Προκόπης Παυλόπουλος: Αντισυνταγματικές οι επιδιώξεις του μνημονίου, αντισυνταγματική η “εξουσία” της Τρόικας

ΣΥΝΤΑΓΜΑ ΚΑΙ ΕΥΡΩΠΑΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ, ΑΝΑΧΩΜΑ ΣΤΗΝ ΚΑΤΑΛΥΣΗ ΤΟΥ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ

του Προκόπη Παυλόπουλου

Βουλευτή, Καθηγητή του Πανεπιστημίου Αθηνών

Η πολιτική των Μνημονίων, εκτός από τη δραματική επιδείνωση της οικονομικής κρίσης που μαστίζει τον Τόπο, έχει δρομολογήσει, αρχής γενομένης ιδίως από το ν. 3845/2010, μια πραγματική επιδρομή και σε βάρος των συνταγματικώς κατοχυρωμένων δικαιωμάτων.  Ιδίως εκείνων που συνθέτουν τον πυρήνα του κοινωνικού κράτους.  Η Κυβέρνηση Γ. Παπανδρέου

διακηρύσσει, urbi et orbi, ότι αυτή η πρωτοφανής υποβάθμιση τους status άσκησης των συνταγματικώς κατοχυρωμένων δικαιωμάτων οφείλεται στις απαιτήσεις των δανειστών μας –ήτοι της Τρόικας-οι οποίοι επιβάλλουν τους δικούς τους όρους για τη συνέχιση της δανειοδότησης της Χώρας.

I.                  Ακόμη και αν ο ισχυρισμός αυτός είναι ακριβής, μεγάλα και επώδυνα ερωτηματικά δημιουργούνται ως προς την άμυνα που θα όφειλε η Κυβέρνηση να έχει εγκαίρως οργανώσει προκειμένου ν’ αποκρούσει αποτελεσματικά μια τέτοια επιδρομή.  Γιατί, άραγε, έχει αποφύγει «επιμελώς» ως τώρα ν’ αντιτάξει απεριφράστως στους δανειστές μας τις ρυθμίσεις του Συντάγματός μας ως προς την προστασία των συνταγματικώς κατοχυρωμένων δικαιωμάτων, και πρωτίστως των κοινωνικών;  Διότι είναι δεδομένο ότι, με βάση τον κανόνα του σεβασμού της κυριαρχίας κάθε κράτους-μέλους και τη δημοκρατική αρχή, που διέπουν τη δομή και τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι δανειστές μας δεν δικαιούνται, κατά το δίκαιο μάλιστα που οριοθετεί τις δικές τους αρμοδιότητες, να επιβάλουν στην Ελλάδα λήψη μέτρων αντίθετων προς το Σύνταγμά της.II.               Όμως συντρέχει και ένα πρόσθετο, νομικώς καταλυτικό επιχείρημα, προς την ίδια κατεύθυνση:  Πολλά από τα δικαιώματα –ατομικά, κοινωνικά ή και μικτά- που κατοχυρώνει το Σύνταγμά μας κατοχυρώνονται ευθέως και από την, lato sensu,  ευρωπαϊκή έννομη τάξη.  Συγκεκριμένα τόσο από το πρωτογενές και παράγωγο ευρωπαϊκό δίκαιο όσο και από την Ευρωπαϊκή Σύμβαση για την προστασία των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, η οποία αποτελεί πλέον αναπόσπαστο τμήμα της ευρωπαϊκής έννομης τάξης.  Αρκούμαι ν’ αναφέρω δύο, και μόνο, παραδείγματα.

Α. Η συλλογική αυτονομία θεσμοθετείται βεβαίως από τις διατάξεις του άρθρου 22 παρ. 2 και 3 του Συντάγματός μας.  Εξίσου όμως κατοχυρώνεται και από κανόνες του διεθνούς δικαίου που έχουν ευθεία επιρροή στο ευρωπαϊκό δίκαιο, όπως είναι π.χ. οι κανόνες των Διεθνών Συμβάσεων Εργασίας 98/1949 (άρθρο 2), 151/1978 (άρθρο 8), 154/1981 (άρθρο 5) και οι κανόνες του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Χάρτη (άρθρα 6 και 12). Αντιπροσωπευτική είναι η απόφαση της Ολομελείας του Συμβουλίου της Επικρατείας 632/1978.

Β. Ομοίως την ιδιοκτησία εγγυάται εκτός από το άρθρο 17 του Συντάγματός μας και το άρθρο 1 του Πρώτου Πρόσθετου Πρωτοκόλλου της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για την προστασία των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.  Μάλιστα το άρθρο αυτό εγγυάται γενικώς την προστασία της, υπό την ευρεία του όρου έννοια, περιουσίας, η οποία περιλαμβάνει όχι