Papandreou Republic: Μια περίπτωση νεοφιλελεύθερου καισαρικού λαϊκισμού…

ΠΗΓΗ: ΑΥΓΗ 22/7Του NovalisΟ γνωστός Γάλλος πολιτικός επιστήμονας Frédéric Lordon είχε επισημάνει σε άρθρο του («La prochaine frontière libérale«, «Monde diplomatique», Απρίλιος 2006) ότι δεσπόζουσα ιδεολογική καταφυγή των πολιτικών εκφραστών του νεοφιλελεύθερου καπιταλισμού αποτελεί η γενικευμένη ηθικολογία σε διαλεκτικό συσχετισμό με την ενδυνάμωση της κατασταλτικής λειτουργίας του κράτους. Ενώ η δεσπόζουσα αντίληψη για την κοινωνία είναι «κανένας κανόνας για τις κυρίαρχες τάξεις», οι διαπρύσιοι πολιτικοί κήρυκες του νεοφιλελευθερισμού διακινούν ακατάσχετα ηθικολογία για όλους τους υπόλοιπους. Πριν, κατά και μετά το ξύλο και το ψέκασμα. Από αυτή την ιδεολογική θεματική της ηθικολογίας, δεν θα μπορούσε, βεβαίως, να αποστεί ένας ακραίος και φανατικός νεοφιλελεύθερος, όπως ο ΓΑΠ: Αν πάρουμε, ενδεικτικά, μια από τις ομιλίες του -ας πούμε της Θεσσαλονίκης στις 28.1.2004, θα διαπιστώσουμε ότι μόνο σε μια παράγραφο περίπου εννέα σειρών, επικαλείται την ηθική οχτώ φορές. Και μάλιστα, εντός βαρύγδουπων ονοματικών συνόλων, όπως «βαθύτατα ηθική επανάσταση«, «ηθικές αξίες«, «ηθικό πολιτικό παράδειγμα«.Αυτή η αντιπολιτικά (και χειραγωγητικά) εμπορεύσιμη ηθικολογία του νεοφιλελευθερισμού σχετίζεται με ό,τι έχει περιγράψει ο πολιτικός επιστήμονας Guy Hermet, ως άθροισμα από «έννοιες-βαλίτσες». Εν ολίγοις, έννοιες που χρησιμοποιούνται καταχρηστικά σε ένα πλαίσιο σκόπιμης απροσδιοριστίας, με επιτηδευμένα θολό εννοιολογικό και πολιτικό περιεχόμενο: Οι πολιτικοί εκπρόσωποι της νεοφιλελεύθερης ασυδοσίας επιδιώκουν να αποτρέψουν την υπεράσπιση των θεσμών κοινωνικής πρόνοιας και αλληλεγγύης στο επίπεδο μιας ανταγωνιστικής, πλειοψηφικής πολιτικής πρότασης. Η πολιτική και ιστορική συνείδηση των κυριαρχούμενων τάξεων, ως τόπος άρθρωσης λαϊκών αιτημάτων, οφείλει να συρρικνώνεται, έτσι ώστε να διατυπώνονται «λαϊκά αιτήματα» μόνο μέσω ηγεμονικού υπερκαθορισμού τους από τους πολιτικούς εκπροσώπους του νεοφιλελευθερισμού και να υφίστανται αποκλειστικά ως κενά σημαίνοντα (βλ. σχετικά E. Laclau-Ch. Mouffe, Hegemony and Socialist Strategy, εκδ. Verso, 1985).Αυτή η έκφανση της κυρίαρχης ιδεολογίας ομογενοποιείται και εξωτερικεύεται ως νεοφιλελεύθερος καισαρικός λαϊκισμός. Η «ηθική» και το «κοινό καλό» προσφέρονται ως ιδεολογικά καλούπια κενών σημαινόντων, μεταπλάθουν τα ιδιαίτερα συμφέροντα του κεφαλαίου σε καθολικά «αιτήματα» της κοινωνίας. Ειδικότερα στην Ελλάδα, πηγάζουν από τον εκάστοτε περιούσιο γόνο μιας από τις πολιτικές δυναστείες του αστικού πολιτικού κόσμου. Η αυτάρεσκη κατάφαση στην καχεκτική κοινωνική και ιστορική συνείδηση των κυριαρχούμενων τάξεων, με όργανο τη συγκεκριμένη ηθικολογία, αποτελεί τη λαϊκιστική παράμετρο αυτού του καισαρισμού.Στην περίπτωση των Παπανδρέου, η πιο εύγλωττη συμπύκνωση του καισαρικού λαϊκισμού προβάλλεται στο διήγημα του Νίκου Παπανδρέου «Πρωτότοκος«, με το οποίο εμπλουτίστηκε η 50η έκδοση του βιβλίου του «Δέκα Μύθοι και μια ιστορία«:Ο πρωτότοκος Γιώργος είναι ο «Ιάσονας» (sic), ο οποίος «όταν θα με