"Τα συνταγματικά όρια σχετικά με τη διανομή των τηλεοπτικών αδειών"

Η ΕΙΤΗΣΕΕ θυμίζει την απόφαση 1901/2014 της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας

Πρόεδρος: Σ. Ρίζος, Πρόεδρος ΣτΕ
Εισηγητής: Κ. Κουσούλης, Σύμβουλος ΣτΕ
Δικηγόροι: Κ. Τοκατλίδης, Δ. Περπατάρης, Ε. Μπερνικόλα, Σύμβουλος ΝΣΚ, Ν. Μαριόλη, Σύμβουλος ΝΣΚ
Διατάξεις: άρθρα 14 [παρ. 9], 15 [παρ. 2] Συντ., 11 ΧΘΔΕΕ, 10 ΕΣΔΑ, 14Β Ν 3429/2005, Ν 4173/2013 [92]
ΔΗΜΟΣΙΑ ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ.

ΑΠΟΦΑΣΗ ΚΑΤΑΡΓΗΣΗΣ – ΑΠΟΛΥΣΕΙΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ. Το κράτος υποχρεούται να λαμβάνει όλα τα αναγκαία θετικά μέτρα, ώστε να διασφαλίζεται η καθολική παροχή της ραδιοτηλεοπτικής υπηρεσίας στην εθνική επικράτεια. Από τις διατάξεις όμως των άρθρων 15 παρ. 2 και 14 παρ. 9 Συντ. δεν προκύπτει ότι επιβάλλεται η λειτουργία δημόσιου φορέα ραδιοτηλεόρασης. Ο νομοθέτης έχει την ευχέρεια, συνεκτιμώντας την οικονομική δυνατότητα του κράτους, να επιλέξει αν, με κριτήριο την αποτελεσματικότερη εφαρμογή των συνταγματικών επιταγών για τη ραδιοτηλεόραση, είναι αναγκαίο και δυνατό να ιδρυθεί δημόσιος φορέας ραδιοτηλεόρασης. Η πράξη με την οποία καταργείται η ΕΡΤ ΑΕ και παύει να υπάρχει πάροχος της δημόσιας ραδιοτηλεοπτικής υπηρεσίας δεν αντίκειται στο άρθρο 15 παρ. 2 Συντ., δεδομένου ότι από αυτό δεν προκύπτει ότι επιβάλλεται να υπάρχει δημόσια ραδιοτηλεόραση και, περαιτέρω, με το Ν 4173/2013 προβλέφθηκε η ίδρυση νέου φορέα. Εξάλλου, μέχρι ο νέος φορέας να τεθεί σε λειτουργία, άρχισε να λειτουργεί μεταβατικός φορέας δημόσιας ραδιοτηλεόρασης, ενώ συνεχίσθηκε απρόσκοπτα και η λειτουργία των ιδιωτικών ραδιοτηλεοπτικών σταθμών. (Αντίθετη μειοψ.).
Η οργάνωση συστήματος δημόσιας ραδιοτηλεόρασης ανήκει στην αρμοδιότητα των κρατών-μελών και δεν διέπεται από το δίκαιο της ΕΕ, επομένως αβασίμως προβάλλεται αντίθεση της προσβαλλόμενης πράξης στο άρθρο 11 ΧΘΔΕΕ και στο προσαρτηθέν στη ΣΛΕΕ «Πρωτόκολλο 29 σχετικά με το σύστημα δημόσιας ραδιοτηλεόρασης στα κράτη μέλη». Από το άρθρο 10 ΕΣΔΑ δεν απορρέει για τα συμβαλλόμενα κράτη υποχρέωση να θεσπίζουν δημόσιο ραδιοτηλεοπτικό φορέα, εφόσον υπάρχουν άλλα μέσα για τη διασφάλιση της ποιότητας και της ισορροπίας των προγραμμάτων. Επομένως, η κατάργηση της ΕΡΤ ΑΕ, με σκοπό μάλιστα να ιδρυθεί νέος δημόσιος φορέας, δεν παραβιάζει το άρθρο 10 ΕΣΔΑ, εφόσον στην Ελλάδα λειτουργεί μεγάλος αριθμός ιδιωτικών ραδιοτηλεοπτικών σταθμών υπό τον έλεγχο ανεξάρτητης αρχής.
Κατά την έννοια του Ν 1387/1983 και της Οδηγίας 98/59/ΕΚ, οι διατάξεις περί ελέγχου των ομαδικών απολύσεων δεν εφαρμόζονται στο προσωπικό που απασχολείται σε επιχειρήσεις ή εκμεταλλεύσεις του Δημοσίου, των ΟΤΑ και των ΝΠΔΔ, που ασκούν δημόσια εξουσία εξυπηρετώντας δημόσιο σκοπό, όπως η ΕΡΤ ΑΕ.
2. Επειδή, με την αίτηση και το δικόγραφο προσθέτων λόγων ζητείται η ακύρωση της υπ’ αριθ. ΟΙΚ.02/11.6.2013 απόφασης του Υφυπουργού στον Πρωθυπουργό και του Υπουργού Οικονομικών, «Κατάργηση της δημόσιας επιχείρησης «Ελληνική Ραδιοφωνία – Τηλεόραση, Ανώνυμη Εταιρεία (ΕΡΤ – AE)» (ΦΕΚ Β΄ 1414/11.6.2013).
3. Επειδή, η προσβαλλόμενη πράξη κατά τα μέρη αυτής, με τα οποία ορίζει ότι α) καταργείται η Ελληνική Ραδιοφωνία – Τηλεόραση, Ανώνυμη Εταιρεία (ΕΡΤ ΑΕ) και οι θυγατρικές της (άρθρο 1 παρ. 1) και ότι β) από 11.6.2013 διακόπτεται η μετάδοση ραδιοτηλεοπτικών εκπομπών, η κυκλοφορία εκδόσεων, η λειτουργία διαδικτυακών ιστοτόπων, καθώς και κάθε άλλη δραστηριότητα της ΕΡΤ ΑΕ και των θυγατρικών της (άρθρο 1 παρ. 2), συνιστά κανονιστική διοικητική πράξη, δεδομένου ότι με τις ρυθμίσεις αυτές καταργείται και παύει να λειτουργεί νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου που ανήκει στο κράτος και του έχει ανατεθεί η παροχή της δημόσιας ραδιοτηλεοπτικής υπηρεσίας. Περαιτέρω, η προσβαλλόμενη συνιστά κανονιστική διοικητική πράξη και κατά το μέρος της, με το οποίο ορίζει ότι από τη δημοσίευσή της λύονται οι συμβάσεις εργασίας του με οποιοδήποτε τρόπο απασχολούμενου στην ΕΡΤ ΑΕ και στις θυγατρικές της προσωπικού (άρθρο 3 παρ. 1, εδάφιο πρώτο), διότι η ρύθμιση αυτή συνιστά μονομερή επέμβαση στις ανωτέρω συμβατικές σχέσεις απολύτως συναρτώμενη με τις υπό στοιχεία α και β ρυθμίσεις της ίδιας πράξης. Επομένως, αρμοδίως εισάγεται η αίτηση προς συζήτηση ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας.
