Μήνυμα Ομπάμα κατά της ευρω-λιτότητας

«Η λιτότητα δεν φθάνει». Είναι το νόημα της ηχηρής παρέμβασης του αμερικανού Προέδρου ενώπιον του Αντώνη Σαμαρά, όταν μπήκαν δημοσιογράφοι, φωτογράφοι και εικονολήπτες και έφθασε η ώρα των δηλώσεων στο Οβάλ Γραφείο. Και έχει, βέβαια, μεγάλη και αυτονόητη σημασία. Κι αυτό γιατί επαναβεβαιώνει τη στήριξη των ΗΠΑ προς την Ελλάδα στην προσπάθεια να επανέλθει η χώρα στην ανάπτυξη. Μια πρώτη

αποτίμηση των χθεσινών συναντήσεων του έλληνα Πρωθυπουργού στον Λευκό Οίκο και στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ είναι ότι η απόφαση των Αμερικανών να επανέλθουν στο πλευρό της Ελλάδας είναι ειλημμένη. Και ότι εξαντλήθηκαν τα λόγια, οι χειρονομίες αλλά και οι συμβολισμοί που έχουν πάντα σημασία στην πολιτική.

Αποφασιστικός και ήρεμος, ο Ομπάμα είχε χθες μόνο καλές κουβέντες να πει για μια Ελλάδα που βγαίνει από την απομόνωση και έχει πραγματοποιήσει «σημαντικές διαρθρωτικές αλλαγές», ενώ έχει κάνει μεγάλα βήματα «δημοσιονομικής προσαρμογής». Ο αμερικανός Πρόεδρος εξέφρασε επίσης εμπιστοσύνη στο πρόσωπο του Σαμαρά ως πολιτικού που θα βγάλει τη χώρα από την κρίση. Ο Ομπάμα έδωσε επίσης μεγάλη έμφαση στο θέμα της απασχόλησης – και όποιος είδε τη φυσιογνωμία του Αντώνη Σαμαρά κατάλαβε. Ο έλληνας Πρωθυπουργός αναφέρθηκε μετά, με τη σειρά του, στην ανεργία που μαστίζει τη χώρα χωρίς να φοβηθεί να δώσει αριθμούς και να επισημάνει ότι το να έχει φθάσει η ανεργία των νέων στην Ελλάδα στο 60% δεν μπορεί να είναι αποδεκτό. Ηταν μια στιγμή που ο Ομπάμα, πάντα συγκρατημένος, συγκατένευσε.

ΠΙΣΩ ΑΠΟ ΤΙΣ ΚΑΜΕΡΕΣ. Γνωστός και ως «no drama Obama» λόγω μιας πολιτικής νηφαλιότητας που φθάνει ενίοτε στα όρια της ψυχρότητας, ο αμερικανός οικοδεσπότης ήταν χθες ιδιαίτερα θερμός στο Οβάλ Γραφείο όπου υποδέχθηκε τον έλληνα Πρωθυπουργό. Η θερμότητα αυτή, σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις του ρεπορτάζ, επικράτησε και στην κατ’ ιδίαν συνάντηση. Εκεί ο Ομπάμα εμφανίστηκε γνώστης όλων των αποχρώσεων της κατάστασης στην Ελλάδα, ενώ δεν παρέλειψε να εγκωμιάσει τον ελληνικό λαό για τις μεγάλες θυσίες του και να επισημάνει την προσφορά της ελληνοαμερικανικής κοινότητας στις ΗΠΑ. Ηταν σαφές ότι ήθελε να τονίσει τους δεσμούς μεταξύ των δύο χωρών – κάτι που έκανε από την πλευρά του και ο Α. Σαμαράς, λέγοντας ότι Ελλάδα και ΗΠΑ πολέμησαν πάντοτε από την ίδια πλευρά για τη δημοκρατία και τη δικαιοσύνη.

