Νέος εξευτελισμός του Συντάγματος από την κυβέρνηση.

Άλλη μία φορά που η κυβέρνηση καθιστά το Σύνταγμα κουρελόχαρτο. Στο πλευρό της πάντα και οι γνωστοί “άνθρωποι του πνεύματος”, ξέρετε, οι χρυσοπληρωμένοι πασοκοδίαιτοι υπερασπιστές του μνημονίου κλπ. Η εξήγηση του Προκόπη Παυλόπουλου (είναι εξειδικευμένο το θέμα) στην Ελευθεροτυπία: ​Οι συνάδελφοι Καθηγητές κ.κ. Ν. Αλιβιζάτος και Α. Μανιτάκης φαίνεται να δικαιολογούν συνταγματικώς ορισμένες από τις επεμβάσεις, τις οποίες επιχειρεί να εισαγάγει στο σύστημα αυτοδιοίκησης των ΑΕΙ το σχέδιο νόμου του Υπουργείου Παιδείας, δια Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων, υποστηρίζοντας, μεταξύ άλλων, και ότι: «Τα πανεπιστήμια είναι νομικά πρόσωπα ιδρυματικού και όχι σωματειακού χαρακτήρα (όπως είναι οι δικηγορικοί σύλλογοι)». Συνεπώς «οι πανεπιστημιακοί δεν έχουν ατομικό δικαίωμα του εκλέγειν και του εκλέγεσθαι στα πανεπιστημιακά όργανα».​Θεωρώ ότι η άποψη αυτή, με τη γενικότητα που εκφράζεται, έρχεται σ’ αντίθεση αφενός προς τις διατάξεις του άρθρου 16, ιδίως παρ. 5 εδ α΄, του Συντάγματος κατά τις οποίες: «Η ανώτατη εκπαίδευση παρέχεται αποκλειστικά από ιδρύματα που αποτελούν νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου με πλήρη αυτοδιοίκηση». Και, αφετέρου, προς την όλη ευρωπαϊκή παράδοση σχετικά με τη φύση του πανεπιστημίου η οποία, κατά γενική παραδοχή, έχει επηρεάσει καθοριστικώς και το θεσμικό πλαίσιο για τα ΑΕΙ στον Τόπο μας. Τη θέση μου αυτή στηρίζω στην ακόλουθη σειρά συλλογισμών.. Η αντίληψη ότι τα ΑΕΙ συνιστούν νομικά πρόσωπα ιδρυματικού χαρακτήρα παραγνωρίζει την ίδια τους τη νομική φύση και την αποστολή τους. Ειδικότερα:Α. Στην έννομη τάξη μας γίνεται παγίως δεκτό ότι το ίδρυμα είναι σύνολο περιουσίας που έχει ταχθεί στην εξυπηρέτηση ορισμένου σκοπού. Θεμέλιό του, δηλαδή, συνιστά το -σύμφυτο με τον προορισμό του- περιουσιακό στοιχείο. Δεν μπορεί όμως βασίμως να υποστηριχθεί ότι ο θεσμικός και λειτουργικός πυρήνας του πανεπιστημίου στη Χώρα μας –και στην Ευρώπη γενικότερα- συντίθεται από την περιουσία την οποία διαθέτει. Και το ότι το άρθρο 16 παρ. 5 του Συντάγματος υιοθετεί τον όρο «ίδρυμα» για τα ΑΕΙ δεν παρέχει επιχείρημα υπέρ του αντιθέτου. Παραπέμπω εδώ στη διαχρονική διαπίστωση του αείμνηστου Ν. Παπαντωνίου ο οποίος, αναφερόμενος στη διάταξη αυτή του Συντάγματος, επισημαίνει: «Καταχρηστικώς χρησιμοποιείται ο όρος Ίδρυμα στα ΑΕΙ».Β. Σαφώς λοιπόν, κατά τη γνώμη μου, τα ΑΕΙ είναι νομικά πρόσωπα σωματειακού χαρακτήρα, τη βάση των οποίων θεμελιώνει ο εκπαιδευτικός δεσμός διδασκόντων και διδασκομένων. Ειδικότερα, το σωματείο είναι ένωση προσώπων που επιδιώκει «ιδανικό» σκοπό, πέρα και έξω από οιαδήποτε περιουσιακή υποδομή. Συμφωνώ, βεβαίως, με τους κ.κ. Αλιβιζάτο και Μανιτάκη, όταν δέχονται πως άλλη είναι η θεσμική φύση και αποστολή των ΑΕΙ και άλλη εκείνη π.χ. των δικηγορικών συλλόγων, αφού οι τελευταίοι είναι επιστημονικά αλλά και επαγγελματικά σωματεία. Πλην όμως η αντιδιαστολή αυτή δεν μπορεί ν’ αποτελέσει, καθ’ οιονδήποτε τρόπο, επιχείρημα υπέρ του ιδρυματικού χαρακτήρα των ΑΕΙ. Και τούτο διότι η έννοια του νομικού προσώπου δημόσιου δικαίου σωματειακού