5. Επειδή, με έννομο συμφέρον ασκείται η αίτηση από την πρώτη εκ των αιτούντων δευτεροβάθμια συνδικαλιστική οργάνωση των σωματείων των εργαζομένων στην ΕΡΤ-ΑΕ, η οποία σύμφωνα με το προσκομισθέν καταστατικό της επιδιώκει, αφενός, τη διαφύλαξη και προαγωγή των εργασιακών, οικονομικών, ασφαλιστικών, κοινωνικών, πολιτιστικών, συνδικαλιστικών και επαγγελματικών συμφερόντων των μελών των σωματείων – μελών της, και, αφετέρου, τη συμβολή στη βελτίωση και ανάπτυξη της ελληνικής ραδιοφωνίας και τηλεόρασης (κάθε είδους και χαρακτήρα) και την προάσπιση του κοινωνικού και εθνικού χαρακτήρα της δημόσιας ραδιοφωνίας – τηλεόρασης (άρθρο 2 παρ. 1 και 3). Επίσης με έννομο συμφέρον ασκείται η αίτηση από τον δεύτερο αιτούντα υπό την ιδιότητά του ως προέδρου του Διοικητικού Συμβουλίου της ΠΟΣΠΕΡΤ και μονίμου υπαλλήλου της καταργούμενης με την προσβαλλόμενη πράξη ΕΡΤ-ΑΕ.
[Ιστορικό ίδρυσης ΕΡΤ ΑΕ]** [93]
6. Επειδή, με το Ν 4551/1930 (ΦΕΚ Α΄ 117) κυρώθηκε η από 26 Ιανουαρίου 1930 σύμβαση «διά την εκχώρησιν προνομίου διά την εγκατάστασιν και εκμετάλλευσιν Σταθμών Ραδιοφωνίας εν Ελλάδι», συναφθείσα μεταξύ του Ελληνικού Κράτους και του Εμμανουήλ Μαρκόγλου ως αναδόχου. Με τον ΑΝ της 19/20 Νοεμβρίου 1935 (ΦΕΚ Α΄ 581) η εν λόγω σύμβαση διαλύθηκε και με τον ΑΝ 95/1936 (ΦΕΚ Α΄ 391), που τροποποιήθηκε επανειλημμένως, συνεστήθη η «Υπηρεσία Ραδιοφωνικών Εκπομπών», η οποία έλαβε τη μορφή νομικού προσώπου δημοσίου δικαίου. Η «Υπηρεσία Ραδιοφωνικών Εκπομπών» κατέστη κατά την περίοδο από της ισχύος του ΑΝ 1619/1939 (ΦΕΚ Α΄ 61) μέχρι το 1941 δημόσια υπηρεσία, ως οργανική διεύθυνση του τότε Υφυπουργείου Τύπου και Τουρισμού, έπειτα δε Διεύθυνση Ραδιοφωνίας παρά τω Πρωθυπουργώ. Αμέσως μετά τη σύστασή της, η Υπηρεσία Ραδιοφωνικών Εκπομπών υπέγραψε την από 27 Νοεμβρίου 1936 σύμβαση με τη γερμανική εταιρεία Telefunken, η οποία κυρώθηκε λίγες εβδομάδες πριν από τη γερμανική κατοχή. Άλλη σύμβαση με την ίδια γερμανική εταιρεία, που συνήφθη την 25 Ιανουαρίου 1938 από τον τότε υφυπουργό των συγκοινωνιών Κ. Νικολόπουλο, κυρώθηκε λίγες εβδομάδες μετά την έναρξη της γερμανικής κατοχής (με το ΝΔ 126/2.6.1941 – ΦΕΚ Α΄ 184). Εν συνεχεία της συμβάσεως αυτής υπογράφηκε την 26 Ιανουαρίου 1942 και άλλη σύμβαση μεταξύ του κατοχικού «Ελληνικού Κράτους» και της «Ανωνύμου Ελληνικής Ραδιοφωνικής Εταιρείας» (Α.Ε.Ρ.Ε.). Ακολούθως μετά την απελευθέρωση, το κυρωτικό της από 25 Ιανουαρίου 1938 συμβάσεως με την Telefunken ΝΔ 126/1941 καταργήθηκε με τη συντακτική πράξη 42/12.5.1945 (ΦΕΚ Α΄ 114), με την οποία η σύμβαση κηρύχθηκε «ως μηδέποτε συναφθείσα, καθ’ ο επιβληθείσα υπό του εχθρού». Αμέσως κατόπιν, με τη συντακτική πράξη 54/15.6.1945 (ΦΕΚ Α΄ 152), όπως τροποποιήθηκε και συμπληρώθηκε, συνεστήθη και οργανώθηκε το «Εθνικό Ίδρυμα Ραδιοφωνίας» (ΕΙΡ) ως νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου υπό τον έλεγχο του Κράτους. Παράλληλα με το ΕΙΡ, ο ΑΝ 1663/24.1.1951 (ΦΕΚ Α΄ 32) επέτρεψε την ίδρυση και λειτουργία ραδιοφωνικών και τηλεοπτικών σταθμών των Ενόπλων Δυνάμεων, το δε ΝΔ 722/14.11.1970 (ΦΕΚ Α΄ 252), που τον κατήργησε, προέβλεψε την συγκρότηση και λειτουργία Υπηρεσίας Ενημερώσεως Ενόπλων Δυνάμεων (ΥΕΝΕΔ), στην αρμοδιότητα της οποίας περιλαμβάνεται και η εγκατάσταση και λειτουργία σταθμών ραδιοφωνίας και τηλεοράσεως (άρθρ. 1 παρ. 3 στοιχ. α΄). Τα πρώτα τηλεοπτικά προγράμματα εκπέμφθηκαν στις 23 Φεβρουαρίου 1966. Λόγω της εισαγωγής της τηλεοράσεως στην Ελλάδα, το ΕΙΡ μετονομάστηκε με το ΝΔ 745/10.12.1970 (ΦΕΚ Α΄ 265) σε Εθνικό Ίδρυμα Ραδιοφωνίας και Τηλεοράσεως (ΕΙΡΤ). Το νομικό καθεστώς του ΕΙΡΤ (πρώην ΕΙΡ), ρυθμιζόταν μέχρι τη δικτατορία της 21 Απριλίου 1967 αρχικώς με τον ΑΝ 1775/1951 (ΦΕΚ Α΄ 117) και στη συνέχεια με το Ν 2312/1953 «περί οργανώσεως και λειτουργίας της Εθνικής Ραδιοφωνίας της Ελλάδος» (ΦΕΚ Α΄ 57), όπως τροποποιήθηκε και συμπληρώθηκε κυρίως με τον Ν 3188/1955 (ΦΕΚ Α΄ 95) και το ΝΔ 3778/1957 (ΦΕΚ Α΄ 205). Το καθεστώς της 21ης Απριλίου πρόσθεσε το προαναφερθέν ΝΔ 745/1970 «περί ρυθμίσεως ζητημάτων τινών αφορώντων το ΕΙΡ», το οποίο τροποποιήθηκε με το ΝΔ 352/1974 (ΦΕΚ Α΄ 78). Το ΕΙΡΤ είχε το ραδιοτηλεοπτικό μονοπώλιο. Σύμφωνα με το άρθρο 2 παρ. 1 του Ν 2312/1953, το ΕΙΡΤ είχε το αποκλειστικό δικαίωμα εγκαταστάσεως και εκμεταλλεύσεως κάθε τεχνικού μέσου μεταδόσεως προγραμμάτων ραδιοφωνίας και τηλεοράσεως. Από το ραδιοτηλεοπτικό μονοπώλιο του ΕΙΡΤ επιτρεπόταν εξαίρεση υπέρ ιδιωτικών ραδιοσταθμών ύστερα από ειδική άδεια. Πλήθος όμως ιδιωτικών, «πειρατικών» λεγόμενων, ραδιοσταθμών λειτουργούσαν χωρίς άδειες. Μετά την πτώση της δικτατορίας και προς τον σκοπό της μεταρρυθμίσεως της ραδιοτηλεοράσεως, η νέα κυβέρνηση ανέθεσε σε ορισμένους ξένους εμπειρογνώμονες, κυρίως δε στον πρώην