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι επρόκειτο για μια συνάντηση όπου ο στόχος ήταν να εκφραστεί με τρόπο όσο γινόταν πιο σαφή η στήριξη προς την Ελλάδα. Τόσο κεκλεισμένων των θυρών όσο και δημόσια. Επειτα από διάστημα αρκετών ετών, όταν ήταν το ΔΝΤ που εθεωρείτο εκφραστής της αμερικανικής πολιτικής για την Ελλάδα, με έμφαση στην οικονομία, ο Λευκός Οίκος βγήκε μπροστά σε μια κίνηση που δεν φαινόταν ούτε τυχαία ούτε επιφανειακά σκηνοθετημένη. Χαρακτηριστικό ήταν, άλλωστε, ένα πρόδρομο δημοσίευμα του Βloomberg, που βγήκε το πρωί πριν από τη συνάντηση και όπου εκφραζόταν από αρμόδιες πηγές η διάθεση για υποστήριξη της Αθήνας.

Η ΑΤΖΕΝΤΑ. Παρ’ όλα αυτά, η ατζέντα δεν περιορίστηκε στην οικονομία ή στην ανάκαμψη. Εστω και αν ήταν εμφανής η προσοχή αμφότερων των πλευρών να μη λάβει η συνάντηση στον Λευκό Οίκο χαρακτήρα αντιγερμανικής εκδήλωσης, αφού είναι γνωστή η έμφαση του Βερολίνου στο δημοσιονομικό συμμάζεμα. Ο Μπ. Ομπάμα εξήρε δημοσίως τον ρόλο της Ελλάδας σε μια περιοχή όπου τείνει να επικρατήσει η αστάθεια, με δεδομένες τις εξελίξεις σε Συρία, Αίγυπτο και Τουρκία, έστω και αν δεν έγινε, για αυτονόητους λόγους, ειδική αναφορά σε αυτές. Αυτό έδωσε σαφώς και μια γεωπολιτική διάσταση στη συνάντηση. Ενώ ειδική αναφορά έγινε και σε θέματα ασφάλειας. Ηταν μια θεματική που έθιξε και ο Α. Σαμαράς κατά την τοποθέτησή του, κάνοντας λόγο για συνέργειες στα θέματα αυτά – ιδίως δε στο θέμα της τρομοκρατίας. Ο έλληνας Πρωθυπουργός περιέγραψε την Ελλάδα ως «χώρα πρώτης γραμμής» στα θέματα ασφάλειας. Κατ’ ιδίαν φαίνεται ότι έγινε αναφορά και στα προβλήματα που προκαλεί η παράνομη μετανάστευση, με τις παρενέργειες που αυτά μπορεί να έχουν σε θέματα τρομοκρατίας.

ΜΕ ΤΟΝ ΚΕΡΙ. Η ημέρα στην Ουάσιγκτον ήταν ζεστή και υγρή, τυπικά καλοκαιρινή. Η θερμότητα όμως στις επίσημες συναντήσεις ήταν μεγαλύτερη. Αρχής γενομένης από τη συνάντηση στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ με τον Τζον Κέρι. Πολιτικός με μακρά εμπειρία, όπως και ο Αντώνης Σαμαράς, ο αμερικανός υπουργός Εξωτερικών ρώτησε επί μακρόν πώς πάνε τα πράγματα στην Ελλάδα, ενώ έδειξε ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την πολιτική κατάσταση. Κέρι και Σαμαράς γνωρίζονται από παλιά αφού από την εποχή των σπουδών του ο Πρωθυπουργός έχει δεσμούς με τη Βοστώνη, πολιτικό τέκνο της οποίας είναι ο αμερικανός υπουργός Εξωτερικών. Αυτονόητο είναι ότι έγινε και εξαντλητική κουβέντα για όλα τα διπλωματικά θέματα της ευρύτερης περιοχής μας. Το βάθος του ενδιαφέροντος του Τζ. Κέρι για τον ρόλο της Ελλάδας προκύπτει και από το γεγονός ότι μία από τις ειδήσεις που βγαίνει από το ραντεβού με τον Α. Σαμαρά στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ είναι πως θα υπάρξει συνάντηση του αμερικανού υπουργού Εξωτερικών τον Σεπτέμβριο με τον έλληνα ομόλογό του Βαγγέλη Βενιζέλο.

