Οι κρυμμένοι κίνδυνοι στα μεγάλα συρτάρια

Του Ηλία Καραβόλια *, Ο ισολογισμός μια τράπεζας απεικονίζει μεταξύ άλλων και το ”ισοζύγιο δυνατοτήτων” της πελατείας της( νοικοκυριά, επιχειρήσεις,κράτη) Αν θέλουμε να κατανοήσουμε το πώς κινείται το χρήμα ( το νόμιμο) στην οικονομία, αμείλικτη απόδειξη είναι τα νούμερα στα βιβλία των τραπεζών.Στα μέσα Φεβρουαρίου φέτος, σε άρθρο μου με τίτλο ”Η μεγάλη βόμβα στην καρδιά των αγορών” http://www.market-talk.net/index.php/id/10774, είχα αναφερθεί  στο προφανές: ότι ο μεγάλος κίνδυνος για την Παγκόσμια Οικονομία δεν είναι τα δημοσιονομικά χρέη της Μεσογείου, αλλά αυτός που βρίσκεται κρυμμένος στους ισολογισμούς των τραπεζών της Ευρωζώνης. Ήταν και είναι τεράστιο το ρίσκο στις αγορές,από το ταρακούνημα στα θεμέλια των τραπεζικών κολοσσών της Γαλλίας ,της Ιταλίας ,του Βελγίου,αλλά και της Γερμανίας. Προχθές λοιπόν, η Ευρωπαϊκή Τραπεζική Αρχή (EBA) και η Επιτροπή της Βασιλείας, δημοσιοποίησαν τις εκθέσεις τους  για την κεφαλαιακή κατάσταση των πιστωτικών ιδρυμάτων της Ευρωζώνης. Η  EBA ανακοίνωσε(http://www.eba.europa.eu/capitalexercise/EU-Capital-Exercise-Results.aspx) ότι  27 τράπεζες που κλήθηκαν να ενισχύσουν το δείκτη κεφαλαιακής επάρκειας στο 9% πριν τα τέλη του Ιουνίου του 2012, αύξησαν τα κεφάλαιά τους κατά 116 δισ. ευρώ. Το στοιχείο αυτό όμως δεν είναι καθησυχαστικό διότι συνοδεύεται απο σχόλια στο παράρτημα της έκθεσης, όπου συμπεριλαμβάνει αναφορά της Τράπεζας Διεθνών Διακανονισμών( BIS) που επισημαίνει το εξής εντυπωσιακό: οι ευρωπαικές τράπεζες εξακολουθούν και αποτιμούν μέχρι σήμερα τα κρατικά ομόλογα που κατέχουν,ως στοιχεία μηδενικού κινδύνου (risk-free) (http://www.bis.org/publ/qtrpdf/r_qt1209.htm)
Ποιά είναι λοιπόν η πραγματικότητα; Σύμφωνα με τον διεθνή τους ‘τροχονόμο’, την BIS, απο τις ευρωπαϊκές τράπεζες “λείπουν”  περίπου 1,75 τρισ. ευρώ,ώστε  το 60% αυτών να  καλύπτουν τα απαιτούμενα ποσοστά στους βασικούς  δείκτες κάλυψης ρευστότητας. Ποιό συγκεκριμένα ,το 40% των τραπεζών στην Ευρωζώνη, εμφανίζουν τον βασικό δείκτη κάλυψης ρευστότητας χαμηλότερο του 75%. Πριν χαθούμε στις τεχνικές λεπτομέρειες των δεικτών που αντικατοπτρίζουν την τραγική πραγματικότητα, αξίζει να επισημάνουμε ότι σχεδόν όλα αρχίζουν και τελειώνουν απο την επιμονή των διοικήσεων στις τράπεζες, να κάνουν χρήση ”δημιουργικής λογιστικής”, δηλαδή να κρύβουν κινδύνους στους ισολογισμούς τους, και μάλιστα χωρίς αυτό να τους εμποδίζει να περνάνε στα περίφημα stress-test!
Ο νέος σταθμισμένος δείκτης κάλυψης ρευστότητας (LCR), ο οποίος αποτελεί βασικό συστατικό του νέου κανονιστικού πλαισίου της Βασιλείας III, θα άφηνε τις ευρωπαϊκές τράπεζες με χρηματοδοτικό έλλειμμα 1,8 τρισ. ευρώ αν είχε τεθεί σε ισχύ στα τέλη Σεπτεμβρίου ! Έτσι λοιπόν, δυστυχώς για τους αμετανόητους οπαδούς της απορύθμισης, αλλά ευτυχώς για τις οικονομίες και τις κοινωνίες,  η προθεσμία για την επίτευξη του 100% στο δείκτη LCR, έχει οριστεί από την Ευρωπαϊκή Τραπεζική Αρχή για το ….2015 ! Ο λόγος; Ένας άλλος δείκτης, βασικός, αυτός της μόχλευσης βασικών κεφαλαίων ,δεν ξεπερνούσε για το 75 % τ