γενικό διευθυντή του BBC Sir Hugh Greene και στον υπεύθυνο του BBC για ειδησεογραφικά θέματα Alan Protheroe (κλήθηκαν ακόμη οι Joan Spicer του Βρετανικού Ινστιτούτου Τηλεόρασης, και Felix Haydenberger της Τηλεόρασης της Βαυαρίας), να γνωμοδοτήσουν για την κατάσταση και οργάνωση του ΕΙΡΤ και να προτείνουν μέτρα για τη μεταρρύθμισή του. Με το Ν 230/1975 (ΦΕΚ Α΄ 272) προβλέφθηκε ως νέος φορέας ραδιοτηλεοράσεως η «Ελληνική Ραδιοφωνία – Τηλεόραση» (ΕΡΤ). Με το νόμο αυτό υιοθετήθηκαν αρκετές προτάσεις του Sir Hugh Greene, με εξαίρεση εκείνες που αφορούσαν την αποκέντρωση της άσκησης των διοικητικών αρμοδιοτήτων και τον περιορισμό του άμεσου κυβερνητικού ελέγχου. Κατά το άρθρο 2 του νόμου αυτού, «η ΕΡΤ αποτελεί ανώνυμον εταιρείαν, η οποία ανήκει εξ ολοκλήρου εις το κράτος». Ο νόμος 230/1975 προέβλεψε επίσης τη συγχώνευση της ΥΕΝΕΔ στην ΕΡΤ μετά διετία από την έναρξη της ισχύος του «εφ’ όσον συντρέχουν αι προς τούτο αναγκαίαι οικονομικαί, τεχνικαί και οργανωτικαί προϋποθέσεις». Με το Ν 1288/1982 (ΦΕΚ Α΄ 120) η ΥΕΝΕΔ μεταφέρθηκε από τον στρατιωτικό στον πολιτικό οργανισμό του κράτους ως «αποκεντρωμένη δημόσια υπηρεσία» του Υπουργείου Προεδρίας Κυβερνήσεως μετονομαζόμενη σε ΕΡΤ-2. Τέλος, με το Ν 1730/1987 (ΦΕΚ Α΄ 145) ιδρύθηκε η ΕΡΤ ΑΕ ως δημόσια επιχείρηση που ανήκει στο δημόσιο τομέα (Ν 1256/1982, ΦΕΚ Α΄ 65), ελέγχεται και εποπτεύεται από το Κράτος, έχει διοικητική και οικονομική αυτοτέλεια και τελεί υπό κοινωνικό έλεγχο (άρθρο 1). «Σκοπός της ΕΡΤ-ΑΕ είναι η οργάνωση, εκμετάλλευση και ανάπτυξη της κρατικής ραδιοφωνίας και της τηλεόρασης, καθώς και η συμβολή της, με τα μέσα αυτά: α) στην ενημέρωση, β) στη μόρφωση και γ) στην ψυχαγωγία του ελληνικού λαού. Η ΕΡΤ-ΑΕ δεν επιδιώκει την απόκτηση κέρδους» (άρθρο 2 παρ. 1, όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 19 παρ. 1 του Ν 1866/1989 (ΦΕΚ Α΄ 222) και την παρ. 10 του άρθρου 22 του Ν 3166/2003 (ΦΕΚ Α΄ 178). Σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 2, όπως τροποποιήθηκε με την παρ. 1 του άρθρου 18 και την παρ. 2 του άρθρου 19 του Ν 1866/1989, «Στην ΕΡΤ-ΑΕ εκχωρείται από το Κράτος αποκλειστικό προνόμιο για την πραγματοποίηση ραδιοφωνικών και τηλεοπτικών εκπομπών εθνικής εμβελείας». Επίσης, σύμφωνα με το άρθρο 3 του Ν 1730/1987, «1. Οι ραδιοτηλεοπτικές εκπομπές της ΕΡΤ-ΑΕ εμπνέονται από τα ιδανικά της ελευθερίας, της δημοκρατίας, της εθνικής ανεξαρτησίας, της ειρήνης και της φιλίας των λαών. 2. Οι ραδιοτηλεοπτικές εκπομπές διέπονται από τις αρχές: α. της αντικειμενικότητας, πληρότητας και επικαιρότητας της πληροφόρησης, β. της πολυφωνίας, γ. της καλής ποιότητας των εκπομπών, δ. της διαφύλαξης της ποιότητας της ελληνικής γλώσσας, ε. του σεβασμού της προσωπικότητας και του ιδιωτικού βίου του ατόμου και στ. της διαφύλαξης, προαγωγής και διάδοσης του ελληνικού πολιτισμού και της ελληνικής παράδοσης…». Η ΕΡΤ διοικείται από διοικητικό συμβούλιο, ένδεκα μέλη του οποίου επιλέγονται από τους Υπουργούς Οικονομικών και Πολιτισμού και Τουρισμού και τα υπόλοιπα δύο εκλέγονται από τους εργαζόμενους της ΕΡΤ (άρθρο 6 όπως αντικαταστάθηκε τελικά με το άρθρο 1 του Ν 3878/2010, ΦΕΚ Α΄ 161), ενώ με το άρθρο 4 του Ν 1730/1987 προβλέφθηκε η Αντιπροσωπευτική Συνέλευση Κοινωνικού Ελέγχου Τηλεθεατών – Ακροατών ως «όργανο ελέγχου και κοινωνικής παρέμβασης στην ΕΡΤ-ΑΕ». Mε το άρθρο 3 παρ. 4 Ν 2173/1993 (ΦΕΚ Α΄ 208) δημιουργήθηκε ως ανεξάρτητος κλάδος της ΕΡΤ ΑΕ η ΕΡΤ-3, η οποία εξέπεμπε πρόγραμμα από το 1988 [Το 1997 η ΕΤ 2 αναφέρεται για πρώτη φορά ως ΝΕΤ (23732/Ε1/27.11.1997 απόφαση Υπουργών Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης κα Αποκέντρωσης και Τύπου και Μέσων Ενημέρωσης «Τροποποίηση Υπηρεσιακού Οργανισμού ΕΡΤ ΑΕ», ΦΕΚ Β΄ 1056/28.11.1997)]. Στον ραδιοφωνικό τομέα, η ΕΡΤ είχε υπό τον πλήρη έλεγχό της τους ραδιοφωνικούς σταθμούς εθνικής εμβέλειας Πρώτο Πρόγραμμα 91.6 και 105.8 (πρώην ΝΕΤ FM 91.6 και 105.8), Δεύτερο Πρόγραμμα 103.7 και 102.9, Τρίτο Πρόγραμμα 90.9 και 95.6, ΕΡΑ Σπορ 101.8 και 100.9, δύο τοπικούς σταθμούς στην Κεντρική Ελλάδα Kosmos 93.6 και 107 FM, Φιλία 106.7 FM, τους περιφερειακούς σταθμούς 102 FM (Θεσσαλονίκη), 95.8 FM (Θεσσαλονίκη), Τρίτο Πρόγραμμα Ρ/Σ Μακεδονίας (Θεσσαλονίκη), 17 περιφερειακούς ραδιοσταθμούς (Κέρκυρας, Πάτρας, Βορείου Αιγαίου με έδρα τη Μυτιλήνη της Λέσβου, Ηρακλείου, Χανίων, Κομοτηνής, Καβάλας, Σερρών, Φλώρινας, Ιωαννίνων, Βόλου, Λάρισας, Τρίπολης, Καλαμάτας, Πύργου, Ορεστιάδας, Ζακύνθου και Νοτίου Αιγαίου με έδρα τη Ρόδο, στα Δωδεκάνησα) και τον διεθνή ραδιοφωνικό σταθμό ΕΡΑ5, γνωστότερο ως «Η Φωνή της Ελλάδας», που μαζί με το Τρίτο Πρόγραμμα του Ραδιοφωνικού Σταθμού Μακεδονίας της ΕΡΤ3 εξέπεμπαν στα βραχέα κύματα με παγκόσμια εμβέλεια.
