Sprider Stores: Από τους πάγκους της λαϊκής και την «κατάκτηση» των Βαλκανίων στο λουκέτο του σήμερα

Με πάνω από 110 καταστήματα εντός και εκτός Ελλάδος με πολυάριθμο προσωπικό και την «μεγαλύτερη ελληνική βιομηχανία μόδας» όπως την αποκαλούσαν συχνά οι ίδιοι οι ιδιοκτήτες της, η μεγάλη εταιρεία Sprider Stores έφτασε στο τέλος της.

Η επιθετική πολιτική επέκτασης της αλυσίδας που ακολούθησαν τα αδέλφια Χατζηιωάννου τα τελευταία δέκα χρόνια, παίρνοντας συνεχώς δάνεια για να την εφαρμόσουν, ήταν αυτή που γύρισε και «έφαγε» τους ίδιους.

Ενδεικτικό της κατάστασης είναι το ιστορικό της υπό εκκαθάριση εταιρείας που παραθέτει στον ίδιο της τον ιστότοπο. Με το ξέσπασμα της κρίσης στις ΗΠΑ και ενώ οι διεθνείς αγορές είχαν ξεκινήσει να παίρνουν την κάτω βόλτα προμηνύοντας κρίση που θα έφτανε και σε Ευρώπη και Ελλάδα, η εταιρεία το 2008 είχε αποφασίσει «Συνέχιση υλοποίησης του επενδυτικού σχεδιασμού της εταιρείας με τη δημιουργία τριάντα πέντε (35) νέων σημείων πώλησης».

Πώς όμως η μέχρι πρότινος υγιής εταιρεία που λάμβανε τα εύσημα από ξένους και εγχώριους επενδυτές έφτασε να «βαρέσει κανόνι»; Τα ερωτήματα που εγείρονται είναι πολλά. Πολλοί ακόμα και σήμερα θυμούνται το εργοστάσιο που είχε καταφέρει να χτίσει ο Θανάσης Αργυρός, το οποίο εξήγαγε τα προϊόντα του σε δεκάδες χώρες του εξωτερικού, κυρίως μαγιό και αθλητικά είδη, και συνεργάζονταν με «μεγαθήρια» του παγκόσμιου Retail. Προϊόντα μάλιστα τα οποία στις αρχές της δεκαετίας του '90 λάμβαναν διεθνή βραβεία για την ποιότητά τους. Στα τέλη της δεκαετίας του '90 κάνοντας στροφή προς τη λιανική στη χώρα μας άρχισαν να ανοίγουν και τα πρώτα καταστήματα δειλά δειλά.

Κάπου το 1999 με 11 καταστήματα σε όλη την Ελλάδα θα έλθει ο όμιλος Χατζηιωάννου να εξαγοράσει το 80% της εταιρείας και να ξεκινήσει η νέα πορεία της εταιρείας, που όμως θα αποβεί μοιραία κυρίως εξαιτίας του «εύκολου χρήματος» από τον τραπεζικό δανεισμό που επέλεξαν να χρησιμοποιήσουν χωρίς φειδώ.

Τα ερωτήματα για το πως μία εταιρεία, κάποτε υγιής, που μάλιστα είχε κάνει καλή εντύπωση και σε ξένους επενδυτές στα μέσα της περασμένης δεκαετίας, έπεσε τόσο έξω είναι πολλά.

Η διοίκηση των αδελφών Χατζηιωάννου αποδείχθηκε όχι απλά «μη φωτισμένη» αλλά και τελείως καιροσκοπική.

