Μια σοβιετική οικονομία πουλάει τα διαμάντια της κι όχι τους ελλειμματικούς…

Οι υποστηρικτές της μνημονιακής πολιτικής έχουν, μεταξύ άλλων, και μία μόνιμη επωδό: «άντε, να πουλήσουμε τις προβληματικές εταιρείες όσο-όσο, να ξεμπερδεύουμε με τα ελλείμματα και τους κηφήνες».

Ως λογική, είναι φιλελεύθερη και φυσικά με βρίσκει σύμφωνο (άλλο, βέβαια, το Μνημόνιο, για εκείνο έχω εκφράσει απολύτως αρνητική θέση από το 2010). Μόνο που υπάρχει στην πράξη μια μεγάλη διαφορά: δεν πουλάμε τα προβληματικά μαγαζιά, αλλά τα διαμάντια μας, εκείνες τις επιχειρήσεις που βγάζουν ένα σωρό κέρδη, ακόμη

Και, δυστυχώς, αυτή η εξέλιξη δείχνει να δικαιώνει την – πάντα λαϊκίστικη και εύκολη – κριτική της Αριστεράς (δεν θα τολμήσω εδώ να εστιάσω και στην γενικότερη κριτική που κάνει ο Τσόμσκι στον τρόπο λειτουργίας της ελεύθερης οικονομίας ανά τον κόσμο) και όχι την λογική της φιλελευθεροποίησης μιας οικονομίας που, πέραν της κατάρρευσής της, εξακολουθεί να έχει σοβιετικά χαρακτηριστικά.

Πήρα αφορμή για αυτό το σχόλιο από την δημοσιοποίηση της επεξεργασίας των οικονομικών στοιχείων που χαρακτήρισαν τις ελληνικές επιχειρήσεις στη διάρκεια του 2012. Και ακολουθώντας λίγο την …ομηρική τεχνική, θα ξεκινήσω από το συμπέρασμα περί σοβιετικών χαρακτηριστικών της οικονομίας μας, επισημαίνοντας ότι στις πρώτες 15 κερδοφόρες επιχειρήσεις της προηγούμενης χρονιάς, σχεδόν όλες είναι είτε αμιγώς κρατικές, είτε έχουν πατήσει πάνω στα χαρακτηριστικά του πρώην κρατικού μονοπωλίου – έστω κι αν έχουν στο μεταξύ ιδιωτικοποιηθεί – είτε έχουν μια προνομιακή σχέση με το κράτος.

Προσέξτε την σειρά: ΟΠΑΠ (κρατικός, μόλις πρόσφατα άλλαξε χέρια), Cosmote (ανήκει στην DT, αλλά όλοι γνωρίζουν ότι πατάει πάνω στις βάσεις του πάλαι ποτέ μονοπωλιακού ΟΤΕ), Τράπεζα της Ελλάδος (κρατική), Άκτωρ (ιδιωτική, με δεδομένη όμως την εξάρτηση από τις δουλειές του Δημοσίου), Ελληνικά Πετρέλαια (παλιότερα καθαρά κρατικό μαγαζί, ακόμη το κράτος είναι βασικός μέτοχος), Μότορ Όιλ (αμιγώς ιδιωτική εταιρεία), ΔΕΣΦΑ (κρατικό μονοπώλιο, υπό ιδιωτικοποίηση με παραμονή του Δημοσίου ως βασικού μετόχου), ΔΕΠΑ (κρατική με ιδιώτη βασικό μέτοχο αλλά και με …δημόσια λογική που «εξυπηρετεί» ένα σωρό κακοπληρωτές), Διεθνής Αερολιμένας Αθηνών (ιδιωτικοκρατική), Jumbo (αμιγώς ιδιωτική εταιρεία), Εθνική ΑΕΕΓΑ (υπό την σκέπη της υπό ευρύτερο δημόσιο έλεγχο Εθνικής), Γένεσις Φάρμα (αμιγώς ιδιωτική), Αττική Οδός (ιδιωτική, αλλά με εκμετάλλευση υποδομών δημόσιου χαρακτήρα), ΕΥΔΑΠ (κρατική), Καρέλιας (αμιγώς ιδιωτική εταιρεία).