7. Επειδή, με το ΠΔ 25/1988 (ΦΕΚ Α΄ 10) ρυθμίσθηκαν οι όροι και οι προϋποθέσεις για την ίδρυση (ιδιωτικών) τοπικών ραδιοφωνικών σταθμών, η διαδικασία χορήγησης, ανανέωσης και ανάκλησης των σχετικών αδειών, οι γενικές αρχές λειτουργίας τους, καθώς και η τεχνική και λοιπή εποπτεία και ο έλεγχός τους. Είχε προηγηθεί η έκδοση της 14631/Ζ2/2691/29.5.1987 αποφάσεως των Υπουργών Προεδρίας της Κυβέρνησης και Μεταφορών και Επικοινωνιών «Προσωρινές άδειες ίδρυσης ραδιοφωνικών σταθμών τοπικής ισχύος από Δήμους και Κοινότητες» (ΦΕΚ Β΄ 267). Στη συνέχεια με το Ν 1866/1989 (ΦΕΚ Α΄ 222) ιδρύθηκε το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεοράσεως και εισήχθησαν ρυθμίσεις για την παροχή αδειών ίδρυσης και λειτουργίας μη κρατικών τηλεοπτικών σταθμών. Ακολούθησε η έκδοση σειράς νεοτέρων νομοθετημάτων και κανονιστικών πράξεων που αφορούν τη λειτουργία της ραδιοτηλεόρασης, μεταξύ των οποίων ο Ν 2328/1995 «Νομικό καθεστώς της ιδιωτικής τηλεόρασης και της τοπικής ραδιοφωνίας, ρύθμιση θεμάτων της ραδιοτηλεοπτικής αγοράς και άλλες διατάξεις» (ΦΕΚ Α΄ 159) και ο Ν 3592/2007 «Συγκέντρωση και αδειοδότηση Επιχειρήσεων Μέσων Ενημέρωσης και άλλες διατάξεις» (ΦΕΚ Α΄ 161). Με τις διατάξεις των νομοθετημάτων αυτών, τίθενται, μεταξύ άλλων, ρυθμίσεις που αφορούν τις αρχές που διέπουν τις εκπομπές και τις διαφημίσεις των τηλεοπτικών και ραδιοφωνικών σταθμών [βλ. χαρακτηριστικά άρθρα 3 και 8 Ν 2328/1995, - ειδικώς κατά το άρθρο 3 περ. β, «Οι κάθε είδους εκπομπές (συμπεριλαμβανομένων και των διαφημίσεων), που μεταδίδουν οι ραδιοφωνικοί και τηλεοπτικοί σταθμοί πρέπει να σέβονται την προσωπικότητα, την τιμή, την υπόληψη, τον ιδιωτικό και οικογενειακό βίο, την επαγγελματική, κοινωνική, επιστημονική, καλλιτεχνική, πολιτική ή άλλη συναφή δραστηριότητα κάθε προσώπου, η εικόνα του οποίου εμφανίζεται στην οθόνη ή το όνομα του οποίου ή στοιχεία επαρκή για τον προσδιορισμό του οποίου μεταδίδονται», άρθρο 10 Ν 2644/1998 (ΦΕΚ Α΄ 233), παρ. 8 άρθρου 1 Ν 3592/2007, κατά την οποία «Η παροχή ραδιοτηλεοπτικών υπηρεσιών και η εκπομπή ραδιοτηλεοπτικών προγραμμάτων εξυπηρετούν την κοινωνική αποστολή της ραδιοφωνίας και τηλεόρασης, την πολιτιστική ανάπτυξη της χώρας και ιδίως το σεβασμό της αξίας του ανθρώπου κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 15 του Συντάγματος»], ενώ ο έλεγχος της τήρησης των ρυθμίσεων αυτών και η επιβολή κυρώσεων ασκείται από το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης.
[Ιστορικό κατάργησης ΕΡΤ ΑΕ]
8. Επειδή, με το Πρόγραμμα Οικονομικής Προσαρμογής της Ελλάδας (Ιούλιος 2011) με βάση την έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής προβλέφθηκε το κλείσιμο, η συγχώνευση ή η εξυγίανση επιπλέον 11 μεγάλων φορέων με 7.000 σύνολο απασχολούμενων (συμπεριλαμβανομένων και σταθμών δημόσιας τηλεόρασης). Συγκεκριμένα διαλαμβάνονται τα εξής: «Κατάργηση μη απαραίτητων δημόσιων φορέων και οργανισμών (0,5% του ΑΕΠ) … Η προσοχή μας τώρα θα στραφεί προς την εξυγίανση των πάνω από 1.500 δημόσιων φορέων υπό τα αρμόδια υπουργεία και στον τομέα της κοινωνικής ασφάλισης. Έχουμε ήδη καταργήσει 77 από αυτούς τους φορείς και μέχρι τα μέσα Αυγούστου θα περάσουμε νομοθεσία για την κατάργηση ακόμη 40 μικρών φορέων, τη συγχώνευση 25 ακόμη μικρών φορέων, και το κλείσιμο, συγχώνευση ή εξυγίανση επιπλέον 11 μεγάλων φορέων με 7.000 σύνολο απασχολούμενων (συμπεριλαμβανομένων επιχειρήσεων διαχείρισης περιουσίας, κατασκευαστικών επιχειρήσεων και σταθμών δημόσιας τηλεόρασης)». Ακολούθως, με τις διατάξεις του Ν 4002/2011 (ΦΕΚ Α΄ 180/22.8.2011) προβλέφθηκε, μεταξύ άλλων, η δυνατότητα κατάργησης, συγχώνευσης ή διάσπασης με απορρόφηση ή και σύσταση νέων εταιρειών και για την ΕΡΤ ΑΕ. Ειδικότερα, με την παρ. 1 του άρθρου 66 του Ν 4002/2011 προστέθηκε άρθρο 14Β στο Ν 3429/2005 «Δημόσιες Επιχειρήσεις και Οργανισμοί (ΔΕΚΟ)» (ΦΕΚ Α΄ 314/27.12.2005), το οποίο τροποποιήθηκε διαδοχικά με την παρ. 8 του άρθρου 1 της Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου 31/31.12.2011 (ΦΕΚ Α΄ 268/31.12.2011, κυρωθείσα με το άρθρο δεύτερο του Ν 4047/2012 – ΦΕΚ Α΄ 31/23.2.2012) και με την παρ. 2 του άρθρου τρίτου του ως άνω Ν 4047/2012. Σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου αυτού, που φέρει τον τίτλο «Κατάργηση, συγχώνευση και αναδιάρθρωση ΝΠΙΔ και δημοσίων επιχειρήσεων»: «1. Με κοινή απόφαση του Υπουργού Οικονομικών και του κατά περίπτωση εποπτεύοντος Υπουργού: α) οι ανώνυμες εταιρείες με την επωνυμία … «Ελληνική Ραδιοφωνία Τηλεόραση ΑΕ (ΕΡΤ ΑΕ)», …, β) τα νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου … και γ) άλλα νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου που ανήκουν στο Κράτος, εφόσον επιχορηγούνται τακτικά από κρατικούς πόρους και άλλες δημόσιες επιχειρήσεις εφόσον το Ελληνικό Δημόσιο είναι κύριο του συνόλου του καταβεβλημένου μετοχικού τους κεφαλαίου, μπορεί, αν επιβαρύνουν τον Κρατικό Προϋπολογισμό άμεσα ή έμμεσα ή αν επιδιώκουν παρεμφερή σκοπό ή για τον εξορθολογισμό του κόστους λειτουργίας τους: αα) να καταργούνται, να συγχωνεύονται ή να διασπώνται με απορρόφηση ή με σύσταση νέων εταιρειών ή με απορρόφηση και σύσταση νέων εταιρειών ή/και ββ) να αποσπώνται από αυτά περιουσιακά στοιχεία ή επιχειρηματικές μονάδες ως κλάδος ή τμήμα και να εισφέρονται σε άλλη ανώνυμη εταιρεία ή/και να μεταφέρεται και να ανατίθεται η ασκούμενη δραστηριότητα ή ο επιδιωκόμενος σκοπός σε άλλο νομικό πρόσωπο, δ)…. 