Διάσωση δύο αρχαίων ναυαγίων μέσω του προγράμματος «Θαλής»

Δύο από τα πολλά αρχαία ναυάγια που έχουμε στην θάλασσα της χώρας μας επέλεξαν να διασώσουν οι επιστήμονες, στο πλαίσιο του ερευνητικού προγράμματος «Θαλής». Το ένα πλοίο, μάλλον ισπανικής προέλευσης, ναυάγησε τον 16ο αιώνα στη Ζάκυνθο, το άλλο τον 13ο αιώνα στη Ρόδο. Το πρώτο, γνωστό ως το το ναυάγιο της Ζακύνθου, που έχει εξερευνηθεί περίπου κατά τα δύο τρίτα από την Εφορεία Εναλίων Αρχαιοτήτων έχει σκεπαστεί εδώ και χρόνια με γεωϋφασμα για να προστατευτεί.

Το δεύτερο, το ναυάγιο του 13ου αιώνα, βγήκε στην επιφάνεια του εμπορικού λιμανιού της Ρόδου μετά την περιδίνηση των πλοίων.

Βρίσκεται μόλις λίγα μέτρα μακριά από πολύφημο θησαυρό της Ρόδου, που αποτελείται από χιλιάδες χρυσά κοσμήματα και νομίσματα, κυρίως οθωμανικά, αλλά και ρωσικά, πορτογαλικά κ.ά. και ο οποίος εκτιμάται ότι προέρχονται από ναυάγιο του 18ου αιώνα. Το συγκεκριμμένο πλοίο δεν έχει εξερευνηθεί πλήρως και παραμένει εκτεθειμένο, κάτω από την έντονη εμπορική κίνηση των πλοίων.

Ο στόχος του προγράμματος «Θαλής είναι διπλός» : Πρώτον, να αξιολογηθεί κατά πόσον η χρήση των γεωϋφασμάτων λειτούργησε προστατευτικά στο ναυάγιο της Ζακύνθου, που βρίσκεται σε βάθος 10 μέτρων, ώστε να μπορεί να εφαρμοστεί και σε άλλα και δεύτερον, να προστατευτεί το ξύλινο σκαρί του 13ου αιώνα, που σώζεται σε καλή κατάσταση, ωστόσο χρειάζεται άμεση προστασία γιατί βρίσκεται σε χώρο όπου ρίχνουν άγκυρα μεγάλα εμπορικά πλοία, ενώ οι ξυλοφάγοι οργανισμοί έχουν ήδη προκαλέσει πολλές φθορές.

Όπως δήλωσαν οι υπέυθυνοι της προσπάθειας αυτής , πρόκειται για το μόνο ναυάγιο στην Ανατολική Μεσόγειο που έχει σωθεί το ξύλινο τμήμα του, συνεπώς οι ερευνητές μπορούν να το μελετήσουν στο σημείο της αρχικής θέσης του. Οι μελετητές αυτό που προτείνουν για την συγκεκριμμένη περίπτωση είναι τοποθετηθεί σε ένα μεγάλο μεταλλικό κέλυφος το πλοίο και στη συνέχεια να καλυφθεί με υλικά του περιβάλλοντος. Το πολύ ενδιαφέρον αυτό πρόγραμμα υλοποιείται από τα ΤΕΙ Αθηνών, στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ κι έχει τίτλο «Διάσωση ξύλινων ναυαγίων στο μεσογειακό θαλάσσιο οικοσύστημα: ανάπτυξη και εφαρμογή καινοτόμων μεθόδων.