Επιστράτευσε ακόμα και εμπρησμούς σε εγκαταστάσεις της εταιρείας, προκειμένου να βρει ζεστό χρήμα απ' τις ασφαλιστικές εταιρείες ζήτημα που τους θέτει και ενώπιον ποινικών κατηγοριών όπως καταγγέλλει η πυροσβεστική για την φωτιά στις κεντρικές αποθήκες στην Ανθούσα πέρυσι το Φεβρουάριο. Άλλες δύο φορές είχε ξεσπάσει φωτιά σε αποθήκες της εταιρείας τα τελευταία εννέα χρόνια κάνοντας ανθρώπους της αγοράς να σχολιάζουν πως όποτε υπήρχε πρόβλημα με τη ρευστότητα της εταιρείας μία ασφαλιστική εταιρεία καλούνταν να της δώσει αποζημίωση για την πυρκαγιά.Σύμφωνα με τις διώξεις, τα αδέλφια εισέπραξαν ασφάλιστρα ύψους 16 εκατ. ευρώ (οι άλλες τρείς πυρκαγιές έγιναν το 2004 και το 2008), αλλά και η προσφυγή στις διατάξεις του άρθρου 99 του Πτωχευτικού Κώδικα για τις δύο εταιρείες -Χατζηιωάννου και της θυγατρικής της Sprider.

Σε καθαρά διοικητικό επίπεδο, οι συνεχείς κινήσεις αναδιάρθρωσης με μεγάλη μείωση του λειτουργικού κόστους, το κλείσιμο μη αποδοτικών καταστημάτων εντός και εκτός Ελλάδος, η δραστική συρρίκνωση του δικτύου, η πώληση της θυγατρικής στη Ρουμανία και μεγάλη μείωση του περιθωρίου κέρδους με συνεχείς πολιτικές προσφορών και εκπτώσεων δεν ήταν αρκετές για να περισώσουν μια κατάσταση που είχε συσσωρευτεί από χρόνια.

Με διαφημίσεις στις οποίες φιγούραραν μεγάλες προσωπικότητες της showbiz όπως ο Σάκης Ρουβάς, τα δύο αδέλφια είχαν επιστρατεύσει όλα τα μέσα για να καταφέρουν να δώσουν κύρος στο όνομα της εταιρείας και να κάνουν το brand name της Sprider αρκετά δυνατό να συναγωνιστεί άλλους κολοσσούς.

Οι πλέον πρόσφατες εξελίξεις, με την αρνητική στάση απέναντι στους κ.κ. Χατζηιωάννου των τραπεζών αλλά και την αδυναμία εξασφάλισης στρατηγικού επενδυτή για την αλυσίδα: Ενδεικτικό αποτελεί το γεγονός ότι μόλις πριν από μία εβδομάδα, στις 23 Σεπτεμβρίου, κατά τη συζήτηση στο Εφετείο Θεσσαλονίκης των αιτήσεων των δύο εταιρειών του κατά της απόφασης του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Θεσσαλονίκης, με την οποία είχε απορριφθεί το αίτημα για άνοιγμα της διαδικασίας εξυγίανσης στο πλαίσιο του άρθρου 99, η Eurobank με χρωστούμενα περί τα 12 εκατ. ευρώ από την Sprider, άσκησε κύρια παρέμβαση κατά του ανοίγματος της διαδικασίας, όπως επίσης και το Δημόσιο με οφειλές ύψους 1,5 εκατ. ευρώ αλλά και το ΙΚΑ με χρωστούμενα περί τα 3,5 εκατ. ευρώ.

Σημειωτέον ότι σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία του πρώτου εξαμήνου του 2013, στο τέλος Αυγούστου του 2013 ο όμιλος είχε ένα δίκτυο πωλήσεων με συνολικά 48 σημεία- εκ των οποίων τα 44 στην Ελλάδα

Στο πρώτο εξάμηνο του 2013 ο όμιλος είχε ζημιές ύψους 25,227 εκατ. ευρώ σε επίπεδο μετά φόρων και δικαιωμάτων μειοψηφίας και πτώση 45,8% στις πωλήσεις οι οποίες διαμορφώθηκαν στα 22,36 εκατ. ευρώ, ενώ το σύνολο των υποχρεώσεων έφθανε τα 96,8 εκατ. ευρώ, από τις οποίες τα 62 εκατ. ευρώ αντιστοιχούν στις τραπεζικές υποχρεώσεις της Sprider.