2. Με την απόφαση της προηγούμενης παραγράφου καθορίζεται η τύχη της περιουσίας του νομικού προσώπου που τυχόν καταργείται, ο φορέας που καθίσταται διάδοχος των δικαιωμάτων και υποχρεώσεών του, το καταστατικό ή ο οργανισμός που το διέπει στην περίπτωση συγχώνευσης και κάθε άλλο σχετικό θέμα για την εφαρμογή της προηγούμενης παραγράφου. Αν μεταφέρονται αρμοδιότητες σε Υπουργείο ή ΝΠΔΔ, με την απόφαση της προηγουμένης παραγράφου, για την έκδοση της οποίας συμπράττει εν προκειμένω και ο Υπουργός Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης, καθορίζονται ή συνιστώνται οι οργανικές μονάδες επιπέδου Διεύθυνσης ή Τμήματος, οι οποίες ασκούν τις αρμοδιότητες αυτές και μπορεί να ορίζονται οι οργανικές θέσεις προσωπικού με σχέση ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου και με σχέση έμμισθης εντολής οι οποίες μεταφέρονται, μαζί με το προσωπικό που υπηρετεί σε αυτές, στην οργανική μονάδα που ασκεί εφεξής τις αρμοδιότητες που μεταφέρονται».
Στις 8 Νοεμβρίου 2011 το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) εξέδωσε, κατ’ εφαρμογήν των άρθρων 126 παρ. 9 ΣΛΕΕ και 136 ΣΛΕΕ, την απόφαση 2011/791/ΕE, με την οποία τροποποιήθηκε η απόφαση 2011/734/ΕΕ και αναθεωρήθηκαν τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν στο πλαίσιο του ελληνικού προγράμματος προσαρμογής (ΕΕ L 320, 8.11.2011, σ. 28). Ειδικότερα σύμφωνα με το άρθρο 1 «Το άρθρο 2 της απόφασης 2011/734/ΕΕ τροποποιείται ως εξής: 1. προστίθεται η ακόλουθη παράγραφος: «6α. Η Ελλάδα θεσπίζει και εφαρμόζει τα ακόλουθα μέτρα χωρίς καθυστέρηση: α) … θ) υπουργικές αποφάσεις για την έναρξη της κατάργησης, συγχώνευσης ή ουσιαστικής μείωσης του μεγέθους των φορέων. Αυτό αφορά τους φορείς ΚΕΔ, … και ΕΡΤ και άλλους 35 μικρότερους φορείς…». Στο Παράρτημα Ι του Μνημονίου Οικονομικής και Χρηματοπιστωτικής Πολιτικής, όπως εγκρίθηκε με τις διατάξεις της παρ. 2 του άρθρου 1 του Ν 4046/2012 (Α΄ 28), προσδιορίζεται ως εκκρεμές δημοσιονομικό μέτρο από τις προαπαιτούμενες δράσεις του Νοεμβρίου 2011 η «έκδοση των εκκρεμών ΥΑ για το κλείσιμο/συγχώνευση των νομικών προσώπων δημοσίου και ιδιωτικού δικαίου». Με το Ν 4093/2012 (ΦΕΚ Α΄ 222) εγκρίθηκε το Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής 2013-2016. Σύμφωνα με τις διατάξεις της περ. 12 της υποπαραγράφου Γ1 της παρ. Γ του άρθρου πρώτου του νόμου αυτού, η ΕΡΤ ΑΕ πρέπει να εφαρμόσει, από 1.1.2013, για το διοικητικό και τεχνικό προσωπικό της, τις διατάξεις του κεφαλαίου Δεύτερου του Ν 4024/2011 (ΦΕΚ Α΄ 226 – ενιαίο βαθμολόγιο – μισθολόγιο του δημόσιου τομέα).
Το Μάιο 2013 αναθεωρήθηκε το Μνημόνιο Συνεννόησης στις Συγκεκριμένες Προϋποθέσεις Οικονομικής Πολιτικής ως εξής: «Με στόχο την επίτευξη ενός πιο λιτού και περισσότερο αποτελεσματικού κράτους, η Κυβέρνηση εισάγει μια αυστηρή αξιολόγηση των διοικητικών δομών και του προσωπικού, έτσι ώστε να διατηρήσει το σωστό μείγμα δεξιοτήτων του προσωπικού διαχρονικά. Επιδιώκεται το κλείσιμο δομών και οι εργαζόμενοι σε αυτές είτε μεταφέρονται στο σύστημα της κινητικότητας είτε απομακρύνονται. Αυτή η μεταρρυθμιστική διαδικασία επεκτείνεται στα Λοιπά Νομικά Πρόσωπα Γενικής Κυβέρνησης (extra budgetary funds) καθώς και στις περιφερειακές και τοπικές διοικήσεις μέσα στο 2013…». Συγκεκριμένα ορίζεται ότι πριν από την εκταμίευση «οι Αρχές εγκρίνουν τριμηνιαία σχέδια για 15.000 εξόδους, σωρευτικά μέχρι το τέλος του 2014, συμπεριλαμβανομένων 4.000 έως το τέλος του 2013 (με σημαντικό ποσοστό [εμπροσθοβαρούς εφαρμογής])». Σκοπός είναι να μειωθεί το εργατικό δυναμικό του δημόσιου τομέα κατά 150.000 έως το 2015, σε σχέση με το τέλος του 2010. Ορίζεται δε ότι: «Το πρόγραμμα εξυγίανσης θα δημιουργήσει χώρο για να προσληφθεί νέο προσωπικό και αυτός ο χώρος θα χρησιμοποιηθεί προκειμένου να αντιμετωπιστούν ελλείμματα εξειδικευμένου προσωπικού. Η Κυβέρνηση θα προσλάβει έναν νέο υπάλληλο για κάθε έξοδο ως αποτέλεσμα … αναλυτικής αξιολόγησης των ΝΠΙΔ και ΝΠΔΔ που θα οδηγήσουν σε συγχωνεύσεις και καταργήσεις». Στην αναθεώρηση του Μνημονίου Οικονομικής και Χρηματοοικονομικής Πολιτικής (Μάιος 2013) περιλαμβάνονται τα εξής: «Παραμένουμε προσηλωμένοι σε μεταρρυθμίσεις στη δημόσια διοίκηση, για την υποστήριξη των μεσοπρόθεσμων δημοσιονομικών στόχων μας και μιας πιο αποτελεσματικής δημόσιας υπηρεσίας. … : Ως προαπαιτούμενη δράση για την αναθεώρηση, θα: (α) … (β) εγκρίνουμε τα τριμηνιαία σχέδια για 15.000 υποχρεωτικές εξόδους σωρευτικά μέχρι τα τέλη του 2014, συμπεριλαμβανομένων 4.000 έως το τέλος του 2013 (με σημαντικό εμπροσθοβαρές κομμάτι) (γ)… Η αξιολόγηση, η ορθολογική ανακατανομή του προσωπικού μέσω της κινητικότητας, η ανανέωση της ποιότητας μέσα από τις εξόδους είναι τα εργαλεία στην προσπάθειά μας για τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας του δημόσιου τομέα. Οι έξοδοι θα είναι το αποτέλεσμα (α) πειθαρχικών υποθέσεων (β) αξιολόγησης νομικών προσώπων δημοσίου και ιδιωτικού δικαίου που οδηγεί σε συγχωνεύσεις και κατάργηση». Με τον Πίνακα 1β ορίζεται ως ποσοτικό κριτήριο απόδοσης του Προγράμματος η «υποχρεωτική έξοδος» 2.000 εργαζομένων από το Δημόσιο έως το Σεπτέμβριο 2013.