Αυτή θα ήταν μια πρώτη αποτύπωση της συνάντησης Ομπάμα – Σαμαρά, αν δεν υπήρχαν ακόμη δύο σημαντικά ντοσιέ. Το ένα φαίνεται ότι είναι το Κυπριακό. Αυτό, στο φόντο της κινητοποίησης του Προέδρου της Κύπρου Νίκου Αναστασιάδη, φαίνεται ότι αναθερμαίνεται με επίκεντρο το θέμα της Αμμοχώστου που θα μπορούσε να αποτελεί καταλύτη για λύση. Βεβαίως, όπως εξηγήθηκε και εντός κατά τη συνάντηση των αντιπροσωπειών, η κίνηση προς λύση του Κυπριακού έρχεται σε μια φάση που κυρίαρχο πρόβλημα στο νησί είναι η οικονομία. Το δεύτερο ντοσιέ είναι το ενεργειακό που μπορεί να μην κυριάρχησε στις δηλώσεις, αλλά προφανώς εθίγη εντός, καθώς φαίνεται ότι δεν είναι καθόλου αδιάφορη στους Αμερικανούς η ενεργειακή διάσταση, είτε μιλάμε για κοιτάσματα αερίου στο Αιγαίο είτε για τα ζητήματα των αγωγών με πιο πρόσφατη την εξέλιξη στον ΤΑΡ και την εμπλοκή των Αζέρων.

Εν πολλοίς, η συνάντηση κινήθηκε στους άξονες που είχαν προδιαγραφεί εδώ και ημέρες. Και αφήνει να διαφανεί η πρόθεση της Ουάσιγκτον να επανεντάξει την Ελλάδα στους στρατηγικούς σχεδιασμούς στην περιοχή, την ίδια ώρα που τη θεωρεί βαρόμετρο για την ευρωζώνη. Ούτως ή άλλως, η Αθήνα αναζητά τρόπους να ξαναέρθει στο κέντρο των πραγμάτων. Χαρακτηριστική η πρόταση του Σαμαρά να φιλοξενήσει η Ελλάδα τις ισραηλινοπαλαιστινιακές συνομιλίες, αφού είμαστε σε πολύ καλές σχέσεις με αμφότερες τις χώρες.

ΜΠΑΡΑΚ ΟΜΠΑΜΑ
«Ξέρουμε τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η ελληνική κυβέρνηση, τις δύσκολες καταστάσεις που αντιμετώπισε μέχρι τώρα ο κ. Σαμαράς και την πεποίθησή του ότι θα συνεχίσει τις μεταρρυθμίσεις. Δεν μπορούμε όμως να μείνουμεκολλημένοι στη λιτότητα, να τη βλέπουμε ως μοναδική διέξοδο… Ο έλληνας Πρωθυπουργός είναι αποφασισμένος να πάρει τις πρωτοβουλίες που απαιτούνται, αλλά θέλει να εξασφαλίσει ότι ο λαός του θα δει φως στο βάθος του τούνελ. Τον διαβεβαίωσα ότι θα υποστηρίξουμε αυτήν την προσπάθεια…»

«Συζητήσαμε για το γενικότερο περιβάλλον στη Μεσόγειο, στα Βαλκάνια. Είναι απαιτητική περιοχή κάποιες φορές και η Ελλάδα μπορεί να παίξει σταθεροποιητικό ρόλο»

«Υπάρχει μεγάλη ευκαιρία να επιλυθούν συγκρούσεις δεκαετιών στην περιοχή και είναι ελπιδοφόρα τα μηνύματα που έρχονται από την τουρκοκυπριακή και την ελληνοκυπριακή πλευρά».

Του Δημήτρη Μητρόπουλου από τα ΝΕΑ