«Η Αφροδίτη με τη γούνα» – Οι εκδόσεις Πατάκη επανακυκλοφορούν το διαμάντι του Λεοπόλδου Φον Ζάχερ Μαζόχ

Επανακυκλοφόρησε μόλις από τις Εκδόσεις Πατάκη η εμβληματική νουβέλα του κορυφαίου Αυστριακού συγγραφέα Λεοπόλδου φον Ζάχερ-Μαζόχ (1836-1895) ''Η Αφροδίτη με τη γούνα'' (σε μετάφραση Μυρτώς Ρήγου – συνοδεύεται από εκτενές δοκίμιο του Γιώργου Βέλτσου), στην οποία βασίζεται το ομώνυμο θεατρικό του Ντέιβιντ Άιβις και η πρόσφατη ταινία του Ρόμαν Πολάνσκι.

Τα έργα του Μαζόχ, κεντρικής μορφής του ρεαλιστικού κινήματος,

απασχόλησαν εκτός από κριτικούς και ιστορικούς της λογοτεχνίας και διάσημους ψυχαναλυτές και ψυχιάτρους της εποχής. Η λέξη «μαζοχισμός» καθιερώθηκε από τον Αυστριακό ψυχίατρο Κραφτ-Έμπινγκ για να κατονομάσει μια σεξουαλική διαστροφή από την οποία πάσχει ο βασικός ήρωας στη νουβέλα του Μαζόχ.

Ο Φρόυντ, εξάλλου, ανέπτυξε περαιτέρω τον όρο στο κλασικό του άρθρο «Σαδομαζοχισμός», συνδέοντάς τον με τον σαδισμό ως ζεύγος αντιθέτων στο πλαίσιο της ψυχικής ζωής.

Η Αφροδίτη με τη γούνα περιλαμβάνεται στον πρώτο τόμο του μυθιστορηματικού κύκλου που είχε τον γενικό τίτλο Το κληροδότημα του Κάιν, στον οποίο περιγράφονται τα πάθη του ανθρώπου, ο θάνατος, ο πόλεμος, το χρήμα και κυρίως το ερωτικό πάθος. Στη νουβέλα αυτή ο Μαζόχ, φορώντας το προσωπείο του Σεβερέν φον Κουζίμσκι, ανατέμνει με στοχαστική δεινότητα τα πάθη και τις ερωτικές εμμονές του ήρωά του.

Ο Σεβερέν καταγράφει στο προσωπικό του ημερολόγιο τη διαστροφή του και δίνει να τη διαβάσουν μεταγραμμένη σ’ ένα χειρόγραφο με τον τίτλο Εξομολογήσεις ενός μεταφυσικού. Όπως σημειώνει ο Γιώργος Βέλτσος στο εμβριθές δοκίμιο που συνοδεύει την έκδοση: «Ανάλογη με το Ημερολόγιο ενός Διαφθορέα του Soren Kierkegaard, η νουβέλα του Μαζόχ είναι γραφή μέσα στη γραφή, όπως και η διαστροφή είναι πόθος μέσα στον πόθο... Η γραφή γίνεται η οργανωτική συνιστώσα της διαστροφής του, διαμορφώνοντας ένα σύστημα που, όπως λέει ο Φλωμπέρ, “ισχύει για έναν μόνον άνθρωπο”.

Ο Σεβερέν υποφέρει και όσο υποφέρει γράφει. Η γραφή του προσποιείται τα πάθη, τα υπερβάλλει και τα μιμείται, εφόσον πάντα το ομοίωμα, προσποιητό και υπερβολικό, είναι ό,τι μένει από το άγραφο, βιωμένο πάθος, ως υπόλειμμα υπέρτερό του. Ολόκληρη η διαστροφή συντελείται λοιπόν στις λέξεις και στις λέξεις μπορεί να τελειωθεί».