Ακολούθως, εκδόθηκε η Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου της 10.6.2013 με τίτλο «Τροποποίηση των διατάξεων του άρθρου 14Β του Ν 3429/2005» (ΦΕΚ Α΄ 139/11.6.2013) κατ’ επίκληση του άρθρου 44 παρ. 1 του Συντάγματος και «της έκτακτης περίπτωσης εξαιρετικά επείγουσας και απρόβλεπτης ανάγκης για την αντιμετώπιση του κατεπείγοντος θέματος της εφαρμογής της παραγράφου 1 του άρθρου 14Β του Ν 3429/2005 που αφορά την εφαρμογή των διατάξεων του Ν 4046/2012 και του Ν 4093/2012, που αποτελούν προαπαιτούμενες ενέργειες στο πλαίσιο του εγκεκριμένου Μεσοπρόθεσμου Πλαισίου Δημοσιονομικής Στρατηγικής 2013-2016» (βλ. προοίμιο αυτής). Με το άρθρο 1 της εν λόγω Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου αντικαταστάθηκε το πρώτο εδάφιο της παρ. 2 του ως άνω άρθρου 14Β του Ν 3429/2005, ως ίσχυε, με δύο νέα εδάφια ως εξής: «Με την απόφαση της προηγούμενης παραγράφου α) σε περίπτωση κατάργησης του φορέα, όπως και τυχόν θυγατρικών του, καθορίζεται η διακοπή της λειτουργίας του καθώς και των τυχόν θυγατρικών του, ως και ο χρόνος αυτής, η τύχη της περιουσίας του καταργούμενου νομικού προσώπου, όπως και των τυχόν θυγατρικών του, ρυθμίζονται όλα τα θέματα της διαδοχής των δικαιωμάτων και υποχρεώσεών τους, όπως και η τύχη των εκκρεμών δικών, της αυτοδίκαιης λύσης των πάσης φύσεως εργασιακών σχέσεων και των συμβάσεων έργου, της αυτοδίκαιης λήξης όλων των αποσπάσεων προσωπικού καθώς και κάθε σχετικό με αυτά θέμα, της αυτοδίκαιης λήξης της θητείας των οργάνων διοίκησης, των διαδικασιών και οργάνων που απαιτούνται για τη διαδοχή καθώς και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια, β) … Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών, Δημόσιας Τάξης και Προστασίας του Πολίτη και του κατά περίπτωση εποπτεύοντος τον καταργούμενο ή συγχωνευόμενο φορέα, καθορίζονται τα θέματα που αφορούν τη διαφύλαξη της περιουσίας των καταργούμενων ή συγχωνευόμενων φορέων, οι σχετικές διαδικασίες και όργανα και κάθε άλλο σχετικό θέμα».
Κατ’ επίκληση των ως άνω εξουσιοδοτικών διατάξεων εκδόθηκε η προσβαλλόμενη πράξη, αφού ελήφθη υπόψη, όπως αναφέρεται στο στοιχείο 5 του προοιμίου αυτής, «το γεγονός ότι η «Ελληνική Ραδιοφωνία – Τηλεόραση, Ανώνυμη Εταιρεία (ΕΡΤ ΑΕ)» επιβαρύνει τον Κρατικό Προϋπολογισμό και επιβάλλεται ο εξορθολογισμός της παροχής, της λειτουργίας και του κόστους οργάνωσης της δημοσίας ραδιοτηλεοπτικής υπηρεσίας μέσω της ίδρυσης και διαμόρφωσης ενός νέου οργανισμού-προτύπου, που να υπηρετεί τις επιταγές του Συντάγματος, τις δημοκρατικές, κοινωνικές και πολιτιστικές ανάγκες της κοινωνίας, καθώς και την ανάγκη να διασφαλίζεται η πολυφωνία στα μέσα ενημέρωσης». Η προσβαλλόμενη απόφαση ορίζει τα εξής: «Άρθρο 1 Κατάργηση της δημόσιας επιχείρησης «Ελληνική Ραδιοφωνία-Τηλεόραση, Ανώνυμη Εταιρεία (ΕΡΤ ΑΕ)» και διακοπή λειτουργίας. 1. Η Ελληνική Ραδιοφωνία – Τηλεόραση, Ανώνυμη Εταιρεία (ΕΡΤ ΑΕ), που ιδρύθηκε με τον Ν 1730/1987 (Α΄ 145) ως ενιαίος φορέας, καταργείται. Επίσης, καταργούνται οι θυγατρικές εταιρείες που έχουν συσταθεί από την ΕΡΤ ΑΕ. 2. Η μετάδοση ραδιοτηλεοπτικών εκπομπών, η κυκλοφορία εκδόσεων, η λειτουργία διαδικτυακών ιστότοπων όπως και κάθε άλλη δραστηριότητα της ΕΡΤ-ΑΕ και των θυγατρικών αυτής, διακόπτονται μετά το τέλος του κανονικού προγράμματος της 11ης Ιουνίου 2013 και έως τη σύσταση νέου φορέα, που θα υπηρετεί το δημόσιο συμφέρον στο πλαίσιο της τήρησης αρχών που συνάδουν με τους όρους της διαφάνειας και της χρηστής διαχείρισης εντός του ανταγωνιστικού ραδιοτηλεοπτικού περιβάλλοντος. Άρθρο 2 Τύχη περιουσίας της ΕΡΤ ΑΕ και διαδοχή δικαιωμάτων και υποχρεώσεων. 1. Το σύνολο των στοιχείων του ενεργητικού και παθητικού της ΕΡΤ-ΑΕ και των θυγατρικών της, περιλαμβανομένων των πάσης φύσεως δικαιωμάτων, αξιώσεων και υποχρεώσεων μεταβιβάζονται αυτοδικαίως από τη δημοσίευση της παρούσας και χωρίς καμία άλλη διατύπωση στο Δημόσιο, εκπροσωπούμενο από τον Υπουργό Οικονομικών. 2. Το Δημόσιο καθίσταται διάδοχος του συνόλου των δικαιωμάτων και υποχρεώσεων σύμφωνα με τα οριζόμενα στην προηγούμενη παράγραφο. Ειδικότερα: α. Η μεταβίβαση των περιουσιακών στοιχείων της ΕΡΤ-ΑΕ και των θυγατρικών της στο Δημόσιο και κάθε άλλη πράξη που συνδέεται με αυτήν απαλλάσσεται από κάθε φόρο, εισφορά ή τέλος. β. Οι συχνότητες της ΕΡΤ-ΑΕ παραμένουν ανενεργές έως τη σύσταση του νέου φορέα, οπότε και μεταφέρονται σε αυτόν αυτοδικαίως. γ. Εκκρεμείς δίκες με διάδικο την ΕΡΤ-ΑΕ και τις θυγατρικές της, συνεχίζονται στο όνομα του Ελληνικού Δημοσίου, ως διαδόχου της ΕΡΤ-ΑΕ και των θυγατρικών της, χωρίς άλλη διατύπωση, χωρίς να επέρχεται βίαιη διακοπή τους και χωρίς να απαιτείται δήλωση περί επαναλήψεώς τους. Άρθρο 3 Ρυθμίσεις για τις εργασιακές σχέσεις 1. Οι συμβάσεις εργασίας του απασχολούμενου με οποιονδήποτε τρόπο προσωπικού, όπως το τακτικό και έκτακτο προσωπικό ή άλλο προσωπικό καθώς και κάθε είδους συμβάσεις έργου ή εργασίας με εξωτερικούς ή άλλους συνεργάτες προγράμματος της ΕΡΤ-ΑΕ, και των θυγατρικών εταιρειών της λύονται από τη δημοσίευση της παρούσας. Για τις περιπτώσεις τις οποίες αφορά, η παρούσα απόφαση συνιστά και καταγγελία της ατομικής συμβάσεως εργασίας. 