Χθες, ο όμιλος ανακοίνωσε την αναστολή της λειτουργίας των καταστημάτων της Sprider Stores προβάλλοντας ως βασικές αιτίες την ταμειακή ασφυξία και την αδιάλλακτη στάση και άρνηση των τραπεζών, να συνεχίσουν την υφιστάμενη έως τώρα χρηματοδότηση, ενώ υπογράμμισε ότι «θα αξιοποιηθεί με κάθε τρόπο η καθ’ όλα σημαντική πάγια περιουσία της εταιρείας με βασικό γνώμονα την ικανοποίηση των εργαζομένων και των λοιπών πιστωτών όπως ο νόμος ορίζει».

Η πορεία των αδελφών

Τα δύο αδέλφια Χατζηιωάννου ανήλθαν στον επιχειρηματικό κόσμο από τα χαμηλά. Από τη φτώχεια και την ξενιτιά της οικογένειας τη δεκαετία του ’50 ακολούθησε το «ρίσκο» του πατέρα τους με την αγορά της πρώτης μηχανής για κάλτσες, το εμπόριο στις λαϊκές αγορές, τη μετεγκατάσταση της μικρής βιοτεχνίας στην Ξάνθη στο τέλος της δεκαετίας του ΄70, την ανάληψη της διοίκησης της οικογενειακής επιχείρησης από τα δύο αδέλφια στα μέσα της δεκαετίας του ’80 για να φτάσουν σ το μπαράζ των εξαγορών της δεκαετίας του ’90 και μετά.

Φαίνεται ότι μεγαλώνοντας επιχειρηματικά, ένιωσαν «Ίκαροι» ένιωσαν ότι μπορούν να φτάσουν στον ήλιο αλλά αυτός τους έκαψε τα φτερά. Η εμπλοκή τους σε επιχειρηματικές δραστηριότητες εκτός του πεδίου γνώσης τους, ήταν μια αποτυχία. Τόσο η άδεια για το καζίνο της Ξάνθης όσο και η προσπάθεια εμπλοκής στον κλάδο του ποδοσφαίρου, τους έβγαλαν ηττημένους.

Οι γνωρίζοντες θυμούνται ότι το όνομα των αδελφών Χατζηιωάννου πρωτοστατούσε την «χρυσή εποχή» του Χρηματιστηρίου με ουκ ολίγες εξαγορές- μεταξύ των οποίων και αυτό της Sprider Stores το 1999 κατά 80% από τον όμιλο Χατζηιωάννου- και επέκταση στη βρετανική αγορά, η οποία ωστόσο τελικά δεν βγήκε.

Το εγχείρημα της Sprider, της «μεγαλύτερης ελληνικής πολυεθνικής αλυσίδας οικονομικής μόδας» ήταν αυτό που πέτυχε για τους δραστήριους αδελφούς, οι οποίοι το 2004 έβαλαν την εταιρεία στο Χρηματιστήριο Αθηνών και άρχισαν να την μεγεθύνουν, δημιουργώντας και το μεγάλο Logistics Centre έκτασης στην Ανθούσα Αττικής. H συνέχεια, μέχρι και την αρχή της κρίσης, ήταν σταθερά ανοδική: Διείσδυση της αλυσίδας στην αγορά των Βαλκανίων με την έναρξη λειτουργίας καταστημάτων στη Σόφια και τα Σκόπια το 2006, επέκταση της παρουσίας της εταιρείας στη Νοτιοανατολική Ευρώπη με την είσοδό της στην αγορά της Ρουμανίας και την Κύπρο το 2007 αλλά και ολοκλήρωση το ίδιο έτος της σημαντικής επένδυσης στον τομέα logistics με την έναρξη λειτουργίας της υπερσύγχρονης αποθήκης του Ομίλου, συνολικής επιφάνειας 21.000 τ.μ., στην Ανθούσα Αττικής, η οποία θα αποτελέσει την «καρδιά» της εφοδιαστικής αλυσίδας της SPRIDERSTORES. Μόνο το 2008 η εταιρεία άνοιξε 35 νέα σημεία πώλησης παρά τη διεθνή οικονομική κρίση και επεκτάθηκε και στην Πολωνία, ενώ το 2009 ήταν το τελευταίο έτος της ανάπτυξης με τη δημιουργία της νέας προϊοντικής γραμμής με την επωνυμία SPRIDER HOME που περιλαμβάνει είδη οικιακού εξοπλισμού (houseware).