η βιβλική ιστορία του Ιώβ μεταφέρεται σαν μια απαισιόδοξη υπαρξιακή παραβολή σε μια σύγχρονη πραγματικότητα, χρεοκοπημένη από ιδεολογίες, θεσμούς και αξίες. Ο Αντρέι Σβιάγκιντσεφ γνωρίζει ότι οι θεολογικές παραβολές μπορεί να περιγράφουν αιώνιες αλήθειες, όμως ελάχιστα βοηθούν στο να αντιμετωπίσει κάποιος την πεζή πραγματικότητα. Στη φιλμογραφία του τις συναντάμε συχνά ως αναφορές και στην πιο πρόσφατη¬ ταινία αρχίζουν από τον τίτλο και πηγαίνουν πολύ μακρύτερα.

Ο τελευταίος προέρχεται από το «Βιβλίο του Ιώβ», με τον τερατώδη Λεβιάθαν να μην είναι άλλος από το κράτος, την εξουσία του οποίου ο άνθρωπος νιώθει ως εχθρό της ατομικής ελευθερίας του. Για τον σκηνοθέτη το συγκεκριμένο πρόβλημα είναι οντολογικό και βαθιά μεταφυσικό. Είμαστε όλοι δέσμιοι της κοινωνικοποίησης, ενός πολιτισμού, μιας σειράς νόμων, ενός κράτους. Και αν για κάποιους η οργανωμένη κοινωνία είναι το ιδανικό πεδίο για την ανθρώπινη καταξίωση, για τον Σβιάγκιντσεφ είναι ένας αναπόδραστος υπαρξιακός εφιάλτης.

Αν κι εσκεμμένα η ιστορία εξελίσσεται σε μια παραθαλάσσια κωμόπολη του ρωσικού Βορρά και όχι σε αστικό περιβάλλον, η πάντα παρούσα κρατική εξουσία χτυπάει¬ απειλητικά την πόρτα του Κόλια. Ο διεφθαρμένος δήμαρχος της πόλης έχει βάλει στο μάτι τη γη του Κόλια και όταν ο τελευταίος αρνείται να την πουλήσει φτηνά, εκείνος γίνεται όλο και πιο φορτικός.

Ταρκοφσκική αισθητική, η οπερατικά δραματική μουσική του Φίλιπ Γκλας και η επιβλητική ρώσικη γη με τους απαράβατους νόμους της συνθέτουν το σκηνικό ενός ταξιδιού στην κοιλιά του κήτους. Η οργανωμένη θρησκεία δεν αποτελεί λύση, η εμπιστοσύνη στον συνάνθρωπο είναι χωρίς αντίκρισμα και το σύστημα μοιάζει ακατανίκητο. Σπαρακτικός, αν κι εσωστρεφής και υπερβολικά συμβολικός, ο Σβιάγκιν¬τσεφ κινηματογραφεί αφοπλιστικά μια σύγχρονη εκδοχή του μύθου του Σίσυφου, πικρός, απαισιόδοξος και κινηματογραφικά συναρπαστικός.

Προσεχώς

Cake

Δράμα με την Τζένιφερ Άνιστον, η οποία υποδύεται την Κλερ, μια γυναίκα σημαδεμένη σωματικά και ψυχολογικά, εθισμένη στα παυσίπονα και αντιπαθή, που η ζωή της αποκτά νόημα όταν ερευνά την αυτοκτονία μιας γυναίκας από την ομάδα υποστήριξης για τον χρόνιο πόνο στην οποία συμμετείχε. Ο σκηνοθέτης Ντάνιελ Μπαρνζ αποσπά από την Τζένιφερ Άνιστον μια ερμηνεία κόντρα στην εικόνα της.

Έμφυτο Ελάττωμα

Κανείς δεν είχε τολμήσει να μεταφέρει κάποιο από τα χαοτικά μυθιστορήματα του Τόμας Πίντσον στην οθόνη, αφού οι πάντες πίστευαν ότι η βιβλιογραφία του είναι μη κινηματογραφίσιμη. Όλα αυτά μέχρι ο δεξιοτέχνης Πολ Τόμας Άντερσον να επιχειρήσει ένα νέο κινηματογραφικό στοίχημα υψηλού ρίσκου, διασκευάζοντας το αστυνομικό μυθιστόρημα «Έμφυτο Ελάττωμα».