Αφού λοιπόν είχαμε για άλλη μια φορά την ευκαιρία να βρεθούμε αντιμέτωποι με ένα διαχρονικό χαρακτηριστικό του επιχειρείν στην Ελλάδα, ας έρθουμε στο βασικότερο σημείο της σκέψης μας: από όλο τον συρμό των κρατικών προβληματικών επιχειρήσεων, εντός Μνημονίου έχει συμφωνηθεί να ιδιωτικοποιηθούν δύο από τις πλέον κερδοφόρες επιχειρήσεις της χώρας, ο ΟΠΑΠ και ο ΔΕΣΦΑ, ενώ κοντά στην ιδιωτικοποίηση έφτασε και η ΔΕΠΑ – αλλά ποτέ δεν πρόκειται η συγκεκριμένη εταιρεία να αλλάξει χέρια, αν δεν λυθεί το πρόβλημα των χρεών της.

Θα πείτε, ίσως, «μα τα κέρδη θέλουν οι ιδιώτες, γιατί να πάρουν ζημιές;» Καταρχήν, σε όλο τον κόσμο είναι στην ημερήσια διάταξη η πώληση προβληματικών, αδρανών ή υπολειτουργουσών κρατικών εταιρειών στον ιδιωτικό τομέα, ο οποίος γνωρίζει ότι αναλαμβάνει ένα ρίσκο αλλά συνοδεύει την κίνησή του από προγράμματα εργατασφαλιστικής αναδιάρθρωσης και επιχειρηματικής ανάπτυξης. Στην χώρα μας, πέραν από την επανιδιωτικοποίηση ορισμένων εταιρειών που είχαν ενταχθεί ως προβληματικές στον …ένδοξο ΟΑΕ, προσωπικά τέτοια επιχειρηματική κίνηση μπορώ να θυμηθώ μόνο με τους Γερμανούς και τα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά. Αγοραπωλησία που, βεβαίως, συνοδευόταν από ένα σωρό ασφαλιστικές δικλίδες με την φροντίδα του Δημοσίου– ασχέτως του ότι το όλο story εξελίχθηκε με απόλυτα προβληματικό τρόπο.

Ακόμη και προΜνημονιακά, ο μεγάλος ΟΤΕ πέρασε με κέρδη στην DT, η οποία από χρηματιστηριακής πλευράς …κλαίει, φυσικά, τα λεφτά της. Και ίσως είναι και η μόνη ιδιωτικοποίηση που μπορεί το Δημόσιο να πει ότι «βγάλαμε καλά λεφτά, σε σχέση με ό,τι ακολούθησε». Το ίδιο ίσως να ισχύσει λ.χ. και σε ό,τι αφορά τις καλύτερες μονάδες της κρατικής ΔΕΗ, τα κέρδη της οποίας είδαμε ότι επίσης εκτινάχθηκαν στο εξάμηνο. Αλλά και για αυτήν την ιδιωτικοποίηση, όπως και για τις πρόσφατες των «διαμαντιών» θα χρειαστεί χρόνος για να εξαχθούν συμπεράσματα.

Κατά δεύτερον – αλλά κύριο λόγο – τα χαρακτηριστικά των επιχειρήσεων που ιδιωτικοποιούνται είναι ακριβώς εκείνα που δίνουν τροφή στην Αριστερά να κάνει την κριτική της. Και ανατρέπουν αυτά τα μνημονιακά επιχειρήματα περί ανακούφισης των δημόσιων ταμείων, του ελληνικού λαού κλπ.

Αντιθέτως, οι μνημονιακές συμφωνίες ήταν αυτές που έβαλαν και πάλι – έστω και με ξένα λεφτά – σε κρατική τροχιά μια σειρά από ιδιωτικές τράπεζες, όταν αυτές κατέστησαν ζημιογόνες και λόγω κρίσης αλλά και λόγω δικών τους λανθασμένων επιχειρηματικών επιλογών.

Και επειδή δεν θα περιμένετε ασφαλώς να βάλω στη ζυγαριά τις όποιες πωλήσεις διεσπαρμένων ανά την χώρα ακινήτων του Δημοσίου από το ΤΑΙΠΕΔ, θα έρθω και στο τελικό, προσωπικό – αλλά, νομίζω, λογικό – συμπέρασμα: μέχρι να πουληθούν με επιτυχία στον ιδιωτικό τομέα εταιρείες τύπου ΟΣΕ που φορτώνουν ελλείμματα σε όλους μας, οι θιασώτες (εμού συμπεριλαμβανομένου, ξεκαθαρίζω πάλι) των ιδιωτικοποιήσεων θα πρέπει να γνωρίζουν ότι στην επιχειρηματολογία τους θα υπάρχουν κενά.

Του Σωτήρη Χιωτάκη
Πηγή energypress.gr