ΜΕΓΑΛΟ ΠΑΖΑΡΙ ΓΙΑ ΤΟ ΔΙΑΔΟΧΟ ΤΟΥ ΜΠΑΡΟΖΟ

Λίγες ώρες πριν από τις ευρωεκλογές και όλα τα προγνωστικά εξακολουθούν να είναι ανοικτά για τον επόμενο πρόεδρο της Κομισιόν που θα εκλεγεί με καθολική ψηφοφορία των νέων ευρωβουλευτών που θα αναδειχθούν την Κυριακή.

Αυτή τη στιγμή υπάρχουν πέντε δηλωμένοι υποψήφιοι για τη θέση που κατέχει ο Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο, αλλά όλοι αναγνωρίζουν ότι ο επόμενος πρόεδρος θα αναδειχθεί από τη μονομαχία του δεξιού Ζαν Κλοντ Γιούνκερ και του σοσιαλιστή Μάρτιν Σουλτς.

Η εκλογή δεν είναι μονόδρομος και ενδεχομένως -από τη Δευτέρα κιόλας- θα ξεκινήσει ένα ευρύτατο παζάρι στο προσκήνιο αλλά και το παρασκήνιο για τη σύναψη συμμαχιών, καθώς ο νέος πρόεδρος πρέπει να εξασφαλίσει την απόλυτη πλειοψηφία των 376 ψήφων.

Δεν είναι τυχαίο, μάλιστα, ότι η γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ έχει προβλέψει ότι «ο δρόμος για την εκλογή θα είναι μακρύς και επίπονος».

Οι τελευταίες εκτιμήσεις του Pollwatch και του Electionista αναφέρουν ότι το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα θα έχει τη σχετική πλειοψηφία στο νέο ευρωπαϊκό κοινοβούλιο εκλέγοντας μεταξύ 213-217 ευρωβουλευτές. Θα ακολουθεί η προοδευτική συμμαχία Σοσιαλιστών και Δημοκρατών που αναμένεται να εκλέξει από 196 έως 201 ευρωβουλευτές.

Από εκεί και πέρα οι διαφορές αναμένεται να είναι μεγάλες. Οι Φιλελεύθεροι εκτιμάται ότι θα έχουν περί τις 60 έδρες και θα ακολουθούν η Ευρωπαϊκή Αριστερά με 50-53 έδρες, οι Πράσινοι με 41-44 έδρες.

Οι κάθε είδους ευρωσκεπτικιστές (ακροδεξιοί κ.λπ.) μπορεί να εκλέξουν από 80-85 ευρωβουλευτές, ενώ οι ανένταχτοι θα είναι από 95 έως 109 εδρών αποτελώντας ένα κρίσιμο μέγεθος και μια δεξαμενή για συμμαχίες. Όχι μόνο για την εκλογή του νέου προέδρου της Κομισιόν και του ίδιου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, αλλά και στην καθημερινή διαχείριση όλων των ζητημάτων που θα ανακύπτουν.

Η διαδικασία εκλογής

Για πρώτη φορά ο πρόεδρος της Κομισιόν -διάδοχος του Μπαρόζο- θα επιλεγεί βάση των κανόνων της Συνθήκης της Λισαβόνας. Η σύνοδος κορυφής των 28 ηγέτων κρατών-μελών της ΕΕ θα προτείνουν προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο τον νέο πρόεδρο της Επιτροπής.

Με βάση τη Συνθήκη οι 28 πρέπει να επιλέξουν τον υποψήφιο της πολιτικής ομάδας που εξασφάλισε τις περισσότερες έδρες στο νέο Ευρωκοινοβούλιο, πιθανότατα τον κ. Γιούνκερ, στη συγκεκριμένη περίπτωση.

Η απόφαση λαμβάνεται με «ειδική πλειοψηφία» και αυτό σημαίνει ότι πρέπει να την στηρίξει το 55% των κρατών-μελών (16 ηγέτες) υπό την προϋπόθεση ότι εκπροσωπούν το 65% του πληθυσμού της Ευρώπης.

Η απόφαση της συνόδου κορυφής κοινοποιείται στην ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που πρέπει να εγκρίνει την πρόταση με απόλυτη πλειοψηφία, δηλαδή, 376 ψήφους.

Με βάση την πρόβλεψη, στην καλύτερη περίπτωση ο κ. Γιούνκερ θα χρειάζεται 159 ψήφους ακόμη, ενώ ο κ. Σουλτς ακόμη 175.

Από εκεί λοιπόν ξεκινά το παζάρι και τα σενάρια:

Ο Μεγάλος Συνασπισμός

Αν επιτευχθεί θα αποτελέσει τη συνέχεια της ήδη υπάρχουσας συνεργασίας στο απερχόμενο ευρωπαϊκό κοινοβούλιο. Το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα και η Προοδευτική Συμμαχία Σοσιαλιστών και Δημοκρατών μπορούν να εξασφαλίσουν από κοινού από 409 έως 418 έδρες.

Σε αυτή την περίπτωση η επιλογή του νέου προέδρου θα προέλθει από τη σκληρή διαπραγμάτευση μεταξύ των δύο μεγαλυτέρων ευρωπαϊκών κομμάτων.

Μεγάλος Συνασπισμός και Φιλελεύθεροι

Δεν μπορεί να αποκλείει κανείς στην πλειοψηφική ομάδα να προστεθούν και οι Φιλελεύθεροι που με τις ψήφους τους θα δώσουν ακόμη μεγαλύτερη πολιτική νομιμοποίηση στο νέο πρόεδρο. Το ζήτημα είναι ποια ανταλλάγματα θα ζητήσουν για να φτιαχτεί η πλειοψηφία των 468 έως 477 εδρών.

Κεντροαριστερός συνασπισμός

Αρχικά η συμμαχία αυτή μπορεί να εξασφαλίσει από 287έως 298 έδρες, αλλά δεν φτάνουν στις 376 έδρες που απαιτούνται. Για επιτευχθεί η πλειοψηφία απαιτείται η βοήθεια των Φιλελευθέρων αλλά και μεγάλου αριθμού ανένταχτων ευρωβουλευτών.

Κεντροδεξιός συνασπισμός

Με βάση την εκτίμηση για να καταστεί πλειοψηφία πρέπει να υπάρξει ευρύτατη συμμαχία όχι μόνον με τους Φιλελεύθερους και πολλούς ανένταχτους, αλλά να ενισχυθεί και από μεγάλο αριθμό ευρωσκεπτικιστών, κάτι που ο κ. Γιούνκερ έχει –προεκλογικά τουλάχιστον- αποκλείσει κατηγορηματικά.