Το ημερολόγιο των Μάγια

Τα συστήματα μέτρησης αριθμών των σημαντικών πολιτισμών

Η βάση μέτρησης στη σημερινή μας εποχή είναι ο αριθμός 10 και αυτό το σύστημα ονομάζεται δεκαδικό.

Αν νομίζετε ότι το δεκαδικό είναι το μόνο διαδεδομένο σύστημα μέτρησης σήμερα, σκεφτείτε ότι όλοι οι υπολογιστές στον κόσμο λειτουργούν βασιζόμενοι σε ένα άλλο σύστημα μέτρησης: το δυαδικό. Για παράδειγμα ο αριθμός 5 του δικού μας δεκαδικού συστήματος στην «υπολογιστική» γλώσσα γράφεται 101 ενώ ο αριθμός 14 γράφεται 1110 !

Βλέπουμε ότι μολονότι είναι πιο εύκολο να αναπτυχθεί ένα σύστημα μέτρησης με βάση το δέκα, ένα τέτοιο σύστημα

δεν είναι πάντοτε λειτουργικό (είδαμε στους υπολογιστές ότι το δυαδικό είναι πιο λειτουργικό). Στο παρελθόν και πριν καθιερωθεί διεθνώς το δεκαδικό σύστημα, υπήρξαν πολιτισμοί που ανέπτυξαν κι άλλα συστήματα μέτρησης που μπορεί εμάς σήμερα να μας μπερδεύουν αλλά στα δικά τους πλαίσια ήταν πολύ λειτουργικά. Οι Βαβυλώνιοι είχαν σαν βάση μέτρησής τους τον αριθμό 60, το εξηκονταδικό σύστημα, μακρινή ανάμνηση του οποίου διατηρούμε ακόμη και σήμερα στη διαβάθμιση του χρόνου (60 λεπτά, 60 δεύτερα κλπ).

Οι Μάγια χρησιμοποιούσαν σαν βάση του συστήματος μέτρησής τους τον αριθμό 20, το εικοσαδικό σύστημα.

Το δεκαδικό σύστημα μέτρησης στηρίζεται σε αναλογικά αυξανόμενα "δομικά στοιχεία" (μπλοκ) μέτρησης που είναι τα πολλαπλάσια του 10. (1, 10, 100, 1.000, 10.000, 100.000, 1.000.000). Επομένως αν θέλουμε να γράψουμε τον αριθμό 12 παίρνουμε 1 "δομικό στοιχείο" 10 και προσθέτουμε δίπλα του 2 "δομικά στοιχεία" 1.

Σύστημα μέτρησης και ημερολόγιο των Μάγια

Όπως είπαμε και προηγούμενα, η βάση του συστήματος μέτρησης αριθμών των Μάγια ήταν το 20. Επομένως όλα τα "δομικά στοιχεία" μέτρησής τους ήταν πολλαπλάσια του 20 (ή για να το πούμε πιο σωστά μαθηματικά, δυνάμεις του 20 (κι αν αναρωτιέστε για το 1 σκεφτείτε ότι το 1 = 200).

Δείτε, λοιπόν, πια είναι τα βασικά "δομικά στοιχεία" (Β.Δ.Σ.) του συστήματος μέτρησης των Μάγια:

1, 20, 400, 8.000, 160.000, 3.200.000 – (Β.Δ.Σ.)

Πρέπει επίσης να σας αναφέρω ότι οι Μάγια έγραφαν τους αριθμούς τους βάζοντας κενό ανάμεσα στα διαφορετικά "δομικά στοιχεία", το οποίο εμείς για να διευκολυνθούμε θα το αναπαραστήσουμε με μία τελεία (όπως θα δείτε στη συνέχεια).

Επομένως αν θέλουμε να γράψουμε τον αριθμό 2012 στη γλώσσα των Μάγια θα πρέπει να πάρουμε έναν ορισμένο αριθμό του "δομικού στοιχείου" 400 και να προσθέσουμε και ότι άλλο υπόλοιπο χρειάζεται.

Παίρνουμε 5 "δομικά στοιχεία" 400 (5 Χ 400 = 2.000). Επειδή πρέπει να ακολουθήσουμε πιστά τη σειρά των "δομικών στοιχείων", κατεβαίνοντας από τα δεξιά προς τα αριστερά της παραπάνω γραμμής (Β.Δ.Σ.), δεν έχουμε κανένα "δομικό στοιχείο" 20 (αν προσθέσουμε έστω ένα "δομικό στοιχείο" 20, πάμε στον αριθμό 2020), οπότε στη θέση του ψηφίου που αναλογεί σ' αυτό το "δομικό στοιχείο" βάζουμε το 0. Και τέλος παίρνουμε 12 "δομικά στοιχεία" 1. Τοποθετώντας όλους αυτούς τους τονισμένους αριθμούς στη σειρά εμφανίζεται το νούμερο 5.0.12 που στη γλώσσα των Μά