2. Το προσωπικό της προηγούμενης παραγράφου δικαιούται τη νόμιμη κατά περίπτωση, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις, αποζημίωση. 3. Από τη δημοσίευση της παρούσας αίρονται αυτοδικαίως οι αποσπάσεις του πάσης φύσεως προσωπικού της καταργηθείσας ανώνυμης εταιρείας ΕΡΤ-ΑΕ και των θυγατρικών της, που υπηρετούν σε άλλους φορείς. Άρθρο 4 Διοικητικό Συμβούλιο. Η θητεία του Διευθύνοντος Συμβούλου και του Δ.Σ. της Ελληνικής Ραδιοφωνίας Τηλεόρασης, Ανώνυμη Εταιρεία (ΕΡΤ-ΑΕ) και η θητεία όλων των οργάνων διοίκησης των θυγατρικών εταιρειών λήγει από την ημερομηνία δημοσίευσης της παρούσης αποφάσεως, αζημίως για το Δημόσιο. Άρθρο 5 Ανταποδοτικό τέλος. Η είσπραξη του ανταποδοτικού τέλους (εισφορά) υπέρ της ΕΡΤ-ΑΕ, που εισπράττεται μέσω των λογαριασμών της ΔΕΗ, βάσει του Ν 1730/1987, αναστέλλεται από τη δημοσίευση της παρούσας αποφάσεως και έως τη σύσταση νέου φορέα παροχής της δημόσιας ραδιοτηλεοπτικής υπηρεσίας. Άρθρο 6 Όπου στις κείμενες διατάξεις αναφέρεται ΕΡΤ-ΑΕ ή οι θυγατρικές της νοείται εφεξής το Ελληνικό Δημόσιο». Στη συνέχεια εκδόθηκαν οι 03/12.6.2013 και 04/12.6.2013 αποφάσεις των καθ’ ών η αίτηση Υπουργών (Β΄ 1423 και 1427 αντίστοιχα), με τις οποίες, αφενός, αποφασίστηκε η ανάθεση της διαχείρισης των στοιχείων του ενεργητικού και παθητικού της ΕΡΤ ΑΕ και των θυγατρικών της σε ειδικό διαχειριστή και, αφετέρου, διορίστηκε ο ειδικός αυτός διαχειριστής μέχρι τη σύσταση νέου φορέα.
9. Επειδή, ακολούθως με την από 17.6.2013 προσωρινή διαταγή του Προέδρου του Συμβουλίου της Επικρατείας διατάχθηκε: 1) η αναστολή της εκτέλεσης της προσβαλλόμενης Κοινής Υπουργικής Απόφασης αποκλειστικά ως προς το μέρος της, με το οποίο προβλέπεται α) ότι διακόπτεται η μετάδοση ραδιοτηλεοπτικών εκπομπών και η λειτουργία διαδικτυακών ιστοτόπων της ΕΡΤ ΑΕ, και β) ότι οι συχνότητες της ΕΡΤ ΑΕ παραμένουν ανενεργές (άρθρο 2 παρ. 2 περ. β΄ της παραπάνω ΚΥΑ) και 2) η λήψη από τους συναρμόδιους Υπουργό Οικονομικών και Υφυπουργό στον Πρωθυπουργό των αναγκαίων οργανωτικών μέτρων για τη συνέχιση της μετάδοσης ραδιοτηλεοπτικών εκπομπών και τη λειτουργία διαδικτυακών ιστοτόπων από δημόσιο ραδιοτηλεοπτικό φορέα για το χρονικό διάστημα έως τη σύσταση και λειτουργία νέου φορέα. Με την υπ’ αριθμ. ΟΙΚ.5/19.6.2013 (ΦΕΚ Β΄ 1483/19.6.2013) απόφαση των ως άνω συναρμόδιων Υπουργών και σε συμμόρφωση με την ανωτέρω προσωρινή διαταγή του Προέδρου του ΣτΕ ανατέθηκε στον ειδικό διαχειριστή η άσκηση των δικαιωμάτων της καταργηθείσας ΕΡΤ ΑΕ που έχουν μεταβιβαστεί στο Δημόσιο και αφορούν τόσο τη μετάδοση ραδιοτηλεοπτικών εκπομπών και τη λειτουργία διαδικτυακών ιστοτόπων όσο και τη χρήση των συχνοτήτων που παραμένουν ενεργές έως τη σύσταση και λειτουργία νέου ραδιοτηλεοπτικού φορέα (άρθρο πρώτο). Με το δεύτερο άρθρο της εν λόγω αποφάσεως τροποποιήθηκε το άρθρο 5 της πρώτης προσβαλλομένης πράξεως και ορίσθηκε ότι η χρέωση του ανταποδοτικού τέλους υπέρ της ΕΡΤ ΑΕ, που γίνεται μέσω των λογαριασμών της ΔΕΗ βάσει του Ν 1730/1987 αναστέλλεται από 11.6.2013 και έως τη σύσταση νέου φορέα παροχής της δημόσιας ραδιοτηλεοπτικής υπηρεσίας. Στη συνέχεια η Επιτροπή Αναστολών του Συμβουλίου της Επικρατείας, με την 236/20.6.2013 απόφασή της, έκρινε ότι πρέπει: 1) να ανασταλεί η εκτέλεση της προσβαλλόμενης υπ’ αριθ. ΟΙΚ.02/11.6.2013 Κοινής Υπουργικής Απόφασης αποκλειστικά ως προς το μέρος της, με το οποίο προβλέπεται α) ότι διακόπτεται η μετάδοση ραδιοτηλεοπτικών εκπομπών και η λειτουργία διαδικτυακών ιστοτόπων της ΕΡΤ ΑΕ, και β) ότι οι συχνότητες της ΕΡΤ ΑΕ παραμένουν ανενεργές (άρθρο 2 παρ. 2 περ. β΄ της παραπάνω ΚΥΑ). 2) μέχρι τη σύσταση και λειτουργία του νέου ραδιοτηλεοπτικού φορέα να ληφθούν από τους συναρμόδιους Υπουργό Οικονομικών και Υφυπουργό στον Πρωθυπουργό και τον Ειδικό Διαχειριστή τα αναγκαία οργανωτικά μέτρα, περιλαμβανομένης και της πρόσληψης του αναγκαιούντος προσωπικού, για την εκ μέρους μεταβατικού δημόσιου ραδιοτηλεοπτικού φορέα μετάδοση, στο συντομότερο δυνατό χρόνο, του αναγκαίου προγράμματος ραδιοτηλεοπτικών εκπομπών και τη λειτουργία διαδικτυακών ιστοτόπων, καθώς και να εκτελούνται όλες οι απαιτούμενες ενέργειες για τη διασφάλιση κάθε είδους δικαιωμάτων και συμφερόντων που ανάγονται στον κύκλο δραστηριοτήτων της καταργηθείσης ΕΡΤ ΑΕ.
