Στο -37,6% το κόστος της ύφεσης στις τιμές των ακινήτων

Από την αρχή της κρίσης στην εγχώρια κτηματαγορά, το 2009, η συνολική υποχώρηση των τιμών των διαμερισμάτων έχει φθάσει στο 37,6% σε πραγματικούς όρους, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, ενώ τα στοιχεία από τα κτηματομεσιτικά γραφεία δείχνουν ακόμη μεγαλύτερη μείωση.

Η υποχώρηση των τιμών κατοικιών ήταν εντονότερη στα δύο μεγάλα αστικά κέντρα (Αθήνα -32,7% και Θεσσαλονίκη -38%), καθώς και

για τα μεγαλύτερου εμβαδού ακίνητα στις σχετικά ακριβότερες περιοχές της χώρας.
Η ΤτΕ θεωρεί ότι αυτή την στιγμή παραμένουν ακόμη σημαντικοί παράγοντες που αναστέλλουν τη μεσοπρόθεσμη ανάκαμψη της δραστηριότητας στην ελληνική αγορά ακινήτων, αναβάλλουν τις άμεσες επενδύσεις σε ακίνητα και κρατούν τη ζήτηση σε ιδιαιτέρως χαμηλά επίπεδα.

Ανοικτά ζητήματα, όπως η οριστικοποίηση του ενιαίου φόρου ακινήτων, η μείωση του φόρου μεταβίβασης, η προσαρμογή των αντικειμενικών αξιών στα πραγματικά επίπεδα της αγοράς και η απελευθέρωση των επαγγελματικών μισθώσεων, αλλά και η συνεχιζόμενη αβεβαιότητα σε σχέση με τη λήψη επιπρόσθετων μη προσδιορισμένων μέτρων για την κάλυψη πιθανού δημοσιονομικού κενού, σε συνδυασμό με τις προσδοκίες των επενδυτών για περαιτέρω υποχώρηση των τιμών και τους περιορισμούς από την πλευρά της χρηματοδότησης, αναστέλλουν τις αποφάσεις για την ανάληψη νέων σημαντικών επενδυτικών πρωτοβουλιών.
Συνολικά το 2013, οι επενδύσεις σε κατοικίες συνέχισαν να μειώνονται, και μάλιστα με ρυθμό εντονότερο από ό,τι τα προηγούμενα έτη. Είναι χαρακτηριστικό ότι τα 2/3 της κατάρρευσης των επενδύσεων την τελευταία πενταετία αφορούν την αγορά κατοικίας. Η υποχώρηση των επενδύσεων σε κατοικίες συνέβαλε κατά περίπου 30% στη μείωση του ΑΕΠ από την έναρξη της κρίσης.

Για το 2014 δεν αναμένεται ανάκαμψη των επενδύσεων σε κατοικίες, όπως φαίνεται και από τα στοιχεία για τον αριθμό των οικοδομικών αδειών που έχουν εκδοθεί μέχρι τον Αύγουστο του 2013.

Oι πιέσεις στις εμπορικές αξίες, τις τιμές και τα μισθώματα οικιστικών και επαγγελματικών ακινήτων συνεχίστηκαν το εννεάμηνο του 2013. Η αγορά ακινήτων εξακολουθεί να χαρακτηρίζεται από υπερβάλλουσα προσφορά και σημαντική υποχώρηση της ζήτησης, η οποία μπορεί να αποδοθεί κυρίως στη δραματική αύξηση της ανεργίας και στη μείωση του διαθέσιμου εισοδήματος των νοικοκυριών, στην αύξηση της φορολογίας των ακινήτων και στην αστάθεια του φορολογικού πλαισίου, καθώς και στην έλλειψη ρευστότητας, με δεδομένους τους αυστηρότερους όρους τραπεζικής χρηματοδότησης.

Στα θετικά σημάδια της αγοράς, η ΤτΕ επισημαίνει ότι θετικές προσδοκίες καταγράφονται για τον τομέα των τουριστικών ακινήτων και της παραθεριστικής κατοικίας. Ορισμένες ενδείξεις κινητοποίησης ξένων επενδυτικών κεφαλαίων προκύπτουν από τη συμμετοχή τους στο μετοχικό κεφάλαιο ελληνικών Ανώνυμων Εταιριών Επενδύσεων Ακίνητης Περιουσίας (ΑΕΕΑΠ). Σε αυτό συνέβαλε και το νέο θεσμικό πλαίσιο (Ν. 4141/2013), το οποίο εισήγαγε σημαντικές βελτιώσεις και έδωσε πρόσθετα κίνητρα.
Στον τομέα των επαγγελματικών ακινήτων, όπως αναφέρει η ΤτΕ, τόσο οι μισθωτικές όσο και οι αγοραίες αξίες συρρικνώθηκαν περαιτέρω κατά το εννεάμηνο του 2013 (μέση ετήσια μεταβολή -18,6% και -18,2% αντίστοιχα). Αμυδρά σημάδια σταθεροποίησης καταγράφονται στην αγορά των καταστημάτων, η οποία έχει υποστεί και τις μεγαλύτερες πιέσεις από την αρχή της τρέχουσας κρίσης.
Όσον αφορά την αξιοποίηση των ακινήτων του δημοσίου, σύμφωνα με την ΤτΕ, ο ρυθμός υλοποίησης του προγράμματος παραμένει χαμηλός και τα ταμειακά έσοδα πενιχρά.