Με την Υ307/2.7.2013 (ΦΕΚ Β΄ 1635) απόφαση του Πρωθυπουργού ορίσθηκε Υφυπουργός στον Πρωθυπουργό αρμόδιος για ζητήματα που αφορούν στην οργάνωση και προσωρινή λειτουργία του μεταβατικού δημόσιου ραδιοτηλεοπτικού φορέα. Στη συνέχεια εκδόθηκε η υπ’ αριθμ. ΟΙΚ. 06/8.7.2013 (ΦΕΚ Β΄ 1675) κοινή απόφαση του ως άνω Υφυπουργού στον Πρωθυπουργό και του Υπουργού Οικονομικών. Με το άρθρο πρώτο της απόφασης αυτής ρυθμίζονται ζητήματα βίαιης διακοπής των δικών της ΕΡΤ ΑΕ και των θυγατρικών της, με το άρθρο δεύτερο αυτής ρυθμίζονται ζητήματα υπολογισμού των αποζημιώσεων του πρώην προσωπικού της ΕΡΤ ΑΕ, με το άρθρο τρίτο αυτής προβλέπονται συλλογικά όργανα που συνιστώνται με πράξη του Ειδικού Διαχειριστή με αρμοδιότητα τη γνωμοδότηση σχετικά με τις αναθέσεις προμηθειών, υπηρεσιών ή έργου, ενώ με το άρθρο τέταρτο συνιστάται στο Υπουργείο Οικονομικών ειδικός, εκτός προϋπολογισμού, λογαριασμός για την παρακολούθηση και τη διαχείριση του συνόλου των στοιχείων του ενεργητικού και παθητικού της ΕΡΤ ΑΕ και των θυγατρικών της που μεταβιβάστηκαν στο Ελληνικό Δημόσιο. Σύμφωνα με το 17572/16.9.2013 έγγραφο του Γενικού Γραμματέα Ενημέρωσης προς το Συμβούλιο της Επικρατείας, λαμβανομένου υπόψη του γεγονότος ότι δεν ήταν δυνατό να επαναλειτουργήσει η δημόσια τηλεόραση από τις εγκαταστάσεις του ραδιομεγάρου της Αγίας Παρασκευής λόγω καταλήψεώς του από εργαζόμενους, ο αρμόδιος Υφυπουργός στον Πρωθυπουργό διεξήγαγε χωρίς αποτέλεσμα σειρά συναντήσεων με σωματεία εργαζομένων της ΕΡΤ, μεταξύ των οποίων και το αιτούν σωματείο, καθώς και με άλλους φορείς, προκειμένου να επιτευχθεί συμφωνία να παράσχουν οι εργαζόμενοι της ΕΡΤ τις υπηρεσίες τους κατά το μεταβατικό στάδιο. Στις 10.7.2013 έγινε έναρξη προβολής προγράμματος από μεταβατικό τηλεοπτικό φορέα («Ελληνική Δημόσια Τηλεόραση»). Στις 22.7.2013 εκδόθηκε η 01/2013 προκήρυξη του Ειδικού Διαχειριστή για την πρόσληψη προσωπικού με σύμβαση εργασίας ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου διάρκειας δύο (2) μηνών, για την κάλυψη κατεπειγουσών αναγκών του Ειδικού Διαχειριστή, ασκούντος για λογαριασμό του Ελληνικού Δημοσίου τα δικαιώματα της καταργηθείσης ΕΡΤ ΑΕ που αφορούν α) τη μετάδοση των ραδιοτηλεοπτικών εκπομπών και τη λειτουργία διαδικτυακών ιστοτόπων και β) τις συχνότητες της καταργηθείσης ΕΡΤ ΑΕ, αρχικώς μέχρι του αριθμού 589 ατόμων (Α΄ Φάση).
[Ίδρυση ΝΕΡΙΤ]
10. Επειδή, στις 26.7.2013 δημοσιεύθηκε ο Ν 4173/2013 «Νέα Ελληνική Ραδιοφωνία, Ίντερνετ και Τηλεόραση» (ΦΕΚ Α΄ 169). Σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση του σχετικού νομοσχεδίου, «5. Ζητούμενο για τη δημόσια ραδιοτηλεόραση στην Ελλάδα ήταν και είναι η μετατροπή της από κυβερνητική/κρατική σε δημόσια και η δημιουργία ενός σύγχρονου μοντέλου διοίκησης που θα επιτρέπει τη βέλτιστη αξιοποίηση του ανταποδοτικού τέλους επ’ ωφελεία του πολίτη. Γι’ αυτό δεν αρκεί η μετατροπή της ΕΡΤ ΑΕ. Χρειάζεται ανεξάρτητος νέος φορέας που να υπηρετεί τη δημοκρατική αρχή, η οποία επιτάσσει η κρατική δράση να είναι απόρροια και όχι χειραγωγός της λαϊκής βούλησης. Η τελευταία, μόνον όταν ο λαός είναι ενημερωμένος και ταυτόχρονα διασφαλίζεται η έκφραση όλων των φιλοσοφικών, πολιτικών και ιδεολογικών ρευμάτων, μπορεί να είναι υπεύθυνη. Σε τούτο, η σημασία της δημόσιας ραδιοτηλεόρασης, που δεν δρα για την εξυπηρέτηση ιδιωτικών συμφερόντων ούτε για να προβάλει τις απόψεις μόνο των εκάστοτε κυβερνώντων, είναι κρίσιμη σε όλες τις σύγχρονες φιλελεύθερες και πλουραλιστικές δημοκρατίες. 6. Ο φορέας που συνιστάται με το ανά χείρας σχέδιο νόμου είναι όχι μόνον διαφορετικός από την ΕΡΤ ΑΕ του Ν 1730/1987, αλλά ριζικά νέος. Η ΝΕΡΙΤ ΑΕ δεν αποτελεί διάδοχο νομικό πρόσωπο της καταργηθείσας ΕΡΤ ΑΕ αλλά νέα νομική προσωπικότητα που επιδιώκει την εξυπηρέτηση των σκοπών του άρθρου 15 του Συντάγματος. Η ΕΡΤ ΑΕ υπαγόταν στον ασφυκτικό έλεγχο του κράτους, που εκδηλωνόταν με διαφόρων ειδών πολιτικές παρεμβάσεις ιδίως ως προς την πρόσληψη προσωπικού και δημοσιογράφων, τον υπουργικό καθορισμό των όρων παροχής των υπηρεσιών και της αμοιβής του διευθύνοντος συμβούλου και των γενικών διευθυντών, καθώς και των αμοιβών και αποζημιώσεων των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου, το διαχειριστικό και οικονομικό έλεγχο από τους αρμόδιους Υπουργούς και τον έλεγχο της πληροφορίας. Με τον τρόπο αυτόν η ΕΡΤ ΑΕ υπέκειτο σε πολιτικό – κομματικό έλεγχο όσον αφορά τη διοίκησή της, τ